Ngheøo khoù trong tinh thaàn
chính laø töï do ñích thöïc
Ñöùc Thaùnh cha: Ngheøo khoù trong tinh thaàn chính laø töï do ñích thöïc.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Vatican (Vatican News 05-02-2020) - Luùc quaù 9 giôø saùng Thöù Tö, 05 thaùng 02 naêm 2020, Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ tieáp kieán chung khoaûng hôn 7 ngaøn tín höõu haønh höông ngoài chaät Ñaïi thính ñöôøng Phaoloâ VI ôû noäi thaønh Vatican.
Ñaàu buoåi tieáp kieán, moïi ngöôøi ñaõ laéng nghe moät ñoaïn Lôøi Chuùa, trích töø ñoaïn 11 Tin Möøng theo thaùnh Mattheâu, töø caâu 28 ñeán 30, trong ñoù Chuùa Gieâsu môøi goïi taát caû nhöõng ai meät moûi vaø bò aùp böùc haõy ñeán cuøng Ngaøi vaø Ngaøi seõ boå söùc cho: "Haõy mang laáy aùch cuûa toâi vaø hoïc cuøng toâi vì toâi hieàn laønh vaø khieâm nhöôøng trong loøng..."
Baøi huaán duï
Vaø trong baøi huaán giaùo tieáp ñoù, Ñöùc Thaùnh cha ñaõ trình baøy baøi thöù hai trong loaït baøi veà caùc Moái Phuùc Thaät: "Phuùc cho nhöõng ngöôøi ngheøo khoù trong tinh thaàn".
Ñöùc Thaùnh cha noùi:
Anh chò em thaân meán, chaøo anh chò em!
Hoâm nay chuùng ta baøn tôùi Moái Phuùc thöù nhaát trong 8 Moái Phuùc trong Tin Möøng theo thaùnh Mattheâu. Chuùa Gieâsu baét ñaàu coâng boá con ñöôøng cuûa Ngaøi daãn ñeán haïnh phuùc baèng moät lôøi loan baùo nghòch lyù: "Phuùc cho nhöõng ngöôøi coù tinh thaàn ngheøo khoù, vì nöôùc trôøi laø cuûa hoï" (5,3). Moät con ñöôøng thaät laø ngaïc nhieân vaø moät ñoái töôïng haïnh phuùc laï thöôøng.
Chuùng ta phaûi töï hoûi: "Chuùa hieåu "nhöõng ngöôøi ngheøo" ôû ñaây laø ai? Neáu thaùnh Mattheâu chæ duøng töø "nhöõng ngöôøi ngheøo", thì noù chæ coù yù nghóa kinh teá, nghóa laø nhöõng ngöôøi chæ coù ít oûi hoaëc khoâng coù phöông tieän sinh nhai vaø caàn ñeán söï giuùp ñôõ cuûa ngöôøi khaùc.
Nhöng khaùc vôùi thaùnh Luca, Tin Möøng thaùnh Mattheâu noùi veà nhöõng ngöôøi "ngheøo khoù trong tinh thaàn", ngöôøi coù tinh thaàn thanh baàn. Ñieàu naøy coù nghóa laø gì? Theo Kinh Thaùnh, tinh thaàn laø hôi thôû söï soáng maø Thieân Chuùa thoâng truyeàn cho Adam; laø chieàu kích noäi taâm saâu thaúm cuûa chuùng ta, chieàu kích laøm cho chuùng ta trôû thaønh nhöõng con ngöôøi, laø noøng coát saâu xa nhaát cuûa con ngöôøi chuùng ta. Nhö vaäy, "nhöõng ngöôøi ngheøo trong tinh thaàn" laø nhöõng ngöôøi thöïc söï laø ngöôøi ngheøo nhö vaäy vaø caûm thaáy mình ngheøo, mình laø nhöõng ngöôøi haønh khaát, trong thaâm taâm. Chuùa Gieâsu tuyeân boá hoï laø nhöõng ngöôøi coù phuùc, vì Nöôùc Trôøi thuoäc veà hoï.
