Hy voïng laø moät trong soá nhöõng taëng aân toàn taïi cao caû nhaát (tin, caäy, meán), nhö Thaùnh Phaoloâ noùi vôùi Kitoâ höõu giaùo ñoaøn Coârintoâ (x.1Cor.13:13). Noù ñoùng moät vai troø neàn taûng trong ñôøi soáng Kitoâ höõu, cuõng nhö ñöùc tin vaø ñöùc aùi, maëc daàu "cao troïng nhaát trong ba laø yeâu meán" (x.1Cor.13:13). Dó nhieân hy voïng khoâng ñöôïc hieåu theo yù nghóa haïn heïp cuûa noù nhö laø moät taëng aân chuyeân bieät, ngoaïi leä ñöôïc ban cho moät soá ngöôøi ñeå möu ích chung coäng ñoàng, maø laø moät taëng aân Chuùa Thaùnh Thaàn ban cho töøng ngöôøi ñang tìm kieám Chuùa Kitoâ trong ñöùc tin. Taëng aân naøy phaûi ñöôïc chuù troïng ñaëc bieät, nhaát laø trong thôøi cuûa chuùng ta ñaây. Ngaøy nay nhieàu ngöôøi, bao goàm moät con soá khaù ñoâng, ñang chôùi vôùi trong aûo töôûng vaø hoang ñöôøng veà khaû naêng baát taän trong vieäc töï cöùu roãi mình vaø töï hoaøn thieän mình, cuõng nhö trong chöôùc caùm doã bi quan khi thaáy mình thöôøng bò thaát voïng vaø thua baïi.
Maëc daàu bao goàm caû nieàm phaán chaán veà taâm lyù nôi taâm hoàn trong vieäc noã löïc höôùng veà söï thieän khoù ñaït hôn, nieàm hy voïng Kitoâ giaùo vaãn ñöôïc xaây treân taàm möùc sieâu nhieân cuûa caùc nhaân ñöùc. Noù phaùt xuaát töø aân suûng (x.Summa Theol., III, q.7,a.2), nhö moät taëng aân Thieân Chuùa ban cho tín höõu trong caáp traät cuûa söï soáng ñôøi ñôøi. Noù laø moät nhaân ñöùc, moät thöù nhaân ñöùc cuûa homo viator, töùc cuûa con ngöôøi ñang löõ haønh, thaønh phaàn maø, maëc daàu nhôø ñöùc tin nhaän bieát Thieân Chuùa vaø ôn goïi ñôøi ñôøi cuûa Ngaøi, vaãn chöa ñaït tôùi tình traïng höôûng kieán Thieân Chuùa. Theo moät nghiaõ naøo ñoù, nieàm hy voïng laøm cho con ngöôøi tieán "vaøo beân trong, vöôït böùc maøn chaén", nhö ñöôïc ñeà caäp ñeán trong Thö göûi giaùo ñoaøn Do Thaùi (x.Heb.6:19).
