Caùch thöùc söù vuï môùi cuûa Ñöùc Hoàng Y Tagle
coù theå ñem laïi chuyeån bieán trong Giaùo Hoäi
Caùch thöùc söù vuï môùi cuûa Ñöùc Hoàng Y Tagle coù theå ñem laïi chuyeån bieán trong Giaùo Hoäi.
Gioan Leâ Quang Vinh
Roma (WHÑ 16-01-2020) - Ñöùc Hoàng Y Tagle ñaõ ñaûm nhaän vai troø ñöùng ñaàu moät "sieâu thaùnh boä" chòu traùch nhieäm veà hoaït ñoäng truyeàn giaùo. Ñoù laø moät söù vuï coù theå ñem laïi chuyeån bieán trong vaø ngoaøi Giaùo Hoäi.
Khi Ñöùc Hoàng Y Luis Antonio Tagle naém giöõ chöùc vuï boä tröôûng Thaùnh Boä Phuùc AÂm Hoùa Caùc Daân Toäc cuûa Vatican thaùng 1 naêm 2020, ngaøi seõ ñoái dieän vôùi moät loaït caùc thaùch thöùc. Moät soá caùc thaùch thöùc coù theå mang tính ñòa phöông, nhöng ña phaàn seõ coù quy moâ toaøn caàu. Ñaây seõ laø moät söù maïng khoù khaên vaø haún laø ngaøi seõ phaûi toán nhieàu coâng söùc ñeå tìm toøi nghieân cöùu.
Propaganda Fide (Truyeàn Baù Tin Möøng) laø teân Latin ngaén goïn cuûa moät thaùnh boä maø Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ trao cho Ñöùc Hoàng Y Tagle naém giöõ. Ñaây laø moät uûy thaùc mang taàm theá giôùi.
Thaùnh boä naøy seõ chòu traùch nhieäm cho taát caû hoaït ñoäng truyeàn giaùo mang tính theå cheá cuûa Giaùo Hoäi, bao goàm vieäc huaán luyeän haøng giaùo só vaø boå nhieäm caùc Giaùm muïc ñeán caùc vuøng truyeàn giaùo.
Thaùnh boä naøy khoâng chæ laø cô quan boå nhieäm nhaân söï, baøn thaûo vaø chia seû thoâng tin, nhöng coøn naâng ñôõ veà vaät chaát cho caùc Giaùo Hoäi ñang gaëp khoù khaên ôû nhöõng vuøng maø Tin Möøng khoâng phaûi luùc naøo cuõng ñöôïc chaøo ñoùn. Thaùnh boä cuõng giuùp caùc vò ñöùng ñaàu caùc ñoaøn thöøa sai ñöùng ra thöông thuyeát vôùi nhöõng nhaø caàm quyeàn ñòa phöông laém khi thieáu thaân thieän, vaø cuõng giuùp ñôõ caùc nhaø truyeàn giaùo khi caùc ngaøi gaëp soùng gioù.
Thaùnh boä Phuùc AÂm hoùa caùc Daân Toäc cuõng giaùm saùt coâng vieäc cuûa caùc nhaø truyeàn giaùo laø nhöõng ngöôøi ñem Tin Möøng ñeán nhöõng nôi maø Giaùo Hoäi phaûi choáng laïi thoùi töï maõn, ñoàng thôøi höôùng daãn (hay ít nöõa laø thoâng baùo) veà vieäc choïn löïa caùc beà treân coù quyeàn taøi phaùn cuûa caùc hoäi thöøa sai truyeàn thoáng, chöù khoâng chæ ñöa ra danh saùch nhöõng vò coù theå ñieàn vaøo nhöõng nôi troáng toøa.
Ngoaøi tính chaát phöùc taïp cuûa caùc hoà sô lieân quan ñeán söù maïng Truyeàn giaùo, coøn phaûi keå ñeán thöïc teá nhieàu vuøng ñaát treân theá giôùi ñaõ ñöôïc ñoùn nhaän Tin Möøng töø nhöõng theá kyû ñaàu tieân cuûa Kitoâ giaùo baây giôø laïi trôû thaønh vuøng ñaát truyeàn giaùo. Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ khoâng ngöøng nhaán maïnh ñieåm naøy vaø thaäm chí ngaøi coøn xem ñaây laø neùt chuû ñaïo trong trieàu ñaïi Giaùo hoaøng cuûa mình.