Khaùc vôùi thöïc teá thoâng thöôøng
Ñöùc Thaùnh cha nhaän xeùt raèng: "Bao nhieâu laàn chuùng ta ñaõ noùi ngöôïc laïi! Ta caàn phaûi laø caùi gì ñoù, laø ngöôøi naøo ñoù... caàn coù söï noåi danh... Töø ñoù naûy sinh söï coâ ñôn vaø baát haïnh: neáu toâi phaûi laø moät nhaân vaät naøo ñoù, thì toâi caïnh tranh vôùi ngöôøi khaùc vaø soáng trong lo laéng thaùi quaù vì caùi toâi cuûa mình. Neáu toâi khoâng chaáp nhaän mình laø ngöôøi ngheøo, thì toâi gheùt taát caû nhöõng gì nhaéc nhôù toâi veà söï doøn moûng yeáu ñuoái cuûa toâi. Lyù do vì söï doøn moûng aáy ngaên caûn khoâng ñeå toâi trôû thaønh moät nhaân vaät quan troïng, giaøu sang, khoâng phaûi chæ baèng tieàn baïc, nhöng coøn baèng danh tieáng vaø moïi söï.
"Moãi ngöôøi, khi ñoái dieän vôùi baûn thaân, ñeàu bieát roõ raèng, duø coù coá gaéng ñeán ñaâu ñi nöõa, mình vaãn luoân baát toaøn vaø deã bò toån thöông. Khoâng coù xaûo thuaät ñeå che ñaäy söï deã bò toån thöông. Moãi ngöôøi chuùng ta ñeàu deã bò toån thöông töø beân trong. Nhöng neáu ta phuû nhaän nhöõng giôùi haïn cuûa mình, thì ta seõ soáng khoå! Nhöõng ngöôøi kieâu haõnh khoâng xin giuùp ñôõ vì hoï phaûi toû ra mình töï ñaày ñuû cho mình. Bao nhieâu ngöôøi caàn ñöôïc giuùp ñôõ, nhöng vì kieâu ngaïo hoï khoâng xin giuùp.
ÔÛ ñaây, Ñöùc Thaùnh cha nhaéc laïi 3 lôøi ngaøi thöôøng khuyeân caùc ñoâi vôï choàng ñoù laø "xin vui loøng, caùm ôn vaø xin loãi". Ñoù laø nhöõng lôøi xuaát phaùt töø söï ngheøo khoù cuûa moãi ngöôøi. Trong 3 lôøi ñoù, lôøi xin loãi laø khoù nhaát, vì tính kieâu ngaïo ngaên caûn khoâng ñeå ta xin loãi...
Thaät laø khoù chaáp nhaän moät laàm loãi vaø xin loãi! Traùi laïi, Chuùa khoâng bao giôø meät moûi trong vieäc tha thöù; raát tieác laø chính chuùng ta môùi laø nhöõng ngöôøi meät moûi trong vieäc xin loãi" (Xc. Angelus 17-3-2013). Meät moûi trong vieäc xin loãi, ñoù thöïc laø moät thöù beänh naëng...
"Taïi sao laïi khoù xin loãi? Thöa, vì noù haï nhuïc hình aûnh giaû hình cuûa chuùng ta. Nhöng, thaät laø cô cöïc vaø lo aâu khi soáng maø cöù phaûi tìm caùch che ñaäy nhöõng thieáu soùt cuûa mình. Chuùa Gieâsu Kitoâ noùi vôùi chuùng ta raèng: laø ngöôøi ngheøo, ñoù thöïc laø cô hoäi aân phuùc; vaø noù toû cho chuùng ta con ñöôøng thoaùt khoûi tình traïng cô cöïc vöøa noùi. Noù cho chuùng ta quyeàn ñöôïc ngheøo khoù trong tinh thaàn, vì ñoù laø con ñöôøng daãn ñeán Nöôùc Trôøi."
"Nhöng caàn taùi khaúng ñònh moät ñieàu cô baûn: chuùng ta khoâng phaûi bieán ñoåi ñeå trôû thaønh nhöõng ngöôøi ngheøo khoù trong tinh thaàn, vì chuùng ta ñaõ laø ngöôøi ngheøo khoù nhö vaäy roài! Taát caû chuùng ta ñeàu laø nhöõng ngöôøi ngheøo trong tinh thaàn, laø nhöõng ngöôøi haønh khaát. Ñoù laø thaân phaän con ngöôøi. Trong Phuïng vuï caùc giôø kinh, chuùng ta luoân baét ñaàu baèng caâu: "Laïy Chuùa xin ñeán giuùp con, muoân laïy Chuùa xin mau phuø trôï". Ai noùi nhö vaäy? Thöa, ñoù laø moät ngöôøi haønh khaát. Söùc maïnh cuûa lôøi caàu nguyeän laø söï ngheøo khoù cuûa chuùng ta.
