Baùc thaèng baàn
Baùc thaèng baàn.
Jos. Hoaøng Maïnh Huøng
Saøigoøn (WHÑ 11-01-2020) - Nhöõng ngaøy cuoái naêm, treân caùc phöông tieän truyeàn thoâng ñaïi chuùng, beân caïnh nhöõng tin lieân quan ñeán thôøi söï, löông, thöôûng Teát...; laïi roä leân nhöõng tin töùc lieân quan ñeán tieàn baïc nhö beå huïi, ñoøi nôï, troán nôï... Nguyeân nhaân thì nhieàu, nhöng töïu trung coù theå noùi ña phaàn vì loøng tham cuûa con ngöôøi.
Loøng tham khieán con ngöôøi ñaàu tö haàu heát thôøi gian vaø taâm trí vaøo nhöõng vieäc ñeå coù theå ñaït ñöôïc danh voïng ñoàng thôøi tích luõy cho ñöôïc thaät nhieàu tieàn baïc, cuûa caûi vaät chaát. Loøng tham lam seõ daãn ngöôøi ñi xa ñeán möùc saün saøng duøng baát cöù thuû ñoaïn naøo, caùch theá naøo ñeå coù theå vô veùt vaø gom heát veà cho baûn thaân mình moïi thöù ñöôïc coi laø quyù giaù döôùi maét con ngöôøi.
Teä hôn nöõa, vì muoán chieám höõu heát moïi thöù neân khi ñang lo chaïy theo tieàn cuûa, ngöôøi ta seõ muø quaùng ñeán möùc queân maát caû söï an toaøn cho baûn thaân mình. Ñeå roài ñeán moät luùc naøo ñoù khoâng ngôø, hoï seõ bò rôi toõm xuoáng vöïc thaúm cuûa noù vaø coù khi phaûi traû giaù ñaét baèng chính maïng soáng mình. Ñuùng nhö caâu noùi "tham thì thaâm" raát chí lyù maø oâng baø ta ñaõ ñeå laïi.
Ñoù thöôøng laø nhöõng ngöôøi löôøi bieáng, ngaùn ngaïi lao ñoäng; chæ muoán ngoài maùt aên baùt vaøng, "gaët nhöõng thöù maø hoï khoâng bao giôø gieo". Hoï nghó raèng mình seõ coù theå kieám tieàn, laøm giaøu deã daøng baèng chôi côø baïc, caù ñoä, xoå soá; vaø lao ñaàu vaøo nhöõng cuoäc ñen ñoû. Luùc ñaàu chæ laø mua moät vaøi tôø veù soá caàu may, nhöng roài ngaøy caøng nhieàu hôn; cho ñeán luùc maùu aên thua noåi leân thì nhöõng hình thöùc côø baïc baát hôïp phaùp baét ñaàu loâi keùo hoï.
Ngaøy nay coù raát nhieàu hình thöùc ñaùnh baïc: ngöôøi giaøu coù theå du lòch nöôùc ngoaøi vaøo casino, ñaùnh baøi vôùi maùy, chôi games söû duïng tieàn aûo nhöng laïi chung chi baèng tieàn thieät, ñaù gaø, caù ñoä treân maïng internet...; nhöng phoå bieán vaø bình daân nhaát laø chôi soá loâ, soá ñeà.
Khoâng caàn phaûi ñi ñaâu xa, chæ caàn ngoài taïi nhaø baám ñieän thoaïi laø ngöôøi ta coù theå ghi "ñeà". Thieáu tieàn ö? Ñaõ coù ñoäi nguõ nhöõng "ngaân haøng coät ñieän" saün saøng cho vay vôùi "laõi suaát 0%" vaø thuû tuïc toái giaûn! Taát caû nhöõng kòch baûn naøy nhö nhöõng caùi voøi baïch tuoäc len loûi vaøo moïi taàng lôùp, moïi thaønh phaàn... khieán nhieàu ngöôøi (trong ñoù coù khoâng ít nhöõng ngöôøi Coâng giaùo chuùng ta) mang nôï naàn ngaäp ñaàu; taøi saûn vaø söï nghieäp tieâu tan, gia ñình laâm vaøo hoaøn caûnh bi ñaùt.
Ñaõ laø con baïc taát nhieân phaûi "khaùt nöôùc", thaéng thì hoï nhaát ñònh muoán chôi tieáp ñeå kieám theâm, khi coù ngöôøi can ngaên thì hoï noùi raèng khi naøo kieám ñuû thì seõ thoâi. Nhöng cuoäc ñôøi bieát theá naøo laø ñuû, bieát luùc naøo môùi ñaùp öùng ñöôïc caùi loøng tham voâ ñaùy cuûa con ngöôøi. Roài laïi coù luùc thua, thua thì xoùt xa nhöng vaãn haäm höïc muoán chôi tieáp ñeå gôõ laïi khoaûn tieàn ñaõ maát. Theá laø hoï cöù loanh quanh, luaån quaån vôùi caùi voøng chôi aáy.
