Ñöùc Gieâsu Kitoâ
Ñöôøng xuoáng vôùi con ngöôøi
Ñöùc Gieâsu Kitoâ - Ñöôøng xuoáng vôùi con ngöôøi.
Giaùm muïc Pheâroâ Nguyeãn Vaên Vieân
Vinh (WHÑ 31-01-2020) - Chuû ñeà hoïc hoûi vaø suy nieäm thaùng 2 naêm 2020. Chöông trình muïc vuï giôùi treû moãi thaùng moät hình aûnh hay töôùc hieäu Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ:
Caùc baïn treû thaân meán,
Thaùng 1 naêm 2020 vöøa qua, cuøng nhau, chuùng ta ñaõ suy nieäm hình aûnh Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ laø Hoaøng Töû Hoøa Bình. Thaùng 2 naøy, chuùng ta suy nieäm hình aûnh Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ laø Ñöôøng, Ñöôøng xuoáng vôùi con ngöôøi. Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ xuoáng vôùi con ngöôøi ñeå thoâng phaàn vôùi con ngöôøi trong muoân hình thöùc ñau khoå do toäi loãi gaây neân vaø daãn ñöa con ngöôøi veà vôùi Thieân Chuùa.
Saùch Saùng Theá, chöông 1, cho chuùng ta bieát con ngöôøi laø ñænh cao cuûa chöông trình Thieân Chuùa saùng taïo. Saùch Saùng Theá, chöông 2, cho chuùng ta bieát con ngöôøi laø trung taâm cuûa chöông trình Thieân Chuùa saùng taïo. Tuy nhieân, sang chöông 3, trình thuaät saùch Saùng Theá laïi cho chuùng ta thaáy boä maët khaùc cuûa con ngöôøi: Con ngöôøi voâ ôn, con ngöôøi kieâu ngaïo, vaø con ngöôøi phaïm toäi. Con ngöôøi ñaõ tìm caùch ñi leân, 'leân baèng Thieân Chuùa', vôùi söùc rieâng cuûa mình, qua hình aûnh aên traùi caây bieát laønh bieát döõ ñeå ñöôïc tinh khoân, 'ñöôïc nhö Thieân Chuùa' (St 3,4-6). Tieáp ñoù, saùch Saùng Theá chöông 11 cho chuùng ta bieát raèng, sau Hoàng Thuûy, con ngöôøi vaãn tìm caùch vöôn leân baèng Thieân Chuùa, qua 'söï voâ ôn vaø kieâu ngaïo taäp theå', ñöôïc dieãn taû trong caâu chuyeän xaây thaùp Ba-ben. Haäu quaû laø, thaùp bò suïp ñoå hoaøn toaøn, con ngöôøi bò chia ly phaân taùn khaép maët ñaát vaø soáng trong caûnh taêm toái, khoâng loái thoaùt. Tuy nhieân, Thieân Chuùa luoân trung tín, luoân yeâu thöông con ngöôøi. Saùch Saùng Theá chöông 12 cho chuùng ta bieát raèng Thieân Chuùa ñaõ tuyeån choïn AÙp-ra-ham, ñeå töø oâng, chöông trình cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa ñöôïc dieãn tieán trong lòch söû vaø ñöôïc thöïc hieän caùch troïn veïn nhôø Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ.
Trong Cöïu Öôùc, khoaûng 700 naêm tröôùc bieán coá Giaùng Sinh, tieân tri I-sai-a noùi vôùi A-khaùt, vua Giu-ña raèng: "Naøy ñaây ngöôøi thieáu nöõ mang thai, sinh haï con trai, vaø ñaët teân laø Em-ma-nu-en" (Is 7,14). Lôøi naøy ñöôïc nhaéc laïi nôi Taân Öôùc vaø ñöôïc giaûi thích moät caùch caën keõ hôn trong bieán coá truyeàn tin cho oâng Giu-se raèng: "Naøy ñaây, Trinh Nöõ seõ thuï thai vaø sinh haï moät con trai, ngöôøi ta seõ goïi teân con treû laø Em-ma-nu-en, nghóa laø Thieân-Chuùa-ôû-cuøng-chuùng-ta" (Mt 1,23). Thieân Chuùa töø moâi tröôøng vónh cöûu xuoáng vôùi moâi tröôøng theá giôùi thuï taïo, moâi tröôøng thôøi gian, moâi tröôøng con ngöôøi. Ñaây thaät laø Tin Möøng lôùn lao cho taát caû moïi ngöôøi trong gia ñình nhaân loaïi töø taïo thieân laäp ñòa cho ñeán taän theá.
