Baøi huaán duï cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ taïi Bari:
Phaûi öu tieân xaây döïng hoøa bình
Baøi huaán duï cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ taïi Bari: Phaûi öu tieân xaây döïng hoøa bình.
Ngoïc Yeán
Bari (Vatican News 23-02-2020) - Nhö tin ñaõ ñöa, saùng Chuùa Nhaät 23 thaùng 2 naêm 2020, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñeán thaønh phoá Bari, ôû mieàn nam nöôùc YÙ, ñeå tham döï vaø keát thuùc cuoäc gaëp gôõ töø 19 ñeán 23 thaùng 2 naêm 2020 vì hoaø bình cho vuøng Ñòa Trung Haûi, vôùi söï tham döï cuûa hôn 100 giaùm muïc cuûa vuøng naøy. Ñöùc Thaùnh Cha khôûi haønh töø Vatican luùc 7h saùng baèng maùy bay tröïc thaêng vaø ñeán Bari luùc 8h15.
Luùc 8h30, Ñöùc Thaùnh Cha gaëp gôõ caùc giaùm muïc vaø coù moät baøi huaán duï daønh cho caùc giaùm muïc tham döï.
Lyù do choïn Bari
Môû ñaàu baøi huaán duï, tröôùc heát, Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích lyù do choïn thaønh phoá Bari laø nôi dieãn ra cuoäc gaëp gôõ vì hoøa bình cho Ñòa Trung Haûi: "Toâi quyeát ñònh choïn nôi ñaây, vì thaønh phoá Bari coù yù nghóa quan troïng trong moái töông quan vôùi Trung Ñoâng vaø luïc ñòa chaâu Phi, moät daáu chæ huøng hoàn veà moái töông quan saâu saéc giöõa caùc daân toäc vaø truyeàn thoáng. Hôn nöõa, giaùo phaän Bari luoân giöõ cho cuoäc ñoái thoaïi ñaïi keát vaø lieân toân soáng ñoäng, daán thaân khoâng meät moûi trong vieäc thieát laäp moái töông quan hoã töông vaø tình huynh ñeä. Chính vì theá caùch ñaây hôn moät naêm toâi ñaõ choïn Bari laø nôi gaëp gôõ caùc vò laõnh ñaïo caùc coäng ñoaøn Kitoâ höõu Ñoâng Phöông".
Vai troø quan troïng cuûa Ñòa Trung Haûi
Töø boái caûnh thöïc teá cuûa theá giôùi, ñaëc bieät cuûa Ñòa Trung Haûi, Ñöùc Thaùnh Cha noùi ñeán cuoäc gaëp gôõ cuûa caùc giaùm muïc. Caùc giaùm muïc gaëp nhau ñeå suy tö veà ôn goïi vaø soá phaän cuûa Ñòa Trung Haûi, veà vieäc chuyeån giao ñöùc tin vaø thuùc ñaåy hoøa bình. Chính Ñòa Trung Haûi laø nôi neàn vaên minh nhaân loaïi ñöôïc hình thaønh, nôi gaëp gôõ cuûa caùc daân toäc. Chính vì vaäy caùc daân toäc vaø caùc neàn vaên hoùa phaûi gaëp gôõ nhau vaø nhôù ñeán nhöõng gì hoï coù chung. Moïi ngöôøi phaûi yù thöùc, chæ khi soáng chung hoøa thuaän thì hoï môùi coù theå taän höôûng nhöõng cô hoäi maø khu vöïc naøy mang laïi, trong ñoù bao goàm taøi nguyeân, veû ñeïp cuûa vuøng ñaát, caùc truyeàn thoáng. Ñòa Trung Haûi laø moät söï giao thoa giöõa caùc lôïi ích vaø söï kieän quan troïng nhìn töø khía caïnh xaõ hoäi, chính trò, toân giaùo vaø kinh teá, vaø coù aûnh höôùng ñeán caùc khu vöïc khaùc cuûa theá giôùi.
