Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page
Vieäc hieän xuoáng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn vaøo Ngaøy Leã Nguõ Tuaàn laø moät hoaøn taát troïn veïn maàu nhieäm vöôït qua cuûa Chuùa Gieâsu Kitoâ. Ñoù laø vieäc hieän thöïc hoaøn toaøn nhöõng lôøi loan baùo trong Cöïu Öôùc, nhaát laø nhöõng lôøi loan baùo cuûa caùc tieân tri Gieâreâmia vaø Ezekien, lieân quan ñeán moät giao öôùc môùi Thieân Chuùa seõ thieát laäp vôùi con ngöôøi trong Ñöùc Kitoâ vaø vieäc "tuoân ñoå" Thaàn Linh cuûa Ngaøi xuoáng "treân taát caû loaøi ngöôøi" (Joel 3:1). Tuy nhieân, ñieàu naøy cuõng coù nghóa laø moät ghi khaéc môùi cuûa leà luaät Thieân Chuùa nôi thaâm cung cuûa höõu theå con ngöôøi, hay, nhö lôøi tieân tri noùi, nôi "taâm can" (x.Jer.31:33) con ngöôøi. Nhö theá laø chuùng ta coù moät leà luaät môùi, hay moät leà luaät cuûa thaàn trí, moät leà luaät maø giôø ñaây chuùng ta phaûi tìm hieåu ñeå coù moät söï hieåu bieát troïn veïn veà maàu nhieäm cuûa Ñaáng An uûi.
Chuùng ta ñaõ nhaán maïnh söï kieän laø cöïu öôùc giöõa Thieân Chuùa vaø daân Yeán Duyeân, ñöôïc thieát laäp nhôø cuoäc hieån linh ôû nuùi Sinai, caên cöù vaøo leà luaät. ÔÛ taâm ñieåm cuûa leà luaät naøy, chuùng ta thaáy Möôøi Ñieàu Raên. Chuùa ñaõ huaán duï daân Ngaøi giöõ caùc giôùi raên: "Neáu caùc ngöôi nghe tieáng Ta vaø giöõ giao öôùc cuûa Ta, caùc ngöôi seõ laø sôû höõu rieâng cuûa Ta giöõa moïi daân nöôùc; vì taát caû traùi ñaát naøy laø cuûa Ta, vaø ñoái vôùi Ta caùc ngöôi seõ laø moät vöông quoác tö teá vaø laø moät daân toäc thaùnh haûo" (Ex.9:5-6).
Vì giao öôùc naøy khoâng ñöôïc trung thaønh naém giöõ, Thieân Chuùa ñaõ duøng caùc tieân tri loan baùo raèng Ngaøi seõ thieát laäp moät giao öôùc môùi: "Ñaây laø giao öôùc maø Ta seõ thieát laäp vôùi nhaø Yeán Duyeân sau nhöõng ngaøy ñoù, Chuùa phaùn: Ta seõ ñaët leà luaät cuûa Ta trong hoï, vaø Ta seõ vieát noù treân taâm can hoï". Nhöõng lôøi naøy cuûa tieân tri Gieâreâmia, nhö ñaõ ñöôïc trích daãn trong caùc baøi giaùo lyù tröôùc ñaây, ñöôïc gaén lieàn vôùi lôøi höùa: "vaø Ta seõ laø Thieân Chuùa cuûa hoï, vaø hoï seõ laø daân cuûa Ta" (Jer.31:33).
Bôûi theá, giao öôùc môùi (giao öôùc trong töông lai) do caùc tieân tri loan baùo ñaõ caàn phaûi ñöôïc thieát laäp baèng vieäc thay ñoåi saâu xa trong moái lieân heä giöõa con ngöôøi vôùi leà luaät cuûa Thieân Chuùa. Thay vì laø moät leà luaät beà ngoaøi, ñöôïc vieát treân ñaù, nhôø taùc ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn nôi taâm can con ngöôøi, leà luaät phaûi trôû neân moät höôùng daãn noäi taïi, ñöôïc thieát laäp "saâu xa nôi höõu theå cuûa con ngöôøi".
Theo Phuùc AÂm, leà luaät naøy ñöôïc toùm taét nôi giôùi raên kính meán Thieân Chuùa vaø thöông yeâu tha nhaân. Khi Chuùa Gieâsu noùi raèng "taát caû leà luaät vaø lôøi caùc tieân tri ñeàu ôû taïi hai giôùi raên naøy" (Mt.22:40), Ngöôøi muoán laøm saùng toû laø chuùng ñaõ ñöôïc chaát chöùa nôi Cöïu Öôùc (x.Dt 6:5; Lev.19:18). Kính meán Thieân Chuùa laø "giôùi raên thöù nhaát vaø cao troïng"; yeâu thöông tha nhaân laø "giôùi raên thöù hai cuõng nhö giôùi raên thöù nhaát" (Mt.22:37-39). Giôùi raên thöù hai cuõng laø ñieàu kieän ñeå giöõ giôùi raên thöù nhaát: "vì ai yeâu thöông tha nhaân laø laøm hoaøn taát leà luaät" (Rm.13:8).