Trong Taân Öôùc, thaùnh Gio-an toâng ñoà vieát raèng: "Luùc khôûi ñaàu ñaõ coù Ngoâi Lôøi. Ngoâi Lôøi vaãn höôùng veà Thieân Chuùa, vaø Ngoâi Lôøi laø Thieân Chuùa" (Ga 1,1). Cuõng theo thaùnh nhaân: "Nhôø Ngoâi Lôøi, vaïn vaät ñöôïc taïo thaønh" vaø "ôû nôi Ngöôøi laø söï soáng, vaø söï soáng laø aùnh saùng cho nhaân loaïi" (Ga 1,3,4). Nhö vaäy, trong töông quan vôùi Thieân Chuùa, Ngoâi Lôøi haèng höõu. Trong töông quan vôùi theá giôùi thuï taïo, Ngoâi Lôøi ñoùng vai troø quan troïng trong chöông trình saùng taïo cuûa Thieân Chuùa. Khi con ngöôøi laøm meùo moù vaø bieán daïng chöông trình naøy, Ngoâi Lôøi cuûa Thieân Chuùa, Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, ñaõ laøm ngöôøi vaø cö nguï giöõa loøng nhaân loaïi (Ga 1,14).
Tin Möøng Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ theo thaùnh Gio-an cuõng cho chuùng ta bieát raèng sau Böõa AÊn Cuoái Cuøng, Böõa Tieäc Ly, Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ ñaõ taâm söï rieâng vôùi caùc moân ñeä vaø maëc khaûi cho hoï nhieàu ñieàu quan troïng, chaúng haïn, giôùi raên môùi, giôùi raên yeâu thöông, yeâu nhö Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ ñaõ yeâu, maàu nhieäm Chuùa Ba Ngoâi, vai troø cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, söï bình an, tình hieäp nhaát... Ñaëc bieät, khi Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ noùi vôùi caùc moân ñeä cuûa Ngöôøi raèng: "Thaày ñi doïn choã cho anh em. Neáu Thaày ñi doïn choã cho anh em, thì Thaày laïi ñeán vaø ñem anh em veà vôùi Thaày, ñeå Thaày ôû ñaâu, anh em cuõng ôû ñoù. Vaø Thaày ñi ñaâu, thì anh em bieát ñöôøng roài" (Ga 14,3-4). OÂng Toâ-ma hoûi Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ: "Thöa Thaày, chuùng con khoâng bieát Thaày ñi ñaâu, laøm sao chuùng con bieát ñöôïc ñöôøng?" (Ga 14,5). Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ traû lôøi: "Chính Thaày laø Ñöôøng, laø Söï Thaät vaø laø Söï Soáng" (Ga 14,6). Chuùng ta bieát raèng ñöôøng, söï thaät vaø söï soáng laø nhöõng ñieàu quan troïng nhaát maø taát caû moïi ngöôøi trong gia ñình nhaân loaïi luoân tìm kieám. Nhöõng ñieàu naøy ñöôïc dieãn taû nôi Bieán Coá Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ. Trong doøng lòch söû, nhieàu ngöôøi cho raèng mình laø ngöôøi chæ ñöôøng cho ngöôøi khaùc, coøn Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ noùi raèng chính Ngöôøi laø Ñöôøng, Ñöôøng daãn tôùi söï thaät vaø söï soáng vieân maõn.
