Maïch Nöôùc Voït Leân
Söï Soáng Ñôøi Ñôøi

Loaït Baøi Giaùo Lyù Naêm Thaùnh 2000
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II
Ñaminh Maria Cao Taán Tónh, BVL, soaïn dòch

Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan


Ñeå Keát

Sinh Bôûi Thaàn Linh:
Gioù Muoán Thoåi Ñaâu Thì Thoåi

"THIEÂN CHUÙA LAØ CHA":
TOAØN NAÊNG VAØ TOAØN THIEÄN

"Thieân Chuùa laø Thaàn Linh" (Jn.4:24), Ñaáng ñöôïc Chuùa Gieâsu "haèng ôû nôi Cha toû ra" (Jn.1:18) cho chung con ngöôøi cuõng nhö cho rieâng thaønh phaàn thuoäc veà Ngöôøi, hieän thaân nôi caùc moân ñeä ñang coù maët baáy giôø, bieát raèng Ngaøi laø "Cha caùc con treân trôøi" (x.Mt.5:45,48; 23:9), vaø daïy phaûi caàu nguyeän cuøng Ngaøi laø "Laïy Cha chuùng con ôû treân trôøi" (Mt.6:9).

Noùi ñeán Thieân Chuùa, ñeán Thöôïng Ñeá, ñeán moät Ñaáng Toái Cao, con ngöôøi taïo vaät voán höôùng veà voâ bieân, laïi bò goø boù baát löïc trong giôùi haïn khoâng gian vaø thôøi gian, duø khoâng ñöôïc maïc khaûi, vaãn tin raèng Ngaøi phaûi laø moät Vò Thaàn Linh Toaøn Naêng, töùc moät Vò Thaàn Linh coù theå giaûi cöùu hoï thoaùt khoûi moïi baát haïnh ôû ñôøi naøy. Theá nhöng, neáu Thieân Chuùa chæ laø moät Vò Thaàn Linh Toaøn Naêng khoâng maø thoâi, thì baát cöù quyeàn löïc naøo coù theå giaûi cöùu con ngöôøi thoaùt khoûi moïi baát haïnh hay khoûi baát cöù moät khoán khoù naøo ôû ñôøi naøy, thì ñeàu ñöôïc hoï toân suøng laø Thieân Chuùa cuûa hoï. Neáu theá thì Vò Thaàn Linh Toaøn Naêng aáy seõ coù theå laø taát caû moïi söï, nhö thaàn möa, thaàn gioù, thaàn aâm, thaàn döông v.v. ngaøy xöa, hay thaàn duy lyù, thaàn khoa hoïc, thaàn kyõ thuaät, thaàn nhaân baûn v.v. ngaøy nay, caùc loaïi thaàn töôïng do con ngöôøi taïo ra, chaúng khaùc gì nhö con boø ñöôïc daân Do Thaùi ñuùc baèng vaøng döïng leân trong sa maïc ñeå suøng baùi: "Israel ôi, ñaây laø Thieân Chuùa cuûa caùc ngöôøi, Ñaáng ñaõ mang caùc ngöôøi ra khoûi Ai Caäp" (x.Ex.32:4).

Chính vì theá Thieân Chuùa môùi caàn toû mình ra cho con ngöôøi bieát baûn tính cuûa Ngaøi. Qua caùc kyø coâng voâ cuøng tuyeät dieäu vaø vó ñaïi trong vuõ truï vöôït quaù taàm hieåu bieát vaø töôûng töôïng cuõng nhö khaùm phaù cuûa con ngöôøi, theo lyù luaän töï nhieân vaø nhö moïi ngöôøi coù löông taâm laønh maïnh, Kitoâ giaùo ñaõ deã daøng tin nhaän Thieân Chuùa laø moät Vò Thaàn Linh voâ cuøng Toaøn Naêng vaø Thöôïng Trí. Tuy nhieân, döïa vaøo Maïc Khaûi Thaàn Linh ñöôïc Thaùnh Kinh löu truyeàn laïi, Kitoâ giaùo coøn tin Vò Thaàn Linh voâ cuøng Toaøn Naêng vaø Thöôïng Trí naøy cuõng laø vaø phaûi laø Vò Thaàn Linh Toaøn Thieän nöõa, nhö hoï vaãn chaân nhaän vaø tuyeân xöng ôû ngay caâu ñaàu tieân trong Kinh Tin Kính cuûa hoï: "Toâi tin kính moät Thieân Chuùa laø Cha toaøn naêng".

