Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page
Cöïu Öôùc ñaõ cho chuùng ta thaáy nhöõng tröôøng hôïp quùi hoùa veà vai troø khoâng theå choái caõi cuûa Thaàn Linh Thieân Chuùa - nhö "gioù nheï", "hôi thôû", "sinh löïc", ñöôïc bieåu hieäu nôi gioù. Nhöõng tröôøng hôïp naøy ñöôïc gaëp thaáy chaúng nhöõng nôi caùc cuoán saùch toång hôïp dieãn ñaït caû veà toân giaùo laãn vaên chöông cuûa taùc giaû saùch thaùnh, thaønh phaàn tieâu bieåu cho taâm lyù laãn ngoân töø cuûa daân Yeán Duyeân, maø coøn ôû ngay nôi chính ñôøi soáng cuûa caù nhaân nhöõng ngöôøi daãn daét daân trong cuoäc haønh trình lòch söû tieán veà töông lai cuûa lôøi höùa ban ñaáng thieân sai.
Theo caùc taùc giaû saùch thaùnh thì Thaàn Linh cuûa Thieân Chuùa laø Ñaáng taùc haønh nôi caùc vò laõnh ñaïo. Thaàn Linh muoán thaáy raèng caùc vò laõnh ñaïo naøy chaúng nhöõng nhaân danh Thieân Chuùa maø laøm, laïi coøn thöïc söï laøm theo ñuùng nhö yù ñònh cuûa Thieân Chuùa nöõa. Hoï khoâng ñöôïc chuù yù quaù nhieàu ñeán vieäc kieán taïo vaø taêng cöôøng quyeàn löïc rieâng tö hay vöông heä cuûa mình theo quan ñieåm quaân chuû hay phong kieán, traùi laïi, hoï phaûi nhaém ñeán vieäc thöïc hieän nhöõng phuïc vuï cao quùi cho keû khaùc, nhaát laø cho daân toäc cuûa mình. Coù theå noùi ñöôïc raèng, qua vieäc trung gian cuûa nhöõng vò laõnh ñaïo naøy, Thaàn Linh cuûa Thieân Chuùa ñaõ ñi vaøo lòch söû Yeán Duyeân vaø höôùng daãn lòch söû Yeán Duyeân.
Nôi caâu chuyeän veà caùc toå phuï ngöôøi ta ñaõ coù theå nhaän thaáy raèng caùc vò laõnh ñaïo ñöôïc höôùng daãn trong cuoäc haønh trình cuûa hoï, trong nhöõng böôùc tieán cuõng nhö trong nhöõng kinh nghieäm cuûa hoï, bôûi moät baøn tay thaàn linh ñang hình thaønh döï aùn cuûa mình lieân quan ñeán gioøng doõi cuûa hoï. Moät trong caùc vò toå phuï naøy laø Giuse, vò maø Thaàn Linh Thieân Chuùa ñaõ soáng ñoäng beân trong nhö moät thaàn linh khoân ngoan. Vò toå phuï naøy ñaõ ñöôïc vua Pharao nhaän ra, qua lôøi oâng noùi vôùi quaàn thaàn cuûa mình: "Chuùng ta coøn coù theå tìm moät ngöôøi naøo khaùc nhö haén, moät con ngöôøi ñaày thaàn linh Thieân Chuùa?" (Gn.41:38). Thaàn linh cuûa Thieân Chuùa laøm cho Giuse coù khaû naêng cai quaûn xöù sôû vaø hoaøn thaønh nhöõng coâng vieäc phi thöôøng, chaúng nhöõng cho gia ñình cuûa mình cuõng nhö cho caùc toäc heä gia ñình mình, maø coøn cho döï aùn cuûa caû töông lai lòch söû Yeán Duyeân nöõa.