Giôùi raên kính meán Thieân Chuùa vaø yeâu thöông tha nhaân laø yeáu tính cuûa leà luaät môùi ñöôïc Chuùa Kitoâ thieát laäp baèng lôøi noùi cuõng nhö göông laønh (cho ñeán hy hieán "caû maïng soáng mình vì baïn höõu": x.Jn.15:13). Noù ñöôïc Chuùa Thaùnh Thaàn vieát trong taâm can cuûa chuùng ta. Vì lyù do naøy, noù trôû neân "leà luaät cuûa Thaàn Linh".
Nhö thaùnh Toâng Ñoà vieát cho giaùo ñoaøn Coârintoâ: "Anh em chöùng toû anh em laø böùc thö Chuùa Kitoâ nhôø chuùng toâi göûi ñeán, khoâng ñöôïc vieát baèng möïc maø baèng Thaàn Linh cuûa Thieân Chuùa haèng soáng, khoâng phaûi treân caùc taám ñaù maø laø treân nhöõng taám loøng con ngöôøi" (2Cor.3:3). Theá neân, leà luaät Thaàn Linh laø moät giôùi leänh noäi taâm cuûa con ngöôøi. Ñuùng hôn, chính Thaùnh Thaàn laø Ñaáng trôû neân thaøy daïy vaø neân vò höôùng daãn trong thaâm cung cuûa coõi loøng con ngöôøi.
Moät thöù leà luaät hieåu nhö theá khoâng coøn hình thöùc goø boù troùi buoäc beà ngoaøi naøo laø nhöõng gì con ngöôøi taùc haønh phaûi luïy thuoäc. Leà luaät cuûa Phuùc AÂm, ñöôïc chöùa ñöïng trong lôøi noùi vaø ñöôïc xaùc nhaän bôûi cuoäc soáng cuõng nhö söï soáng cuûa Ñöùc Kitoâ, laø do maïc khaûi thaàn linh, moät maïc khaûi bao goàm taàm möùc vieân troïn cuûa chaân lyù veà söï thieän nôi taùc haønh con ngöôøi. Ñoàng thôøi, noù cuõng chöõa laønh vaø laøm hoaøn haûo töï do noäi taâm cuûa con ngöôøi, nhö lôøi Thaùnh Phaoloâ vieát: "Leà luaät cuûa Thaàn Linh söï soáng nôi Chuùa Gieâsu Kitoâ ñaõ giaûi thoaùt toâi khoûi leà luaät toäi loãi vaø söï cheát" (Rm.8:2). Theo thaùnh Toâng Ñoà, Chuùa Thaùnh Thaàn, Ñaáng ban söï soáng, vì nhôø Ngaøi, taâm linh con ngöôøi ñöôïc thoâng phaàn vaøo söï soáng cuûa Thieân Chuùa, cuõng trôû neân moät nguyeân lyù môùi vaø nguoàn maïch cho hoaït ñoäng con ngöôøi: "ñeå vieäc ñoøi hoûi chính ñaùng cuûa leà luaät ñöôïc hoaøn thaønh nôi chuùng ta laø nhöõng ngöôøi khoâng böôùc ñi theo xaùc thòt song theo Thaàn Linh" (Rm.8:4).
Coù theå Thaùnh Phaoloâ ñaõ caên cöù giaùo huaán cuûa mình vaøo chính Chuùa Gieâsu, Ñaáng ñaõ noùi thaúng ra trong Baøi Giaûng treân Nuùi raèng: "Ñöøng töôûng Thaøy ñeán ñeå huûy boû leà luaät vaø lôøi caùc tieân tri; Thaøy ñeán khoâng phaûi ñeå huûy boû chuùng maø laø ñeå laøm cho chuùng ñöôïc neân troïn" (Mt.5:17). Vieäc Chuùa Gieâsu Kitoâ hoaøn taát leà luaät nhö theá, baèng lôøi cuõng nhö baèng göông laønh, ñaõ caáu taïo neân moät maãu thöùc cho vieäc böôùc ñi theo Thaàn Linh. Nhö theá, leà luaät cuûa thaàn trí, ñöôïc Ngöôøi vieát treân nhöõng taám loøng con ngöôøi, hieän höõu vaø hoaït ñoäng nôi nhöõng ai tin vaøo Chuùa Kitoâ vaø thoâng phaàn vôùi Thaàn Linh cuûa Ngöôøi.
