Ñöùc Hoàng y Grocholewski choáng leøo laùi lòch söû
veà Kyû nieäm 75 naêm giaûi phoùng
Ñöùc Hoàng y Grocholewski choáng leøo laùi lòch söû veà Kyû nieäm 75 naêm giaûi phoùng.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Auschwitz (Vatican News 30-01-2020) - Ñöùc Hoàng y Zenon Grocholewski, nguyeân Toång tröôûng Boä giaùo duïc Coâng Giaùo, choáng toan tính leøo laùi lòch söû trong vuï kyû nieäm 75 naêm giaûi phoùng traïi taäp trung Auschwitz, do moät toå chöùc Do thaùi.
Söï leøo laùi ngaøy dieãn ra qua söï kieän ngaøy 23 thaùng 01 naêm 2020, moät leã töôûng nieäm cuoäc giaûi phoùng traïi Auschwitz ñöôïc moät Ngaân Quyõ teân laø Dieãn Ñaøn Theá giôùi veà cuoäc dieät chuûng Do thaùi (Forum Mondiale dell'Olocausto), moät cô quan tö nhaân, toå chöùc taïi Jerusalem vôùi söï coäng taùc cuûa Vieän Yad Vashem, vaø döôùi söï baûo trôï cuûa Toång thoáng Israel, vôùi chuû ñeà laø "Nhôù cuoäc dieät chuûng, chieán ñaáu choáng naïn baøi Do thaùi". Ban toå chöùc ñaõ môøi 47 vò Quoác tröôûng vaø thuû töôùng chính phuû caùc nöôùc ñeán tham döï.
Nhaän ñònh cuûa Ñöùc Hoàng y Grocholewski
Trong cuoäc phoûng vaán daønh cho haõng tin Coâng Giaùo CNA, Ñöùc Hoàng y Grocholewski, 81 tuoåi (1939), ngöôøi Ba Lan, nhaän xeùt raèng:
"Bieán coá giaûi phoùng traïi Auschwitz dieãn ra ngaøy 27 thaùng 01 naêm 1945, neân leõ ra leã kyû nieäm naøy phaûi ñöôïc cöû haønh chính taïi traïi naøy. Nhöng Ngaân Quyõ Dieãn Ñaøn Theá giôùi veà cuoäc dieät chuûng Do thaùi laïi toå chöùc ôû Jerusalem, vaø trong soá nhöõng vò toång thoáng ñöôïc lôøi leân tieáng taïi buoåi leã coù baø thuû töôùng Ñöùc, laø nöôùc ñaõ taïo neân theá chieán thöù hai vaø cuoäc dieät chuûng Do thaùi, toång thoáng Nga laø nöôùc mang toäi aùc chieán tranh vì ñaõ saùt haïi 20 ngaøn só quan Ba Lan taïi Katyn, Toång thoáng Phaùp laø nöôùc trong thôøi theá chieán thöù hai ñaõ giaûi ngöôøi Do thaùi ñeán caùc traïi taäp trung cuûa Ñöùc quoác xaõ."
Toång thoáng Duda cuûa Ba Lan laïi khoâng ñöôïc môøi leân tieáng, neân oâng khoâng ñeán döï vì coi haønh ñoäng ñoù cuûa ban toå chöùc laø ñieàu khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc, vì Ba Lan khoâng heà coäng taùc vôùi Ñöùc quoác xaõ. Caùc cô caáu cuûa quoác gia Ba Lan hoaït ñoäng trong aâm thaàm, ñaõ beânh vöïc ngöôøi Do thaùi baèng taát caû nhöõng phöông theá coù theå. Trong soá nhöõng ngöôøi ñöôïc Nhaø Nöôùc Israel trao taëng huaân chöông "Ngöôøi coâng chính thuoäc caùc daân nöôùc", soá lôùn nhaát laø ngöôøi Ba Lan vôùi 6,706 ngöôøi, vaø 5 ngaøn ngöôøi Ba Lan ñaõ bò Ñöùc gieát cheát vì ñaõ giaáu kín ngöôøi Do thaùi. Vì theá, theo Ñöùc Hoàng y Grocholewski, ñöùng tröôùc nhöõng söï kieän ñoù, vieäc töø choái khoâng ñeå toång thoáng Ba Lan leân tieáng, keå caû ñeå trình baøy quan ñieåm cuûa mình, döôøng nhö ñoù laø moät toan tính xuyeân taïc söï thaät lòch söû".
Thöïc vaäy, coù nhieàu toå chöùc Do thaùi cho raèng Ba Lan coù loãi vì ñaõ coäng taùc vôùi Ñöùc quoác xaõ ñeå tieâu dieät ngöôøi Do thaùi. Trong thöïc teá, Ba Lan ñaõ bò Ñöùc chieám ñoùng vaø laø naïn nhaân cuûa cheá ñoä ñoù. Ngöôøi Do thaùi ôû Ba Lan cuõng ñoàng yù vôùi laäp tröôøng cuûa Toång thoáng Duda.
Leã kyû nieäm giaûi phoùng traïi Auschwitz
Hoâm 27 thaùng 01 naêm 2020, leã kyû nieäm giaûi phoùng traïi Auschwitz ñaõ ñöôïc cöû haønh taïi chính traïi naøy, nôi Ñaøi töôûng nieäm vôùi nghi thöùc thaép neán vaø ñaët voøng hoa taïi böùc töôøng haønh quyeát trong traïi. Ñöùc Hoàng y Zenon Grocholewski ñaõ ñaïi dieän ñaëc bieät cuûa Ñöùc Thaùnh cha tham döï buoåi leã naøy vaø cuõng coù 200 cöïu tuø nhaân hieän dieän.
Moät thaùnh leã cuõng ñöôïc cöû haønh trong dòp naøy taïi Auschwitz, vôùi söï hieän dieän cuûa Toång thoáng Ba Lan Andrej Duda vaø phu nhaân, 30 cöïu tuø nhaân taïi traïi naøy, caùc ñaïi dieän coäng ñoaøn ñòa phöông Oswiecim cuõng nhö caùc nhaân vieân Baûo taøng vieän quoác gia Auschwitz-Birkenau, vaø baø cöïu thuû töôùng Beata Azydlo.
(CNA 28-1-2020)