Nöôùc Thieân Chuùa laø cuûa nhöõng ngöôøi coù tinh thaàn ngheøo khoù. Coù nhöõng ngöôøi sôû höõu caùc vöông quoác traàn theá naøy: hoï coù cuûa caûi vaø tieän nghi. Nhöng ñoù laø nhöõng vöông quoác seõ chaám döùt. Quyeàn theá cuûa con ngöôøi, caû nhöõng ñeá quoác roäng lôùn nhaát ñeàu qua ñi vaø bieán tan. Bao nhieâu laàn, qua tin töùc, chuùng ta thaáy nhöõng chính phuû huøng maïnh bò suïp ñoå. Nay coøn mai maát. Söï giaøu sang cuûa theá gian naøy cuõng qua ñi. Caùc cuï giaø thöôøng daïy raèng khaên lieäm ngöôøi cheát khoâng coù tuùi. Ñuùng vaäy, toâi khoâng bao giôø thaáy ñi theo sau xe tang coù moät xe taûi chôû ñoà doïn nhaø: chaúng ai mang theo gì khi cheát... Taøi saûn hoï ñeå laïi ñaây.
Cai trò ñích thöïc laø ngöôøi bieát yeâu meán söï thieän chaân thöïc hôn caû baûn thaân mình. Ñoù laø quyeàn naêng cuûa Thieân Chuùa. Moät lôøi nguyeän phuïng vuï raát ñeïp noùi raèng: "Laïy Chuùa, laø Ñaáng bieåu loä toaøn naêng cuûa Chuùa nhaát laø qua loøng thöông xoùt vaø tha thöù..."
Chuùa Kitoâ toû ra laø quyeàn naêng ôû choã naøo? Thöa, vì Chuùa bieát laøm ñieàu maø caùc vua chuùa traàn gian khoâng laøm: ñoù laø hieán maïng soáng vì con ngöôøi. Ñoù laø quyeàn naêng ñích thöïc. Quyeàn naêng cuûa tình huynh ñeä, cuûa ñöùc baùc aùi, quyeàn naêng cuûa tình thöông, cuûa loøng khieâm toán. Ñoù laø ñieàu Chuùa Kitoâ ñaõ laøm.
Töï do ñích thöïc laø ôû choã ñoù. Phuïc vuï cho töï do aáy chính laø söï ngheøo khoù maø caùc Moái Phuùc ca ngôïi.
Vì coù moät söï ngheøo khoù maø chuùng ta phaûi chaáp nhaän, söï ngheøo khoù cuûa con ngöôøi chuùng ta, nhöng ñoù laø moät söï ngheøo khoù maø chuùng ta phaûi tìm kieám, söï ngheøo khoù cuï theå, thoaùt khoûi nhöõng cuûa caûi traàn theá naøy, ñeå ñöôïc töï do vaø coù theå yeâu meán. Luoân luoân tìm kieám söï töï do cuûa taâm hoàn, töï do aáy coù caên coäi trong söï ngheøo khoù cuûa chính chuùng ta.
Chaøo thaêm caùc tín höõu
Buoåi tieáp kieán ñöôïc noái tieáp vôùi phaàn toùm löôïc baøi huaán duï cuûa Ñöùc Thaùnh cha baèng 7 thöù tieáng khaùc nhau. Khi chaøo baèng tieáng Anh, Ñöùc Thaùnh cha cuõng nhaéc ñeán söï hieän dieän cuûa moät soá tín höõu haønh höông ñeán töø Vieät Nam, Australia, vaø Hoa Kyø, vaø ngaøi caàu xin Chuùa Gieâsu Kitoâ ban an vui treân caùc tín höõu aáy vaø gia ñình hoï.
Trong phaàn chaøo thaêm baèng tieáng YÙ, Ñöùc Thaùnh cha nhaéc ñeán caùc tham döï vieân cuoäc gaëp gôõ do Trung Taâm huaán luyeän linh muïc thuoäc Ñaïi hoïc Giaùo Hoaøng Thaùnh Giaù cuûa Giaùm haït toøng nhaân Opus Dei ôû Roma, vaø caùc tham döï vieân Trung Taâm quoác teá linh hoaït truyeàn giaùo, goïi taét laø CIAM, caïnh tröôøng Truyeàn Giaùo.
Sau cuøng, khi chaøo caùc baïn treû, beänh nhaân vaø ngöôøi giaø, Ñöùc Thaùnh cha xin Chuùa naâng ñôõ, baèng ôn thaùnh, yù höôùng xaây döïng Giaùo Hoäi vôùi nhöõng hy sinh cuûa chuùng ta, vöôït thaéng tính ích kyû vaø daán thaân phuïc vuï Tin Möøng.