Maïch Nöôùc Voït Leân
Söï Soáng Ñôøi Ñôøi

Loaït Baøi Giaùo Lyù Naêm Thaùnh 2000
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II
Ñaminh Maria Cao Taán Tónh, BVL, soaïn dòch

Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan

Thöù Tö, 20-9-1989
Baøi 20

Thaùnh Thaàn Hieän Xuoáng:
Khai Maøo
cho Söù Vuï cuûa Giaùo Hoäi

Trong Saéc Leänh Ad Gentes cuûa Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ II veà vieäc Truyeàn Giaùo cuûa Giaùo Hoäi thì bieán coá Hieän Xuoáng vaø vieäc khai maøo lòch söû cuûa Giaùo Hoäi ñöôïc lieân keát chaët cheõ vôùi nhau: "Vaøo Ngaøy Leã Nguõ Tuaàn (Chuùa Thaùnh Thaàn) ñaõ hieän xuoáng treân caùc moân ñeä... Bôûi theá keå töø Ngaøy Leã Hieän Xuoáng naøy caùc 'Toâng Ñoà Coâng Vuï' ñaõ ñöôïc baét ñaàu" (ñoaïn 4). Do ñoù, neáu töø giaây phuùt haï sinh cuûa mình, qua vieäc vaøo ñôøi trong ngaøy Leã Hieän Xuoáng, Giaùo Hoäi toû ra mình laø "truyeàn giaùo", thì vieäc vaøo ñôøi naøy laø vieäc cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn. Chuùng ta coøn coù theå noùi raèng Giaùo Hoäi luoân luoân laø nhö theá: Giaùo Hoäi vaãn "ôû trong tình traïng truyeàn giaùo" (in statu missionis). Ñaëc tính truyeàn giaùo thuoäc veà chính yeáu tính cuûa Giaùo Hoäi. Noù laø moät tính chaát laøm neân Giaùo Hoäi Chuùa Kitoâ, vì Thaùnh Thaàn ñaõ laøm cho Giaùo Hoäi neân truyeàn giaùo ngay töø ban ñaàu.

Phaân taùch baûn vaên cuûa saùch Toâng Ñoà Coâng Vuï ghi laïi bieán coá Hieän Xuoáng (Acts 2:1-13) cho chuùng ta thaáy ñöôïc chuû tröông cuûa coâng ñoàng treân ñaây laø ñuùng, hôïp vôùi truyeàn thoáng cuûa caùc vò giaùo phuï Hoäi Thaùnh.

Chuùng ta bieát raèng caùc toâng ñoà vaø caùc moân ñeä cuøng vôùi Meï Maria tuï hoïp taïi nhaø tieäc ly ñaõ nghe thaáy "moät tieáng nhö gioù thoåi maïnh", vaø caùc vò thaáy xuaát hieän "nhöõng löôõi löûa taûn ra ñaäu treân töøng ngöôøi" (x.Acts 2:2-3). Theo truyeàn thoáng Do Thaùi, löûa laø daáu hieäu toû hieän ñaëc bieät cuûa Thieân Chuùa, Ñaáng phaùn truyeàn ñeå chæ daïy, höôùng daãn vaø cöùu ñoä daân cuûa Ngaøi. Hình aûnh cuoäc toû hieän huyeàn dieäu ôû nuùi Sinai vaãn coøn toàn taïi trong taâm hoàn daân Yeán Duyeân vaø giuùp cho hoï hieåu ñöôïc yù nghóa cuûa nhöõng theå thöùc thoâng ñaït môùi ñöôïc haøm chöùa nôi bieåu hieäu ñoù, nhö cuõng ñöôïc chöùng thöïc trong Jerusalem Talmud (xem Hag.2,77b,32; cuõng xem Midrash Rabbah 5,9 veà Exodus 4:27). (Phuï chuù cuûa ngöôøi dòch: Jerusalem Talmud laø cuoán saùch ghi laïi nhöõng giaùo huaán cuûa caùc baäc thaøy ôû Palestina, khaùc vôùi cuoán Babylonian Talmud). Cuõng truyeàn thoáng Do Thaùi naøy ñaõ doïn ñöôøng cho caùc toâng ñoà hieåu ñöôïc raèng "caùc löôõi" aùm chæ söù vuï loan baùo, chöùng nhaân vaø giaûng daïy maø chính Chuùa Gieâsu ñaõ uûy thaùc cho caùc vò. "Löûa" chaúng nhöõng lieân heä vôùi leà luaät Thieân Chuùa maø Chuùa Gieâsu ñaõ xaùc nhaän vaø hoaøn taát, noù coøn lieân heä vôùi chính Ngöôøi nöõa, vôùi baûn thaân cuûa Ngöôøi, cuõng nhö vôùi ñôøi soáng, caùi cheát vaø phuïc sinh cuûa Ngöôøi, vì Ngöôøi laø moät taân Huaán Duï Thö caàn phaûi ñöôïc loan baùo cho theá giôùi. Theo taùc ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, "nhöõng löôõi löûa" ñaõ trôû neân ngoân töø phaùt ra töø moâi mieäng caùc vò toâng ñoà: "Hoï ñöôïc traøn ñaày Thaùnh Thaàn vaø baét ñaàu noùi tieáng laï nhö Thaàn Linh laøm cho hoï noùi" (Acts 2:4).

