Toång quaùt veà quan heä ngoaïi giao
giöõa Toøa Thaùnh vaø caùc quoác gia
Toång quaùt veà quan heä ngoaïi giao giöõa Toøa Thaùnh vaø caùc quoác gia.
Hoàng Thuûy
Vatican (Vatican News 9-01-2020) - Trong lónh vöïc quan heä song phöông, hieän nay Toøa Thaùnh coù quan heä ngoaïi giao ñaày ñuû vôùi haàu heát caùc quoác gia.
Vaøo naêm 1900, chæ khoaûng 20 quoác gia coù qua heä ngoaïi giao vôùi Toøa Thaùnh; ñeán naêm 1978, con soá naøy ñaõ leân tôùi 84 vaø naêm 2005 laø 174. Vôùi Ñöùc Giaùo hoaøng Bieån Ñöùc XVI, soá caùc nöôùc naøy taêng leân ñeán 180 vaø vôùi Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ, con soá naøy ñaõ taêng leân 183.
Beân caïnh con soá 183 nöôùc keå treân, Lieân hieäp chaâu AÂu vaø Hoäi Hieäp só Malta cuõng coù quan heä ngoaïi giao vôùi Toøa Thaùnh.
Coù khoaûng 90 Ñaïi söù quaùn coù truï sôû ôû Roma, bao goàm Lieân hieäp chaâu AÂu vaø Hoäi Hieäp só Malta.
Nhöõng quoác gia cuoái cuøng coù quan heä ngoaïi giao vôùi Toøa Thaùnh
Caùc quoác gia cuoái cuøng thieát laäp quan heä ñaày ñuû vôùi Toøa Thaùnh laø quoác gia non treû Nam Sudan (2013), Maurice (2016) vaø Myanmar (2017). Vaøo naêm 2016, sau nghò quyeát 67/19 cuûa Lieân Hôïp Quoác thaùng 11 naêm 2012 cho pheùp nöôùc naøy trôû thaønh quan saùt vieân thöôøng tröïc, "quan heä ñaëc bieät" cuûa Toaø Thaùnh vôùi Nhaø nöôùc Palestine trôû thaønh quan heä ngoaïi giao ñaày ñuû vôùi Thoûa thuaän toaøn caàu ñöôïc kyù vaøo thaùng 6 naêm 2015 baét ñaàu coù hieäu löïc.
Trong soá caùc quoác gia maø Toøa Thaùnh coù quan heä ngoaïi giao, coù caû Ñaøi Loan, tuy nhieân, keå töø naêm 1979, khoâng coøn Söù thaàn thöôøng truù, maø chæ coù moät "xöû lyù thöôøng vuï taïm thôøi".
Caùc nöôùc chöa coù quan heä ngoaïi giao vôùi Toøa Thaùnh
Toøa Thaùnh chöa coù quan heä ngoaïi giao vôùi 12 quoác gia, chuû yeáu laø caùc nöôùc chaâu AÙ vaø laø ña soá Hoài giaùo. Trong soá caùc nöôùc naøy, coù 8 nöôùc khoâng coù baát kyø ñaëc söù naøo cuûa Vatican, ñoù laø Afghanistan, AÛ Raäp Saudi, Bhutan, Trung Quoác, Baéc Trieàu Tieân, Maldives, OÂman vaø Tuvalu. Tuy nhieân coù caùc ñaïi dieän toâng toøa taïi caùc coäng ñoaøn Coâng giaùo ñòa phöông nhöng khoâng ñoái vôùi chính phuû, taïi boán quoác gia khaùc: hai ôû chaâu Phi laø Comoros vaø Somalia, vaø hai ôû chaâu AÙ laø Brunei vaø Laøo.
Moät tình traïng ñaëc bieät laø Vieät Nam, caùc cuoäc ñaøm phaùn ñaõ chính thöùc baét ñaàu ñeå ñi ñeán caùc moái quan heä ngoaïi giao ñaày ñuû, vaø ñeán cuoái naêm 2011, moät ñaïi dieän cuûa Vatican khoâng thöôøng truù ñaõ ñöôïc boå nhieäm ñeå lieân heä vôùi chính quyeàn Haø Noäi.
Ñoái vôùi Kosovo, hieän taïi Toøa Thaùnh giôùi haïn trong vieäc boå nhieäm moät ñaïi dieän toâng toøa, ñoù laø Söù thaàn taïi Slovenia. (REI 09/01/2020)