Tuy nhieân, chieàu kích caùnh chung môùi laø chieàu kích chính yeáu cho nhaân ñöùc naøy. Vaøo Ngaøy Leã Nguõ Tuaàn, Chuùa Thaùnh Thaàn ñaõ ñeán ñeå hoaøn taát nhöõng lôøi höùa ñöôïc goùi gheùm trong vieäc coâng boá ôn cöùu ñoä, nhö chuùng ta ñoïc thaáy trong Saùch Toâng Ñoà Coâng Vuï: "Ñöôïc toân vinh beân höõu Thieân Chuùa, (Chuùa Gieâsu) ñaõ laõnh nhaän lôøi Chuùa Cha höùa ban Chuùa Thaùnh Thaàn vaø ñaõ tuoân ñoå Chuùa Thaùnh Thaàn xuoáng" (Acts 2:33). Theá nhöng, vieäc hoaøn taát lôøi höùa naøy ñöôïc döï phoùng treân toaøn boä lòch söû, cho ñeán ngaøy cuøng thaùng taän. Ñoái vôùi thaønh phaàn tin vaøo lôøi cuûa Thieân Chuùa ñöôïc vang doäi nôi Ñöùc Kitoâ vaø ñöôïc caùc toâng ñoà rao giaûng, thì vieäc caùnh chung ñaõ baét ñaàu thöïc hieän, hay chuùng ta coù theå noùi, ñuùng hôn noù ñaõ ñöôïc thöïc hieän ôû moät phöông dieän saâu xa: ñoù laø ôû vieäc hieän dieän cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn nôi lòch söû con ngöôøi, moät lòch söû maø keå töø bieán coá Hieän Xuoáng, mang moät yù nghóa vaø moät sinh löïc höôùng veà moät muïc ñích thaàn linh daønh cho moïi ngöôøi cuõng nhö cho toaøn theå nhaân loaïi. Nieàm hy voïng cuûa Cöïu Öôùc, nhö nguoàn goác cuûa vieäc caùnh chung, chöùa ñöïng lôøi höùa veà söï hieän dieän vaø quan phoøng beàn bæ cuûa Thieân Chuùa, moät söï hieän dieän vaø quan phoøng beàn bæ seõ ñöôïc bieåu hieän nôi Ñaáng Thieân Sai. Trong Taân Öôùc, nieàm hy voïng ñaõ mang laïi cho chuùng ta söï ngöôõng voïng ñeán vinh quang sau naøy, nhôø ôn Chuùa Thaùnh Thaàn laø nguoàn goác cuûa noù.
Theo quan ñieåm naøy, Thaùnh Phaoloâ xaùc ñònh laø taëng aân Thaùnh Thaàn gioáng nhö lôøi ñoan höùa cho haïnh phuùc töông lai. Göûi cho Kitoâ höõu Epheâsoâ, thaùnh nhaân vieát: "Anh em ñaõ ñöôïc nieâm aán baèng Thaùnh Thaàn höùa ban, Ñaáng laø ñeä nhaát baûo chöùng cho gia nghieäp höôùng ñeán phaàn roãi cuûa chuùng ta nhö sôû höõu cuûa Thieân Chuùa, ñeå chuùc tuïng vinh quang cuûa Ngaøi" (Eph.1:13-14; x.4:30; 2Cor.1:22).
Chuùng ta coù theå noùi raèng nôi cuoäc soáng Kitoâ höõu treân traàn gian, noù gioáng nhö moät cuoäc khôûi haønh ñeå tieán vaøo vieäc troïn veïn thoâng phaàn vôùi vinh quang cuûa Thieân Chuùa. Chuùa Thaùnh Thaàn kieán taïo neân moät söï baûo ñaûm trong vieäc chieám ñaït ñöôïc taàm möùc vieân troïn cuûa söï soáng ñôøi ñôøi, nhôø taùc duïng cuûa ôn cöùu roãi, taát caû moïi haäu quûa cuûa toäi loãi, nhö khoå ñau vaø söï cheát, cuõng seõ ñöôïc cheá ngöï. Nhö theá, nieàm hy voïng Kitoâ giaùo khoâng phaûi chæ laø moät baûo ñaûm, maø coøn laø moät ngöôõng voïng veà thöïc taïi mai haäu.