Thaàn linh cuûa Thieân Chuùa cuõng taùc ñoäng nôi Moisen nöõa, vò trung gian giöõa Giaveâ vaø daân. Thaàn linh naâng ñôõ oâng vaø daãn daét oâng trong cuoäc xuaát haønh mang daân Yeán Duyeân veà queâ cha ñaát toå, thaønh moät daân toäc hoaøn toaøn bieät laäp, coù khaû naêng hoaøn thaønh vai troø thieân sai cuûa mình. Khi caùc gia ñình caém traïi trong sa maïc traûi qua côn khoán khoù thì Moisen ñaõ than van tröôùc nhan Thieân Chuùa raèng oâng caûm thaáy khoâng mang noåi "gaùnh naëng caû ñaùm daân naøy" (Num.11:14). Thieân Chuùa ñaõ truyeàn cho oâng choïn laáy 70 ngöôøi nam. Cuøng vôùi nhoùm ngöôøi naøy, oâng ñaõ thieát laäp cô caáu quaûn trò ñaàu tieân trong vieäc daãn daét nhöõng chi toäc naøy trong cuoäc haønh trình cuûa hoï, vaø Thieân Chuùa ñaõ baùo cho oâng bieát raèng: "Ta cuõng seõ laáy moät phaàn Thaàn Linh treân ngöôi maø ban cho hoï, ñeå hoï coù theå chia seû gaùnh naëng daân naøy vôùi ngöôi, nhö theá ngöôi seõ khoâng coøn moät thaân moät mình mang noù nöõa" (Num.11:17). Theá laø, 70 vò laõo thaønh tuï hoïp laïi chung quanh leàu hoäi kieán vaø "Chuùa ñaõ laáy moät phaàn thaàn linh nôi Moisen maø ban cho 70 vò laõo thaønh" (Num.11:25).
Vaøo cuoái ñôøi mình, Moisen ñaõ nghó ñeán vieäc löu laïi cho coäng ñoàng naøy moät vò laõnh ñaïo ñeå "noù khoûi trôû thaønh moät ñaøn ngöôøi thieáu vaéng chuû chaên", Chuùa ñaõ chæ ñònh Giodueä thay oâng; Giodueä laø "moät ngöôøi coù thaàn linh" (Num.27:17-18). Moisen ñaõ ñaët "tay treân Giodueä", vaø keát quûa laø caû Giodueä nöõa, cuõng "ñaày thaàn linh khoân ngoan" (Dt.34:9). Ñaây laø nhöõng tröôøng hôïp ñieån hình cuûa vieäc Thaàn Linh hieän dieän vaø taùc haønh nôi ñôøi soáng cuûa nhöõng vò chuû chaên daân Yeán Duyeân.
Coù nhöõng luùc taëng aân cuûa Thaàn Linh cuõng ñöôïc ban cho moät ngöôøi laø thaønh phaàn, tuy khoâng thuoäc thaønh phaàn laõnh ñaïo, ñöôïc Thieân Chuùa keâu goïi ñeå laøm moät vieäc thieát yeáu trong moät giai ñoaïn vaø hoaøn caûnh ñaëc bieät naøo ñoù. Chaúng haïn, khi caàn phaûi kieán truùc leàu hoäi kieán vaø hoøm giao öôùc, Thieân Chuùa ñaõ phaùn vôùi Moisen raèng: "Naøy, ta ñaõ goïi ñích danh Bezalel... Ta ñaõ laøm cho haén ñaày thaàn linh taøi kheùo, thaâm hieåu vaø kieán thöùc veà moïi vieäc thuû coâng" (Ex.31:3; x.35:31). Hôn theá nöõa, Thieân Chuùa coøn ban cho caû nhöõng ngöôøi coäng taùc laøm vieäc vôùi vò thuû coâng vieân naøy: "Ta cuõng ban cho taát caû nhöõng chuyeân vieân taøi kheùo caàn thieát ñeå laøm moïi thöù nhö Ta ñaõ truyeàn ngöôi laøm: ñoù laø leàu hoäi kieán vaø hoøm bia" (Ex.31:6-7).
