Thoaùng nhìn laïi 7 söù ñieäp Muøa Chay
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
Thoaùng nhìn laïi 7 söù ñieäp Muøa Chay cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ.
G. Traàn Ñöùc Anh OP
Vatican (Vatican News 29-02-2020) - Töø khi ñöôïc baàu laøm Giaùo Hoaøng ngaøy 13 thaùng 3 naêm 2013 ñeán nay, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ coâng boá 7 söù ñieäp Muøa Chay, ñeå höôùng daãn caùc tín höõu ñaëc bieät soáng muøa chay thaùnh, vôùi nhöõng ñieåm nhaán khaùc nhau, nhaát laø hoaùn caûi vaø vieäc thöïc thi baùc aùi. Nhöõng söù ñieäp muøa chay ñaàu tieân cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ thöôøng daøi hôn so vôùi caùc söù ñieäp gaàn ñaây. Ví duï söù ñieäp muøa chay ñaàu tieân cuûa Ñöùc Thaùnh Cha naêm 2014 daøi gaàn 10 ngaøn töø, trong khi söù ñieäp muøa chay naêm 2020 chæ coøn 6,700 töø.
1. Söù ñieäp muøa chay 2014
Trong söù ñieäp muøa chay ñaàu tieân, vôùi töïa ñeà: "Ngaøi ñaõ trôû neân ngheøo ñeå laøm cho chuùng ta ñöôïc giaøu coù nhôø caùi ngheøo cuûa Ngaøi" (Xc 2 Cr 8,9), ÑTC Phanxicoâ môøi goïi caùc tín höõu thöïc thi baùc aùi cuï theå trong muøa chay, giuùp thoa dòu tình traïng laàm than cuûa bao nhieâu anh chò em ngheøo khoå.
Ngaøi nhaän xeùt raèng Thieân Chuùa ñaõ choïn con ñöôøng ngheøo heøn, con ñöôøng Thaäp Giaù vaø ñau khoå ñeå giaûi thoaùt nhaân loaïi. Töø tieàn ñeà treân ñaây, Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh raèng:
"Noi göông Thaày Chí Thaùnh, caùc Kitoâ höõu chuùng ta ñöôïc keâu goïi haõy nhìn ñeán tình caûnh laàm than cuûa anh chò em chuùng ta, ñoäng chaïm ñeán, gaùnh laáy vaø hoaït ñoäng cuï theå ñeå thoa dòu nhöõng laàm than aáy".
Vöôït thaéng 3 thöù laàm than
Ñöùc Thaùnh Cha phaân bieät 3 thöù laàm than: vaät chaát, luaân lyù vaø tinh thaàn. Ngaøi nhaán maïnh nhieàu nhaát ñeán laàm than luaân lyù, noù heä taïi trôû neân noâ leä cho nhöõng taät xaáu vaø toäi loãi: röôïu cheø, ma tuùy, côø baïc vaø daâm oâ! Bao nhieâu ngöôøi ñaõ ñaùnh maát yù nghóa cuoäc soáng, thieáu nhöõng vieãn töôïng töông lai vaø maát hy voïng! Vaø bao nhieâu ngöôøi bò boù buoäc soáng trong laàm than luaân lyù do nhöõng ñieàu kieän xaõ hoäi baát coâng, thieáu coâng aên vieäc laøm, khieán hoï khoâng coøn phaåm giaù mang mang côm baùnh veà nhaø, thieáu bình ñaúng trong caùc quyeàn giaùo duïc vaø söùc khoûe.
Vaø Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh raèng "Tin Möøng laø thuoác giaûi ñoäc ñích thöïc choáng laïi laàm than tinh thaàn".
2. Söù ñieäp muøa chay 2015
Trong söù ñieäp muøa chay naêm sau ñoù, 2015, vôùi chuû ñeà laø "Anh chò em haõy cuûng coá taâm hoàn" (Giacoâbeâ 5,8), Ñöùc Thaùnh Cha keâu goïi moïi thaønh phaàn Giaùo Hoäi vöôït thaéng hieän töôïng "hoaøn caàu hoùa söï döûng döng" ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ngheøo khoå.
