Ñöùng tröôùc nhöõng khoù khaên
trong söï hieäp nhaát caùc tín höõu Kitoâ
Ñöùng tröôùc nhöõng khoù khaên trong söï hieäp nhaát caùc tín höõu Kitoâ.
G. Traàn Ñöùc Anh OP - CTV
Roma (Vatican News 19-01-2020) - Sau nhieâu naêm caàu nguyeän vaø noã löïc tìm veà hieäp nhaát caùc tín höõu Kitoâ, haønh trình taïi keát ñang gaëp nhöõng chöôùng ngaïi lôùn lao vaø ngöôøi ta coù caûm töôûng Kitoâ höõu ngaøy caøng chia reõ nhau. Nhaân tuaàn caàu nguyeän hieäp nhaát caùc tín höõu Kitoâ, vaán naïn treân ñaây ñang ñöôïc ñaët ra cho caùc tín höõu thuoäc moïi heä phaùi.
Thöïc vaäy, trong nhöõng ngaøy naøy, töø 18 ñeán 25 thaùng 1 naêm 2020, haøng tyû tín höõu Kitoâ treân theá giôùi ñang cöû haønh tuaàn caàu nguyeän cho söï hieäp nhaát Kitoâ. Söï hieäp nhaát naøy caøng caøng trôû thaønh moät nhu caàu caáp thieát ñöùng tröôùc nhöõng chia reõ giöõa caùc tín höõu Coâng Giaùo vaø Tin Laønh, Coâng Giaùo vaø Chính Thoáng, nhöng caû giöõa caùc nhoùm cuøng moät danh xöng, cuøng heä phaùi vôùi nhau, nhö giöõa caùc tín höõu Coâng Giaùo goïi laø caáp tieán vaø thuû cöïu, hoaëc giöõa caùc tín höõu Chính Thoáng vôùi nhau, Tin Laønh vôùi nhau, sinh ra bao nhieâu heä phaùi khaùc nhau.
Chính Thoáng vaø Tin Laønh
Töø hôn 1 naêm nay Chính Thoáng giaùo goàm 15 Giaùo Hoäi chính thöùc, ñang bò chia reõ traàm troïng hôn: Chính Thoáng Nga choáng laïi Chính Thoáng Constantinople laø Giaùo Hoäi Meï cuûa taát caû caùc Giaùo Hoäi chính thoáng khaùc, vì Ñöùc Thöôïng Phuï Bartolomaios coâng nhaän chính thoáng Ucraina ñoäc laäp vôùi Chính Thoáng Nga. Chính Thoáng Nga, laø khoái ñoâng nhaát vôùi 90 trieäu tín höõu, tuyeân boá khoâng coøn hieäp thoâng Thaùnh Theå vôùi Chính Thoáng Constantinople, Chính Thoáng Hy Laïp vaø Chính Thoáng Alessandria Ai Caäp.
Nôi Giaùo Hoäi Tin Laønh Methodist ôû Myõ saép taùch thaønh hai nhoùm: nhoùm baûo thuû khoâng chaáp nhaän ñoàng tính luyeán aùi vaø hoân nhaân ñoàng phaùi, nhoùm caáp tieán thì chaáp nhaän nhöõng ñieàu ñoù. Söï chia caùch naøy seõ trôû neân chính thöùc vôùi Thöôïng Hoäi ñoàng cuûa Giaùo Hoäi naøy vaøo thaùng 5 tôùi ñaây.
Chia reõ voán coù töø ñaàu nhaân loaïi vaø Giaùo Hoäi
Noùi ñuùng ra thì bao laâu coù con ngöôøi thì baáy laâu coøn chia reõ. Kinh Thaùnh Cöïu Öôùc ñaõ cho chuùng ta thaáy ngay töø ñaàu, vôùi vuï Cain gieát em mình laø Abel, roài tôùi vuï thaùp Babel. Vaø ngay töø Giaùo Hoäi Kitoâ sô khai, chæ caàn ñoïc laïi hai thö cuûa thaùnh Phaoloâ göûi giaùo ñoaøn Corinto. Giaùo ñoaøn naøy sau khi khôûi söï toát ñeïp, ñaõ bò phaân reõ mau leï, nhaát laø do aûnh höôûng cuûa ngöôøi noùi hay noùi gioûi teân laø Apollos! Vì theá, cuõng caàn luoân luoân caûnh giaùc ñeà phoøng ñoái vôùi nhöõng ngöôøi noùi hay noùi gioûi, caùc nhaø dieãn thuyeát xuaát saéc, ñaëc bieät laø khi hoï nghó raèng mình laø nhaø huøng bieän troåi vöôït!