Ñuùng theá, Kitoâ giaùo ñaët nieàm tin cuûa mình vaøo thöïc taïi Thieân Chuùa laø Ñaáng Toaøn Thieän tröôùc thöïc taïi Thieân Chuùa laø Ñaáng Toaøn Naêng. Söï thaät naøy ñaõ heát söùc saùng toû ngay trong caâu tuyeân xöng môû ñaàu cuûa hoï. ÔÛ choã, danh xöng "Cha" ñaõ noùi leân Thieân Chuùa cuûa nieàm tin Kitoâ giaùo laø moät Vò Thaàn Linh Toaøn Thieän, vaø tónh töø "toaøn naêng" ñi keøm vôùi danh xöng "Cha" ñaây noùi leân phaåm tính hay thaàn löïc cuûa Vò Thieân Chuùa Toaøn Thieän ñöôïc goïi "laø Cha" ñoù.

Nhö theá, theo nieàm tin Kitoâ giaùo, qua caâu tuyeân xöng môû ñaàu Kinh Tin Kính naøy cuûa hoï, thì Thieân Chuùa chính thöïc, theo baûn tính cuûa mình, phaûi laø moät Vò Thaàn Linh Toaøn Thieän tröôùc khi Ngaøi toû mình ra laø moät Vò Thaàn Linh Toaøn Naêng. Töùc laø, baát cöù vieäc gì Thieân Chuùa cuûa nieàm tin Kitoâ giaùo thöïc hieän ñeå toû mình ra, nhö Kinh Tin Kính cuûa hoï ngay sau ñoù lieät keâ: "döïng neân trôøi ñaát", "nhaäp theå trong loøng Trinh Nöõ Maria vaø ñaõ laøm ngöôøi", hay "duøng caùc tieân tri maø phaùn daïy" v.v., taát caû vaø töøng vieäc ñeàu ñöôïc phaùt xuaát töø baûn tính Toaøn Thieän cuûa Vò "Thieân Chuùa laø Cha" naøy. Noùi toùm laïi, vì "laø Cha", laø moät Thieân Chuùa Toaøn Thieän, Thieân Chuùa ñaõ döïng neân con ngöôøi, ñaõ cöùu chuoäc con ngöôøi vaø thaùnh hoùa con ngöôøi. Nhö theá, Thieân Chuùa cuûa Kitoâ giaùo, tröôùc heát vaø treân heát, laø moät Thieân Chuùa Toaøn Thieän, moät "Thieân Chuùa laø Cha".

"THIEÂN CHUÙA LAØ CHA":
HAÏ SINH CON NGÖÔØI BÔÛI NÖÔÙC

"Thieân Chuùa laø Cha" ñaây laø gì, neáu khoâng phaûi, veà yù nghóa, noùi leân yeâu thöông vaø söï soáng, vaø veà taùc ñoäng, noùi leân vieäc sinh thaønh vaø döôõng duïc thaàn linh. Tröôùc heát, danh xöng "Thieân Chuùa laø Cha" cuûa nieàm tin Kitoâ giaùo tuyeân xöng noùi leân yù nghóa yeâu thöông vaø söï soáng, ñuùng nhö maïc khaûi thaàn linh ñöôïc ghi nhaän trong Thaùnh Kinh Taân Öôùc: "Thieân Chuùa ñaõ yeâu thöông theá gian ñeán noãi ñaõ ban Con Moät mình, ñeå ai tin Con seõ khoâng phaûi cheát nhöng ñöôïc söï soáng ñôøi ñôøi" (Jn.3:16). Sau nöõa, danh xöng "Thieân Chuùa laø Cha" cuûa nieàm tin Kitoâ giaùo tuyeân xöng noùi leân vieäc sinh thaønh döôõng duïc thaàn linh. Thieân Chuùa sinh thaønh con caùi loaøi ngöôøi, ôû choã "Ngaøi ban cho hoï quyeàn trôû neân con caùi Thieân Chuùa" (Jn.1:12), vaø Thieân Chuùa döôõng duïc con caùi loaøi ngöôøi maø Ngaøi ñaõ thöøa nhaän laøm con (xem Rm.8:15; Gal.4:5), ôû choã Ngaøi laøm cho hoï "ñaït ñeán taàm voùc vieân troïn cuûa Chuùa Kitoâ laø ñaàu" (Eph.4:15).