Sau khi nhaéc laïi söï kieän Thieân Chuùa khoâng döûng döng ñoái vôùi chuùng ta, Ñöùc Thaùnh Cha nhaán maïnh raèng: "Chuùa quan taâm ñeán moãi ngöôøi chuùng ta, Chuùa bieát ñích danh chuùng ta, chaêm soùc vaø tìm kieám chuùng ta khi chuùng ta boû Chuùa. Chuùa chuù yù ñeán moãi ngöôøi chuùng ta.. Nhöng xaûy ra laø khi chuùng ta an maïnh vaø caûm thaáy thoaûi maùi, thì thöôøng chuùng ta queân nhöõng ngöôøi khaùc, khoâng quan taâm ñeán nhöõng vaán ñeà cuûa ngöôøi khaùc, nhöõng ñau khoå vaø baát coâng hoï ñang chòu".
Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt raèng söï döûng döng vöøa noùi coù chieàu kích hoaøn vuõ vaø ngöôøi ta coù theå noùi ngaøy nay ñang coù moät thöù "hoaøn caàu hoùa söï döûng döng". Ñeå giuùp caùc tín höõu khaéc phuïc teä naïn naøy, Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi toaøn theå Giaùo Hoäi yù thöùc raèng "Neáu moät chi theå ñau, thì taát caû caùc chi theå khaùc cuõng ñau" (1 Cr 12,26)
Ñöùc Thaùnh Cha cuõng keâu goïi vöôït thaéng söï döûng döng trong ñôøi soáng cuûa caùc giaùo xöù vaø coäng ñoaøn. Ñeå ñöôïc vaäy, caùc tín höõu caàn yù thöùc mình laø chi theå cuûa moät thaân mình, moät chi theå ñau thì toaøn theå thaân mình cuõng chòu ñau. Ngaøi khaúng ñònh raèng: "moãi coäng ñoaøn Kitoâ ñöôïc keâu goïi haõy vöôït qua ngöôõng cöûa noái keát hoï vôùi xaõ hoäi xung quanh, vôùi nhöõng ngöôøi ngheøo vaø nhöõng ngöôøi xa xaêm. Giaùo Hoäi töï baûn chaát laø thöøa sai, khoâng co cuïm vaøo mình, nhöng ñöôïc sai tôùi taát caû moïi ngöôøi. Söù maïng cuûa Giaùo Hoäi laø kieân nhaãn laøm chöùng veà Ñaáng muoán mang taát caû thöïc taïi vaø moãi ngöôøi veà cuøng Chuùa Cha... Anh chò em thaân meán, toâi noàng nhieät mong öôùc sao cho caùc nôi maø Giaùo Hoäi hieän dieän, - ñaëc bieät laø caùc giaùo xöù vaø coäng ñoaøn cuûa chuùng ta, - trôû thaønh nhöõng haûi ñaûo töø bi giöõa loøng bieån caû döûng döng!"
Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi caùc tín höõu "ñöøng coi nheï söùc maïnh kinh nguyeän cuûa bao nhieâu ngöôøi hieäp nhau!" Trong yù höôùng ñoù ngaøi caàu mong toaøn theå Giaùo Hoäi tham gia saùng kieán "24 giôø cho Chuùa", seõ ñöôïc cöû haønh trong toaøn theå Giaùo Hoäi, keå caû ôû caáp ñoä giaùo phaän, trong nhöõng ngaøy 13 vaø 14 thaùng 3.
Ngaøi cuõng khuyeán khích caùc tín höõu thöïc hieän nhöõng vieäc baùc aùi, ñoái vôùi nhöõng ngöôøi ôû gaàn cuõng nhö nhöõng ngöôøi ôû xa, nhôø bao nhieâu toå chöùc baùc aùi cuûa Giaùo Hoäi. "Muøa Chay laø muøa thuaän tieän ñeå chöùng toû söï quan taâm tôùi tha nhaân qua moät cöû chæ, duø laø nhoû beù nhöng cuï theå, noùi leân söï tham döï cuûa chuùng ta vaøo nhaân loaïi chung".