Söù vuï ngöôøi moân ñeä Chuùa
Lieân quan ñeán tình hình thöïc teá cuûa Ñòa Trung Haûi, Ñöùc Thaùnh Cha so saùnh vuøng ñaát naøy vôùi thôøi cuûa Chuùa Gieâsu. Nhö Chuùa Gieâsu hoaït ñoäng trong moät boái caûnh vaên hoùa vaø toân giaùo phöùc taïp, ngaøy nay chuùng ta ñöôïc ñaët vaøo trong moät böùc tranh xaõ hoäi coù nhieàu maët vaø nhieàu hình thöùc bò xeù naùt vaø laøm gia taêng baát oån bôûi söï chia reõ vaø baát bình ñaúng. Trong boái caûnh naøy taát caû moïi ngöôøi, caùc toân giaùo, caùc nhaø chính trò ñöôïc môøi goïi laøm chöùng cho söï hieäp nhaát vaø hoøa bình. Chuùng ta laøm ñieàu naøy xuaát phaùt töø ñöùc tin vaø töø vieäc chuùng ta thuoäc veà Giaùo hoäi. Chuùng ta haõy töï hoûi, laø nhöõng moät ñeä cuûa Chuùa, chuùng ta ñaõ ñoùng goùp ñöôïc gì cho ngöôøi nam vaø nöõ taïi khu vöïc Ñòa Trung Haûi.
Chuyeån giao ñöùc tin
Ñi töø thöïc teá cuûa vuøng ñaát naøy, Ñöùc Thaùnh Cha noùi vieäc chuyeån giao ñöùc tin cho caùc theá heä. Vieäc naøy chæ coù theå thöïc hieän ñöôïc taïi nôi ñaây khi ñöùc tin ñöôïc gìn giöõ vaø nuoâi döôõng nhôø giaùo lyù vaø cöû haønh caùc Bí tích, giaùo duïc löông taâm, laéng nghe Lôøi Chuùa. "ÔÛ nôi ñaây, ñöùc tin ñöôïc keát hôïp vôùi söï phong phuù cuûa caùc neàn vaên hoùa qua caùc taùc phaåm ngheä thuaät. Moät di saûn thu huùt haøng trieäu du khaùch töø khaép nôi treân theá giôùi. Di saûn naøy phaûi ñöôïc baûo toàn caån thaän vaø chuyeån giao cho theá heä tieáp theo".
Loan baùo Tin Möøng ñi ñoâi vôùi daán thaân vì lôïi ích chung
"Trong boái caûnh naøy, vieäc loan baùo Tin Möøng khoâng theå taùch rôøi khoûi vieäc daán thaân vì coâng ích vaø thuùc ñaåy chuùng ta haønh ñoäng khoâng meät moûi cho hoøa bình. Ngaøy nay, khu vöïc Ñòa Trung Haûi trôû neân baát oån vaø chieán tranh, caû ôû Trung Ñoâng laãn ôû caùc nöôùc Baéc Phi, cuõng nhö giöõa caùc nhoùm saéc toäc hoaëc caùc nhoùm toân giaùo. Chuùng ta cuõng khoâng theå queân cuoäc xung ñoät vaãn chöa ñöôïc giaûi quyeát giöõa ngöôøi Israel vaø ngöôøi Palestine, vôùi söï nguy hieåm cuûa caùc giaûi phaùp baát bình ñaúng vaø do ñoù, laø keû gaây ra caùc cuoäc khuûng hoaûng môùi".
Chieán tranh laø moät haønh ñoäng ñieân roà
Theo Ñöùc Thaùnh Cha, trong caùc cuoäc chieán tranh, ngöôøi ta söû duïng nhöõng cuûa caûi, taøi nguyeân xaõ hoäi ñeå hoã trôï caùc gia ñình, y teá, giaùo duïc vaøo vieäc mua vuõ khí. Vaø ñaây laø moät haønh ñoäng ñieân roà.