Thaùnh Phaoloâ leân aùn chia reõ
Trong thö thöù I göûi tín höõu Corinto, ñoaïn 11, Thaùnh Phaolo vieát: "Toâi chaúng khen anh em ñaây, vì nhöõng buoåi hoïp cuûa anh em khoâng ñem laïi lôïi ích gì, maø chæ gaây haïi. Thaät theá, tröôùc tieân toâi nghe raèng khi hoïp coäng ñoaøn, anh em chia reõ nhau, vaø toâi tin ñieàu aáy coù phaàn naøo ñuùng. Nhöõng söï chia reõ giöõa anh em, theá naøo cuõng coù, nhöng nhôø vaäy môùi roõ ai laø ngöôøi ñaïo ñöùc chaéc chaén. Khi anh em hoïp nhau, thì khoâng phaûi ñeå aên böõa toái cuûa Chuùa. Thaät vaäy, moãi ngöôøi lo aên böõa rieâng cuûa mình tröôùc, vaø nhö theá, keû thì ñoùi, ngöôøi laïi say söa. Anh em khoâng coù nhaø ñeå aên uoáng sao? Hay anh em khinh reû Hoäi Thaùnh cuûa Thieân Chuùa vaø laøm nhuïc nhöõng ngöôøi khoâng coù cuûa? Toâi phaûi noùi gì vôùi anh em? Chaúng leõ toâi khen anh em sao? Veà ñieåm naøy toâi chaúng khen ñaâu!"
Noã löïc ñaïi keát
Phong traøo ñaïi keát, coå voõ söï hieäp nhaát giöõa caùc tín höõu Kitoâ, ñaõ coù töø laâu vôùi coâng ñoàng chung Lyon naêm 1274 vaø Coâng ñoàng Firenze naêm 1439. Phía Tin Laønh vaø Anh giaùo cuõng coù nhöõng coá gaéng, ñaëc bieät töø naêm 1910, vaø Hoäi ñoàng ñaïi keát caùc Giaùo Hoäi Kitoâ, coù truï sôû ôû Geneve, ñöôïc thieát laäp naêm 1948 taïi Hoøa Lan.
Tuaàn caàu nguyeän cho söï hieäp nhaát caùc tín höõu Kitoâ do muïc sö Anh giaùo Paul Watson ôû Myõ khôûi xöôùng naêm 1908 vaø ñöôïc tieáp noái cho ñeán nay.. Sau naøy muïc sö trôû thaønh Coâng Giaùo.
Nhìn laïi haønh trình ñaïi keát caùc Giaùo Hoäi Kitoâ ñaõ traûi qua, chuùng ta phaûi nhaän thöïc coù nhöõng böôùc tieán raát lôùn, trong ñoù phaûi keå ñeán Tuyeân ngoân chung veà ôn coâng chính hoùa (Justification) giöõa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaø Lieân hieäp Tin Laønh Luther hoài naêm 2000, maëc duø coù nhöõng dò bieät, vì vaãn coøn nhöõng ñaïo lyù hai beân chöa ñoàng yù vôùi nhau, nhöng ñoù laø moät böôùc tieán coù taàm quan troïng raát lôùn, ñieàu maø tröôùc ñaây vaøi naêm, thaät laø ñieàu khoâng theå töôûng töôïng ñöôïc. Tuyeân ngoân naøy laø moät söï xích laïi gaàn nhau moät caùch ñaùng ngaïc nhieân, giöõa hai ngaønh Giaùo Hoäi ñaõ ñöa tôùi nhöõng chia reõ ôû Taây Phöông.