Vaø Ñöùc Thaùnh Cha keát luaän raèng: "Ñeå khaéc phuïc söï döûng döng vaø söï töï phuï toaøn naêng cuûa chuùng ta, toâi muoán xin taát caû moïi ngöôøi haõy soáng Muøa Chay naøy nhö moät haønh trình huaán luyeän taâm hoàn, nhö Ñöùc Giaùo Hoaøng Bieån Ñöùc 16 ñaõ noùi (Thoâng ñieäp Deus caritas est, 31). Coù moät con tim töø bi khoâng coù nghóa laø coù moät taâm hoàn yeáu ñuoái. Ai muoán töø bi thì caàn moät con tim maïnh meõ, kieân vöõng, kheùp kín ñoái vôùi keû caùm doã, nhöng côûi môû ñoái vôùi Thieân Chuùa".
3. Söù ñieäp muøa chay 2016
Trong söù ñieäp muøa chay naêm 2016 cuõng laø Naêm Thaùnh Loøng Thöông Xoùt, Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi caùc tín höõu chaêm chæ laéng nghe Lôøi Chuùa vaø thöïc haønh caùc coâng vieäc töø bi baùc aùi, veà theå lyù cuõng nhö veà tinh thaàn.
Sau khi ñeà cao maãu göông cuûa Meï Maria nhö hình aûnh moät Giaùo Hoäi loan baùo Tin Möøng vaø ñeå cho mình ñöôïc Tin Möøng bieán ñoåi, Ñöùc Thaùnh Cha ñeà cao taàm quan troïng cuûa Loøng Thöông Xoùt trong lòch söû cöùu ñoä: toaøn theå giao öôùc cuûa Thieân Chuùa vôùi loaøi ngöôøi laø moät lòch söû loøng thöông xoùt. Thieân Chuùa tín trung luoân tha thöù nhöõng baát trung vaø phaûn boäi cuûa daân Chuùa. Loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa chieám choã ñöùng trung taâm trong lôøi huaán giaùo cuûa caùc toâng ñoà. Loøng thöông xoùt dieãn taû "thaùi ñoä cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi toäi nhaân, coáng hieán cho hoï cô may hoài tænh, hoaùn caûi vaø tin töôûng" (Misericordiae vultus 21), vaø qua ñoù taùi laäp quan heä vôùi Chuùa.
Ñeà caäp tôùi caùc coâng vieäc töø bi thöông xoùt, Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh raèng: "Loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa bieán ñoåi con tim cuûa con ngöôøi vaø laøm cho hoï caûm nghieäm moät tình thöông trung tín, vaø qua ñoù laøm cho hoï cuõng coù khaû naêng thi haønh loøng töø bi thöông xoùt. Thaät laø moät pheùp laï luoân môùi meû, söï kieän loøng thöông xoùt cuûa Chuùa coù theå chieáu toûa trong cuoäc soáng cuûa moãi ngöôøi chuùng ta, thuùc ñaåy chuùng ta yeâu thöông tha nhaân vaø höôùng daãn nhöõng coâng vieäc maø truyeàn thoáng cuûa Giaùo Hoäi goïi laø "Thöông linh hoàn baåy moái, thöông xaùc baåy moái!".
Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích: "Nhöõng coâng vieäc töø bi baùc aùi aáy nhaéc nhôû chuùng ta raèng ñöùc tin cuûa chuùng ta ñöôïc dieãn taû qua nhöõng haønh vi cuï theå thöôøng nhaät, nhaém giuùp ñôõ tha nhaân veà maët theå lyù vaø tinh thaàn, vaø chuùng ta seõ bò phaùn xeùt veà nhöõng haønh vi aáy, ñoù laø: cho keû ñoùi aên, vieáng thaêm, an uûi, daïy doã hoï. Vì theá toâi caàu mong raèng "trong Naêm Thaùnh, daân Chuùa suy tö veà nhöõng coâng vieäc töø bi baùc aùi theå lyù vaø tinh thaàn. Ñaây seõ laø moät caùch thöùc tænh löông taâm chuùng ta thöôøng bò ngaùi nguû tröôùc thaûm traïng ngheøo ñoùi vaø ñeå ngaøy caøng ñi saâu hôn vaøo troïng taâm cuûa Tin Möøng, trong ñoù daân ngheøo laø nhöõng ngöôøi öu tieân ñöôïc loøng thöông xoùt cuûa Chuùa chieáu coá" (ibid. 15).