Nieàm hy voïng maø Chuùa Thaùnh Thaàn kheâu leân nôi Kitoâ höõu coøn coù moät chieàu kích coù theå goïi laø vuõ truï, bao goàm caû trôøi ñaát, laø nhöõng gì coù theå caûm nghieäm thaáy vaø cuõng laø nhöõng gì ngoaøi taàm vôùi cuûa chuùng ta, nhöõng gì ñöôïc bieát ñeán cuõng nhö khoâng ñöôïc bieát ñeán. Thaùnh Phaoloâ vieát: "Chính taïo vaät cuõng ñang thieát tha mong chôø vieäc toû hieän cuûa con caùi Thieân Chuùa. Taïo vaät bò laøm cho phaûi luïy thuoäc söï hö hoaïi, khoâng phaûi töï noù muoán nhö theá, maø vì Ñaáng ñaõ baét chuùng phaûi luïy thuoäc, hy voïng raèng caû taïo vaät cuõng seõ ñöôïc giaûi cöùu cho khoûi tình traïng laøm toâi cho söï suy vong vaø ñöôïc thoâng phaàn töï do vinh quang cuûa con caùi Thieân Chuùa. Chuùng ta bieát raèng toaøn theå taïo vaät quaèn quaïi reân ræ cho ñeán nay; chaúng nhöõng taïo vaät maø caû chuùng ta nöõa, nhöõng hoa traùi ñaàu muøa cuûa Thaàn Linh, chuùng ta cuõng reân xieát nôi baûn thaân chuùng ta khi chuùng ta troâng ñôïi ñöôïc thöøa nhaän, troâng ñôïi vieäc cöùu ñoä thaân xaùc cuûa chuùng ta" (Rm.8:19-23). Nhaän thöùc ñöôïc ôn goïi cuûa con ngöôøi vaø ñònh meänh cuûa vuõ truï, Kitoâ höõu hieåu ñöôïc yù nghóa vieäc thai ngheùn naøy cuûa hoaøn vuõ vaø bieát ñöôïc raèng noù laø moät vaán ñeà cuûa vieäc thöøa nhaän thaàn linh daønh cho taát caû moïi ngöôøi, thaønh phaàn ñöôïc keâu goïi ñeå tham döï vaøo vinh quang cuûa Thieân Chuùa, vinh quang ñöôïc phaûn aûnh qua toaøn theå taïo vaät. Kitoâ höõu bieát raèng hoï ñaõ chieám höõu ñöôïc nhöõng hoa traùi ñaàu muøa cuûa vieäc thöøa nhaän naøy trong Chuùa Thaùnh Thaàn, vaø vì theá, vôùi moät nieàm hy voïng troâng mong, hoï tin töôûng vaøo ñònh meänh theá giôùi, ngay caû giöõa nhöõng côn hoaïn naïn cuûa lòch söû.
Ñöôïc ñöùc tin soi saùng, Kitoâ höõu hieåu ñöôïc yù nghóa vaø haàu nhö caûm ñöôïc söï thaät nôi ñoaïn thö tieáp theo (ñoaïn treân ñaây) trong Thö göûi giaùo ñoaøn Roâma, ñoaïn Thaùnh Toâng Ñoà baûo ñaûm vôùi chuùng ta raèng "Thaàn Linh ñeán trôï giuùp chuùng ta trong noãi yeáu heøn cuûa chuùng ta; vì chuùng ta khoâng bieát phaûi caàu nguyeän theá naøo cho ñuùng nhö chuùng ta phaûi caàu, song chính Thaàn Linh chuyeån caàu baèng nhöõng lôøi than khoân taû. Ñaáng doø xeùt taâm can bieát ñöôïc yù höôùng cuûa Thaàn Linh, vì Ngaøi chuyeån caàu cho caùc thaùnh theo yù muoán cuûa Thieân Chuùa" (Rm.8:26-28).
Nhö anh chò em ñaõ thaáy, chính trong nôi thaâm cung cuûa linh hoàn maø Chuùa Thaùnh Thaàn soáng ñoäng, nguyeän caàu vaø laøm vieäc. Ngaøi laøm cho chuùng ta caøng ngaøy caøng tieán vaøo, moät caùch troïn veïn hôn, quan ñieåm veà cuøng ñích toái thöôïng laø Thieân Chuùa, baèng caùch laøm cho caû cuoäc soáng cuûa chuùng ta hôïp vôùi döï aùn cöùu roãi cuûa Ngaøi. Bôûi theá, chính Chuùa Thaùnh Thaàn laø Ñaáng giuùp cho chuùng ta caàu nguyeän, khi Ngaøi caàu nguyeän trong chuùng ta, baèng nhöõng caûm tình vaø lôøi leõ cuûa nhöõng ngöôøi con caùi Thieân Chuùa (x.Rm.8:15,26-27; Gal.4:6; Eph.6:18), trong moái lieân heä thieâng lieâng saâu xa coù tính caùch caùnh chung vôùi Chuùa Kitoâ, Ñaáng ngöï beân höõu Thieân Chuùa, nôi Ngöôøi chuyeån caàu cho chuùng ta (x.Rm.8:34; Heb.7:25; 1Jn.2:1). Nhö theá laø Chuùa Thaùnh Thaàn ñaõ cöùu chuùng ta cho khoûi aûo töôûng, cuõng nhö khoûi caùc con ñöôøng cöùu ñoä laàm laïc. Trong khi höôùng loøng veà muïc ñích chaân thaät cuûa cuoäc soáng, Ngaøi giaûi thoaùt chuùng ta khoûi khuynh höôùng bi quan vaø hö vong. Nhöõng chöôùc caùm doã naøy ñang nhieãm haïi nhöõng ai khoâng baét ñaàu baèng caên baûn ñöùc tin, hay ít laø baèng moät öôùc voïng chaân thaønh trong vieäc tìm kieám Thieân Chuùa.