Theá nhöng, ñeå coù theå "trôû neân con caùi Thieân Chuùa", töùc ñöôïc "Thieân Chuùa laø Cha" sinh ra hay ñöôïc Ngaøi thöøa nhaän laø con caùi cuûa Ngaøi cuõng vaäy, con ngöôøi caàn phaûi nhaän bieát "Lôøi ñaõ hoùa thaønh nhuïc theå" (Jn.1:14) laø Ñöùc Gieâsu Kitoâ: "Ngöôøi (Lôøi) ñaõ ñeán vôùi daân rieâng cuûa mình, song daân rieâng cuûa Ngöôøi khoâng chaáp nhaän Ngöôøi. Baát cöù ai chaáp nhaän Ngöôøi thì Ngöôøi ban cho hoï quyeàn trôû neân con caùi Thieân Chuùa" (Jn.1:11-12). Maø caøng "chaáp nhaän" Ñöùc Gieâsu Kitoâ, töùc caøng ñi saâu vaøo Ñöùc Gieâsu Kitoâ, caøng thaáu nhaäp vaøo Ngöôøi, con caùi Thieân Chuùa seõ caøng tröôûng thaønh, caøng lôùn leân trong ñôøi soáng thaàn linh: "Chính Ngöôøi (Ñöùc Kitoâ) laø Ñaáng ñaõ caét ñaët caùc vò toâng ñoà, caùc vò tieân tri, caùc vò truyeàn baù phuùc aâm, caùc vò chuû chaên vaø caùc vò giaûng daïy ñeå phuïc vuï tín höõu trong vieäc xaây döïng thaân theå Ñöùc Kitoâ, cho tôùi khi chuùng ta neân moät trong ñöùc tin vaø trong nhaän thöùc veà Con Thieân Chuùa maø thaønh neân moäït con ngöôøi hoaøn haûo laø Ñöùc Kitoâ taàm voùc veïn toaøn" (Eph.4:13).

Tuy nhieân, ñeå con ngöôøi "thuoäc haï giôùi" (Jn.8:23) coù theå nhaän bieát hay "chaáp nhaän" Ñöùc Gieâsu Kitoâ, nhôø ñoù hoï "ñöôïc ban quyeàn trôû neân con caùi Thieân Chuùa", vaø cuõng nhôø "nhaän thöùc veà Con Thieân Chuùa maø thaønh neân moäït con ngöôøi hoaøn haûo laø Ñöùc Kitoâ taàm voùc veïn toaøn", "Thieân Chuùa laø Thaàn Linh" (Jn.4:24) caàn phaûi toû mình (maïc khaûi) cho hoï bieát Ngaøi laø ai vaø nhö theá naøo, baèng khoâng, "caùi gì sinh bôûi xaùc thòt laø xaùc thòt" (Jn.3:6), con ngöôøi chæ nhaän bieát vaø chaáp nhaän ngaãu töôïng hoï nghó ra maø thoâi, töùc toân suøng con boø vaøng coá höõu cuûa hoï thay vì Ngaøi.

Vaäy neáu "Thieân Chuùa laø Thaàn Linh" caàn phaûi toû mình ra cho con ngöôøi "thuoäc haï giôùi" bieát Ngaøi laø ai vaø nhö theá naøo, nhö Ngaøi ñaõ toû mình cho daân Do Thaùi bieát qua lòch söû thaàn linh cuûa hoï, ñeå con ngöôøi coù theå nhaän bieát vaø chaáp nhaän Ngaøi ñích thöïc nhö Ngaøi ñaõ maïc khaûi cho Moisen "Ta laø Ñaáng hieän höõu" (Ex.3:14), "ngoaøi ra khoâng coù Chuùa naøo khaùc" (Deut 4:35), thì khi "Thieân Chuùa laø Thaàn Linh" toû mình cho con ngöôøi laø chính luùc Ngaøi sinh ra con ngöôøi vaøo ñôøi soáng thaàn linh, töùc laø luùc Ngaøi cho con ngöôøi ñöôïc thoâng döï vaøo kieán thöùc thaàn linh cuûa Ngaøi, hay laø luùc Ngaøi cho con ngöôøi bieát Ngaøi nhö Ngaøi bieát mình. Ñeå roài, cuõng chính luùc con ngöôøi nhaän bieát Thieân Chuùa nhö theá, qua maïc khaûi cuûa Ngaøi vaø nhö maïc khaûi cuûa Ngaøi, laø luùc con ngöôøi "ñöôïc haï sinh töø treân cao" (Jn.3:3), töùc ñöôïc haï sinh "vaøo nöôùc Thieân Chuùa" (Jn.3:5), ñöôïc haï sinh ñeå soáng "söï soáng ñôøi ñôøi laø nhaän bieát Cha laø Thieân Chuùa chaân thaät duy nhaát vaø Ñaáng Cha sai laø Ñöùc Gieâsu Kitoâ" (Jn.17:3).