Trong phieân hoïp khoaùng ñaïi cuûa Boä Truyeàn giaùo naêm 2015, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ noùi vôùi caùc tham döï vieân: "Theá giôùi theá tuïc cho duø ñoùn nhaän caùc giaù trò Tin Möøng nhö tình yeâu, coâng lyù, bình an vaø tieát ñoä cuõng khoâng coù cuøng moät thieän chí vôùi Chuùa Gieâsu, khoâng nhìn nhaän Ngöôøi laø Ñaáng Meâsia cuõng khoâng tin Ngöôøi laø Con Thieân Chuùa. Quaù laém thì hoï xem Ngöôøi laø con ngöôøi noåi baät. Vì theá, theá gian taùch thoâng ñieäp ra khoûi ngöôøi mang thoâng ñieäp vaø taùch quaø taëng ra khoûi Ñaáng taëng quaø.
"Trong hoaøn caûnh chia taùch nhö theá, söù vuï rao giaûng Tin Möøng cho caùc daân toäc hoaït ñoäng nhö moät khí cuï vaø taàm nhìn ñöùc tin. Trong thôøi ñieåm naøy, ñieàu quan troïng laø Giaùo Hoäi phaûi ra ñi, rao giaûng Tin Möøng cho taát caû, taát caû moïi nôi, taát caû moïi tình huoáng maø khoâng heà do döï, mieãn cöôõng hay sôï haõi. Thaät söï vieäc truyeàn giaùo laø moät söùc maïnh coù khaû naêng bieán ñoåi beân trong Giaùo Hoäi tröôùc khi bieán ñoåi cuoäc soáng cuûa caùc daân toäc vaø caùc neàn vaên hoùa".
Laøm sao ñieàu khieån ñöôïc naêng löïc aáy vaø höôùng daãn noù moät caùch thích hôïp laø moät söù maïng ñaày thöû thaùch veà moïi maët ñöôïc uûy thaùc cho Thaùnh boä maø Ñöùc Hoàng Y Tagle saép naém giöõ. Söù maïng naøy seõ laøm naûn loøng ngöôøi naøo treû hôn vò Hoàng y 62 tuoåi naøy ñeán 20 naêm cho duø vò aáy coù quyõ thôøi gian vaø nguoàn löïc khoâng giôùi haïn.
Thaùnh boä Phuùc AÂm hoùa caùc Daân Toäc khoâng coù ngaân quyõ voâ haïn, nhöng coù nhöõng cuoán saùch raát môø. Thaùnh boä sôû höõu nhöõng nguoàn löïc quan troïng, nhöng ngay caû nhaân vieân cuûa Thaùnh boä cuõng khoâng haún coù moät böùc tranh ñaày ñuû veà caùc nguoàn löïc aáy hoaëc bieát caùch tieáp caän chuùng. YÙ ñònh ngay töø ban ñaàu ñaõ laø nhö theá. Ñieàu quan troïng laø Thaùnh boä Truyeàn Giaùo, hôn baát cöù Thaùnh boä naøo khaùc, caàn coù khaû naêng thöïc hieän moïi thöù vaø thöïc hieän nhanh choùng. Quan troïng laø ñem ñöôïc caùc nguoàn löïc ñeán cho nhöõng ngöôøi ñang caàn chuùng. Ñeå laøm ñöôïc ñieàu naøy, vaên phoøng trung öông caàn ñöôïc quyeát ñònh veà caùc nguoàn löïc vôùi quyeàn töï chuû gaàn nhö tuyeät ñoái.
Quyeàn töï chuû veà taøi chaùnh duø khoâng roõ raøng mang tính quyeát ñònh cho hieäu quaû coâng vieäc, nhöng cuõng baûo ñaûm ñöôïc raèng moät soá tieàn seõ ñöôïc giöõ rieâng ñeå chi vaøo nhöõng vieäc khoâng tröïc tieáp nhaém ñeán caùc hoaït ñoäng truyeàn giaùo chuyeân bieät. Chaéc chaén seõ coù ñöôïc moät bieän phaùp veà taøi chaùnh. Thaät söï, ñieàu ñoù raát quan troïng vaø seõ laø moät nhieäm vuï chính yeáu cuûa vò taân Boä tröôûng Truyeàn giaùo.