Taám göông cuûa coäng ñoaøn ñaïi keát Taizeù
Roài coù nhöõng söï kieän tích cöïc nhö: töø 43 naêm nay, tu vieän Ñaïi keát Taizeù beân Phaùp, goàm caùc tu só Coâng Giaùo, Chính Thoáng, Tin Laønh, Anh giaùo, vaãn soáng chung vaø caàu nguyeän vôùi nhau, hoï vaãn toå chöùc haèng naêm caùc cuoäc gaëp gôõ caùc baïn treû Kitoâ AÂu Chaâu, vöøa qua taïi thaønh phoá Wroclaw Ba Lan vôùi 15 ngaøn baïn treû caùc nöôùc, vaø cuoái naêm 2020 taïi Torino, baéc Italia. Haøng chuïc ngaøn baïn treû Kitoâ tuï veà, caàu nguyeän chia seõ vôùi nhau, ñoù chính laø nhöõng daáu chæ hy voïng lôùn lao vaäy.
Thaùi ñoä cuûa Kitoâ höõu tröôùc nhöõng chia reõ
Caâu hoûi ñöôïc ñaët ra laø: caùc tín höõu Kitoâ, daân thöôøng, phaûi coù thaùi ñoä theá naøo, tröôùc tình traïng chia reõ giöõa caùc tín höõu ngaøy nay?
Tröôùc heát chuùng ta caàn xaùc tín maïnh meõ raèng cuoäc haønh trình höôùng veà söï hieäp nhaát caùc tín höõu Kitoâ laø ñieàu thuoäc veà vieäc rao giaûng Tin Möøng. Ñaây laø öôùc muoán toû töôøng cuûa Chuùa Kitoâ, nhö ngaøi ñaõ baøy toû trong lôøi caàu xin Chuùa Cha: "ÖÙôùc gì chuùng ñöôïc neân moät ñeå theá gian tin" (Gioan 17,21). Vaø Chuùa nhaén nhuû caùc moân ñeä: "Ngöôøi ta cöù daáu naøy maø nhaän bieát caùc con laø moân ñeä Thaày, ñoù laø caùc con yeâu thöông nhau" (Gioan 13,35).
Caùc tín höõu Kitoâ khoâng ñöôïc nghó raèng thaùch ñoá tìm veà hieäp nhaát giöõa caùc tín höõu Kitoâ chæ lieân heä ñeán coâng vieäc cuûa caùc chuyeân gia, nhöng ñaây laø ñieàu coù lieân heä tôùi taát caû vaø töøng moân ñeä cuûa Chuùa Kitoâ vaø moãi toå chöùc trong caùc coäng ñoaøn vaø giaùo xöù, caùch suy tö, noùi naêng haønh ñoäng cuûa chuùng ta. Khi ñoùn nhaän nhau, chuùng ta coù theå cuøng theo hoïc taïi tröôøng cuûa Thaøy Chí Thaùnh duy nhaát laø Chuùa Gieâsu, Ñaáng khieâm nhöôøng vaø hieàn laønh trong loøng, chính Ngaøi seõ taùi laäp söï hieäp thoâng cuûa nhaân loaïi vôùi Thieân Chuùa vaø ñaõ uûy thaùc cho chuùng ta nhieäm vuï trôû thaønh daáu chæ söï hieäp thoâng cuûa Chuùa Ba Ngoâi.
Nhieàu laàn caùc vò Giaùo Hoaøng nhaán maïnh raèng ñöùng tröôùc nhöõng khoù khaên trong tieán trình tìm veà hieäp nhaát giöõa caùc tín höõu Kitoâ, chæ coù ôn Chuùa môùi coù theå vöôït thaéng ñöôïc. Vì theá, lôøi caàu nguyeän laø phöông theá öu tieân trong noã löïc ñaïi keát. "Neáu hai ngöôøi trong chuùng con treân maët ñaát hieäp nhau ñeå caàu xin baát kyø ñieàu gì, Cha Thaày ôû treân trôøi seõ ban cho caùc con. Vì ôû ñaâu coù hai, ba ngöôøi hoïp laïi nhaân danh Thaày, thì Thaày ôû giöõa hoï" (Mt 18,19-20). Caùc tín höõu Kitoâ caàu nguyeän cho söï hieäp nhaát vì loøng tín thaùc con thaûo nôi lôøi höùa cuûa Chuùa, yù thöùc raèng ñoù laø yù muoán cuûa Chuùa Kitoâ cho Giaùo Hoäi vaø thöïc taïi naøy ñaõ khoâng ñöôïc quan taâm tôùi vì söï yeáu ñuoái cuûa con ngöôøi.