Ñuùng theá, theo döï aùn cöùu roãi cuûa mình, "Thieân Chuùa laø Thaàn Linh" ñaõ toû mình ra töø töø, cho tôùi "thôøi kyø sau heát naøy, Ngaøi ñaõ noùi vôùi chuùng ta qua Con cuûa Ngaøi" (Heb.1:2). Töùc "Thieân Chuùa laø Thaàn Linh" ñaõ toû mình cho con ngöôøi "thuoäc haï giôùi" bieát Ngaøi laø ai vaø nhö theá naøo, moät caùch toû töôøng vaø toaøn veïn nhaát, qua Con cuûa Ngaøi, ñeán noãi, nhö chính Con Ngaøi ñaõ tuyeân boá vôùi daân Do Thaùi: "Toâi vaø Cha Toâi laø moät" (Jn.10:30), vaø khaúng ñònh vôùi caùc moân ñeä: "Ai thaáy Thaøy laø thaáy Cha" (Jn.14:9). Nhö theá, Thaùnh Kinh Taân Öôùc chaúng nhöõng ñaõ xaùc tín raát ñuùng veà Ñöùc Gieâsu Kitoâ "laø hình aûnh Thieân Chuùa voâ hình" (Col.1:15), "laø phaûn aûnh vinh quang Cha, laø hieän thaân ñích thöïc cuûa höõu theå Cha" (Heb.1:3), Thaùnh Kinh Taân Öôùc coøn xaùc quyeát Ñöùc Gieâsu Kitoâ laø chính "söï soáng ñôøi ñôøi haèng ôû nôi Cha ñaõ toû hieän cho chuùng ta" (1Jn 1:2). Neáu "söï soáng ñôøi ñôøi haèng ôû nôi Cha" ñaây laø Ñöùc Gieâsu Kitoâ, maø Ñöùc Gieâsu Kitoâ laïi "laø phaûn aûnh vinh quang Cha", thì "söï soáng ñôøi ñôøi haèng ôû nôi Cha" ñaây chính laø "taát caû söï thaät" (Jn.16:13) haèng ôû nôi Thieân Chuùa.

Thaät vaäy, Ñöùc Gieâsu Kitoâ chính laø "taát caû söï thaät" haèng ôû nôi Thieân Chuùa, ñöôïc Phuùc AÂm cuûa thaùnh kyù Gioan dieãn taû laø "Lôøi haèng ôû nôi Thieân Chuùa vaø Lôøi laø Thieân Chuùa" (Jn.1:1), vaø cuõng ñöôïc chính Lôøi nhaäp theå xaùc nhaän vôùi caùc moân ñeä cuûa Ngöôøi: "Taát caû moïi söï Cha coù ñeàu thuoäc veà Thaøy" (Jn.16:15). Toùm laïi, quûa thaät "Thieân Chuùa ñaõ ban cho chuùng ta söï soáng ñôøi ñôøi vaø söï soáng naøy ôû nôi Con Ngaøi. Ai coù Con laø coù söï soáng; ai khoâng coù Con Thieân Chuùa thì khoâng coù söï soáng" (1Jn.5:11-12).