Trong söù ñieäp, Ñöùc Thaùnh Cha cuõng pheâ bình nhöõng ngöôøi khoâng muoán nhìn nhaän mình laø keû laàm than caàn loøng thöông xoùt cuûa Chuùa. Ngaøi vieát: "Ñöùng tröôùc tình yeâu maïnh meõ nhö caùi cheát cuûa Chuùa (Xc Dc 8,6), ngöôøi ngheøo heøn laàm than nhaát chính laø ngöôøi khoâng chaáp nhaän thöïc traïng cuûa mình. Hoï töôûng mình laø ngöôøi giaøu coù, nhöng trong thöïc teá hoï laø ngöôøi ngheøo nhaát trong nhöõng ngöôøi ngheøo. Thöïc traïng hoï nhö vaäy vì hoï laøm noâ leä cho toäi loãi, toäi thuùc ñaåy hoï söû duïng giaøu sang vaø quyeàn löïc, khoâng phaûi ñeå phuïng söï Thieân Chuùa vaø tha nhaân, nhöng ñeå boùp ngheït nôi hoï yù thöùc saâu ñaäm theo ñoù hoï khoâng laø gì khaùc hôn laø moät ngöôøi haønh khaát ngheøo. Heã hoï caøng coù quyeàn bính vaø giaøu saùng, thì hoï caøng trôû neân muø quaùng gian doái. Hoï ñi ñeán ñoä khoâng muoán nhìn thaáy ngöôøi ngheøo Lazzaro ngoài aên xin nôi coång nhaø cuûa hoï" (Xc Lc 16,20-21)
Vaø Ñöùc Thaùnh Cha keát luaän raèng: "Ñoái vôùi taát caû moïi ngöôøi, Muøa Chay trong Naêm Thaùnh naøy laø thôøi ñieåm thuaän thieän ñeå coù theå ra khoûi tình traïng cuoäc soáng tha hoùa cuûa mình, nhôø laéng nghe Lôøi Chuùa vaø thöïc haønh caùc coâng vieäc töø bi baùc aùi... Nhöõng coâng vieäc töø bi theå lyù vaø tinh thaàn khoâng bao giôø taùch bieät nhau. Thöïc vaäy, chính khi ñoäng chaïm ñeán thaân mình cuûa Gieâsu chòu ñoùng ñanh nôi ngöôøi laàm than maø toäi nhaân coù theå nhaän ñöôïc hoàng aân yù thöùc chính mình laø moät ngöôøi haønh khaát ngheøo heøn".
4. Söù ñieäp muøa chay 2017
Trong söù ñieäp Muøa Chay naêm 2017, vôùi chuû ñeà: "Lôøi Chuùa laø moät hoàng aân. Tha nhaân laø moät hoàng aân", Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi caùc tín höõu laéng nghe Lôøi Chuùa, ñeå nhaän ra vaø phuïng söï Chuùa Kitoâ trong tha nhaân, nhaát laø nhöõng ngöôøi ngheøo khoå.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaëc bieät quaûng dieãn duï ngoân Phuùc AÂm veà ngöôøi phuù hoä haèng ngaøy yeán tieäc linh ñình, trong khi moät ngöôøi ngheøo khoå laø oâng Lazzaro ngoài tröôùc coång nhaø oâng ta khoâng coù gì ñeå aên (Xc Lc 16,19-31).
Ñöùc Thaùnh Cha vieát: "OÂng Lazzaro daïy chuùng ta raèng tha nhaân laø moät hoàng aân. Töông quan ñuùng ñaén vôùi con ngöôøi heä taïi nhìn nhaän giaù trò cuûa hoï vôùi loøng bieát ôn. Caû ngöôøi ngheøo nôi coång nhaø ngöôøi giaàu khoâng phaûi laø moät ñieàu coàng keành gaây phieàn toaùi, nhöng laø moät lôøi môøi goïi hoaùn caûi vaø thay ñoåi cuoäc soáng.. Muøa chay laø muøa thuaän thieän ñeå môû cöûa cho moãi ngöôøi tuùng thieáu vaø nhaän ra nôi hoï khuoân maët cuûa Chuùa Kitoâ. Moãi ngöôøi ñeán gaëp chuùng ta laø moät hoàng aân vaø ñaùng ñöôïc tieáp ñoùn, toân troïng vaø yeâu meán. Lôøi Chuùa giuùp chuùng ta môû roäng ñoâi maét ñeå ñoùn tieáp vaø yeâu meán söï soáng, nhaát laø khi söï soáng aáy yeáu ôùt".