Khi heát tieàn, hoï saün saøng vay coâng möôïn nôï vôùi laõi suaát cao, möôïn ñaàu naøy ñaép ñaàu kia. Khi khoâng coøn khaû naêng xoay sôû, bò chuû nôï ñe doïa, khuûng boá; hoï "ñöa" cha meï, anh em, con chaùu ñöùng ra traû thay. Nhuïc nhaõ eâ cheà nhöng hoï vaãn chöùng naøo taät aáy. Nhö con thieâu thaân lieàu cheát lao ñaàu vaøo löûa, hoï vaãn tieáp tuïc quay cuoàng ñaùnh cöôïc vôùi nhöõng con soá, ñeå roài bieát bao ñoà ñaïc trong nhaø phaûi ra ñi maø khoâng theøm ñoäi noùn. Khi ñeán caùi nhaø cuõng bò sieát nôï thì "baàn cuøng sinh ñaïo taëc" laøm lieàu troäm cöôùp, daán thaân vaøo con ñöôøng phaïm phaùp tuø toäi nhö caâu noùi daân gian:
Côø baïc laø baùc thaèng baàn
Cöûa nhaø baùn heát tra chaân ñi cuøm.
Coù nhöõng con baïc ñi nhaø thôø, haønh höông khaép nôi vôùi muïc ñích caàu xin cho mình ñöôïc truùng soá, truùng loâ, truùng ñeà hoaëc thaéng baïc ñeå coù nhieàu tieàn daâng hieán cho nhaø thôø naøy, xöù ñaïo kia hoaëc cho caùc muïc ñích töø thieän! Nhöng thöïc söï thì ít coù ngöôøi naøo ñaït ñöôïc ñieàu mình xin, töø ñoù ngöôøi ta daàn daàn xa rôøi ñaïo Chuùa. Coøn soá ít nhöõng ngöôøi may maén truùng thì chæ vaøi naêm sau laïi rôi vaøo hoaøn caûnh toài teä hôn tröôùc khi hoï truùng soá.
Thi thoaûng neáu coù ngöôøi naøo ñoù duøng tieàn côø baïc ñeå laøm vieäc baùc aùi thì chaéc chaén ñaây khoâng phaûi laø vieäc ñeïp loøng Chuùa vì "Khoâng ai coù theå laøm toâi hai chuû, vì hoaëc seõ gheùt chuû naøy maø yeâu chuû kia, hoaëc seõ gaén boù vôùi chuû naøy maø khinh deå chuû noï. Anh em khoâng theå vöøa laøm toâi Thieân Chuùa vöøa laøm toâi Tieàn Cuûa ñöôïc." (Mt 6, 24; Lc 16, 13). Haøng ngaøn naêm tröôùc, Chuùa Gieâsu ñaõ caûnh baùo: "Anh em phaûi coi chöøng, phaûi giöõ mình khoûi moïi thöù tham lam, khoâng phaûi vì dö giaû maø maïng soáng con ngöôøi ñöôïc baûo ñaûm nhôø cuûa caûi ñaâu." (Lc 12, 15).
Côø baïc theå hieän roõ neùt nhaát qua vieäc taäp trung vaøo loøng yeâu thích, ham muoán tieàn cuûa vaø söùc caùm doã coù theå laøm giaøu nhanh choùng vaø deã daøng. Chuùng ta haõy caûnh giaùc vôùi côø baïc, ñöøng nghó raèng mình chæ chôi cho vui trong nhöõng ngaøy nghæ leã, Teát hoaëc vôùi nhöõng ñoàng tieàn leû laø voâ haïi. "Ñaùnh baïc quen tay, nguû ngaøy quen maét, aên vaët quen moàm", thoùi quen töôûng chöøng nhö voâ haïi ñoù seõ daãn chuùng ta ñeán söï ñam meâ tieàn baïc vaø loøng ao öôùc söï giaøu coù.
"Coøn nhöõng keû muoán laøm giaøu, thì sa chöôùc caùm doã, sa vaøo caïm baãy vaø nhieàu öôùc muoán ngu xuaån ñoäc haïi; ñoù laø nhöõng thöù laøm cho con ngöôøi chìm ñaém trong caûnh huyû dieät tieâu vong. Thaät theá, coäi reã sinh ra moïi ñieàu aùc laø loøng ham muoán tieàn baïc, vì buoâng theo loøng ham muoán ñoù, nhieàu ngöôøi ñaõ laïc xa ñöùc tin vaø chuoác laáy bao noãi ñôùn ñau xaâu xeù." (1Tm 6, 9-10). Theá neân ngöôøi Kitoâ höõu haõy traùnh xa teä naïn côø baïc, loâ ñeà ñeå "ñöøng maéc nôï gì ai, ngoaøi moùn nôï töông thaân töông aùi; vì ai yeâu ngöôøi, thì ñaõ chu toaøn Leà Luaät." (Rm 13, 8).
Jos. Hoaøng Maïnh Huøng