Saùch Caùc Quan AÙn ñaõ trình thuaät ñôøi soáng cuûa nhöõng ngöôøi tröôùc heát ñöôïc goïi laø "nhöõng ngöôøi huøng baát khuaát", sau ñoù trôû thaønh nhöõng quan quyeàn cai trò nhöõng thaønh hay nhöõng khu vöïc trong thôøi kyø ñònh cö giöõa giai ñoaïn boä laïc vaø quaân chuû. Theo caùch söû duïng ñoäng töø shaâfat, töùc "xöû trí", trong nhöõng ngoân ngöõ Semitic lieân heä vôùi tieáng Do Thaùi, thì nhöõng ngöôøi naøy chaúng nhöõng ñöôïc coi laø nhöõng quaûn vieân coâng lyù maø coøn laø nhöõng nhaø laõnh ñaïo daân mình nöõa. Hoï ñöôïc Thieân Chuùa laø Ñaáng thoâng ban cho hoï thaàn linh cuûa Ngaøi (hôi thôû - ruah) caát nhaéc leân ñeå ñaùp laïi tieáng keâu caàu cuûa daân daâng leân Ngaøi trong nhöõng côn hoaïn naïn cuûa hoï. Trong Saùch Caùc Quan AÙn coù moät soá laàn vieäc xuaát thaân cuûa hoï vaø cuoäc chieán thaéng cuûa hoï cuõng ñöôïc coi laø moät taëng aân cuûa thaàn linh. Nhö trong tröôøng hôïp cuûa Othniel, vò quan aùn cao caû ñaàu tieân, maø cuoäc ñôøi cuûa oâng ñöôïc toùm laïi nhö sau: "khi daân Yeán Duyeân keâu caàu leân Chuùa, Ngaøi ñaõ tieán cöû cho hoï moät vò cöùu tinh laø Othniel... vaø oâng ñaõ giaûi cöùu hoï. Thaàn linh cuûa Chuùa ñeán treân oâng vaø oâng ñaõ ñieàu haønh daân Yeán Duyeân" (Jgs.3:9-10).
Nôi tröôøng hôïp cuûa Gideon thì quyeàn löïc cuûa taùc ñoäng thaàn linh laïi ñöôïc nhaán maïnh: "Thaàn linh Chuùa bao truøm laáy Gideon" (Jgs.6:34). Vôùi Jephthah cuõng theá: "thaàn linh Chuùa ñeán vôùi Jephthah" (Jgs.11:29). Vôùi Samson: "Thaàn linh Chuùa baét ñaàu khôi ñoäng oâng" (Jgs.13:25). Trong nhöõng tröôøng hôïp naøy, thaàn linh cuûa Thieân Chuùa laø Ñaáng ban söùc maïnh phi thöôøng, ban can ñaûm trong vieäc quyeát ñònh, vaø ñoâi khi ban caû khaû naêng chieán thuaät, nhôø ñoù con ngöôøi coù ñuû baûn laõnh thi haønh söù vuï ñöôïc kyù thaùc cho hoï trong vieäc giaûi thoaùt vaø laõnh ñaïo daân chuùng.
Ñeán thôøi lòch söû nhaåy voït töø cheá ñoä quan aùn sang vua chuùa, luùc maø daân Yeán Duyeân xin cho ñöôïc "moät vò vua ñeå cai trò chuùng toâi nhö nôi caùc nöôùc khaùc" (1Sam.8:5), thì Samuen, vò quan aùn giaø nua cuõng laø nhaø giaûi phoùng, ñaõ laøm theo ñeå khoâng taùc haïi ñeán caûm nhaän thuoäc veà Thieân Chuùa nhö moät daân ñöôïc tuyeån choïn cuûa daân Yeán Duyeân, cuõng nhö ñeå baûo ñaûm cho yeáu toá troïng yeáu veà thaàn quyeàn, töùc laø yeáu toá coâng nhaän quyeàn haïn cuûa Thieân Chuùa treân daân. Vieäc xöùc daàu cho caùc vua nhö laø moät leã