Thaùnh leã Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ taïi Bari:
Söï cöïc ñoan cuûa tình yeâu
Thaùnh leã Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ taïi Bari: Söï cöïc ñoan cuûa tình yeâu.
Vaên Yeân, SJ
Bari (Vatican News 23-02-2020) - Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ daâng Thaùnh Leã Chuùa Nhaät thöù 7 thöôøng nieân. Khôûi ñaàu baøi giaûng, Ñöùc Thaùnh Cha trích töø baøi ñoïc cuûa ngaøy Chuùa Nhaät, Tin Möøng theo thaùnh Mattheâu 5,38-48.
Baøi giaûng Thaùnh Leã
Chuùa Gieâsu ñaõ trích daãn luaät xöa veà vieäc "maét ñeàn maét, raêng ñeàn raêng", ñeå thaáy raèng: ai laáy cuûa anh caùi gì thì anh laáy laïi cuûa anh ta caùi ñoù. Ñaây laø moät tieán boä ñeå ngöôøi ta khoâng ñaùp traû ngöôøi laøm toån thöông mình baèng moät haønh ñoäng toài teä hôn. Tuy nhieân, Chuùa Gieâsu coøn ñi moät böôùc xa hôn: "Coøn Thaày, Thaày baûo raèng ñöøng choáng cöï ngöôøi aùc" (Mt 5,39).
Ñöùc Thaùnh Cha töï ñaët caâu hoûi: Maø laïy Chuùa, laøm theá naøo ñöôïc? Neáu moät ai ñoù nghó xaáu veà con, neáu ai ñoù laøm toån thöông con, con khoâng theå traû laïi baèng chính haønh ñoäng ñoù sao? "Khoâng", Chuùa Gieâsu noùi raèng: khoâng baïo löïc.
Chuùng ta coù theå nghó giaùo huaán cuûa Chuùa Gieâsu ñeå theo ñuoåi moät chieán löôïc: cuoái cuøng keû aùc seõ töø boû thoâi. Nhöng ñaây khoâng phaûi laø lyù do khieán Chuùa Gieâsu ñoøi phaûi yeâu ngay caû keû laøm haïi mình. Lyù do cuûa Ngaøi laø: Chuùa Cha, Cha chuùng ta, luoân yeâu thöông moïi ngöôøi, ngay caû khi khoâng ñöôïc ñaùp laïi. Ngaøi "cho maët trôøi cuûa Ngöôøi moïc leân soi saùng keû xaáu cuõng nhö ngöôøi toát, vaø cho möa xuoáng treân ngöôøi coâng chính cuõng nhö keû baát chính." (c. 45). Vaø hoâm nay, trong Baøi ñoïc 1, Ngaøi noùi vôùi chuùng ta: "Caùc ngöôi phaûi thaùnh thieän, vì Ta, Ñöùc Chuùa, Thieân Chuùa cuûa caùc ngöôi, Ta laø Ñaáng Thaùnh!" (Lv 19,2).
Do ñoù, neáu chuùng ta muoán trôû thaønh moân ñeä cuûa Chuùa Kitoâ, neáu chuùng ta muoán goïi mình laø Kitoâ höõu, thì ñaây chính laø con ñöôøng, khoâng coù con ñöôøng khaùc. Ñöôïc Chuùa yeâu, chuùng ta cuõng ñöôïc môøi goïi yeâu; ñöôïc tha thöù, chuùng ta ñöôïc môøi goïi thöù tha; ñöôïc ñuïng chaïm bôûi tình yeâu, chuùng ta ñöôïc môøi goïi trao tình yeâu maø khoâng chôø ngöôøi khaùc baét ñaàu.
Chuùng ta coù theå noùi: "Chuùa Gieâsu cöôøng ñieäu khi noùi: 'Haõy yeâu keû thuø vaø caàu nguyeän cho nhöõng keû baét bôù anh em' (Mt 5,44); Ngaøi noùi nhö theá ñeå khôi neân söï chuù yù thoâi, nhöng coù leõ Ngaøi khoâng thöïc söï coù yù ñoù." Ngöôïc laïi, Ngaøi muoán noùi nhö vaäy. ÔÛ ñaây Chuùa Gieâsu khoâng noùi ñeå taïo neân nghòch lyù, Ngaøi khoâng chôi chöõ. Ngaøi noùi tröïc tieáp vaø roõ raøng. Ngaøi trích daãn luaät xöa vaø long troïng noùi: "Coøn Thaày, Thaày noùi vôùi anh em: haõy yeâu keû thuø". Ñaây laø nhöõng lôøi chuû yù vaø chính xaùc.