Ñeå chuaån bò cho Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, chuaån bò cho Ñöôøng xuoáng vôùi con ngöôøi khi thôøi gian tôùi hoài vieân maõn, Kinh Thaùnh Cöïu Öôùc cho chuùng ta bieát raèng Thieân Chuùa xuoáng vôùi con ngöôøi vaø höôùng daãn con ngöôøi, nhaát laø toå tieân Daân Do-thaùi, theo nhieàu caùch thöùc khaùc nhau. Trong Taân Öôùc, taùc giaû Thö göûi tín höõu Do-thaùi, ngay phaàn môû ñaàu, ñaõ toùm taét chöông trình cuûa Thieân Chuùa trong Cöïu Öôùc cho tôùi Bieán Coá Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ raèng: "Thuôû xöa, nhieàu laàn nhieàu caùch, Thieân Chuùa ñaõ phaùn daïy cha oâng chuùng ta qua caùc ngoân söù; nhöng vaøo thôøi sau heát naøy, Thieân Chuùa ñaõ phaùn daïy chuùng ta qua Thaùnh Töû" (Dt 1,1-2). Nhö vaäy, nhôø Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ laø Thaùnh Töû cuûa Thieân Chuùa, con ngöôøi nhaän ra khuoân maët höõu hình cuûa Thieân Chuùa voâ hình. Hôn nöõa, ñeå trôû thaønh Ñöôøng noái keát Tình yeâu Thieân Chuùa vôùi con ngöôøi vaø daãn con ngöôøi veà vôùi Thieân Chuùa, Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ ñaõ ñi treân con ñöôøng laøm ngöôøi döông theá nhö chuùng ta (Dt 4,15). Thaät vaäy, Thaùnh Töû cuûa Thieân Chuùa ñaõ trôû thaønh Thaùnh Töû cuûa Gia Ñình Thaùnh Gia, trong gia ñình lôùn hôn laø gia ñình nhaân loaïi, nhôø söï trung tín, vaâng phuïc vaø coäng taùc chaân thaønh cuûa Ñöùc Ma-ri-a vaø thaùnh Giu-se.
Vöøa sinh ra chöa ñöôïc bao laâu, caùc thaønh vieân cuûa Gia Ñình Thaùnh Gia (Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, Ñöùc Ma-ri-a vaø thaùnh Giu-se) ñaõ phaûi xuoáng Ai Caäp ñeå traùnh söï luøng baét cuûa vua Heâ-roâ-ñeâ. Caâu chuyeän baét ñaàu vôùi vieäc ba nhaø ñaïo só nhìn thaáy vì sao cuûa Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ Giaùng Sinh ôû Phöông Ñoâng vaø hoï ñaõ tôùi Gieâ-ru-sa-lem ñeå hoûi thaêm caùc thöôïng teá vaø kinh sö Do-thaùi, döôùi söï chuû toïa cuûa vua Heâ-roâ-ñeâ veà vieäc Giaùng Sinh cuûa Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, Vua Daân Do-thaùi. Sau khi ba nhaø ñaïo só gaëp gôõ Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ vaø tieán daâng leã vaät (vaøng, nhuõ höông vaø moäc döôïc), hoï 'khoâng trôû laïi ñöôøng cuõ' ñeå töôøng thuaät cho vua Heâ-roâ-ñeâ bieát veà söï gaëp gôõ cuûa hoï vôùi caùc thaønh vieân cuûa Gia Ñình Thaùnh Gia. Vua Heâ-roâ-ñeâ phaãn noä, ra leänh luøng baét vaø gieát cheát caùc beù trai taïi Beâ-lem vaø vuøng phuï caän, töø hai tuoåi trôû xuoáng. Theá neân, Thaùnh Gia phaûi laùnh sang Ai Caäp. Khi vua Heâ-roâ-ñeâ baêng haø, caùc thaønh vieân Gia Ñình Thaùnh Gia töø Ai Caäp trôû veà Na-da-reùt, mieàn ñaát cuûa Ít-ra-en, vaø sinh soáng taïi ñoù.
Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ traûi qua thôøi gian daøi trong thinh laëng nôi laøng queâ Na-da-reùt cho ñeán naêm 30 tuoåi. Ñeå baét ñaàu söù meänh coâng khai, Ngöôøi ñi töø phía Baéc xuoáng phía Nam cuûa ñaát nöôùc Do-thaùi, tôùi thung luõng Gieâ-ri-khoâ, tôùi soâng Gio-ñan noái lieàn vôùi Bieån Cheát, choã saâu nhaát treân ñòa caàu (khoaûng 400m döôùi möïc nöôùc bieån). Doøng soâng Gio-ñan, nôi Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ chòu Pheùp Röûa cuõng laø nôi xöa kia, sau thôøi gian dong duoåi 40 naêm trong thaân phaän noâ leä, Daân Do-thaùi baêng qua ñeå veà vôùi Ñaát Höùa, ñaát chaûy söõa vaø maät. Taïi ñoù, Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, tuy voâ toäi, Ngöôøi ñaõ chòu Pheùp Röûa ñeå thoâng phaàn vôùi con ngöôøi trong caùc hình thöùc ñau khoå do toäi loãi gaây neân. Hình aûnh Ngöôøi chòu Pheùp Röûa dieãn taû vieäc Ngöôøi xuoáng thung luõng toäi loãi cuûa con ngöôøi, cuûa con chaùu A-ñam qua muoân theá heä.
