Khoâng ñöôïc ñi döï leã vì covid-19:
moät hy sinh lôùn lao cuûa ngöôøi Coâng giaùo Myõ
Khoâng ñöôïc ñi döï leã vì covid-19: moät hy sinh lôùn lao cuûa ngöôøi Coâng giaùo Myõ.
Leonard J. DeLorenzo (Aleteia) / Leä Höông chuyeån ngöõ
Washington (GPSG 22-03-2020) -- Raát may laø cho ñeán luùc naøy ôû Vieät Nam, nhöõng giaùo daân khoûe maïnh vaãn coù theå ñi tham döï thaùnh leã, cho duø phaûi ñeo khaåu trang, phaûi ngoài xa nhau... Nhöng ôû Myõ hieän nay thì khaùc. Covid-19 buøng phaùt caùch ñaùng sôï: traùch nhieäm cuûa ngöôøi Myõ laø phaûi ôû nhaø vaø hy sinh khoâng tham döï thaùnh leã. Ñaây laø söï maát maùt ñaùng buoàn nhaát cho caùc tín höõu Coâng giaùo Myõ. Ñaây cuõng laø caùi giaù hoï phaûi traû ñeå coù theå chu toaøn traùch nhieäm ñoái vôùi nhau.
- Moïi ngöôøi ñang ôû ñaâu caû roài? Hình nhö toâi ñang gaëp nguy hieåm thì phaûi!
- Thöa, hoï ñang phaûi... ôû nhaø ñeå baûo veä an toaøn cho cuï ñaáy!
Ñoù laø nhöõng lôøi trao ñoåi giöõa moät giaùo daân lôùn tuoåi vôùi moät cha sôû trong giaùo phaän cuûa toâi vaøo thöù Baûy tuaàn tröôùc. Ñaây laø ngaøy cuoái tuaàn ñaàu tieân maø vò giaùm muïc cuûa chuùng toâi ñaõ mieãn chuaån cho caùc tín höõu khoûi phaûi ñi leã Chuùa nhaät vì söï buøng phaùt cuûa virus corona chuûng môùi. Nhieàu giaùo phaän khaùc treân khaép nöôùc Myõ vaø toaøn theá giôùi cuõng ñaõ ngöng caùc thaùnh leã coäng ñoàng. Giaùo phaän cuûa chuùng toâi cuõng laøm theo yeâu caàu ñoù.
Khi toâi nghe bieát vò giaùm muïc cuûa chuùng toâi ra quyeát ñònh mieãn chuaån thaùnh leã Chuùa nhaät, toâi ñaõ raát lo laéng. Ñoù khoâng phaûi laø noãi lo veà con virus; maø lo raèng, chæ vaøi ngaøy nöõa thoâi, toâi seõ phaûi löïa choïn coù neân ñi döï leã vôùi gia ñình nöõa hay khoâng.
Ñaây laø moät tình huoáng lyù töôûng cho ngöôøi Coâng giaùo phaïm toäi: Chuùng ta coù theå ñi döï leã, vaäy maø laïi khoâng ñi. Nhöng khoâng theå bieát chaéc ñöôïc con virus ñang coù ôû ñaây hay khoâng, vaø noù ñang aån mình nhö theá naøo, neân taát nhieân toâi phaûi lo laéng cho vôï con cuûa toâi, vaø lo laéng cho chính baûn thaân mình nöõa.
Cuoái cuøng toâi ñaõ quyeát ñònh roõ raøng raèng seõ khoâng döï leã Chuùa nhaät ôû giaùo xöù, khoâng phaûi vì nghó ñeán gia ñình, nhöng chính laø vì nghó ñeán nhöõng ngöôøi nhö vò giaùo daân lôùn tuoåi kia. Chuùng ta coù theå laø nhöõng ngöôøi mang maàm beänh- toâi coù theå laø ngöôøi mang maàm beänh- vaø ñaët nhöõng ngöôøi xung quanh vaøo tình traïng nguy hieåm khi ñeán vôùi ñaùm ñoâng.