Khi phaân tích thaùi ñoä cuûa ngöôøi phuù hoä, Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt raèng: "Tieàn baïc coù theå bieán chuùng ta vaø caû theá giôùi thaønh noâ leä, phaûi tuaân haønh moät tieâu chuaån ích kyû, khoâng coøn choã cho tình thöông vaø caûn trôû hoøa bình. Duï ngoân naøy toû cho chuùng ta thaáy söï ham hoá tieàn baïc cuûa ngöôøi phuù hoä laøm cho oâng ta kieâu haõnh, haùo danh, chæ quan taâm phoâ tröông beà ngoaøi trong khi troáng roãng trong noäi taâm.. Ngöôøi phuù hoä aên maëc nhö theå mình laø vua, giaû boä cung caùch nhö moät vò thaàn, maø queân mình chæ laø moät phaøm nhaân hay cheát.. Vì theá, keát quaû cuûa söï quyeán luyeán tieàn baïc laø moät thöù muø quaùng: ngöôøi giaøu khoâng thaáy ngöôøi ngheøo ñang chòu ñoùi, bò ñeø beïp trong tuûi nhuïc!".
Trong phaàn keát luaän, Ñöùc Thaùnh Cha caàu xin Chuùa Thaùnh Linh höôùng daãn caùc tín höõu trong haønh trình muøa chay, thöïc hieän moät con ñöôøng hoaùn caûi ñích thöïc, ñeå taùi khaùm phaù hoàng aân Lôøi Chuùa, ñeå ñöôïc thanh thaåy khoûi toäi loãi voán laøm cho chuùng ta muø qaùng, haàu phuïng söï Chuùa Kitoâ nôi caùc anh chò em tuùng thieáu".
5. Söù ñieäp muøa chay 2018
Sang ñeán Muøa Chay naêm 2018, vôùi chuû ñeà laø caâu trích töø Tin Möøng theo thaùnh Matheâu: "Vì söï aùc lan traøn, tình yeâu cuûa nhieàu ngöôøi trôû neân nguoäi laïnh" (Mt 24,12), Ñöùc Thaùnh Cha caûnh giaùc caùc tín höõu ñöøng ñeå caùc tieân tri giaû meâ hoaëc, ñöøng ñeå tình yeâu trôû neân nguoäi laïnh, vaø haõy daán thaân soáng troïn tinh thaàn muøa chay.
Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích raèng nhöõng tieân tri giaû lôïi duïng caûm xuùc cuûa con ngöôøi ñeå bieán hoï thaønh noâ leä. Ngaøi coå voõ caùc tín höõu trong muøa chay haõy duøng phöông döôïc ngoït ngaøo laø kinh nguyeän, laøm phuùc boá thí vaø chay tònh.
"Khi daønh nhieàu thôøi giôø hôn cho kinh nguyeän, chuùng ta seõ ñeå cho taâm hoàn mình khaùm phaù nhöõng gian doái bí maät chuùng ta thöôøng duøng ñeå ñaùnh löøa chính mình, ñeå tìm kieám söï an uûi trong Thieân Chuùa laø Cha vaø laø Ñaáng muoán cho chuùng ta ñöôïc soáng.
