Caùc Giaùo hoaøng vieáng thaêm
traïi taäp trung Auschwitz-Birkenau
Caùc Giaùo hoaøng vieáng thaêm traïi taäp trung Auschwitz-Birkenau.
Hoàng Thuûy
Auschwitz (Vatican News 28-01-2020) - Ngaøy 27 thaùng 01 naêm 2020 laø ngaøy kyû nieäm 75 naêm traïi taäp trung Auschwitz-Birkenau ñöôïc giaûi phoùng. Chuùng ta cuøng nhìn laïi nhöõng giaây phuùt saâu saéc vaø xuùc ñoäng trong caùc cuoäc vieáng thaêm cuûa ba vò Giaùo hoaøng: thaùnh Gioan Phaoloâ II, Bieån Ñöùc XVI vaø Phanxicoâ taïi "ñoài Golgotha cuûa theá giôùi ñöông ñaïi" naøy.
Ñaõ coù ba vò Giaùo hoaøng ñeán thaêm vieáng traïi huûy dieät Auschwitz-Birkenau. Ngaøy 07 thaùng 06 naêm 1979, thaùnh Gioan Phaoloâ II ñaõ cöû haønh Thaùnh leã taïi ñoù. Sau ñoù, vaøo ngaøy 28 thaùng 05 naêm 2006, Ñöùc Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc XVI ñaõ ñeán thaêm traïi töû thaàn cuûa Ñöùc Quoác xaõ ôû Ba Lan. Vaø cuoäc haønh trình thaàm laëng cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ vaøo ngaøy 29 thaùng 07 naêm 2016. Nhöõng cuoäc haønh trình caùch nhau bôûi thaùng naêm, nhöng ñöôïc keát hôïp baèng lôøi caàu nguyeän. Caùc böôùc ñi cuûa thaùnh Gioan Phaoloâ II, Ñöùc Bieån Ñöùc XVI vaø Ñöùc Phanxicoâ cuõng ñan xen vôùi nhöõng daáu chaân cuûa cuoäc soáng bò phaù huûy bôûi söï taøn aùc muø quaùng chieán thaéng caùi cheát. Gioáng nhö thaùnh Maximilian Kolbe, ngöôøi ñaõ hieán maïng soáng cuûa mình ôû Auschwitz ñeå cöùu ngöôøi voâ toäi khaùc.
Cuoäc vieáng thaêm cuûa thaùnh Gioan Phaoloâ II
Cöû haønh thaùnh leã taïi traïi taäp trung Auschwitz-Birkenau, thaùnh Giaùo hoaøng Wojtyla nhaéc laïi raèng nôi naøy "ñöôïc xaây döïng treân söï thuø haän vaø khinh mieät cuûa con ngöôøi nhaân danh moät yù thöùc heä ñieân roà". Ñoù laø moät "nôi ñöôïc xaây döïng treân söï taøn aùc" caùnh cöûa vaøo coù doøng chöõ: "Arbeit macht frei" - "Lao ñoäng laøm cho baïn töï do". Moät doøng chöõ, vôùi "aâm ñieäu gieãu côït" vì noäi dung cuûa noù "hoaøn toaøn traùi ngöôïc" bôûi nhöõng gì ñaõ xaûy ra ôû ñoù. Taïi ñoài "Golgotha cuûa theá giôùi ñöông ñaïi" naøy, thaùnh Giaùo hoaøng ngöôøi Ba Lan ñaõ quyø goái tröôùc nhöõng ngoâi moä phaàn lôùn laø khoâng teân tuoåi. Auschwitz laø moät "baèng chöùng cuûa chieán tranh", mang ñeán "söï gia taêng khoâng caân xöùng trong haän thuø, huûy dieät vaø taøn aùc".