Ñoù laø moät suy nghó nghieâm tuùc. Ñoù cuõng laø moät suy nghó mang xaõ hoäi tính. Ñaây laø moät thaùch ñoá lôùn cho haàu heát chuùng ta trong côn ñaïi dòch: nghó ñeán taäp theå thay vì chæ nghó ñeán caù nhaân mình. Toâi coù theå ñi döï leã hoaëc muoán ñi döï leã, nhöng toâi seõ phaûi chòu traùch nhieäm, khoâng chæ vì gaây nguy hieåm cho baûn thaân vaø gia ñình mình, maø coøn cho nhöõng ngöôøi khaùc nöõa. Chuùng ta ñeàu coù traùch nhieäm ñoái vôùi nhau.
Vaøo thôøi ñieåm toâi vieát baøi naøy, Trung taâm Kieåm soaùt vaø Ngaên ngöøa Dòch beänh ôû Myõ ñaõ hoái thuùc ngöôøi daân haïn cheá hoaëc huûy boû vieäc tuï taäp treân 50 ngöôøi vì söï laây lan nhanh choùng cuûa virus corona chuûng môùi - seõ coù theå gaây neân tình traïng quaù taûi cho beänh vieän vaø caùc nguoàn y teá, taïo ra khuûng hoaûng xaõ hoäi traàm troïng nhö nöôùc YÙ ñaõ phaûi ñoái maët roài.
Khoâng laâu sau ñoù, ñaõ coù khuyeán caùo toaøn quoác Hoa Kyø nhaéc nhôû khoâng tuï taäp ñaùm ñoâng töø 10 ngöôøi trôû leân. Ñieàu naøy coù nghóa laø söï mieãn chuaån ñi leã Chuùa nhaät - nhö vò giaùm muïc cuûa chuùng toâi ñaõ loan baùo cuoái tuaàn qua - ñaõ sôùm trôû thaønh söï taïm ngöng hoaøn toaøn moïi thaùnh leã coäng ñoàng trong haàu heát - neáu khoâng phaûi laø taát caû moïi giaùo phaän - nhö ñaõ xaûy ra nôi giaùo phaän chuùng toâi.
Thaùnh leã vaãn ñöôïc cöû haønh - ngay caû cho chuùng ta - nhöng chuùng ta seõ khoâng coù maët ôû ñoù. Ñaây laø söï maát maùt ñaùng buoàn nhaát cho caùc tín höõu Coâng giaùo Myõ. Ñaây cuõng laø caùi giaù phaûi traû ñeå coù theå chu toaøn traùch nhieäm ñoái vôùi nhau.
Nhieàu ngöôøi Coâng giaùo maø toâi ngöôõng moä vaø toân troïng ñaõ choáng ñoái vieäc taïm ngöng Thaùnh leã coäng ñoàng. Toâi caûm nhaän ñöôïc söï thaát voïng vaø noãi buoàn cuûa hoï, nhöng toâi khoâng ñoàng yù vôùi hoï.
Phaûi, chính Chuùa Kitoâ laø nguoàn söùc maïnh vaø hy voïng cuûa chuùng ta, Ngaøi ñaõ ban chính Ngaøi cho chuùng ta trong Thaùnh leã. Vaø phaûi roài, boån phaän vaø nieàm vui cuûa chuùng ta chính laø ñöôïc keát hôïp baûn thaân mình vôùi hy teá cuûa Ngaøi trong phuïng vuï Chuùa nhaät - quaû thaät, ñoù laø nghóa vuï cuûa chuùng ta.
Nhöng neáu chuùng ta ñeán daâng leã trong phuïng vuï Chuùa nhaät maø xuùc phaïm ñeán ngöôøi laân caän, thì ta phaûi ñi giaûi hoøa cuøng ngöôøi ñoù tröôùc khi ñeán gaàn baøn thôø.
Hoaëc treân ñöôøng ñi leã, troâng thaáy ai ñoù tuùng thieáu, ta khoâng ñöôïc boû ñi loái khaùc maø phaûi böôùc xuoáng chaêm soùc veát thöông cho hoï.
Cuõng vaäy, neáu vieäc teà töïu trong Thaùnh leã Chuùa nhaät coù theå laøm ai ñoù trong coäng ñoaøn thaønh naïn nhaân cuûa dòch beänh hoaëc gaây ñau ñôùn cho nhöõng ngöôøi khaùc trong coäng ñoaøn, thì traùch nhieäm cuûa chuùng ta laø phaûi ngöng thöïc hieän caùc nghóa vuï thoâng thöôøng naøy. Ñaây khoâng chæ laø traùch nhieäm coâng daân maø coøn laø nghóa vuï toân giaùo.