Muïc tieâu cuoái cuøng cuûa moãi xaõ hoäi loaøi ngöôøi vaãn laø hoøa bình. Khoâng coù söï thay theá hôïp lyù naøo cho hoøa bình. Chieán tranh xuaát hieän nhö laø söï thaát baïi cuûa moïi döï aùn cuûa con ngöôøi vaø Thieân Chuùa. Ñieàu naøy deã hieåu khi thaêm moät thaønh phoá coù xung ñoät. Chuùng ta seõ nhaän ra do haän thuø, khu vöôøn bieán thaønh moät vuøng ñaát hoang taøn vaø thieân ñöôøng trôû thaønh ñòa nguïc traàn gian.
Phaûi öu tieân xaây döïng hoøa bình
Vieäc xaây döïng hoøa bình phaûi laø öu tieân haøng ñaàu maø Giaùo hoäi vaø moïi toå chöùc daân söï phaûi luoân nhaän thaáy. Vaø coâng lyù laø ñieàu kieän tieân quyeát vaø thieát yeáu. Hoøa bình bò chaø ñaïp ôû nôi maø nhu caàu cuûa con ngöôøi bò boû qua vaø lôïi ích kinh teá cuûa caùc ñaûng phaùi chieám öu theá.
Coâng lyù cuõng bò vaên hoùa loaïi boû caûn trôû, ñoái xöû vôùi con ngöôøi nhö ñoà vaät, taïo ra vaø gia taêng baát bình ñaúng. Nhieàu hoaït ñoäng baùc aùi, giaùo duïc ñöôïc caùc coäng ñoàng Kitoâ thöïc hieän goùp phaàn ngaên chaën vaên hoùa naøy. Vaø moãi khi caùc giaùo phaän, giaùo xöù, hieäp hoäi, tình nguyeän vieân hoaëc caù nhaân laøm vieäc ñeå hoã trôï nhöõng ngöôøi bò boû rôi hoaëc coù nhu caàu, thì Tin Möøng laïi coù ñöôïc söùc thu huùt môùi.
Theo ñuoåi coâng ích laø moät teân goïi khaùc cuûa hoøa bình. Ñöùc Thaùnh Cha trích daãn lôøi cuûa thò tröôûng thaønh Firenze, thaùnh Giorgio La Pira, ñeå ñöa ra tieâu chí cho tinh thaàn naøy: "Haõy ñeå noãi nieàm mong ñôïi cuûa ngöôøi ngheøo höôùng daãn chuùng ta". Nguyeân taéc naøy khoâng bao giôø ñöôïc loaïi boû chæ vì lôïi ích caù nhaân. Vaø chính nguyeân taéc naøy, neáu ñöôïc thöïc hieän nghieâm tuùc, seõ laø moät böôùc ngoaëc nhaân chuûng hoïc saâu saéc, laøm cho moïi ngöôøi soáng xöùng ñaùng hôn.
Tình traïng cuûa ngöôøi di cö
Ñöùc Thaùnh Cha ñeà caäp ñeán tình traïng thöïc teá cuûa Ñaïi Trung Haûi. Ñaây laø moät vuøng ñaát döøng chaân cuûa nhöõng ngöôøi phaûi rôøi khoûi queâ höông do chieán tranh, baïo löïc vôùi mong öôùc tìm kieám moät cuoäc soáng xöùng ñaùng hôn vôùi nhaân phaåm. Nhöng thöïc teá hoï ñang phaûi soáng trong moät hoaøn caûnh raát baáp beânh do soá ngöôøi tò naïn ngaøy caøng gia taêng, khí haäu vaø moâi tröôøng ngaøy caøng trôû neân khaéc nghieät. Vaø nhö theá ñaây laø ñieåm ñaùnh daáu saâu saéc veà khu vöïc Ñaïi Trung Haûi, ñieàu maø chính caùc quoác gia vaø caùc toân giaùo chöa chuaån bò kòp. Haäu quaû laø khoâng chæ caùc quoác gia maø nhöõng doøng ngöôøi di cö ñi qua laãn caùc quoác gia maø hoï muoán ñeán ñònh cö bò aûnh höôûng, maø chính caùc Chính phuû vaø caùc Giaùo hoäi nôi hoï ra ñi cuõng trôû neân u toái bôûi söï ra ñi cuûa nhieàu ngöôøi treû.