Trong lòch söû Cöïu Öôùc cuõng ñaõ coù nhöõng toû hieän töông töï nhö theá khi thaàn linh Chuùa ñöôïc ban cho ñeå tuyeân phaùn saám ngoân (x.Mic.3:8; Is.61:1; Zech.7:12; Neh.9:30). Tieân tri Isaia ñaõ cho chuùng ta bieát raèng moät trong nhöõng thaàn Seraphim bay ñeán vôùi tieân tri, "caàm trong tay moät cuïc than hoàng maø ngaøi ñaõ gaép treân baøn thôø". Thieân thaàn ñaõ chaïm cuïc than naøy vaøo moâi tieân tri ñeå thanh luyeän tieân tri khoûi moïi laàm loãi, tröôùc khi Chuùa uûy thaùc cho tieân tri söù vuï noùi vôùi daân cuûa Ngaøi (x.Is.6:6-9ff). Caùc vò toâng ñoà ñaõ nhaän thöùc ñöôïc bieåu hieäu truyeàn thoáng naøy, vaø vì theá ñaõ thaáu hieåu ñöôïc yù nghóa cuûa ñieàu ñang xaåy ñeán cho caùc vò trong ngaøy Leã Nguõ Tuaàn hoâm aáy, nhö thaùnh Pheâroâ ñaõ chöùng thöïc trong baøi dieãn töø ñaàu tieân cuûa thaùnh nhaân, khi thaùnh nhaân noái keát taëng aân noùi tieáng laï vôùi lôøi tieân tri Joel lieân quan ñeán vieäc sau naøy Thaàn Linh Thieân Chuùa ñöôïc tuoân traøn xuoáng ñeå laøm cho caùc moân ñeä tuyeân phaùn saám ngoân (Acts 2:17ff; Joel 3:1-5).

Nhaän laõnh "nhöõng löôõi löûa" (Acts 2:3), moãi moät vò toâng ñoà ñaõ laõnh nhaän moät taëng aân ña daïng cuûa Thaàn Linh, nhö nhöõng ngöôøi ñaày tôù trong moät duï ngoân Phuùc AÂm ñeàu laõnh nhaän moät soá taøi naêng ñeå sinh hoa keát traùi (x.Mt.25:14ff). "Löôõi" aáy laø daáu hieäu nhaän thöùc nôi caùc toâng ñoà vaø caùc vò giöõ laáy nhaän thöùc naøy ñeå thöïc hieän vieäc truyeàn giaùo nhö caùc vò ñöôïc keâu goïi vaø daán thaân laøm. Vöøa khi caùc vò ñöôïc "traøn ñaày Thaùnh Thaàn, caùc vò lieàn baét ñaàu noùi tieáng laï, nhö Thaàn Linh ban cho caùc vò noùi". Quyeàn naêng cuûa caùc vò do Thaàn Linh maø coù, vaø caùc vò thöïc hieän coâng vieäc ñöôïc uûy nhieäm cho caùc vò theo söï thoâi thuùc noäi taâm töø trôøi.