nghi khai trieàu laø daáu hieäu cuûa moät cuoäc phong vöông linh thieâng, moät cuoäc phong vöông ñaët quyeàn löïc chính trò nhaèm vaøo vieäc phuïc vuï muïc tieâu toân giaùo vaø muïc tieâu höôùng veà ñaáng thieân sai. Theo chieàu höôùng naøy, Samuen ñaõ noùi vôùi Sauleâ, sau khi xöùc daàu cho Sauleâ vaø baùo tröôùc cho Sauleâ bieát veà vieäc gaëp gôõ cuûa vua ôû Gibeath vôùi moät nhoùm tieân tri ca haùt thaùnh vònh, raèng: "Thaàn linh cuûa Chuùa seõ chieám laáy ngöôi vaø ngöôi seõ nhaäp boïn vôùi hoï trong traïng thaùi saám ngoân cuûa hoï, roài ngöôi seõ ñöôïc ñoåi thaønh moät con ngöôøi khaùc" (1Sam.10:6). Cuõng theá, khi vöøa xuaát hieän nhöõng daáu hieäu gaây chieán, thì "thaàn linh Thieân Chuùa ñaõ chieám cöù Saoleâ" (1Sam.11:16). Lôøi höùa baûo veä vaø lôøi Thieân Chuùa giao öôùc maø Samuen ñaõ tuyeân boá vôùi Saoleâ ñaõ ñöôïc hieän thöïc nôi vua: "Thieân Chuùa ôû vôùi ngöôi" (1Sam.10:7). Khi thaàn linh Thieân Chuùa rôøi boû Saoleâ, oâng bò hoaûng hoát bôûi moät thaàn döõ (x.1Sam.16:14). Baáy giôø Ñavít ñaõ nhaäp cuoäc, ñöôïc Samuen giaø nua thaùnh hieán baèng daàu, nhôø ñoù, "thaàn linh Chuùa töø ngaøy ñoù chieám cöù Ñavít" (1Sam.16:13).
Nôi Ñavít, hôn caû nôi Saoleâ, lyù töôûng veà moät vò vua ñöôïc Chuùa xöùc daàu ñöôïc thöïc hieän, moät khuoân maãu cho Ñöùc Vua Kitoâ Ñaáng Thieân Sai sau naøy, Ñaáng seõ thöïc söï laø vò giaûi phoùng vaø cöùu chuoäc daân cuûa Ngöôøi. Maëc daàu caùc vua keá vò Ñavít khoâng ñaït tôùi taàm voùc cuûa vua trong vieäc laøm hieän thöïc vai troø vöông giaû cuûa ñaáng thieân sai, vaø khoâng thieáu gì ngöôøi trong hoï laïi coøn laïm duïng giao öôùc cuûa Giaveâ höùa vôùi daân Yeán Duyeân nöõa, theá nhöng lyù töôûng veà moät Ñöùc Vua Ñaáng Thieân Sai vaãn khoâng maát ñi. Lyù töôûng naøy ñaõ ñöôïc döï phoùng trong töông lai vôùi moät loøng mong ñôïi ñöôïc tieáp tuïc khôi leân bôûi nhöõng lôøi tieân tri loan baùo.
Tieân tri Isaia ñaëc bieät nhaán maïnh ñeán moái lieân heä giöõa thaàn linh Thieân Chuùa vaø Ñaáng Thieân Sai: "Thaàn linh Chuùa seõ ôû treân ngöôøi" (Is.11:2). Ñoù laø moät thaàn linh söùc maïnh, nhöng, treân heát, laø moät thaàn linh khoân ngoan: "moät thaàn linh khoân ngoan vaø thaâm hieåu, moät thaàn linh daãn duï vaø söùc maïnh, moät thaàn linh minh luaän vaø kính sôï Chuùa", thaàn linh naøy laø Ñaáng seõ ñieàu khieån Ñaáng Thieân Sai taùc haønh theo coâng lyù nhaân danh thaønh phaàn saàu ñau, ngheøo khoù vaø bò aùp böùc (Is.11:2-4).