"THIEÂN CHUÙA LAØ CHA":
HAÏ SINH CON NGÖÔØI BÔÛI THAÀN LINH

Theá nhöng, ñeå con ngöôøi "thuoäc haï giôùi" (Jn.8:23) coù theå nhaän bieát hay "chaáp nhaän" Ñöùc Gieâsu Kitoâ, nhôø ñoù hoï "ñöôïc ban quyeàn trôû neân con caùi Thieân Chuùa", vaø cuõng nhôø "nhaän thöùc veà Con Thieân Chuùa maø thaønh neân moäït con ngöôøi hoaøn haûo laø Ñöùc Kitoâ taàm voùc veïn toaøn", "Thieân Chuùa laø Thaàn Linh" chaúng nhöõng phaûi toû mình ra qua Con Ngaøi vaø nôi Con Ngaøi, Ngaøi coøn phaûi ban Thaùnh Thaàn cuûa Ngaøi cho con ngöôøi nöõa; baèng khoâng, duø khoâng suøng baùi ngaãu töôïng, con ngöôøi vaãn deã bò loâi cuoán chaïy theo teân "phaûn Kitoâ" (2Jn.7), thaønh phaàn "khoâng coâng nhaän Ñöùc Gieâsu Kitoâ ñeán trong xaùc theå" (2Jn.7), töùc neáu khoâng coù "Thaàn Linh thaáu suoát moïi söï" (1Cor.2:10), con ngöôøi seõ coù theå chaáp nhaän moät Ñöùc Gieâsu Kitoâ giaû taïo, khoâng phaûi bôûi Thieân Chuùa, maø haäu quûa laø "ai khoâng coù Con Thieân Chuùa thì khoâng coù söï soáng".

Ñoù laø lyù do Chuùa Kitoâ ñaõ baùo cho caùc moân ñeä bieát raèng: "Cha seõ nhaân danh Thaøy sai Ñaáng An UÛi laø Thaùnh Thaàn ñeán daãn duï caùc con trong moïi söï" (Jn.14:26). Coøn Chuùa Thaùnh Thaàn, cuõng theo lôøi Chuùa Kitoâ, "laø Thaàn Chaân Lyù, khi ñeán, Ngaøi seõ daãn caùc con vaøo taát caû söï thaät" (Jn.16:13), töùc Chuùa Thaùnh Thaàn, nhö Chuùa Kitoâ dieãn taû, "seõ truyeàn ñaït cho caùc con ñieàu Ngaøi laõnh nhaän töø Thaøy" (Jn.16:14), ñeå laøm cho caùc moân ñeä Chuùa Kitoâ caøng ngaøy caøng thaáu nhaäp Ngöôøi hôn, caøng ñaày Ngöôøi hôn, caøng gioáng Ngöôøi hôn, cho ñeán khi Chuùa Kitoâ hoaøn toaøn ñaït ñeán taàm voùc hoaøn haûo cuûa Ngöôøi nôi hoï. Taàm voùc hoaøn haûo cuûa Chuùa Kitoâ ñaây chính laø "taát caû söï thaät" nôi Thieân Chuùa, "taát caû söï thaät" Thieân Chuùa muoán maïc khaûi cho con ngöôøi qua Ñöùc Gieâsu Kitoâ nhôø Thaùnh Thaàn cuûa Ngaøi. Thaùnh kyù Gioan ñaõ toùm goïn thöïc taïi Ba Ngoâi hieäp thoâng vaø truyeàn thoâng Söï Soáng Thaàn Linh cuûa mình naøy nhö sau: "Taát caû moïi söï Cha coù ñeàu thuoäc veà Thaøy. Ñoù laø lyù do taïi sao Thaøy noùi Ngaøi seõ truyeàn ñaït cho caùc con ñieàu Ngaøi laáy töø Thaøy" (Jn.16:15).

Nhö theá, "Thieân Chuùa laø Cha" chaúng nhöõng haï sinh con ngöôøi trong Ñöùc Gieâsu Kitoâ maø coøn nhôø Thaùnh Thaàn cuûa Ngaøi nöõa. Vaø Kitoâ höõu ñöôïc haï sinh vaøo Söï Soáng Thaàn Linh, "haï sinh bôûi treân cao", chaúng nhöõng "bôûi nöôùc" (Lôøi) maø coøn "bôûi Thaàn Linh" nöõa (x.Jn.3:5). Theá nhöng, neáu Thaùnh Thaàn ñaõ laø taùc nhaân trong vieäc Meï Maria haï sinh Con Ñaáng Toái Cao theá naøo, Ngaøi cuõng laø nguyeân lyù taùc sinh Kitoâ höõu vaøo Söï Soáng Ñôøi Ñôøi laø Con Thieân Chuùa nhö vaäy: "Gioù muoán thoåi ñaâu thì thoåi", Ñaáng maø Kitoâ höõu phaûi deã daäy chieàu theo taùc ñoäng cuûa Ngaøi maø khoâng caàn bieát "gioù töø ñaâu ñeán vaø seõ ñi ñaâu" (Jn.3:8): "Taát caû nhöõng ai ñöôïc Thaàn Linh Thieân Chuùa daãn daét ñeàu laø con caùi Thieân Chuùa", thaønh phaàn "nhaän laõnh thaàn trí thöøa nhaän ñeå nhôø ñoù chuùng ta keâu leân 'Abba' (töùc 'laïy Cha')... maø ñaõ laø con caùi, chuùng ta cuõng laø thaønh phaàn thöøa töï cuûa Thieân Chuùa, thöøa töï vôùi Ñöùc Kitoâ" (Rm.8:14,15,17).