Chuùng ta caàn phaûi theâm laø thaân xaùc cuõng ñöôïc bao goàm trong chieàu kích hy voïng naøy, moät nieàm hy voïng Chuùa Thaùnh Thaàn ban cho loaøi ngöôøi. Thaùnh Phaoloâ noùi vôùi chuùng ta nhö vaäy: "Neáu Thaàn Linh cuûa Ñaáng laøm cho Chuùa Gieâsu phuïc sinh töø trong keû cheát ngöï nôi anh em, thì Ñaáng laøm cho Chuùa Kitoâ soáng laïi töø trong keû cheát cuõng seõ ban söï soáng cho thaân xaùc cheát choùc cuûa anh em nöõa, nhôø Thaàn Linh cuûa Ngaøi ngöï trong anh em" (Rm.8:11; x.2Cor.5:5). Chuùng ta haõy taïm thôøi döøng laïi ñaây vôùi nhöõng suy dieãn veà phöông dieän hy voïng naøy, theo chieàu kích nhaân loaïi hoïc lieân quan ñeán con ngöôøi, cuõng nhö theo chieàu kích vuõ truï caùnh chung cuûa noù. Chuùng ta seõ trôû laïi vôùi phöông dieän hy voïng naøy, neáu Chuùa muoán, ôû nhöõng buoåi giaùo lyù maø chuùng ta seõ chuù yù ñeán nhöõng tín ñieàu Kitoâ giaùo haáp daãn vaø saâu xa: ñoù laø tín ñieàu veà vieäc phuïc sinh cuûa thaân xaùc vaø söï soáng ñôøi ñôøi cuûa toaøn theå con ngöôøi, bao goàm caû hoàn laãn xaùc.
Coøn moät ñieàu nöõa cuõng caàn phaûi ñeå yù laø: cuoäc haønh trình traàn gian cuûa ñôøi soáng seõ tieán ñeán taän ñieåm, moät taän ñieåm maø ngöôøi naøo tieán tôùi ñoù coøn ôn nghóa vôùi Thieân Chuùa, thì cuõng laø giaây phuùt ñaàu tieân cuûa cuoäc vónh phuùc. Cho duø trong cuoäc chuyeån tieáp veà trôøi naøy, linh hoàn phaûi chòu thanh taåy cho saïch moïi veát nhô cuoái cuøng nôi luyeän nguïc, linh hoàn cuõng ñaõ ñöôïc traøn ñaày aùnh saùng, an toaøn vaø haân hoan, vì con ngöôøi bieát raèng hoï laø ngöôøi nam hay nöõ ñaõ muoân ñôøi thuoäc veà Thieân Chuùa. Vaøo luùc toái chung naøy, linh hoàn ñöôïc Chuùa Thaùnh Thaàn dìu daét, Ngaøi laø taùc giaû vaø laø Ñaáng ban phaùt, chaúng nhöõng "ôn ñaàu tieân" ñöôïc coâng chính hoùa, cuõng nhö ôn thaùnh hoùa suoát caû cuoäc ñôøi traàn gian cuûa con ngöôøi, maø coøn caû ôn vinh hieån trong giôø laâm töû. Ñoù laø ôn kieân trung ñeán cuøng theo giaùo huaán cuûa Coâng Ñoàng Orange (x.DS 183,199) vaø Coâng Ñoàng Chung Triñentinoâ (x.DS 806,809,832). Tín ñieàu naøy caên cöù vaøo giaùo huaán cuûa caùc Toâng Ñoà, maø theo ñoù thì "muoán vaø laøm" vieäc laønh (Phil.2:13) phaûi tuøy thuoäc vaøo Thieân Chuùa, vaø con ngöôøi phaûi caàu nguyeän ñeå ñöôïc ôn laøm laønh cho ñeán cuøng (x.Rm.14:4; 1Cor.10:12; Mt.10:22,24:13).