Moät thaùch thöùc khaùc laø kyû luaät veà luaân lyù giöõa caùc giaùo só thöøa sai vaø caùc beà treân theo phaåm traät cuûa caùc ngaøi.
Caùnh ñoàng truyeàn giaùo quaû laø nhöõng moâi tröôøng thaùnh thieän. Nhieàu giaùo só thöøa sai ñöôïc ñaøo taïo vaø ñöôïc sai ñi laø nhöõng anh huøng ñöùc tin vaø laø nhöõng vò thaùnh soáng. Moät soá vò thöøa sai dieãn taû nhaân ñöùc cuûa caùc ngaøi baèng maøu ñoû: maøu öu treân vieàn aùo, nuùt aùo vaø ñai löng treân aùo doøng caùc thaày tröôøng Truyeàn Giaùo Urbano (Roâma) luoân laø lôøi nhaéc nhôû veà ôn goïi cao caû cuûa giaùo só thöøa sai.
Tuy nhieân cuõng coù nhöõng tröôøng hôïp thaát baïi. Caùc giaùo phaän vaø caùc doøng tu ñeå cho laõnh vöïc truyeàn giaùo trôû neân nhö baõi raùc vaø nôi truù aån cho moät soá nhöõng ngöôøi khoâng ñaùng tin töôûng. Dó nhieân ñoù khoâng phaûi luoân laø loãi cuûa Thaùnh boä Truyeàn giaùo hay loãi cuûa vò ñöùng ñaàu, nhöng caùc ngaøi cuõng coù phaàn traùch nhieäm.
Noùi cho ñaày ñuû laø Ñöùc Hoàng Y Tagle seõ phaûi thöïc hieän nhieàu hôn nhöõng ñieàu ngaøi ñaõ laøm khi coøn laø Giaùm ñoác Caritas quoác teá. Theo töôøng trình, khi ngaøi nghe caùc chi tieát trong vuï linh muïc Saleâdieâng Luk Delf laïm duïng treû em, vaø caùc chi tieát veà vieäc xöû lyù keû laïm duïng treû em bò keát aùn do vò toång thö kyù Michel Roy thì ngaøi "coi nhö luùc ñoù vaán ñeà ñaõ ñöôïc giaûi quyeát". Ñieàu naøy xaûy ra hai naêm tröôùc khi Delft heát giöõ chöùc giaùm ñoác Caritas quoác gia ôû Coäng Hoøa Trung Phi.
Cho duø Ñöùc Hoàng Y Tagle treû trung vaø ñaày naêng löïc, ngaøi cuõng khoâng coù thôøi gian voâ haïn.
Vôùi Thaùnh boä saép phaùt trieån maïnh meõ theo keá hoaïch giaùo trieàu maø ngöôøi ta mong ñôïi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ seõ ñöa ra trong naêm nay, vaø vôùi nhöõng uûy thaùc ñöôïc cho laø giôùi haïn trong caùc nhieäm kyø 5 naêm hy voïng chæ coù moät ñieàu môùi meû thoâi thì ñoàng hoà ñaõ ñieåm. Cuõng khoâng ñoøi hoûi moät vò boä tröôûng môùi phaûi naém heát moïi vaän haønh hieän nay cuûa Thaùnh boä. Roài seõ thay ñoåi sôùm thoâi. Quan troïng hôn, Ñöùc Hoàng Y Tagle muoán hieåu bieát nhaân vieân cuûa ngaøi vaø caûm töôûng cuûa giaùo daân laøm vieäc trong giaùo trieàu, vôùi quan ñieåm laëp laïi traät töï môùi khi vieäc caûi caùch coù hieäu löïc.
Gioan Leâ Quang Vinh chuyeån ngöõ töø catholicherald.co.uk
(Nguoàn: hdgmvietnam.com)