Trong söù meänh rao giaûng Tin Möøng Nöôùc Thieân Chuùa, Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ ñaõ cuùi xuoáng vôùi nhöõng ngöôøi beänh taät, nhöõng keû bò quæ aùm ñeå chöõa laønh vaø hoài phuïc phaåm giaù cho hoï. Ngöôøi ñaõ cuùi xuoáng vôùi nhöõng ngöôøi ngheøo khoå, nhöõng ngöôøi coâ theá coâ thaân vaø naïn nhaân cuûa voâ soá hình thöùc baát coâng trong xaõ hoäi Do-thaùi. Ngöôøi ñaõ ñeán vôùi nhöõng ngöôøi bò loaïi tröø, chaúng haïn, nhöõng ngöôøi thu thueá hay nhöõng phuï nöõ ngoaïi tình ñeå an uûi hoï. Hôn nöõa, Ngöôøi coøn cho hoï trôû thaønh moân ñeä cuûa Ngöôøi trong haønh trình traàn theá. Ñaëc bieät, Ngöôøi ñaõ cuùi xuoáng vôùi nhöõng ngöôøi toäi loãi vaø tha thöù cho hoï. Trong moïi hoaøn caûnh, Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ luoân dieãn taû loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi taát caû moïi ngöôøi, maø khoâng quan taâm ñeán ñieàu kieän vaên hoùa, truyeàn thoáng, chuûng toäc hay baát cöù hình thöùc phaân chia naøo theo caùch thöùc loaøi ngöôøi.
Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, Ñöôøng xuoáng vôùi con ngöôøi khoâng chæ döøng laïi ôû ñoù. Ngöôøi ñaõ thoâng phaàn vôùi con ngöôøi trong muoân hình thöùc ñau khoå maø ñænh cao laø söï cheát. Ngöôøi ñaõ cheát vaø xuoáng nguïc toå toâng, xuoáng coõi aâm ty, xuoáng nôi hoaøn toaøn thieáu vaéng tình thöông, ñeå trao ban tình thöông Thieân Chuùa vaø loan baùo Tin Möøng Phuïc Sinh cho taát caû. Theo maëc khaûi Ki-toâ giaùo, nhöõng ngöôøi cheát khoâng theå töï mình ra khoûi vöïc thaúm naøy, nhöng caäy nhôø vaøo söï giaûi thoaùt cuûa Thieân Chuùa, ñöôïc thöïc hieän qua Bieán Coá Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ. Thaùnh Pheâ-roâ vieát raèng: "Ñöùc Gieâ-su ñaõ ñeán rao giaûng cho caùc vong linh bò giam caàm" (1 Pr 3,19) vaø raèng: "Tin Möøng ñaõ ñöôïc loan baùo ngay cho caû nhöõng keû cheát, ñeå tuy bò phaùn xeùt veà phaàn xaùc theo caùch nhìn cuûa loaøi ngöôøi, hoï ñöôïc soáng veà phaàn hoàn theo yù ñònh cuûa Thieân Chuùa" (1 Pr 4,6).
Trong nhaõn quan cuûa thaùnh Phao-loâ, Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ xuoáng ñeå keùo moïi ngöôøi leân: "Ngöôøi ñaõ leân nghóa laø gì, neáu khoâng phaûi laø Ngöôøi ñaõ xuoáng taän caùc vuøng saâu thaúm döôùi maët ñaát? Ñaáng ñaõ xuoáng cuõng chính laø Ñaáng ñaõ leân cao hôn moïi taàng trôøi ñeå laøm cho vuõ truï ñöôïc vieân maõn" (Ep 4,9-10). Giaùo Lyù Giaùo Hoäi Coâng Giaùo daïy raèng: "Ñöùc Ki-toâ ñaõ xuoáng aâm phuû" (Mt 12,40; Rm 10,7; Ep 4,9) ñeå "keû cheát nghe tieáng Con Thieân Chuùa vaø ai nghe thì ñöôïc soáng" (Ga 5,25; GLGHCG, 635) vaø raèng: "Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, Ñaáng khôi nguoàn söï soáng" (Cv 3,15), ñaõ "nhôø caùi cheát cuûa Ngöôøi, tieâu dieät teân laõnh chuùa gaây ra söï cheát, töùc laø ma quyû, vaø ñaõ giaûi thoaùt nhöõng ai vì sôï cheát maø suoát ñôøi soáng trong tình traïng noâ leä" (Dt 2,14,15; GLGHCG, 635). Ñieàu naøy giuùp chuùng ta xaùc tín raèng vôùi Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, nhöõng gì 'khoâng theå ñoái vôùi con ngöôøi' thì laïi 'luoân coù theå' ñoái vôùi quyeàn naêng cuûa Thieân Chuùa.
Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ laø Ñöôøng xuoáng vôùi con ngöôøi, ñoàng thôøi, laø Ñöôøng duy nhaát daãn taát caû moïi ngöôøi trong gia ñình nhaân loaïi leân vôùi Thieân Chuùa. Thaùnh Pheâ-roâ ñaõ minh ñònh vôùi caùc kyø muïc vaø kinh sö hoïp nhau taïi Gieâ-ru-sa-lem raèng: "Ngoaøi Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ ra, khoâng ai ñem laïi ôn cöùu ñoä; vì döôùi gaàm trôøi naøy, khoâng coù moät danh naøo khaùc ñaõ ñöôïc ban cho nhaân loaïi, ñeå chuùng ta phaûi nhôø vaøo danh ñoù maø ñöôïc cöùu ñoä" (Cv 4,12). Töông töï nhö theá, thaùnh Phao-loâ noùi: "Chæ coù moät Thieân Chuùa, chæ coù moät Ñaáng trung gian giöõa Thieân Chuùa vaø loaøi ngöôøi: ñoù laø moät con ngöôøi, Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, Ñaáng ñaõ töï hieán laøm giaù chuoäc moïi ngöôøi" (1 Tm 2,5). Ñoái vôùi nhöõng ngöôøi coù kinh nghieäm tröïc tieáp veà Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ lòch söû vaø Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ Phuïc Sinh nhö thaùnh Pheâ-roâ vaø Phao-loâ thì nhöõng khaúng ñònh treân ñaây laø neàn taûng khoâng lay chuyeån cuûa noäi dung ñöùc tin Ki-toâ Giaùo.
Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, Ñaáng ñaõ tôùi vöïc thaúm saâu nhaát cuûa thaân phaän con ngöôøi laø vöïc thaúm söï cheát, cuõng chính laø Ñaáng phuïc hoài phaåm giaù con ngöôøi. Trong haønh trình döông theá, Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ goïi caùc moân ñeä cuûa mình laø baïn (Ga 15,13-15). Vò Thieân Chuùa toaøn naêng toaøn thieän goïi thuï taïo mình laø baïn, ñaây thaät laø ñieàu khoâng theå töôûng töôïng ñöôïc, nhöng thöïc söï ñaõ xaûy ra. Thaùnh Phao-loâ dieãn taû Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ laø Anh Caû cuûa taát caû moïi ngöôøi cuøng muoân vaät muoân loaøi trong theá giôùi thuï taïo. Theo thaùnh nhaân, Ngöôøi vöøa laø "tröôûng töû sinh ra tröôùc moïi loaøi thoï taïo", vöøa laø "tröôûng töû trong soá nhöõng ngöôøi töø coõi cheát soáng laïi" (Cl 1,15.18). Ñieàu naøy, moät laàn nöõa, cho pheùp chuùng ta nhaän thöùc ñaày ñuû hôn veà caên tính, ñôøi soáng vaø söù meänh cuûa Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, Ñöôøng xuoáng vôùi con ngöôøi. Hôn nöõa, trong nhaõn quan cuûa thaùnh Gio-an Toâng Ñoà, nhôø Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, con ngöôøi khoâng chæ trôû veà tình traïng nguyeân thuûy laø ñöôïc döïng neân theo hình aûnh Thieân Chuùa, maø coøn trôû thaønh con caùi Thieân Chuùa (Ga 1,12; 1 Ga 3,1).
Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ vöøa laø Ñöôøng xuoáng vôùi con ngöôøi, vöøa laø Ñöôøng leân vôùi Thieân Chuùa. Quaû thaät, neáu haønh trình cuûa Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, chæ laø haønh trình xuoáng, xuoáng taän vöïc thaúm saâu nhaát vaø ruøng rôïn nhaát laø söï cheát, thì quaû thaät Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ cuõng nhö muoân ngöôøi khaùc trong gia ñình nhaân loaïi vaäy. Khoâng! Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ xuoáng ñeå daãn taát caû moïi ngöôøi leân. Lôøi töïa Tin Möøng Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ theo thaùnh Gio-an laøm noåi baät raèng Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ ñeán töø Thieân Chuùa ñeå cöùu ñoä moïi ngöôøi vaø daãn ñöa moïi ngöôøi veà vôùi Thieân Chuùa (Ga 1,1-18). Do ñoù, ai muoán theo Ngöôøi laø Ñöôøng leân vôùi Thieân Chuùa, thì tröôùc heát haõy theo Ngöôøi laø Ñöôøng xuoáng vôùi con ngöôøi. Ai muoán theo Ngöôøi, Ñöôøng leân vôùi Thieân Chuùa, thì haõy hoïc nôi Ngöôøi, Ñöôøng xuoáng vôùi con ngöôøi, xuoáng vôùi anh chò em mình. Caùch cuï theå laø: Trong moïi hoaøn caûnh, caùc moân ñeä cuûa Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ phaûi luoân haï mình, luoân cuùi ñaàu, luoân ñaám ngöïc aên naên veà nhöõng toäi loãi vaø baát xöùng cuûa baûn thaân trong caùc töông quan vôùi Thieân Chuùa, vôùi tha nhaân vaø vôùi muoân vaät muoân loaøi trong theá giôùi thuï taïo.
Ai khoâng thoâng phaàn vôùi Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, Ñöôøng xuoáng vôùi con ngöôøi, thì cuõng khoâng theå thoâng phaàn vôùi Ngöôøi, Ñöôøng leân vôùi Thieân Chuùa. Ai töø choái 'söï ñuïng chaïm' cuûa Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, töø choái tình yeâu cuûa Ngöôøi, thì cuõng khoâng theå thoâng phaàn gia nghieäp vónh cöûu vôùi Ngöôøi trong Nöôùc Thieân Chuùa. Chuùng ta bieát raèng, tröôùc khi böôùc vaøo cuoäc khoå naïn, trong Böõa Tieäc Ly, khi Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ cuùi xuoáng röûa chaân cho caùc moân ñeä vaø laáy khaên thaét löng maø lau nhaèm dieãn taû tình yeâu töï haï, tình yeâu cuûa Ñöôøng xuoáng vôùi con ngöôøi, Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ ñeán vôùi Pheâ-roâ, ñeå röûa chaân cho Pheâ-roâ, nhöng Pheâ-roâ töø choái. Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ noùi vôùi Pheâ-roâ: "Neáu Thaày khoâng röûa cho anh, anh seõ chaúng ñöôïc chung phaàn vôùi Thaày" (Ga 13,8). Pheâ-roâ ñaõ ñoàng yù ñeå Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ röûa chaân cho mình vaø ñaõ caûm nghieäm ñöôïc tình yeâu voâ bôø cuûa Thaày mình.
Ñieåm laïi chöông trình maëc khaûi cuûa Thieân Chuùa nôi Bieán Coá Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, chuùng ta nhaän ra baûy hình thöùc hieän dieän ñaëc bieät cuûa Ngöôøi: (1) Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ laø Thieân Chuùa, (2) Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ xuoáng theá laøm ngöôøi, (3) Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ chòu thöông khoù, (4) Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ chòu cheát, (5) Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ Phuïc Sinh, (6) Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ Thaùnh Theå, (7) Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ Thaân Theå Maàu Nhieäm (Giaùo Hoäi). Chuùng ta nhaän thöùc raèng trong baûy hình thöùc hieän dieän cuûa Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, ngoaïi tröø hình thöùc thöù nhaát (Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ laø Thieân Chuùa) vaø thöù naêm (Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ Phuïc Sinh), caùc hình thöùc khaùc ñeàu dieãn taû Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, Ñöôøng xuoáng vôùi con ngöôøi. Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ chòu cheát laø hình thöùc Ngöôøi xuoáng thaáp nhaát. Vò Thieân Chuùa cheát ñeå taát caû moïi ngöôøi trong gia ñình nhaân loaïi ñöôïc soáng! Ñaây quaû thaät laø hình thöùc dieãn taû tình yeâu saâu ñaäm vaø nhieäm maàu nhaát cuûa Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, cuûa Thieân Chuùa, ñoái vôùi con ngöôøi.