"Vieäc thöïc haønh laøm phuùc boá thí giaûi thoaùt chuùng ta khoûi söï ham hoá vaø giuùp khaùm phaù tha nhaân laø anh chò em chuùng ta: ñieàu chuùng ta sôû höõu khoâng phaûi chæ laø cuûa chuùng ta. Toâi öôùc mong vieäc laøm phuùc ñöôïc bieán thaønh loái soáng ñích thöïc cuûa moãi ngöôøi! Toâi mong öôùc döôøng naøo cho caùc tín höõu Kitoâ chuùng ta theo göông caùc Toâng Ñoà vaø nhìn thaáy qua söï kieän coù theå chia seû thieän ích cuûa chuùng ta vôùi ngöôøi khaùc laø moät chöùng taù cuï theå veà tình hieäp thoâng maø chuùng ta soáng trong Giaùo Hoäi. Veà ñieåm naøy, toâi khuyeân nhuû nhö thaùnh Phaoloâ khi Ngaøi môøi goïi daân thaønh Corinto laïc quyeân giuùp coäng ñoaøn Jerusalem: "Ñaây laø ñieàu coù lôïi cho anh chò em" (2 Cr 8,10). Ñieàu naøy coù giaù trò ñaëc bieät trong Muøa Chay, trong muøa naøy nhieàu toå chöùc quyeân goùp cho caùc Giaùo Hoäi vaø daân chuùng gaëp khoù khaên. Nhöng toâi cuõng muoán raèng trong caùc töông quan thöôøng nhaät, ñöùng tröôùc moãi ngöôøi anh chò em xin giuùp ñôõ, chuùng ta haõy nghó raèng ñoù laø moät lôøi keâu goïi cuûa Chuùa Quan Phoøng: moãi laàn laøm phuùc boá thí laø moät cô hoäi ñeå tham gia vaøo söï Quan phoøng cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi con caùi cuûa Ngaøi vaø neáu ngaøy hoâm nay, Ngaøi duøng toâi ñeå giuùp ñôõ ngöôøi anh em, thì laøm sao ngaøy mai Ngaøi chaúng quan phoøng lo cho caùc nhu caàu cuûa toâi, Ngaøi voán laø Ñaáng khoâng thua ai veà loøng quaûng ñaïi?
6. Söù ñieäp muøa chay naêm 2019
Trong söù ñieäp muøa chay 2019 vôùi chuû ñeà laø: "Muoân loaøi thuï taïo noùng loøng chôø ñôïi ngaøy Thieân Chuùa maëc khaûi vinh quang cuûa caùc con caùi Ngöôøi" (Rm 8,19), ÑTC caûnh giaùc tröôùc söùc maïnh taøn phaù cuûa toäi loãi, khi chuùng ta khoâng soáng nhö con caùi Thieân Chuùa, chaïy theo caùc ñam meâ, thì chuùng ta gaây haïi cho tha nhaân vaø caû thieân nhieân nöõa. Ngaøi cuõng môøi goïi caùc tín höõu aên chay, nghóa laø hoïc caùch thay ñoåi cuoäc soáng cuûa chuùng ta, ñoái vôùi thieân nhieân vaø con ngöôøi, töø boû loøng tham lam, vô veùt, khai thaùc, ñeå ñöôïc giaûi thoaùt khoûi noâ leä söï hö hoûng ñeå böôùc vaøo töï do cuûa vinh quang con caùi Thieân Chuùa".
Söùc maïnh taøn phaù cuûa toäi loãi
Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh raèng: "Chuùng ta bieát caên coäi moïi söï aùc chính toäi loãi, ngay töø khi noù xuaát hieän giöõa loaøi ngöôøi, toäi loãi ñaõ phaù vôõ söï hieäp thoâng vôùi Thieân Chuùa, vôùi tha nhaân vaø vôùi caùc thuï taïo, maø chuùng ta lieân keát, nhaát laø qua thaân xaùc chuùng ta. Khi phaù vôõ tình hieäp thoâng vôùi Thieân Chuùa, ngöôøi ta ñi tôùi choã laøm thöông toån caû töông quan hoøa hôïp cuûa con ngöôøi vôùi moâi tröôøng maø hoï ñöôïc keâu goïi sinh soáng trong ñoù, vaø theá laø vöôøn caây bò bieán thaønh moät sa maïc (Xc Kh 3,17-18). Ñaây laø toäi ñöa con ngöôøi ñeán choã coi mình laø chuùa teå cuûa thuï taïo, caûm thaáy mình laø chuû nhaân tuyeät ñoái cuûa noù vaø duøng thuï taïo khoâng phaûi theo muïc ñích maø Ñaáng Taïo Hoùa muoán, nhöng laø ñeå phuïc vuï cho tö lôïi, gaây haïi cho caùc thuï taïo vaø tha nhaân.
