Thaåm quyeàn khoâng phaûi laø meänh leänh,
maø laø soáng hoäi nhaát vaø laøm chöùng taù
Ñöùc Thaùnh Cha: Thaåm quyeàn khoâng phaûi laø meänh leänh, maø laø soáng hoäi nhaát vaø laøm chöùng taù.
Traàn Ñænh, SJ
Vatican (Vatican News 14-01-2020) - Nguy haïi bieát bao khi caùc Kitoâ höõu "khoâng soáng nhaát quaùn", vaø caùc muïc töû "baïi lieät", nhöõng ngöôøi khoâng laøm chöùng, vaø vì theá rôøi xa loái soáng cuûa Chuùa Gieâsu - Ñaáng laøm moïi söï töø "thaåm quyeàn" ñích thöïc cuûa mình. Trong thaùnh leã taïi nhaø nguyeän thaùnh Marta saùng thöù Ba 14 thaùng 1 naêm 2020, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ taäp trung vaøo nhöõng töø khoùa aáy, khi ngaøi ñeà caäp ñeán daân Chuùa, daân "hieàn laønh" vaø "khoân ngoan", phaûi chòu ñöïng nhöng cuõng bieát phaân bieät ñöôïc söï giaû hình.
"Chuùa Gieâsu ñaõ daïy nhö moät ñaáng coù thaåm quyeàn." Tin Möøng thaùnh Marcoâ (Mc 1, 21b-28) thuaät laïi cho chuùng ta vieäc Chuùa Gieâsu giaûng daïy trong ñeàn thôø vaø phaûn öùng cuûa daân chuùng tröôùc caùch haønh xöû ñaày "thaåm quyeàn" cuûa ngaøi, hoaøn toaøn khaùc so vôùi caùc kinh sö. Khôûi ñi töø söï so saùnh aáy, Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích söï khaùc bieät giöõa vieäc "coù thaåm quyeàn", "caùi uy noäi taïi" nhö Chuùa Gieâsu, so vôùi vieäc "thöïc haønh quyeàn bính maø khoâng coù thaåm quyeàn, nhö tröôøng hôïp cuûa caùc kinh sö" - voán laø chuyeân gia trong vieäc daïy luaät vaø cuõng ñöôïc daân chuùng laéng nghe, nhöng hoï khoâng tin.
Phong caùch cuûa Chuùa Gieâsu laø töû teá
Thaåm quyeàn maø Chuùa Gieâsu coù laø gì? Ñoù laø phong caùch töû teá vaø thanh lòch trong caùch Ngöôøi ñi laïi, daïy doã, chöõa laønh vaø laéng nghe. Phong caùch thanh lòch naøy laø thöù xuaát phaùt töø beân trong vaø roài toû hieän ra beân ngoaøi. Ñieàu ñoù cho thaáy ñieàu gì? Söï nhaát quaùn. Chuùa Gieâsu coù thaåm quyeàn bôûi vì Ngöôøi hoäi nhaát giöõa ñieàu Ngöôøi daïy vaø ñieàu Ngöôøi laøm, nghóa laø, caùch Ngöôøi soáng. Söï hoäi nhaát aáy laø ñieàu cho thaáy bieåu hieän cuûa moät ngöôøi coù thaåm quyeàn: oâng aáy coù thaåm quyeàn, baø aáy coù thaåm quyeàn, bôûi vì hoï hoäi nhaát, nghóa laø hoï soáng chöùng taù. Thaåm quyeàn theå hieän nôi söï hoäi nhaát vaø vieäc laøm chöùng taù.
Caùc kinh sö noùi maø khoâng laøm laø nhöõng ngöôøi bò taâm thaàn phaân lieät
Traùi laïi, caùc kinh sö laø nhöõng ngöôøi khoâng nhaát quaùn. Vaø Chuùa Gieâsu, moät maët, caûnh baùo daân chuùng "haõy laøm theo nhöõng gì hoï noùi, chöù ñöøng laøm theo nhöõng gì hoï laøm", maët khaùc, "Ngöôøi khoâng boû lôõ nhöõng cô hoäi ñeå khieån traùch hoï, vì vôùi thaùi ñoä aáy, hoï rôi vaøo traïng thaùi taâm thaàn phaân lieät muïc vuï: hoï noùi moät ñaèng maø laïi laøm moät neûo". Vaø trong vaøi ñoaïn Tin Möøng, chuùng ta thaáy ñieàu aáy xaûy ra. Chuùa Gieâsu phaûn öùng baèng caùch doàn hoï vaøo chaân töôøng, ñoâi khi baèng caùch khoâng cho hoï baát kyø caâu traû lôøi naøo, vaø coù luùc, ngaøi chænh laïi hoï.