Haõy yeâu keû thuø vaø caàu nguyeän cho nhöõng keû baùch haïi anh em. Ñoù laø söï môùi meû Kitoâ giaùo. Ñoù laø söï khaùc bieät Kitoâ giaùo. Caàu nguyeän vaø yeâu thöông laø nhöõng gì chuùng ta phaûi laøm; vaø khoâng chæ vôùi nhöõng ngöôøi yeâu thöông chuùng ta, khoâng chæ vôùi baïn beø hay daân toäc cuûa chuùng ta. Bôûi vì tình yeâu cuûa Chuùa Gieâsu khoâng coù ranh giôùi. Chuùa yeâu caàu chuùng ta can ñaûm vôùi moät tình yeâu khoâng tính toaùn. Ñaõ bao laàn chuùng ta boû qua lôøi yeâu caàu cuûa Ngaøi, haønh ñoäng nhö moïi ngöôøi khaùc! Meänh leänh yeâu thöông khoâng phaûi ñôn giaûn laø moät söï hoâ haøo, nhöng laø coát loõi cuûa Tin Möøng. Chuùa ñoøi chuùng ta söï cöïc ñoan cuûa tình yeâu. Ñieàu cöïc ñoan Kitoâ giaùo duy nhaát hôïp leä laø söï cöïc ñoan cuûa tình yeâu.
Anh em haõy yeâu keû thuø. Chuùng ta töï hoûi: Toâi baän taâm veà ñieàu gì trong cuoäc soáng: veà keû thuø, veà ngöôøi toâi muoán xöû xaáu vôùi hoï? Hay veà vieäc yeâu? Ñöøng baän taâm veà söï xaáu xa cuûa ngöôøi khaùc, cuûa nhöõng ngöôøi nghó xaáu veà baïn. Thay vaøo ñoù, haõy baét ñaàu boû vuõ khí nôi traùi tim vì tình yeâu Chuùa Gieâsu. Bôûi vì baát cöù ai yeâu Chuùa ñeàu khoâng coù keû thuø trong loøng. Thôø phöôïng Thieân Chuùa laø ñoái nghòch vôùi vaên hoùa thuø haän.
Chuùa Gieâsu bieát nhieàu ñieàu khoâng oån, Ngaøi bieát raèng seõ luoân coù moät ai ñoù muoán ñieàu xaáu cho chuùng ta, thaäm chí baùch haïi chuùng ta. Nhöng Ngaøi chæ yeâu caàu chuùng ta caàu nguyeän vaø yeâu thöông. Ñaây laø cuoäc caùch maïng cuûa Chuùa Gieâsu, vó ñaïi nhaát trong lòch söû. Neáu chuùng ta thuoäc veà Chuùa Gieâsu, thì ñaây laø con ñöôøng, khoâng coù con ñöôøng khaùc.
Nhöng baïn coù theå phaûn ñoái: "Toâi hieåu söï vó ñaïi cuûa ñieàu lyù töôûng, nhöng cuoäc soáng laø chuyeän khaùc! Neáu toâi yeâu vaø tha thöù, toâi khoâng toàn taïi noãi trong theá giôùi naøy, nôi logic cuûa söùc maïnh chieám öu theá vaø döôøng nhö moïi ngöôøi chæ nghó cho mình". Do ñoù, logic cuûa Chuùa Gieâsu laø moät keû thua cuoäc? Laø keû thua cuoäc trong maét theá gian, nhöng laø ngöôøi chieán thaéng trong maét Thieân Chuùa. Thaùnh Phaoloâ ñaõ noùi vôùi chuùng ta trong baøi ñoïc thöù hai: "Ñöøng ai löøa doái mình. Vì söï khoân ngoan cuûa theá gian naøy laø söï daïi doät tröôùc maët Thieân Chuùa" (1Cr 3,18-19). Chuùa thaáy xa hôn, Ngaøi bieát chieán thaéng theá naøo. Ngaøi bieát chæ coù theå chieán thaéng caùi aùc baèng caùi thieän. Ngaøi ñaõ cöùu chuùng ta khoâng phaûi baèng göôm giaùo, nhöng baèng thaùnh giaù. Yeâu thöông vaø tha thöù laø soáng nhö ngöôøi chieán thaéng.