Nhôø Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, Ñöôøng xuoáng vôùi con ngöôøi, Vöông Quoác Thieân Chuùa hieän dieän treân traàn gian. Vöông Quoác naøy tieáp tuïc hieän dieän vaø hoaït ñoäng trong Giaùo Hoäi, ñoàng thôøi, Vöông Quoác naøy höôùng veà söï sung maõn khi Thieân Chuùa qui tuï muoân vaät muoân loaøi trong Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ quang laâm (Ep 1,9-10). Nhö vaäy, nhôø Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, nhôø Ñöôøng xuoáng vôùi con ngöôøi, Thieân Chuùa hieän dieän giöõa con ngöôøi, vónh cöûu hieän dieän trong thôøi gian, voâ haïn hieän dieän trong höõu haïn vaø söï soáng hieän dieän trong coõi cheát. Ñieàu naøy gôïi leân nôi taát caû moïi ngöôøi söï caàn thieát ñeå theo Ñöôøng Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ trong haønh trình traàn theá cuûa mình.
Ngöôøi theo Ñöôøng Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ laø ngöôøi laøm nhöõng vieäc Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ ñaõ laøm, noùi nhöõng ñieàu Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ ñaõ noùi vaø haønh ñoäng nhö Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ ñaõ haønh ñoäng. Ngöôøi theo ñöôøng Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ laø ngöôøi ñeán vôùi moïi ngöôøi nhö Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ ñaõ ñeán, yeâu moïi ngöôøi nhö Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ ñaõ yeâu vaø phuïc vuï moïi ngöôøi nhö Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ ñaõ phuïc vuï. Ngöôøi theo Ñöôøng Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ laø ngöôøi ngaøy caøng trôû neân gioáng Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ trong moïi söï. Ngöôøi theo ñöôøng Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ laø ngöôøi luoân vaâng theo Thaàn Khí cuûa Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ laø Chuùa Thaùnh Thaàn trong moïi hoaøn caûnh cuûa cuoäc soáng mình. Ngöôøi theo Ñöôøng Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ laø ngöôøi luoân thieát laäp moái töông quan lieân vò vôùi Ngöôøi, ñoàng thôøi, luoân saün saøng ñeán vôùi moïi ngöôøi ñeå daãn ñöa hoï veà vôùi Thieân Chuùa.
Chuùng ta khoâng chæ ñöôïc môøi goïi hoïc hoûi Ñöôøng Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, suy nieäm Ñöôøng Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, tin töôûng Ñöôøng Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, daïy Ñöôøng Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, maø coøn thöïc haønh Ñöôøng Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ nöõa. Chuùng ta bieát raèng thöïc haønh Ñöôøng Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ luoân laø vieäc laém khoù khaên vaø nhieàu thaùch ñoá, bôûi vì, ñeå thöïc haønh Ñöôøng Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, chuùng ta phaûi töø boû chính mình, phaûi xuoáng saâu taän ñaùy loøng mình ñeå nhaän ra toäi loãi, yeáu ñuoái vaø caùc hình thöùc baát xöùng cuûa baûn thaân. Ñeå thöïc haønh Ñöôøng Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, chuùng ta phaûi xuoáng vôùi nhöõng ngöôøi baàn cuøng khoán khoå, xuoáng vôùi nhöõng ngöôøi ñôn heøn, yeáu ñuoái, xuoáng vôùi nhöõng ngöôøi bò xaõ hoäi boû rôi vaø muoân hình thöùc baát hoøa hôïp khaùc trong gia ñình nhaân loaïi.
Hoâm nay ñaây, Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ vaãn luoân xuoáng, xuoáng vôùi nhöõng ai ñaët nieàm hy voïng vaøo Ngöôøi: Nieàm hy voïng vaøo quyeàn naêng cuûa Ngöôøi treân söï döõ, cuûa vónh cöûu treân thôøi gian, cuûa voâ haïn treân höõu haïn, cuûa söï soáng treân söï cheát. Caâu hoûi ñaët ra laø chuùng ta coù saün saøng ñoùn nhaän Ngöôøi hay ñang baän roän vôùi ai ñoù, hieän töôïng naøo ñoù, bieán coá naøo ñoù? Chuùng ta ñang theo ñöôøng naøo? Raát nhieàu ngöôøi noùi raèng mình ñang theo Ñöôøng Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ; tuy nhieân, trong thöïc teá, hoï ñang theo ñöôøng maø hoï töôûng töôïng ra, theo Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ maø hoï töôûng töôïng ra hôn laø Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, Ñöôøng xuoáng vôùi con ngöôøi, Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ ñích thaät, laø Con Thieân Chuùa, laø Ñaáng ñaõ cheát vaø ñaõ xuoáng vöïc thaúm söï cheát ñeå dieãn taû tình yeâu voâ ñieàu kieän cuûa Thieân Chuùa ñoái vôùi con ngöôøi.