Vaø töø maø Chuùa Gieâsu söû duïng ñeå chænh ñoán söï khoâng nhaát quaùn, söï baïi lieät aáy chính laø töø "giaû hình". Ñoù laø moät chuoãi cuûa nhöõng laàn chænh ñoán! Chuùng ta thöû ñoïc Mt 23, nhieàu laàn Ngöôøi noùi nhöõng keû ñaïo ñöùc giaû theá naøy, nhöõng keû ñaïo ñöùc giaû theá kia# Chuùa Gieâsu noùi hoï laø nhöõng keû ñaïo ñöùc giaû. Ñaïo ñöùc giaû laø caùch haønh ñoäng cuûa nhöõng ai coù traùch nhieäm vôùi daân chuùng - trong tröôøng hôïp naøy laø traùch nhieäm muïc vuï - nhöng hoï khoâng soáng hoäi nhaát, hoï khoâng phaûi laø nhöõng ngöôøi thanh lòch, hoï khoâng coù thaåm quyeàn. Coøn daân Chuùa laø nhöõng ngöôøi hieàn laønh vaø phaûi chòu ñöïng, chòu ñöïng raát nhieàu nhöõng muïc töû giaû hình, nhöõng muïc töû baïi lieät noùi maø khoâng laøm, khoâng thoáng nhaát.
Söï khoâng nhaát quaùn Kitoâ giaùo laø moät vuï beâ boái
Nhöng daân Chuùa nhöõng ngöôøi phaûi chòu ñöïng raát nhieàu, coù theå phaân bieät söùc maïnh cuûa aân suûng. Trong Baøi ñoïc Phuïng vuï thöù nhaát hoâm nay, tröôûng laõo Eli, "ñaõ maát heát thaåm quyeàn, chæ coøn ñaëc aân xöùc daàu vaø vôùi aân suûng ñoù, oâng ñaõ chuùc laønh vaø laøm pheùp laï cho baø Anna, ngöôøi phuï nöõ hieám muoän, ñang ñau khoå khoùc loùc xin cho mình ñöôïc laøm meï. Vaø Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt veà daân Chuùa, veà Kitoâ höõu vaø caùc muïc töû:
Daân Chuùa phaân bieät raát roõ giöõa thaåm quyeàn cuûa moät ngöôøi vaø aân suûng xöùc daàu. "Nhöng con ñeán vôùi ngöôøi aáy ñeå xöng toäi ñuùng khoâng?" - "Nhöng ñoái vôùi con, ñoù laø Chuùa maø. Ñuùng theá. Ñoù laø Chuùa Gieâsu." Vaø ñaây chính laø söï khoân ngoan cuûa daân chuùng, nhöõng ngöôøi phaûi chòu ñöïng nhieàu laàn, nhieàu möïc töû khoâng nhaát quaùn, nhieàu muïc töû nhö caùc kinh sö, vaø caû Kitoâ höõu nöõa. Hoï ñi taát caû caùc leã Chuùa Nhaät, roài laïi soáng nhö keû ngoaïi ñaïo. Vaø ngöôøi ta noùi: "Ñaây laø moät vuï beâ boái, moät vuï khoâng nhaát quaùn". Khoâng bieát bao nhieâu ñieàu tai haïi khi caùc Kitoâ höõu khoâng nhaát quaùn vì hoï khoâng laøm chöùng, khi caùc muïc töû khoâng nhaát quaùn vaø baïi lieät vì khoâng laøm chöùng!
Vaø Ñöùc Thaùnh Cha keát thuùc baøi giaûng vôùi lôøi caàu xin: xin cho nhöõng ai ñaõ laõnh nhaän bí tích röûa toäi ñeàu coù "thöù thaåm quyeàn", "khoâng phaûi laø ra leänh hay baét ngöôøi khaùc nghe mình, nhöng laø hoäi nhaát, laø laøm chöùng taù, vaø nhôø ñoù maø trôû thaønh nhöõng baïn ñoàng haønh treân con ñöôøng cuûa Chuùa Gieâsu".