Chuùng ta bieát trong nhieàu hoaøn caûnh xaõ hoäi hieän nay, ñang lan traøn söï döûng döng vaø thaäm chí laø töø choái nhöõng ngöôøi tò naïn. Ñieàu naøy laøm chuùng ta nhôù ñeán thaùi ñoä trong caùc duï ngoân cuûa Tin Möøng. Thaùi ñoä ñoùng kín coõi loøng trong chính söï giaøu coù cuûa mình, khoâng ñoùn tieáp nhöõng anh chò em ñang keâu cöùu. Hoï sôï haõi vaø tìm caùch phoøng veä tröôùc nhöõng ngöôøi maø hoï coi nhö nhöõng ngöôøi xaâm löôïc. Ñöùng tröôùc hieän traïng naøy, coäng ñoàng quoác teá caàn phaûi döøng caùc can thieäp quaân söï, ñoàng thôøi phaûi xaây döïng caùc toå chöùc baûo ñaûm cô hoäi bình ñaúng vaø nhöõng nôi maø coâng daân coù theå tham gia vaøo coâng ích.
Söù maïng cuûa Giaùo hoäi
Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi caùc Giaùm muïc haõy leân tieáng yeâu caàu caùc Chính phuû baûo veä caùc nhoùm thieåu soá vaø töï do toân giaùo. Trong nhöõng cuoäc baùch haïi toân giaùo, caùc coäng ñoaøn Kitoâ höõu laø nhöõng naïn nhaân tröôùc tieân, taïo ra moät veát thöông laøm con tim chuùng ta rôùm maùu, chuùng ta khoâng theå thôø ô tröôùc hieän töôïng naøy. Ñoàng thôøi, chuùng ta khoâng bao giôø chaáp nhaän ñeå cho nhöõng ngöôøi ñi tìm kieám nieàm hy voïng baèng ñöôøng bieån phaûi cheát maø khoâng ñöôïc giuùp ñôõ, hoaëc ñeå hoï trôû thaønh naïn nhaân cuûa khai thaùc tình duïc, mafia.
Ñöùc Thaùnh Cha nhìn nhaän söï thaät: "Taát nhieân vieäc ñoùn tieáp vaø hoäi nhaäp toaøn dieän khoâng phaûi laø moät quaù trình deã daøng; tuy nhieân, chuùng ta khoâng theå töôûng töôïng ñöôïc vieäc ngöôøi ta xaây nhöõng böùc töôøng ".
Ñòa Trung Haûi coù moät ôn goïi ñaëc thuø: veà maët vaên hoùa luoân côûi môû cho nhöõng cuoäc gaëp gôõ, ñoái thoaïi vaø hoäi nhaäp vaên hoùa. Do ñoù, Ñòa Trung Haûi ñaïi dieän cho moät tieàm naêng ñaëc bieät: chuùng ta ñöøng ñeå chuû nghóa quoác gia lan roäng, nghóa laø laøm cho moät soá quoác gia bò coâ laäp. Chæ ñoái thoaïi môùi cho pheùp chuùng ta gaëp gôõ, giuùp vöôït qua nhöõng ñònh kieán, coù theå noùi chuyeän vaø hieåu nhau hôn.
Theo nghóa naøy, moät cô hoäi ñaëc bieät daønh cho caùc theá heä môùi, khi hoï ñöôïc ñaûm baûo quyeàn tieáp caän caùc taøi nguyeân vaø ñöôïc ñaët trong ñieàu kieän ñeå trôû thaønh nhaân vaät chính trong haønh trình cuûa hoï. Vaø nhôø ñoù, hoï coù theå toû ra laø ngöôøi coù khaû naêng taïo ra töông lai vaø hy voïng. Keát quaû naøy chæ coù theå xaûy ra khi theá heä treû ñöôïc ñoùn nhaän caùch chaân thaønh, nhaân töø khoâng hôøi hôït, trong moïi laõnh vöïc vaø moïi caáp ñoä.