Toâi chôït nhôù ñeán cuoán tieåu thuyeát 'Im Laëng' ñaày aùm aûnh cuûa nhaø vaên Shusaku Endo, bôûi vì caâu hoûi quan troïng naèm ôû troïng taâm coát truyeän khoâng phaûi laø veà haïnh phuùc cuûa rieâng mình, maø laø haïnh phuùc cuûa ngöôøi khaùc. Nhaø truyeàn giaùo Doøng Teân ñaõ nhaát ñònh khoâng choái ñaïo cho duø bò keû baét ñaïo haønh haï ñau ñôùn. Tuy nhieân, keû baét ñaïo thaâm hieåm ñaõ khoâng ñöa ra cho nhaø truyeàn giaùo nhöõng suy tính veà haïnh phuùc baûn thaân mình, thay vaøo ñoù, haén baét nhaø truyeàn giaùo phaûi choïn löïa: 'giaûi thoaùt' hay 'keùo daøi' noãi ñau ñôùn cuûa nhöõng ngöôøi khaùc. Neáu nhaø truyeàn giaùo töø choái daãm leân maët cuûa Chuùa Kitoâ trong böùc aûnh, nhöõng ngöôøi khaùc seõ bò tra taán vaø bò gieát cheát. Vaâng lôøi Chuùa Kitoâ, nhaø truyeàn giaùo ñaõ choái Chuùa ñeå cöùu ngöôøi khaùc, choái Chuùa ñeå ñi theo Chuùa, hoaëc ít nhaát ñoù laø nhöõng gì coøn ñoïng laïi ñeå suy nghó khi ñoïc xong cuoán tieåu thuyeát.
Chuùng ta khoâng noùi veà vieäc choái ñaïo ôû ñaây. Chuùng ta noùi veà vieäc hy sinh khoâng tham döï thaùnh leã. Quaû thaät, chuùng ta ñang noùi veà ñaëc quyeàn ñöôïc tham döï thaùnh leã vôùi nhau vaø ñöôïc röôùc leã. Chuùng ta noùi veà vieäc hy sinh nhöõng ñaëc quyeàn ñoù vì lôïi ích cuûa anh em mình. Chuùng ta noùi veà vieäc hy sinh sôû thích caù nhaân vaø xaõ hoäi vì söï an toaøn cuûa nhöõng ngöôøi lôùn tuoåi vaø nhöõng ngöôøi deã bò toån thöông xung quanh chuùng ta. Chuùng ta noùi veà söï hy sinh vì söùc khoûe cuûa caùc chuyeân vieân y teá, nhöõng ngöôøi seõ phaûi chaêm soùc cho beänh nhaân trong nhöõng ngaøy thaùng saép ñeán, ngay caû khi beänh vieän vaø nguoàn cung caáp y teá bò quaù taûi.
Vieäc taïm ngöng Thaùnh leã coäng ñoàng hoaëc ngay caû vieäc quan taâm mieãn chuaån döï leã, moät caùch naøo ñoù, laø moät ñaùp öùng quaù möùc ôû caáp ñoä caù nhaân. Nguy cô nhieãm beänh cho caù nhaân vaãn coøn khaù thaáp. Nhöng heä thoáng phoøng ngöøa beänh trong giai ñoaïn ñaàu cuûa ñaïi dòch nhö vaäy khoâng chæ laø bieän phaùp toát nhaát, maø coøn laø moät meänh leänh ñaïo ñöùc. Noù lieân quan ñeán haønh ñoäng coäng taùc taäp theå nhaèm cöùu ngöôøi khaùc vaø coå voõ thieän ích xaõ hoäi. Haønh ñoäng taäp theå ñoøi hoûi söï hy sinh cuûa caù nhaân. Ñoái vôùi ngöôøi Coâng giaùo ñöôïc môøi goïi taïm ngöng döï leã thì quaû laø caû moät hy sinh to lôùn, vaø ñaây coù theå laø söï hy sinh thaùnh thieän nhaát maø chuùng ta coù theå laøm ñöôïc vaøo luùc naøy.
"Moïi ngöôøi ñaâu caû roài?"
"Thöa, hoï ñang phaûi ôû nhaø, ñeå baûo veä cho baïn ñaáy!"
(Nguoàn: WGPSG)