"Khi luaät cuûa Thieân Chuùa, luaät tình thöông, bò baõi boû, thì roát cuïc luaät cuûa keû maïnh hôn seõ ñeø treân nhöõng keû yeáu. Toäi loãi ôû trong taâm hoàn con ngöôøi (Xc Mc 7,20-23) - vaø noù ñöôïc bieåu loä qua söï tham lam, mong öôùc moät phuùc lôïi voâ ñoä, chaúng quan taâm ñeán thieän ích cuûa ngöôøi khaùc vaø thöôøng cuõng chaúng chuù yù ñeán thieän ích cuûa chính mình - toäi loãi ñöa tôùi söï khai thaùc boùc loät thuï taïo, con ngöôøi vaø moâi tröôøng, theo loøng tham lam voâ ñaùy, coi moãi öôùc muoán nhö moät quyeàn vaø tröôùc sau gì noù cuõng huûy dieät caû keû bò noù thoáng trò.
Bieåu loä hoaùn caûi qua chay tònh
Ñöùc Thaùnh Cha khích leä caùc tín höõu aên chay vaø giaûi thích raèng: "Muøa Chay môøi goïi caùc Kitoâ höõu haõy theå hieän moät caùch noàng nhieät vaø cuï theå hôn maàu nhieäm vöôït qua trong ñôøi soáng baûn thaân, gia ñình vaø xaõ hoäi cuûa hoï, ñaëc bieät qua söï aên chay, caàu nguyeän vaø laøm phuùc.
"AÊn chay, nghóa laø hoïc caùch thay ñoåi thaùi ñoä cuûa chuùng ta ñoái vôùi tha nhaân vaø caùc thuï taïo: töø caùm doã muoán "nuoát chöûng" taát caû ñeå thoaû maõn loøng tham cuûa chuùng ta, tieán tôùi khaû naêng chòu ñau khoå vì tình thöông, coù theå laáp ñaày söï troáng roãng trong taâm hoàn chuùng ta. Caàu nguyeän ñeå bieát töø boû söï thôø thaàn töôïng vaø thaùi ñoä töï maõn cuûa caùi toâi, vaø tuyeân boá mình caàn Chuùa vaø loøng thöông xoùt cuûa Ngaøi. Laøm phuùc ñeå ra khoûi söï ñieân roà: soáng vaø tích tröõ moïi söï cho baûn thaân, vôùi aûo töôûng ñaûm baûo cho mình moät töông lai khoâng thuoäc veà chuùng ta. Vaø nhôø ñoù chuùng ta tìm laïi ñöôïc nieàm vui veà döï phoùng maø Thieân Chuùa ñaõ ñaët ñeå trong coâng trình saùng taïo vaø trong taâm hoàn chuùng ta, döï phoùng yeâu meán Chuùa, yeâu thöông anh chò em chuùng ta vaø toaøn theá giôùi, vaø tìm laïi haïnh phuùc chaân thaät trong tình thöông aáy".
7. Söù ñieäp muøa chay 2020
Vaø sau cuøng, trong söù ñieäp muøa chay naêm 2020, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ môøi goïi caùc tín höõu ñoùn nhaän maàu nhieäm söï cheát vaø soáng laïi cuûa Chuùa ñeå hoaùn caûi, caûm nghieäm loøng thöông xoùt cuûa Chuùa, daán thaân trong ñôøi soáng caàu nguyeän, ñoàng thôøi caûm thöông nhöõng veát thöông cuûa Chuùa Kitoâ nôi bao nhieâu naïn nhaân voâ toäi.
Söù ñieäp Muøa Chay cuûa Ñöùc Thaùnh Cha coù chuû ñeà laø lôøi thaùnh Phaoloâ: "Nhaân danh Chuùa Kitoâ, toâi naøi xin anh chò em haõy hoøa giaûi vôùi Thieân Chuùa" (2 Cr 5,20), trong ñoù ngaøi nhaéc laïi ñieàu ngaøi ñaõ vieát cho giôùi treû trong Toâng Huaán "Chuùa Kitoâ ñang soáng" (Christus vivit): "Haõy nhìn voøng tay môû roäng cuûa Chuùa Kitoâ chòu ñoùng ñanh, haõy ñeå cho baïn luoân ñöôïc cöùu roãi. Khi baïn ñeán gaàn ñeå xöng thuù caùc toäi loãi, haõy tin chaéc nôi loøng thöông xoùt cuûa Chuùa giaûi thoaùt baïn khoûi toäi loãi, haõy chieâm ngaém maùu Chuùa ñoå ra vôùi bao nhieâu tình thöông vaø haõy ñeå cho baïn ñöôïc thanh taåy baèng maùu Chuùa. Nhö theá, baïn luoân coù theå ñöôïc taùi sinh" (n.123). Leã Vöôït Qua cuûa Chuùa Gieâsu khoâng phaûi laø moät bieán coá quaù khöù: do quyeàn naêng cuûa Chuùa Thaùnh Linh, Leã Vöôït Qua aáy luoân thôøi söï vaø giuùp chuùng ta nhìn ñöôïc, ñoäng chaïm baèng ñöùc tin thaân mình cuûa Chuùa Kitoâ nôi bao nhieâu ngöôøi ñau khoå".