Ñoái vôùi nhöõng ai tin vaøo Tin Möøng, ñoái thoaïi khoâng chæ ñôn giaûn coù moät giaù trò nhaân hoïc maø coøn coù giaù trò thaàn hoïc. Laéng nghe anh chò em khoâng chæ laø moät haønh ñoäng baùc aùi, maø coøn laø moät caùch ñaët mình laéng nghe Chuùa Thaùnh Thaàn, laø Ñaáng chaéc chaén cuõng ñang hoaït ñoäng ôû ngöôøi kia.
Thaàn hoïc ñoùn tieáp vaø ñoái thoaïi
Caàn phaûi soaïn thaûo moät neàn thaàn hoïc ñoùn tieáp vaø ñoái thoaïi, dieãn giaûi vaø ñeà xuaát laïi vieäc giaûng daïy Kinh Thaùnh. Vaø ñieàu naøy chæ coù theå ñöôïc thöïc hieän ñöôïc neáu chuùng ta noã löïc thöïc hieän böôùc ñaàu tieân vaø khoâng loaïi tröø nhöõng haït gioáng söï thaät nôi nhöõng ngöôøi khaùc. Theo caùch naøy, vieäc ñoái chieáu noäi dung cuûa caùc nieàm tin khaùc nhau coù theå lieân quan khoâng chæ ñeán caùc söï thaät ñöôïc tin, maø coøn caùc chuû ñeà cuï theå, voán trôû thaønh caùc ñieåm giaù trò cuûa taát caû giaùo huaán. Cuõng chính vì lyù do naøy maø moät cuoäc gaëp gôõ soáng ñoäng hôn giöõa caùc tín ngöôõng vaø toân giaùo khaùc nhau laø raát caàn thieát, ñöôïc thuùc ñaåy bôûi tinh thaàn toân troïng chaân thaønh vaø moät yù höôùng hoøa bình.
Tieáp tuïc doøng tö töôûng veà ñoái thoaïi, Ñöùc Thaùnh Cha höôùng caùc giaùm muïc ñeán "Taøi lieäu veà tình huynh ñeä con ngöôøi veà hoøa bình vaø chung soáng" ñaõ kyù taïi Abu Dhabi. Ñöùc Thaùnh Cha noùi: theo nhöõng lôøi daïy thieát thöïc cuûa taøi lieäu, caùc toân giaùo, thay vì choáng ñoái nhau, phaûi cuøng nhau hôïp taùc lo cho ngöôøi ngheøo, ngöôøi di cö, vaø cuøng nhau tìm kieám söï hieäp nhaát.
Maãu göông Toâng ñoà Phaoloâ
Ñöùc Thaùnh Cha caàu chuùc cho cuoäc gaëp gôõ naøy mang laïi nhieàu hoa traùi toát laønh nhôø söï caàu baàu cuûa Thaùnh Phaoloâ, ngöôøi ñaàu tieân ñaõ vöôït Ñòa Trung Haûi vôùi bieát bao khoù khaên gian khoå ñeå mang Tin Möøng cuûa Chuùa cho muoân daân. Maãu göông cuûa Thaùnh Toâng Ñoà giuùp caùc giaùm muïc tieáp tuïc daán thaân trong nieàm vui vaø töï do ñeå chuyeån giao ñöùc tin cho thôøi ñaïi hoâm nay.
Cuoái cuøng Ñöùc Thaùnh Cha trích daãn lôøi ngoân söù Isaia nhö moät söù vuï daønh cho caùc giaùm muïc vaø cuõng nhö öôùc muoán trao ban söùc maïnh vaø nieàm hy voïng . Tröôùc söï hoang taøn cuûa Gieârusalem vaø daân phaûi löu ñaøy, vò ngoân söù luoân höôùng maét veà töông lai hoøa bình vaø thònh vöôïng: "Hoï seõ taùi thieát nhöõng taøn tích coå xöa, seõ döïng laïi nhöõng hoang taøn thuôû tröôùc, tu boå nhöõng thaønh bò boû hoang, nhöõng choán hoang taøn töø bao theá heä". Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Ñaây laø coâng vieäc maø Thieân Chuùa trao phoù cho anh em cho khu vöïc Ñòa Trung Haûi naøy".