Dö aâm cuûa Toäi Nguyeân Toå, dö aâm cuûa söï voâ ôn vaø kieâu ngaïo vaãn toàn ñoïng trong taát caû moïi ngöôøi. Dö aâm cuûa Toäi Nguyeân Toå vaãn coøn khi moãi caù nhaân muoán xaây döïng cuoäc soáng baèng söùc rieâng cuûa mình, muoán veà vôùi Thieân Chuùa baèng söùc rieâng cuûa mình. Dö aâm cuûa Toäi Nguyeân Toå vaãn coøn khi caùc hình thöùc coäng ñoaøn muoán xaây döïng ñôøi soáng chung döïa treân söï ñoàng thuaän cuûa caùc caù nhaân, maø khoâng maøng quan taâm hay quy chieáu maëc khaûi Thieân Chuùa ñöôïc thöïc hieän nôi Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ. Con ngöôøi, treân bình dieän caù nhaân vaø taäp theå, ñöôïc môøi goïi chieâm ngaém Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, Ñöôøng xuoáng vôùi con ngöôøi, ñeå khoâng ngöøng bieán ñoåi baûn thaân vaø caùc hình thöùc taäp theå khaùc trong xaõ hoäi.
Xeùt veà maët theå lyù, haønh trình cuûa moãi ngöôøi treân traàn gian laø haønh trình xuoáng. Moãi giaây qua ñi, moãi phuùt qua ñi, moãi giôø qua ñi, moãi ngaøy qua ñi, moãi thaùng qua ñi, moãi naêm qua ñi, con ngöôøi 'caøng gaàn hôn' vôùi vöïc thaúm söï cheát, vöïc thaúm maø ai cuõng run sôï, ai cuõng muoán trì hoaõn, ai cuõng boàn choàn lo laéng. Vöïc thaúm söï cheát laø vöïc thaúm nhieäm maàu vaø khoâng ai coù theå traùnh ñöôïc. Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, Con Thieân Chuùa xuoáng theá laøm ngöôøi, cuõng ñaõ boàn choàn lo laéng tröôùc vöïc thaúm naøy; tuy nhieân, Ngöôøi ñaõ vöôït thaéng taát caû trong söï vaâng phuïc vaø tin töôûng phoù thaùc vaøo tình yeâu voâ bôø cuûa Thieân Chuùa. Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ ñaõ Phuïc Sinh! Nieàm vui traøn ngaäp toaøn theå ñòa caàu. Vôùi Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ, höøng ñoâng cuûa caùnh chung loù raïng cho taát caû nhöõng ai tin töôûng, yeâu meán vaø ñaët hy voïng vaøo Ñöôøng cuûa Ngöôøi.
Söï quan saùt, ñaùnh giaù vaø dieãn taû treân ñaây cho pheùp chuùng ta nhaän bieát raèng Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ laø Ñöôøng xuoáng vôùi con ngöôøi. Bôûi quyeàn naêng Chuùa Thaùnh Thaàn vaø söï vaâng phuïc coäng taùc cuûa Ñöùc Trinh Nöõ Maria, Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ ñaõ xuoáng theá laøm ngöôøi, xuoáng Ai Caäp, xuoáng thung luõng Gieâ-ri-khoâ, xuoáng soâng Gio-ñan, xuoáng vôùi nhöõng ngöôøi toäi loãi, bò quæ aùm, vaø muoân hình thöùc ñau khoå khaùc trong xaõ hoäi loaøi ngöôøi. Ngöôøi ñaõ cheát vaø ñaõ ñeán vöïc thaúm saâu nhaát cuûa thaân phaän con ngöôøi laø vöïc thaúm söï cheát, ñeå trao ban söï soáng vónh cöûu cho taát caû moïi ngöôøi. Öôùc gì moãi ngöôøi chuùng ta luoân laø moân ñeä vaø toâng ñoà cuûa Ñöùc Gieâ-su Ki-toâ laø Ñöôøng xuoáng vôùi con ngöôøi trong haønh trình traàn theá naøy, ñeå nhôø Ngöôøi laø Ñöôøng leân vôùi Thieân Chuùa, chuùng ta ñöôïc höôûng bình an vaø haïnh phuùc muoân ñôøi treân Nöôùc Trôøi.
Giaùm muïc Pheâroâ Nguyeãn Vaên Vieân
Chuû tòch UÛy Ban Muïc Vuï Giôùi Treû vaø Thieáu Nhi / HÑGMVN