Chuùng ta ñaõ thaáy trong saùch Toâng Ñoà Coâng Vuï, toaøn theå cuoäc soáng cuûa Giaùo Hoäi sô khai laø moät cuoäc bieåu hieän chaân lyù nhö Thaùnh Phaoloâ ñaõ noùi ñeán. Theo thaùnh nhaân, "tình yeâu cuûa Thieân Chuùa ñaõ ñöôïc tuoân ñoå vaøo loøng chuùng ta nhôø Thaàn Linh laø Ñaáng ñöôïc ban cho chuùng ta" (Rm.5:5). Baát chaáp nhöõng giôùi haïn vaø khieám khuyeát nôi caùc phaàn töû cuûa Giaùo Hoäi, coäng ñoaøn Gialieâm ñaõ thoâng phaàn vaøo cuoäc soáng môùi ñöôïc "Thaàn Linh ban cho"; Giaùo Hoäi ñaõ soáng tình yeâu cuûa Thieân Chuùa. Chuùng ta cuõng ñaõ laõnh nhaän söï soáng naøy nhö moät taëng vaät ñeán töø Chuùa Thaùnh Thaàn, Ñaáng laøm cho chuùng ta traøn ñaày tình yeâu - yeâu Thieân Chuùa vaø yeâu tha nhaân - noäi dung chính yeáu cuûa giôùi raên troïng nhaát. Nhö theá, leà luaät môùi, ñöôïc in aán nôi taâm can nhaân loaïi baèng tình yeâu nhö moät taëng aân cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn, laø leà luaät cuûa Thaàn Linh nôi hoï. Ñoù laø moät thöù leà luaät ban töï do, nhö Thaùnh Phaoloâ vieát: "Leà luaät cuûa thaàn trí söï soáng nôi Chuùa Gieâsu Kitoâ ñaõ giaûi thoaùt toâi khoûi leà luaät toäi loãi vaø söï cheát" (Rm.8:2).
Vì lyù do naøy, töùc bôûi "vieäc tuoân ñoå vaøo loøng chuùng ta" tình yeâu cuûa Thieân Chuùa (x.Rm.5:5), maø Ngaøy Leã Hieän Xuoáng ñaùnh daáu moät cuoäc khôûi söï cuûa moät neàn luaân lyù nhaân baûn môùi ñöôïc döïa treân leà luaät Thaàn Linh. Neàn luaân lyù naøy vöôït ra ngoaøi vieäc chæ bieát tuaân giöõ leà luaät theo lyù trí truyeàn khieán hay theo chính maïc khaûi maø thoâi. Noù coøn phaùt xuaát töø vaø tieán ñeán moät caùi gì ñoù saâu xa hôn. Noù phaùt xuaát töø Chuùa Thaùnh Thaàn vaø coù theå soáng baèng tình yeâu ñeán töø Thieân Chuùa. Noù trôû neân moät thöïc taïi trong ñôøi soáng cuûa chuùng ta nhôø Chuùa Thaùnh Thaàn laø Ñaáng "ñöôïc tuoân ñoå vaøo loøng chuùng ta".
Thaùnh Toâng Ñoà Phaoloâ laø moät vò toâng ñoà ñeä nhaát truyeàn ñaït neàn luaân lyù cao troïng hôn naøy, moät neàn luaân lyù ñöôïc aên reã trong leà luaät cuûa Thaàn Linh. Thaùnh nhaân ñaõ töøng laø moät ngöôøi Pharisieâu nhieät thaønh, moät nhaø thoâng luaät, moät ngöôøi giöõ luaät töøng li töøng tí vaø laø moät keû chuyeân baûo veä cho chöõ nghóa cuûa leà luaät cuõ, vaø cuõng laø vò sau naøy ñaõ trôû neân moät toâng ñoà cuûa Chuùa Kitoâ, môùi coù theå vieát veà mình raèng: "Thieân Chuùa... ñaõ tuyeån choïn chuùng toâi laøm nhöõng thöøa taùc vieân cho moät giao öôùc môùi, khoâng phaûi baèng vaên töï luaät maø laø baèng Thaàn Linh: vì vaên töï luaät chæ saùt haïi, coøn Thaàn Linh môùi ban söï soáng" (2Cor.3:6).
(Baøi Giaùo Lyù thöù 12 cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II chia seû ngaøy Thöù Tö, 9-8-1989, trong loaït 80 baøi veà chuû ñeà Chuùa Thaùnh Thaàn)
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page