Nhöõng lôøi cuûa Thaùnh Toâng Ñoà Phaoloâ daïy cho chuùng ta thaáy ñöôïc laø nôi taëng cuûa Ngoâi Ba Thieân Chuùa, söï baûo ñaûm cho vieäc chuùng ta maõn nguyeän nôi nieàm hy voïng cöùu ñoä: "Nieàm hy voïng khoâng laøm cho chuùng ta bò thaát voïng, vì tình yeâu cuûa Thieân Chuùa ñaõ ñöôïc tuoân ñoå vaøo loøng chuùng ta nhôø Thaùnh Thaàn laø Ñaáng ñaõ ñöôïc ban cho chuùng ta" (Rm.5:5). Theá neân, "Caùi gì seõ taùch lìa chuùng ta khoûi tình yeâu cuûa Chuùa Kitoâ?" Caâu traû lôøi laø moät lôøi döùt khoaùt: khoâng coù gì "seõ coù theå taùch lìa chuùng ta khoûi tình yeâu Thieân Chuùa trong Ñöùc Gieâsu Kitoâ, Chuùa chuùng ta" (Rm.8:35,39). Do ñoù maø öôùc muoán cuûa Thaùnh Phaoloâ laø chuùng ta ñöôïc traøn ñaày "nieàm hy voïng bôûi quyeàn löïc cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn" (Rm.15:13). Ñaây laø nguoàn laïc quan Kitoâ giaùo, moät laïc quan veà ñònh meänh theá giôùi, veà vieäc khaû thuû ôn cöùu ñoä ôû moïi thôøi, ngay caû trong nhöõng thôøi ngaët ngheøo nhaát, trong nhöõng luùc khoù khaên nhaát nôi tieán trình lòch söû tieán ñeán vinh quang troïn haûo cuûa Chuùa Kitoâ ("Ngaøi - Thaùnh Thaàn - seõ toân vinh Thaøy" - Jn.16:14), cuõng nhö tieán ñeán vieäc ngöôøi tín höõu hoaøn toaøn tham döï vaøo vinh hieån cuûa con caùi Thieân Chuùa.
Theo quan ñieåm naøy, Kitoâ höõu coù theå ngöôùc maët leân cao vaø hôïp tieáng keâu caàu, moät tieáng keâu caàu maø, theo Saùch Khaûi Huyeàn, laø moät tieáng keâu saâu thaúm nhaát ñöôïc Chuùa Thaùnh Thaàn laøm vang leân qua suoát gioøng lòch söû, ñoù laø tieáng keâu: "Thaàn Linh vaø Hieàn Theâ noùi, Haõy Ñeán!" (Rev.22:17). Giôø ñaây haõy laéng nghe lôøi môøi goïi cuoái cuøng cuûa Saùch Khaûi Huyeàn cuõng nhö cuûa toaøn theå Taân Öôùc: "Ai nghe thì haõy noùi leân, Xin Haõy Ñeán! Ai khaùt thì haõy tieán leân cuõng nhö ai muoán laõnh nhaän taëng aân nöôùc ban söï soáng... Xin Haõy Ñeán, laïy Chuùa Gieâsu!" (Rev.22:17-20).
(Baøi Giaùo Lyù thöù 80 cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II, chia seû ngaøy Thöù Tö, 3-7-1991, trong loaït 80 baøi veà chuû ñeà Chuùa Thaùnh Thaàn)