Söï kieän naøy xaåy ra ôû nhaø tieäc ly, theá nhöng, chaúng bao laâu thì vieäc coâng boá truyeàn giaùo vaø vieäc noùi tieáng laï hay taëng aân noùi tieáng laï ñaõ vöôït ra khoûi nôi caùc vò truù nguï. Hai bieán coá phi thöôøng ñaõ dieãn ra, vaø caû hai ñaõ ñöôïc saùch Toâng Ñoà Coâng Vuï dieãn thuaät. Tröôùc heát saùch Toâng Ñoà Coâng Vuï dieãn thuaät taëng aân noùi tieáng laï laøm cho caùc vò noùi leân nhöõng lôøi lieân quan ñeán hieän töôïng ña ngoân ngöõ, vaø caùc vò cuõng thöôøng duøng taëng aân naøy ñeå chuùc tuïng Thieân Chuùa (x.Acts 2:11). Ñaùm ñoâng tuoân tuï laïi theo tieáng ñoäng vaø laï luøng tröôùc söï theå nhö theá laø "nhöõng ngöôøi Do Thaùi ñaïo ñöùc" ñeán Gialieâm döï leã Vöôït Qua. Hoï thuoäc veà "moïi quoác gia döôùi gaàm trôøi naøy" (Acts 2:5), vaø hoï noùi ngoân ngöõ cuûa caùc daân toäc maø hoï, maëc duø vaãn laø ngöôøi Do Thaùi, ñöôïc hoäi nhaäp vôùi tính caùch daân söï vaø theo haønh chaùnh. Theá maø ñaùm ñoâng tuï hoïp chung quanh caùc toâng ñoà ñoù "ñaõ bò ngôõ ngaøng vì moãi moät ngöôøi trong hoï ñeàu nghe thaáy caùc vò noùi tieáng thoå aâm cuûa mình. Hoï laï luøng hoûi nhau maø noùi: 'Taát caû nhöõng vò naøy khoâng phaûi laø noùi tieáng xöù Galileâ ö? Vaäy maø sao moãi ngöôøi chuùng ta laïi nghe thaáy tieáng ñiaï phöông cuûa mình nhæ?'" (Acts 2:6-8). Trình thuaät tôùi ñaây, thaùnh Luca lieàn phaùc hoïa moät baûn ñoà cuûa mieàn Ñòa Trung Haûi, nôi sinh soáng cuûa thaønh phaàn Do Thaùi ñaïo ñöùc coù maët hoâm ñoù. Trình thuaät nhö theá chaúng khaùc gì thaùnh nhaân muoán noùi leân raèng theá giôùi cuûa thaønh phaàn trôû veà cuøng Chuùa Kitoâ laø theá giôùi nghòch ñaûo vôùi thaùp Babel ña ngoân ngöõ cuõng nhö vôùi thaønh phaàn ñöôïc noùi ñeán trong saùch Khôûi Nguyeân (11:1-9), trong soá nhöõng thaønh phaàn ñöôïc nhaéc ñeán, keå caû "nhöõng khaùch haønh höông töø Roâma", goàm coù "nhöõng ngöôøi Parthia, Media, Elamita vaø caùc daân cö Mesopotamia, Giuñeâa vaø Capaceâñoânia, Pontia vaø AÙ Chaâu, Phrygia vaø Phamphilia, Ai Caäp vaø caùc vuøng Lybia thuoäc Cyreâneâ, cuøng caùc khaùch haønh höông töø Roâma, caû ngöôøi Do Thaùi laãn taân toøng, ngöôøi Ceâtan vaø AÛ Raäp" (Acts 2:11-19). Nhö muoán laøm soáng laïi bieán coá ñaõ xaåy ra taïi Gialieâm ñöôïc Kitoâ höõu sô khai löu truyeàn, thaùnh Luca ñaõ ñaët vaøo mieäng löôõi cuûa taát caû moïi thaønh phaàn aáy nhöõng lôøi naøy: "Chuùng ta nghe thaáy (caùc toâng ñoà chính goác Galileâa) noùi baèng ngoân ngöõ rieâng cuûa chuùng ta veà caùc coâng vieäc quyeàn naêng cuûa Thieân Chuùa" (Acts 2:110.

Bieán coá cuûa ngaøy hoâm aáy quaû laø moät maàu nhieäm mang ñaày nhöõng yù nghóa. Chuùng ta coù theå nhaän thaáy nôi ngaøy naøy daáu hieäu phoå quaùt cuûa Kitoâ giaùo cuõng nhö daáu hieäu noùi leân ñaëc tính truyeàn giaùo cuûa Giaùo Hoäi. Taùc giaû saùch thaùnh toû cho chuùng ta thaáy ñieàu naøy, ñeå nhaän thaáy raèng söù ñieäp caàn phaûi ñöôïc rao giaûng cho heát moïi daân nöôùc. Chính Chuùa Thaùnh Thaàn laø Ñaáng nhuùng tay vaøo vieäc baûo ñaûm laøm cho moãi ngöôøi phaûi hieåu ít laø moät chuùt gì ñoù theo ngoân ngöõ cuûa mình: "Moãi ngöôøi trong chuùng ta nghe baèng ngoân ngöõ baûn xöù cuûa mình" (Acts 2:8). Ngaøy nay, chuùng ta muoán noùi ñeán moät söï thích öùng vaøo tình traïng ngoân ngöõ vaø vaên hoùa cuûa moãi ngöôøi. Theá neân, ngöôøi ta coù theå thaáy trong toaøn boä bieán coá naøy moät hình thöùc caên baûn veà vieäc hoäi nhaäp vaên hoùa ñöôïc Chuùa Thaùnh Thaàn laøm cho thaønh ñaït.