Nhö theá, Thaùnh Linh cuûa Chuùa (x.Is.42:1,61:1f,63:10-13; Ps.50,51:13; Wis.1:5,9:17), "hôi thôû söï soáng" (ruah) cuûa Ngaøi hoaït ñoäng doïc suoát lòch söû Thaùnh Kinh seõ ñöôïc ban troïn veïn cho Ñaáng Thieân Sai. Chính thaàn linh naøy ñaõ thôû hôi treân nhöõng giao ñoäng tröôùc cuoäc taïo döïng (x.Gn.1:2), thaàn linh ban söï soáng cho taát caû nhöõng sinh vaät (x.Ps.104:29-30,33:6; Gn.2:7; Ez.37:5-6,9-10), thaàn linh tieán cöû nhöõng vò quan aùn (x.Jgs.3:10,6:34,11:29) vaø caùc vua (x.Sam.11:6), thaàn linh laøm cho caùc thuû coâng vieân laøm ñöôïc coâng taùc cuûa mình nôi cung thaùnh (x.Ex.31:3,35:31), thaàn linh ban cho toå phuï Giuse söï khoân ngoan (x.Gn.41:38), vaø cho Moisen cuõng nhö caùc tieân tri linh höùng (x.Num.11:17,25-26,24:2; 1Sam.23:2), cuõng seõ traøn tuoân xuoáng treân Ñaáng Thieân Sai voâ vaøn taëng aân (x.Is.11:2). Ñaáng Thieân Sai nhôø ñoù seõ coù theå hoaøn thaønh söù vuï coâng lyù vaø hoøa bình cuûa mình. Ngöôøi laø Ñaáng Thieân Chuùa "ñaët Thaàn Linh Ngaøi" "seõ mang laïi coâng lyù cho caùc daân nöôùc" (Is.42:1). "Ngöôøi seõ khoâng thoaùi lui hay naûn chí cho ñeán khi Ngöôøi thieát laäp coâng lyù treân traùi ñaát" (42:4).
Ngöôøi seõ "thieát laäp coâng lyù" vaø giaûi thoaùt thaønh phaàn bò aùp böùc baèng caùch naøo? Phaûi chaêng seõ baèng söùc maïnh cuûa vuõ khí nhö caùc vò quan aùn, theo thaàn linh thuùc ñoäng, vaø nhö nhaø Maccabeâ laøm sau ñoù nhieàu theá kyû? Cöïu Öôùc ñaõ khoâng traû lôøi döùt khoaùt cho vaán naïn naøy. Coù moät soá ñoaïn ñaõ noùi ñeán nhöõng laàn can thieäp baèng baïo löïc, chaúng haïn, nhö baûn vaên cuûa tieân tri Isaia: "Ta ñaõ chaø ñaïp daân mình trong côn haän cuûa Ta, Ta ñaõ nghieàn naùt chuùng trong côn giaän cuûa Ta, vaø Ta ñeå cho maùu chuùng loang chaûy treân ñaát" (Is.63:6). Tuy nhieân, cuõng coù nhöõng ñoaïn laïi nhaán maïnh ñeán vieäc loaïi tröø moïi ñoái choïi: "Daân nöôùc naøy seõ khoâng vung göôm leân choáng laïi vôùi daân nöôùc kia, khoâng coøn vieäc thao chieán nöõa" (Is.2:4).
Caâu traû lôøi ñaõ ñöôïc saùng toû khi Chuùa Thaùnh Thaàn höôùng daãn Chuùa Gieâsu thöïc hieän söù vuï cuûa Ngöôøi: theo Phuùc AÂm, chuùng ta bieát raèng Thaàn Linh ñaõ nhaéc nhôû Chuùa Gieâsu trong vieäc loaïi tröø söû duïng vuõ khí vaø baát cöù tham voïng traàn gian naøo, traùi laïi, thöïc hieän cuoäc chieán thaéng thaàn linh baèng moät loøng quaûng ñaïi voâ haïn, khi ñoå maùu mình ra ñeå giaûi thoaùt chuùng ta khoûi toäi loãi. Taùc ñoäng höôùng daãn cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn ñöôïc bieåu loä ra nôi ñöôøng loái döùt khoaùt laø nhö theá.
(Baøi Giaùo Lyù thöù 29 cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II, chia seû ngaøy Thöù Tö, 17-1-1990, trong loaït 80 baøi veà chuû ñeà Chuùa Thaùnh Thaàn)
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page