Naêm môùi, ñoà cuõ:
Theá heä treû Laudato Sì
Naêm môùi, ñoà cuõ: Theá heä treû Laudato Sì.
An Duyeân - CTV
Saøigoøn (Vatican News 18-01-2020) - Loái soáng xanh theo chaân Ñöùc Phanxicoâ khoâng chæ döøng laïi ôû nhöõng baøi lyù thuyeát nhöng daàn ñi vaøo loái soáng cuûa ngöôøi treû qua nhöõng choïn löïa cho Naêm Môùi.
Nhöõng caûnh baùo nghieâm troïng veà moâi tröôøng khoâng coøn quaù xa laï vôùi Vieät Nam. Chaúng haïn buïi mòn ñöa Vieät Nam leân top ñænh veà oâ nhieãm khoâng khí; hoaëc toå chöùc Climate Central cuûa Myõ coøn döï baùo 30 naêm nöõa Saøi Goøn seõ bieán maát vì nöôùc bieån daâng neáu ta vaãn daäm chaân taïi choã. Röøng Amazon chaùy, tieáp ñoù, röøng chaùy ôû UÙc trong thaùng qua. Thieân tai laãn nhaân tai naêm Kyû Hôïi ñi qua ñeå laïi cho theá heä sau moät töông lai môø mòt nhö laøn buïi mòn.
Tôø The Guardian cuûa Anh baét ñaàu göûi newsletter veà Green light (Ñieåm tin xanh) cho ñoäc giaû. La Croix, La vie nhöõng tôø baùo Coâng giaùo haøng ñaàu cuûa Phaùp cuõng khoâng naèm ngoaøi chieán dòch truyeàn thoâng xanh vì moät töông lai saùng cho theá heä Laudato Sì. Tröôùc theàm naêm môùi vaø giöõa haøng luõ doàn daäp haøng sale (giaûm giaù), nhöõng ngöôøi treû Coâng giaùo caàn nhöõng höôùng ñi naøo ñeå böôùc cuøng Ñöùc Thaùnh Cha qua lôøi môøi goïi veà ngoâi nhaø chung?
Coù leõ khoâng thieáu nhöõng saùng kieán töø nhieàu ngöôøi quan taâm ñeán moâi tröôøng. Nhöng giaù nhö moâi tröôøng cuõng laø moät öu tieân trong loái soáng cuûa taát caû nhöõng ai ñang soáng treân traùi ñaát naøy.
Giöõa nhieàu saùng kieán tích cöïc, chuùng ta cuõng coù theå giaûm bôùt gaùnh naëng cho Meï Traùi Ñaát qua nhöõng cöû chæ cuï theå cho nhöõng ngaøy Teát.
Haøng ñòa phöông
Ngaøy Teát, ñoâi khi ngöôøi ta thích coù ñieàu gì ñoù ñaëc bieät - moãi naêm coù moät laàn maø - neân thích choïn mua nhöõng maët haøng nhaäp khaåu hôn thay vì duøng ñoà noäi ñòa. Coù theå vì haøng ngoaïi toát, nhöng cuõng coù theå chæ laø nghó nhö theá. Nhöng duø laø thaät hay chæ laø nghó, thì vì moät töông lai xanh vaø beàn vöõng, con ngöôøi caàn choïn löïa moät öu tieân khaùc xanh hôn. Vieäc saûn xuaát haøng loaït vaø vaän chuyeån saûn phaåm ñöôøng daøi, xuyeân luïc ñòa, tieâu toán nhieàu naêng löôïng voán ñang caïn kieät vaø goùp phaàn khoâng nhoû laøm traùi ñaát noùng leân. Ñoù laø moät trong nhöõng nguyeân nhaân maø baøi vieát cuûa Cameron Shingleton noùi ñeán söï lieân heä giöõa vieäc aên boø beefsteak taïi Vieät Nam vaø chaùy röøng ôû UÙc.
Baøi vieát naøy khoâng nhaèm quaûng caùo haøng Vieät. Nhöng neáu xeùt moät caùch khaùch quan vaø coâng baèng, nhieàu saûn phaåm ñòa phöông, made in Vietnam, coù chaát löôïng khoâng keùm haøng ngoaïi. Neáu öu tieân cuûa baïn laø soáng xanh, thì theá naøo baïn cuõng seõ tìm cho mình ñöôïc nhöõng saûn phaåm Vieät vöøa yù, hoaëc ít nhaát laø ñuû haøi loøng vôùi choïn löïa soáng xanh cuûa mình.