Neáu con ngöôøi ñöôïc "Thieân Chuùa laø Cha" sinh haï vaøo Söï Soáng Thaàn Linh cuûa Ngaøi trong Con cuûa Ngaøi laø Ñöùc Gieâsu Kitoâ, töùc baèng caùch toû cho hoï bieát Con, thì khoâng coøn ai hôn "nhöõng con treû beù moïn nhaát" ñöôïc ban cho ñaëc aân naøy (x.Mt.11:25-27): "Nöôùc Thieân Chuùa thuoäc veà nhöõng ai gioáng nhö chuùng (treû nhoû)" (Mt.19:14) laø theá.

Vaø neáu con ngöôøi cuõng ñöôïc "Thieân Chuùa laø Cha" chaúng nhöõng sinh haï maø coøn döôõng duïc laøm hoï lôùn leân cho ñeán khi "ñöôïc soáng vaø soáng vieân maõn hôn" (Jn.10:10), baèng caùch "tuoân ñoå vaøo loøng (hoï) nhôø Thaùnh Thaàn laø Ñaáng ñöôïc ban cho (hoï)" (Rm.5:5), thì coøn ai hôn thaønh phaàn "hoaùn caûi vaø trôû neân nhö treû nhoû" laø thaønh phaàn "cao troïng nhaát trong Nöôùc Thieân Chuùa" (Mt.18:4), thaønh phaàn thaáu hieåu Chuùa Kitoâ, ñaày Chuùa Kitoâ nhaát, nhö Ñeä Nhaát Hoàn Nhoû "ñaày ôn phuùc" (Lk.1:28) Maria.

Phaûi, neáu khoâng coù Chuùa Thaùnh Thaàn, Meï Maria khoâng theå naøo thuï thai vaø haï sinh Con Ñaáng Toái Cao laø Ñöùc Gieâsu Kitoâ theá naøo (xem Luca 1:35), thaønh phaàn Caùc Hoàn Nhoû naøy cuõng khoâng theå naøo thaáu hieåu Chuùa Kitoâ vaø traøn ñaày Chuùa Kitoâ nhö vaäy, ñeå coù theå trôû thaønh "keû cao troïng nhaát trong Nöôùc Thieân Chuùa". Caùc Hoàn Nhoû thaät söï laø thaønh phaàn "ñöôïc sinh bôûi Thaàn Linh", bôûi vì, thaønh phaàn naøy laø thaønh phaàn "nghe ñöôïc tieáng gioù" khoâng caàn "bieát gioù töø ñaâu ñeán vaø seõ ñi ñaâu" (Jn.3:8), nghóa laø hoaøn toaøn ñôn thaønh deã daïy, ngaây thô trong traéng, ngheøo khoù tinh thaàn, ñoùi khaùt thaàn linh, tin yeâu phoù thaùc, do ñoù, hoï môùi ñöôïc "Thaàn Chaân Lyù ... daãn vaøo taát caû söï thaät" (Jn.16:13), nghóa laø ñöôïc Thaàn Linh laøm cho hoï "coù theå cuøng vôùi caùc thaùnh hoaøn toaøn thaáu hieåu chieàu roäng, chieàu daøi, chieàu cao vaø chieàu saâu cuûa tình yeâu Chuùa Kitoâ, cuõng nhö caûm nghieäm ñöôïc tình yeâu naøy vöôït treân taát caû moïi hieåu bieát, ñeå ñaït ñeán taàm voùc vieân troïn cuûa chính Thieân Chuùa" (Eph.3:18-19).


Back to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page