Cuoäc vieáng thaêm cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc XVI
Trong chuyeán toâng du Ba Lan naêm 2006, Ñöùc Bieån Ñöùc XVI ñaõ ñeán thaêm traïi taäp trung cuûa Ñöùc quoác xaõ. Moät "nôi kinh hoaøng, tích luõy toäi aùc choáng laïi Thieân Chuùa vaø choáng laïi con ngöôøi, khoâng coù nôi naøo trong lòch söû saùnh baèng". Ngaøi nhaéc raèng "thaùnh Gioan Phaoloâ II ñaõ ôû ñaây vôùi tö caùch laø ngöôøi con cuûa Ba Lan. Hoâm nay toâi ôû ñaây vôùi tö caùch laø ngöôøi con cuûa daân toäc Ñöùc." "Ngöôøi con cuûa moät nhoùm toäi phaïm ñaït ñöôïc quyeàn löïc thoâng qua nhöõng lôøi höùa doái traù, nhaân danh trieån voïng vó ñaïi, laáy laïi danh döï cuûa quoác gia vaø söï noåi tieáng cuûa noù, vôùi nhöõng döï ñoaùn haïnh phuùc vaø cuõng vôùi löïc löôïng khuûng boá vaø ñe doïa, ñeå ngöôøi daân cuûa chuùng ta coù theå bò söû duïng vaø laïm duïng nhö moät coâng cuï cuûa mong muoán huûy dieät vaø thoáng trò cuûa hoï." Ngaøi nhaán maïnh "nôi chuùng ta ñang ôû laø moät nôi cuûa kyù öùc, ñoù laø nôi cuûa Shoa. Quaù khöù khoâng bao giôø chæ laø quaù khöù. Noù lieân quan ñeán chuùng ta vaø chæ cho chuùng ta nhöõng caùch theá khoâng ñöôïc laøm vaø nhöõng ñieàu caàn ñöôïc thöïc hieän."
Cuoäc vieáng thaêm cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ
Söï im laëng vaø lôøi caàu nguyeän ñaõ ñaùnh daáu nhöõng khoaûnh khaéc trong chuyeán vieáng thaêm traïi Auschwitz-Birkenau cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ vaøo naêm 2016. Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ ñi boä, töø töø ñi qua taám baûng kheùt tieáng "Arbeit macht frei", "Lao ñoäng laøm cho baïn töï do". Trong quaûng tröôøng, nôi caùc tuø nhaân Ñöùc quoác xaõ bò treo coå, ngaøi chaïm vaø hoân moät trong nhöõng caây daàm naâng ñôõ caáu truùc ñöôïc söû duïng cho vieäc treo coå. ÔÛ loái vaøo "Khoái 11", ngaøi gaëp möôøi ngöôøi soáng soùt cuûa Shoah. Sau nhöõng giaây phuùt trao ñoåi nhöõng aùnh nhìn, nhöõng caùi vuoát ve, nhöõng caùi oâm, nhöõng caùi baét tay, Ñöùc Giaùo hoaøng töø töø ñi veà phía böùc töôøng xöû baén. Ngaøi giô tay chaïm noù vaø ñöùng im trong giaây laùt. Ngaøi ñeå laïi moät ngoïn neán ôû ñaây. Ñöùc Phanxicoâ ñöùng moät mình, im laëng thaät laâu, chìm ñaém trong caàu nguyeän.
Cuoái cuøng, Ñöùc Phanxicoâ leân xe ñieän vaø ñi doïc theo ñöôøng ray xe löûa maø nhöõng ñoaøn xe mang nhöõng ngöôøi bò ñi ñaøy ñeán traïi. Trong traïi Birkenau, Ñöùc Giaùo hoaøng ñi boä tröôùc moãi 23 taám bia töôûng nieäm cuûa Ñaøi töôûng nieäm Quoác teá ñeå töôûng nhôù caùc naïn nhaân cuûa chuû nghóa phaùt xít. Ñoù laø nhöõng phuùt im laëng, chæ bò giaùn ñoaïn bôûi tieáng khoùc cuûa moät ñöùa treû. Khoaûnh khaéc cuoái cuøng cuûa chuyeán thaêm laø cuoäc gaëp gôõ vôùi 25 ngöôøi nam nöõ, nhöõng ngöôøi khoâng ñeå söï aùc chieán thaéng hoï.