Coù moät ñieàu may maén, chôï queâ ôû Vieät Nam vaãn chöa hoaøn toaøn bò "maùy moùc hoùa". Maëc duø chôï queâ ngaøy Teát coù nhaäp haøng loaït ñoà coâng nghieäp nhanh töø Trung Quoác nhöng vaãn khoâng theå laãn vaøo ñaâu ñöôïc nhöõng haøng ñaøo, haøng chuoái, coâ baùn traø, baùn röôïu "ngon nhö nhaø laøm". Ñaây khoâng phaûi laø moät choïn löïa "queâ muøa" hôn so vôùi vieäc keùo gioû ñi sieâu thò nhöng giöõa nhöõng neùt ñeïp vaên hoaù, ôû ñaây coøn nhìn thaáy moät haønh ñoäng xanh.
Baïn coù bieát raèng taïi Phaùp vaø caùc nöôùc Chaâu AÂu, ngöôøi daân baét ñaàu quay laïi vôùi loái chôï ñòa phöông nhieàu hôn, thay vì mua ñoà ôû cöûa haøng tieän lôïi vaø sieâu thò vôùi haøng nhaäp khaåu ñöïng trong voâ vaøn tuùi nilon. Chôï queâ Teát vôùi haøng hoùa ñòa phöông khoâng chæ laø moät neùt vaên hoùa nhöng laø moät loái soáng xanh maø caùc cuï ñaõ töøng laøm. Vaø chuùng mình seõ tieáp tuïc laøm.
Mua thoâng minh
Khoâng ít baïn treû ñaõ baét ñaàu yù thöùc veà moâi tröôøng vôùi vieäc choïn löïa nhöõng boä quaàn aùo, trang phuïc töø chaát lieäu töï nhieân vaø saûn xuaát thuû coâng. Ñaây cuõng laø moät choïn löïa thôøi trang beàn vöõng töø vieäc choïn nguyeân lieäu töï nhieân vaø ñòa phöông; nhaân coâng laøm vieäc trong moâi tröôøng ít nhieãm ñoäc haïi vaø ñöôïc traû löông coâng baèng. Ñaây cuõng laø moät choïn löïa thoâng minh thay cho vieäc chaïy theo nhöõng maët haøng thôøi trang nhanh, voán ñöôïc saûn xuaát ôû xöôûng coâng nghieäp ñoäc haïi töø khaâu nhaäp ñeán khaâu xuaát, maø ñoâi khi chuùng ta giaû vôø queân.
Beân caïnh ñoù, coù moät choïn löïa cuõng coøn thuù vò hôn nöõa laø trao ñoåi ñoà duøng hoaëc tìm haøng second-hand (haøng ñaõ qua söû duïng). Taïi Haø Noäi vaø Saøi Goøn ñeàu coù nhöõng nôi ñeå coù theå tìm ñöôïc nhöõng maët haøng coøn toát ñaõ qua söû duïng. Hôn nöõa, maïng xaõ hoäi cuõng ñoùng goùp khoâng nhöõng cho vieäc tích cöïc naøy; ñaëc bieät coù nhöõng hoäi trao ñoåi ñoà cuõ treân maïng xaõ hoäi, laø nôi ñeå baïn coù theå thöïc taäp vieäc traân troïng ñoà ñaïc. Haõy ñeå cho ñoà ñaïc cuûa baïn coù cô hoäi "soáng thoï" hôn!
Noùi chuyeän veà moâi tröôøng
Ngaøy Teát laø dòp ñeå ngöôøi thaân, baïn beø, xoùm gieàng... troø chuyeän vaø caû taùn chuyeän vôùi nhau. Giöõa bao caâu chuyeän laøm quaø cuûa ngaøy Teát, thì nhöõng thao thöùc veà moâi tröôøng, nhöõng saùng kieán vaø khích leä soáng xanh cuõng laø moät ñeà taøi chung thuù vò ñaáy chöù, sao laïi khoâng nhæ?
Trong thoâng ñieäp Laudato Sì, Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc nhôû chuùng ta haõy chieâm ngaém thieân nhieân trong veû ñeïp cuûa taïo hoùa. Ñoù laø caû moät coâng trình taïo döïng trong söï maàu nhieäm. Moãi ngaøy, ngaøi nhaéc nhôû chuùng ta veà "söï hoaùn caûi" moâi sinh. Lieäu vieäc mua saém cuûa toâi coù laøm aûnh höôûng ñeán moâi tröôøng soáng cuûa ñoäng vaät, thöïc vaät vaø con ngöôøi khoâng?
Teát laø moät dòp ñaëc bieät vôùi ngöôøi Vieät ñeå ñoùn nhaän nhöõng ñieàu môùi meû. Söï môùi meû khoâng chæ döøng laïi ôû ñoà ñaïc, quaàn aùo. Ñoù coøn laø thôøi gian ñeå chieâm ngaém söï soáng naûy choài trong vaïn vaät. Khi coù nhöõng chieâm ngöôõng töï nhieân aáy, moät caønh ñaøo trong vöôøn, moät taùch traø vaø dóa möùt töï laøm cuõng ñuû ñeå coù moät caùi Teát thaät ñaày.
Thieát nghó, theá heä Laudato Sí baét ñaàu töø nhöõng ñieàu nhoû nhaët nhö theá.