Hoaùn caûi vaø gaëp gôõ Chuùa Kitoâ
Sau khi nhaéc laïi söï caáp thieát caàn hoaùn caûi vaø gaëp gôõ Chuùa Kitoâ trong kinh nguyeän döôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau, "ñeå cho mình ñöôïc taâm tình bieát ôn ñoái vôùi Chuùa ñaùnh ñoäng, keùo ra khoûi tình traïng ngaùi nguû", Ñöùc Thaùnh Cha vieát: "Maëc duø coù söï hieän dieän nhieàu khi bi thaûm cuûa söï aùc trong ñôøi soáng chuùng ta, cuõng nhö trong ñôøi soáng cuûa Giaùo Hoäi vaø theá giôùi, cô hoäi ñöôïc coáng hieán cho chuùng ta ñeå ñoåi höôùng, bieåu loä yù chí kieân trì cuûa Thieân Chuùa, khoâng caét ñöùt cuoäc ñoái thoaïi cöùu ñoä vôùi chuùng ta. Trong Chuùa Kitoâ chòu ñoùng ñanh, "Ñaáng maø Thieân Chuùa ñaõ bieán thaønh hieän thaân cuûa toäi loãi vì chuùng ta" (2 Cr 5,21), yù chí aáy cuûa Thieân Chuùa ñaõ leân tôùi möùc ñoä ñoå moïi toäi loãi cuûa chuùng ta treân Con cuûa Ngaøi...
Caûm thöông nhöõng veát thöông cuûa Chuùa Kitoâ
Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi caùc tín höõu haõy "ñaët Maàu Nhieäm Vöôït Qua cuûa Chuùa Kitoâ ôû trung taâm cuoäc soáng cuûa mình, nghóa laø caûm thöông ñoái vôùi nhöõng veát thöông cuûa Chuùa Kitoâ chòu ñoùng ñanh ñang hieän dieän nôi bao nhieâu naïn nhaân voâ toäi vì chieán tranh, vì nhöõng laïm duïng choáng laïi söï soáng, töø caùc thai nhi cho ñeán ngöôøi giaø, nhöõng hình thöùc baïo löïc, caùc thaûm hoïa moâi tröôøng, söï phaân phoái baát coâng caùc taøi nguyeân cuûa traùi ñaát, nhöõng vuï buoân baùn ngöôøi döôùi moïi hình thöùc vaø söï mieät maøi tìm kieám lôïi loäc voâ ñoä, voán laø moät hình thöùc toân thôø thaàn töôïng".
Keâu goïi chia seû
Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh raèng: "Caû ngaøy nay, ñieàu quan troïng laø nhaéc nhôù nhöõng ngöôøi nam nöõ thieän chí haõy chia seû cuûa caûi cuûa mình vôùi nhöõng ngöôøi tuùng thieáu nhaát, qua vieäc laøm phuùc boá thí, nhö hình thöùc ñích thaân tham gia vaøo vieäc xaây döïng moät theá giôùi coâng baèng hôn. Söï chia seû trong tinh thaàn baùc aùi laøm cho con ngöôøi coù tình ngöôøi hôn; söï tích tröõ coù nguy cô laøm cho con ngöôøi trôû neân hung baïo, kheùp kín hoï trong söï ích kyû. Chuùng ta coù theå vaø phaûi daán thaân hôn nöõa, khi cöùu xeùt nhöõng chieàu kích cô caáu cuûa neàn kinh teá".