Chuùng ta seõ thua neáu baûo veä ñöùc tin baèng vuõ löïc. Chuùa cuõng seõ laëp laïi vôùi chuùng ta nhöõng lôøi maø Ngaøi noùi vôùi Pheâroâ trong vöôøn Gethsemani: "Boû göôm laïi vaøo voû" (Ga 18,11). Nôi nhöõng Gethsemani ngaøy nay, nôi theá giôùi thôø ô vaø baát coâng, Kitoâ höõu khoâng theå laøm nhö nhöõng moân ñeä, nhöõng ngöôøi ñaàu tieân caàm göôm roài sau ñoù chaïy troán. Khoâng, giaûi phaùp khoâng phaûi laø ruùt göôm choáng laïi ai ñoù vaø thaäm chí cuõng khoâng phaûi laø chaïy troán khoûi thôøi ñaïi maø chuùng ta soáng. Nhöng giaûi phaùp laø con ñöôøng cuûa Chuùa Gieâsu: tình yeâu tích cöïc, tình yeâu khieâm nhöôøng, tình yeâu "ñeán cuøng" (Ga 13,1).
Chuùng ta coù theå töï hoûi: "chuùng ta coù laøm ñöôïc khoâng?". Neáu muïc ñích laø khoâng theå, thì Chuùa ñaõ khoâng yeâu caàu chuùng ta ñaït ñeán. Chuùng ta caàu xin Chuùa ban söùc maïnh ñeå yeâu thöông, haõy noùi vôùi Ngaøi: "Laïy Chuùa, xin giuùp con yeâu thöông, vaø daïy con tha thöù. Con khoâng theå laøm ñieàu ñoù moät mình, con caàn Chuùa."
Chuùng ta raát thöôøng xin giuùp ñôõ vaø taï ôn vì chuùng ta, nhöng chuùng ta ít xin ñeå bieát caùch yeâu! Nhö lôøi cuûa thaùnh Gioan Thaùnh Giaù: "Vaøo luùc chieàu toái cuûa cuoäc ñôøi, chuùng ta seõ bò phaùn xeùt veà tình yeâu" (Thaùnh Gioan Thaùnh Giaù, Lôøi cuûa aùnh saùng vaø tình yeâu, 57). Hoâm nay chuùng ta choïn tình yeâu, ngay caû phaûi traû giaù, ngay caû loäi ngöôïc doøng.
Kinh Truyeàn Tin sau Thaùnh Leã
Keát thuùc Thaùnh Leã, Ñöùc Thaùnh Cha cuøng ñoïc Kinh Truyeàn Tin vôùi caùc tín höõu. Tröôùc khi ñoïc Kinh Truyeàn Tin, Ñöùc Thaùnh Cha keâu goïi:
Anh chò em thaân meán, trong khi chuùng ta ñang tuï hoïp nôi ñaây ñeå caàu nguyeän vaø suy ngaãm veà hoøa bình vaø soá phaän cuûa caùc daân toäc vuøng Ñòa Trung Haûi, thì ôû phía beân kia bieån, ñaëc bieät phía taây baéc Syria, moät thaûm kòch meânh moâng ñang dieãn ra. Töø traùi tim cuûa caùc muïc töû, tieáng keâu ñöôïc gioùng leân ñoái vôùi caùc thaønh phaàn lieân quan vaø vôùi coäng ñoàng quoác teá, ñeå laøm im ñi tieáng aàm ó cuûa vuõ khí vaø ñeå laéng nghe tieáng khoùc cuûa nhöõng treû thô vaø nhöõng ngöôøi khoâng ñöôïc baûo veä; ñeå baûo veä cuoäc soáng cuûa thöôøng daân vaø nhieàu treû em voâ toäi hieän ñang gaùnh chòu haäu quaû cuûa chieán tranh.