800 naêm lòch söû Doøng Phanxicoâ Thaùnh Ñòa
caàu noái caùc neàn vaên hoaù
800 naêm lòch söû Doøng Phanxicoâ Thaùnh Ñòa - caàu noái caùc neàn vaên hoaù.
Ngoïc Yeán
Jerusalem (Vatican News 14-03-2020) - Theo moät thoâng caùo cuûa caùc cha Doøng Phanxicoâ ôû Thaùnh Ñòa trong nhöõng ngaøy gaàn ñaây, chaúng bao laâu nöõa moïi ngöôøi coù theå truy caäp tröïc tuyeán nhöõng taäp saùch coå cuûa Doøng Phanxicoâ ôû Thaùnh Ñòa. Ñaây laø moät "kho baùu" goàm hôn 250 ngaøn hình aûnh cuûa caùc baûn vaên lòch söû, toân giaùo vaø vaên hoùa. Taát caû chæ cho thaáy "vieäc trao ñoåi vaên hoùa vôùi theá giôùi Do Thaùi vaø Hoài giaùo" cuûa Kitoâ giaùo cuõng nhö söù vuï cuûa Doøng Phanxicoâ ôû Thaùnh ñòa. Moät cuoäc ñoái thoaïi qua khoa hoïc, giaùo duïc vaø y hoïc.
Theo nhöõng ngöôøi thöïc hieän, döï aùn khoâng coù yù ñònh taäp trung quaù veà vieäc gôïi laïi quaù khöù, nhöng nhaèm ñaûm baûo "moät töông lai cho nhöõng cuoán saùch ñöôïc giöõ treân caùc keä coâng ngheä ngaøy caøng phaùt trieån".
Cha Lionel Goh, giaùm ñoác Thö vieän toång hôïp nhaán maïnh "vieäc baûo quaûn caùc baûn vieát tay vaø caùc taäp saùch raát quan troïng, vì caùc taøi lieäu naøy khoâng chæ lieân quan ñeán noäi dung nhöng coøn chöùa ñöïng vieäc trao ñoåi vaên hoùa vôùi theá giôùi Do Thaùi vaø Hoài giaùo cuûa Kitoâ giaùo. Ñieàu naøy cho pheùp chuùng ta xaây döïng laïi caùc moái quan heä trong 800 naêm qua, vaø cho duø coù caùc xung ñoät toân giaùo vaø chính trò ôû Thaùnh ñòa, caùc taäp saùch naøy laøm chöùng cho vieäc ñoái thoaïi qua khoa hoïc, giaùo duïc vaø y hoïc".
Theo cha, nhöõng taäp saùch vaø baûn thaûo naøy seõ giuùp chuùng ta bieát ñaëc tính Kitoâ giaùo ôû Thaùnh ñòa, nhö laø moät daân toäc trung thaønh vaø gaén boù vôùi caàu nguyeän. Moät daân toäc goàm nhöõng ngöôøi coù loøng traéc aån chaêm soùc ngöôøi giaø vaø ngöôøi beänh, keát hôïp vôùi söï ñoùng goùp to lôùn trong vieäc giaùo duïc vaø ñaøo taïo coâng nhaân laønh ngheà. Ñieàu cuoái cuøng nhöng khoâng keùm phaàn quan troïng, ñoù laø nhöõng taäp saùch naøy laø trung gian hoøa bình giöõa phöông Taây vaø Trung Ñoâng: chuùng thöïc söï laø caàu noái giöõa caùc neàn vaên hoùa, daân toäc, khoâng gian vaø thôøi gian.
Caùc baûn vieát tay töø theá kyû 12 ñeán theá kyû 18 ñaõ bò hö haïi nhieàu. Cha Lionel cho bieát ñeå baûo toàn khoái kho baùu naøy, caàn phaûi chuïp laïi tröôùc khi chuùng bieán maát. Ñaây laø nhöõng baûn vieát tay "duy nhaát". Caùc baûn coå nhaát laø caùc baûn vaên phuïng vuï ñaõ ñöôïc caùc tu só Phanxicoâ tieân khôûi söû duïng.
Noåi tieáng nhaát trong caùc taäp saùch naøy laø moät boä ba cuûa moät daøn hôïp xöôùng do vua Henry IV cuûa Anh taëng. Moät soá khaùc laø caùc taäp saùch thieâng lieâng ñöôïc caùc tu só söû duïng trong quaù khöù vaø caùc baøi giaûng cuûa caùc Giaùo phuï, trong ñoù ñöôïc theâm vaøo caùc baûn thaûo khoa hoïc vaø saùch veà y hoïc vaø ngöõ phaùp. Nhieàu taäp trong soá naøy coù giaù trò hôn do "moâ taû cuoäc soáng vaø söù meänh cuûa caùc tu só Phanxicoâ ôû Thaùnh ñòa trong 800 naêm qua" vaø "caàu noái giöõa caùc daân toäc vaø vaên hoùa".
Noùi chung ñaây laø nhöõng baûn vaên coù noäi dung lieân quan ñeán lòch söû, thaàn hoïc, thô ca, vaên chöông, vaø caû nhöõng chæ daãn haønh höông. Veà ngoân ngöõ thì coù gaàn 20 ngoân ngöõ.
Nhaø nghieân cöùu Justyna Kurowska noùi veà coâng vieäc khoù khaên ñöôïc thöïc hieän cho ñeán nay: ñoïc caùc taäp saùch vaø chuïp laïi töøng trang, phaân tích töøng hình aûnh vaø sau ñoù taäp hôïp laïi trong moät teäp duy nhaát. Ñoái vôùi moät soá baûn vaên, coâng vieäc khaù ñôn giaûn, nhöng coù nhöõng baûn vaên thì phöùc taïp vaø ñoøi hoûi thôøi gian nhieàu hôn. Taøi lieäu phaûi ñöôïc xöû lyù caån thaän vì trong luùc thöïc hieän deã laøm hö hoûng. (Asianews 13/3/2020)