Moät söï kieän phi thöôøng khaùc laø loøng can ñaûm ñaõ laøm cho thaùnh Pheâroâ cuøng vôùi 11 vò "ñöùng leân" vaø baét ñaàu giaûi thích yù nghóa lieân quan ñeán kitoâ vuï vaø thaùnh linh vuï ñieàu ñang xaåy ra tröôùc maét ñaùm ñoâng ngôõ ngaøng ñoù (Acts 2:14ff). Chuùng ta seõ trôû laïi vaán ñeà naøy khi tôùi luùc cuûa noù. ÔÛ ñaây chuùng ta suy nieäm ñuùc keát veà moái töông khaéc (moät thöù so saùnh ñaûo nghòch) giöõa nhöõng gì xaåy ra trong ngaøy Leã Hieän Xuoáng vôùi nhöõng gì chuùng ta ñoïc thaáy trong saùch Khôûi Nguyeân veà vaán ñeà Thaùp Babel (x.Gen.11:1-9). Nôi ñoaïn saùch Khôûi Nguyeân naøy, chuùng ta thaáy söï kieän phaân taùn ngoân ngöõ, vaø do ñoù, phaân taùn con ngöôøi laø thaønh phaàn khoâng hieåu nhau khi noùi caùc ngoân ngöõ khaùc nhau. Ngöôïc laïi, vaøo ngaøy Leã Nguõ Tuaàn, theo taùc ñoäng cuûa Thaàn Linh laø "Thaàn Chaân Lyù" (x.Jn.15:26), caùi khaùc bieät ngoân ngöõ ñaõ khoâng coøn ngaên trôû vieäc hieåu bieát nhöõng gì ñöôïc coâng boá nhaân danh Thieân Chuùa ñeå chuùc tuïng Thieân Chuùa nöõa. Nhôø ñoù, moái lieân heä trong nieàm hieäp nhaát loaøi ngöôøi vôùi nhau ñaõ vöôït ra ngoaøi bieân giôùi ngoân ngöõ vaø vaên hoùa, moät nieàm hieäp nhaát ñöôïc Chuùa Thaùnh Thaàn mang laïi cho theá giôùi.

Theá laø hoaøn taát ngay töø ñaàu nhöõng lôøi Chuùa Kitoâ noùi vôùi caùc toâng ñoà tröôùc khi Ngöôøi leân cuøng Cha: "Caùc con seõ nhaän ñöôïc quyeàn löïc khi Thaùnh Thaàn xuoáng treân caùc con; vaø caùc con seõ laø nhöõng chöùng nhaân cuûa Thaøy ôû Gialieâm, khaép Giuña vaø Galileâa, cho ñeán taän cuøng traùi ñaát" (Acts 1:8).

Coâng Ñoàng Chung Vaticanoâ II nhaän ñònh: "Giaùo Hoäi ñöôïc Thaàn Linh höôùng daãn vaøo taát caû söï thaät vaø ñöôïc Ngaøi lieân keát trong moái hieäp thoâng cuõng nhö baèng nhöõng taùc vuï, thì Ngaøi cuõng trang bò cuõng nhö ñieàu khieån baèng nhöõng taëng aân phaåm traät vaø ñaëc suûng" (Hieán Cheá Lumen Gentium, ñoaïn 4), "ñeå ban söï soáng laøm hoàn soáng cho caùc cô caáu cuûa hoäi thaùnh, vaø ñeå töø töø laøm naåy sinh trong loøng tín höõu cuõng moät tinh thaàn truyeàn giaùo ñaõ thoâi thuùc chính Chuùa Kitoâ" (Saéc Leänh Ad Gentes, ñoaïn 4). Töø Chuùa Kitoâ, ñeán caùc toâng ñoà, sang Giaùo Hoäi, tôùi toaøn theá giôùi: theo taùc ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn maø tieán trình lieân keát phoå quaùt trong chaân lyù vaø yeâu thöông coù theå vaø phaûi ñöôïc khai môû.

Back to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page