Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page
Trong Thoâng Ñieäp Dominum et Vivificantem, Toâi ñaõ vieát: "Con Thieân Chuùa laø Chuùa Gieâsu Kitoâ, nhö moät con ngöôøi, baèng lôøi nguyeän caàu mong tôùi cuoäc töû naïn cuûa mình, ñaõ laøm cho Chuùa Thaùnh Thaàn, Ñaáng ñaõ thaám nhaäp saâu ñaäm vaøo nhaân tính cuûa Ngöôøi, bieán ñoåi nhaân tính aáy thaønh moät hy teá qua haønh ñoäng cheát ñi cuûa Ngöôøi nhö teá vaät yeâu thöông treân thaäp giaù. Ngöôøi ñaõ töï mình hieán daâng hy teá naøy. Nhö laø moät tö teá, 'Ngöôøi ñaõ hieán daâng chính mình voâ tì tích leân Thieân Chuùa" (Heb.9:14)" (ñoaïn 40). Hy teá thaäp giaù laø toät ñænh cuûa moät söï soáng, laøm cho chuùng ta, theo caùc baûn vaên Phuùc AÂm, thaáy ñöôïc söï thaät veà Chuùa Thaùnh Thaàn, keå töø giaây phuùt Nhaäp Theå. Maàu nhieäm Nhaäp Theå naøy ñaõ laø ñeà taøi cuûa caùc buoåi giaùo lyù tröôùc ñaây, caùc buoåi giaùo lyù chuù troïng ñeán nhöõng thôøi ñieåm thuoäc veà ñôøi soáng vaø söù vuï cuûa Chuùa Kitoâ laø nhöõng thôøi ñieåm laøm cho maïc khaûi veà Chuùa Thaùnh Thaàn saùng toû moät caùch ñaëc bieät. Ñeà taøi cuûa buoåi giaùo lyù hoâm nay laø bieán coá thaäp giaù.
Chuùng ta haõy chuù yù ñeán nhöõng lôøi cuoái cuøng cuûa Chuùa Gieâsu thoát ra trong cuoäc khoå naïn cuûa Ngöôøi treân ñoài Canveâ. Theo baûn vaên cuûa thaùnh Luca thì nhöõng lôøi naøy laø: "Laïy Cha, Con xin kyù thaùc thaàn trí cuûa Con trong tay Cha" (Lk.23:46). Maëc duø moãi moät lôøi trong caâu than naøy, tröø lôøi "Cha", laø nhöõng lôøi cuûa Thaùnh Vònh 31, song, theo keát caáu Phuùc AÂm, chuùng laïi mang moät yù nghóa khaùc. Taùc giaû Thaùnh Vònh ñaõ nguyeän caàu cuøng Thieân Chuùa cöùu mình khoûi cheát. Traùi laïi, söû duïng cuøng nhöõng lôøi cuûa taùc giaû Thaùnh Vònh naøy, Chuùa Gieâsu treân thaäp giaù laïi chaáp nhaän caùi cheát, hoaøn traû thaàn trí mình (töùc laø "söï soáng cuûa mình") cho Chuùa Cha. Taùc giaû Thaùnh Vònh höôùng veà Thieân Chuùa nhö laø moät ñaáng giaûi thoaùt cuûa mình; Chuùa Gieâsu laïi daâng hieán (töùc laø trao phoù) thaàn trí mình cho Chuùa Cha, höôùng veà cuoäc phuïc sinh. Chuùa Gieâsu ñaõ trao phoù toaøn theå nhaân tính cuûa mình cho Chuùa Cha. Tuy nhieân, caùi "Toâi" thaàn linh cuûa Con lieân keát vôùi Cha vaø Thaùnh Thaàn laïi cuøng hieän höõu nôi nhaân tính cuûa Ngöôøi. Do ñoù, söï hieän dieän cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn vaãn khoâng bieåu loä moät caùch roõ raøng nôi baûn vaên cuûa thaùnh Luca nhö nôi Böùc Thö göûi cho giaùo ñoaøn Do Thaùi.
Tröôùc khi sang baûn vaên khaùc naøy, chuùng ta caàn phaûi löu yù ñeán caáu truùc hôi khaùc nhau nôi nhöõng lôøi cuûa Chuùa Gieâsu haáp hoái theo Phuùc AÂm thaùnh Gioan. Chuùng ta ñoïc thaáy nôi Phuùc AÂm naøy laø: "Sau khi Chuùa Gieâsu neám röôïu roài thì Ngöôøi phaùn: 'Ñaõ hoaøn taát!' Roài guïc ñaàu xuoáng, Ngöôøi trao phoù thaàn trí mình" (Jn.19:30). Thaùnh kyù ñaõ khoâng ñeà cao "vieäc trao phoù" (hay "kyù thaùc") thaàn trí cho Chuùa Cha. Toaøn boä keát caáu cuûa Phuùc AÂm thaùnh Gioan, nhaát laø ñoaïn veà cuoäc töû naïn cuûa Ngöôøi treân thaäp giaù nhö muoán noùi leân laø caùi cheát cuûa Ngöôøi khai maøo cho vieäc sai Chuùa Thaùnh Thaàn ñeán nhö moät taëng aân ñöôïc trao troái töø vieäc ra ñi cuûa Chuùa Kitoâ.
Caû ôû ñoaïn Phuùc AÂm cuûa thaùnh Gioan naøy cuõng khoâng roõ raøng noùi ñeán söï hieän dieän cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn nôi cuoäc töû naïn cuûa Chuùa Gieâsu. Theá nhöng, chuùng ta khoâng theå naøo boû qua söï lieân keát baát ngôø xaåy ra giöõa baûn vaên cuûa Phuùc AÂm thaùnh Gioan vaø lôøi daãn giaûi veà caùi cheát cuûa Chuùa Kitoâ nôi Böùc Thö göûi giaùo ñoaøn Do Thaùi. Taùc giaû cuûa böùc thö naøy noùi veà phaän vuï theo nghi leã cuûa nhöõng huyeát teá nôi cöïu öôùc ñöôïc duøng ñeå thanh taåy daân khoûi nhöõng loãi laàm phaïm ñeán leà luaät. Taùc giaû ñaõ so saùnh nhöõng huyeát teá naøy vôùi hy teá thaäp giaù roài keát thuùc baèng lôøi than: "Theá thì coøn hôn theá nöõa ñoái vôùi maùu cuûa Chuùa Kitoâ, Ñaáng nhôø Thaàn Linh vónh cöûu ñaõ hieán daâng mình voâ tì tích leân Thieân Chuùa, trong vieäc taåy röûa löông taâm cuûa chuùng ta khoûi nhöõng coâng vieäc cheát choùc ñeå toân thôø Thieân Chuùa haèng soáng" (Heb.9:14).
Nhö Toâi ñaõ vieát trong Thoâng Ñieäp Dominum et Vivificantem: "Nôi nhaân tính cuûa Ngöôøi (Ñöùc Kitoâ) hy teá naøy ñaõ trôû neân xöùng ñaùng, vì chæ coù moät mình Ngöôøi môùi 'voâ tì veát'. Theá nhöng, Ngöôøi ñaõ hieán daâng hy teá naøy 'nhôø Thaàn Linh vónh cöõu', töùc laø Chuùa Thaùnh Thaàn ñaõ thöïc hieän moät caùch ñaëc bieät nôi vieäc töï hieán tuyeät ñoái naøy cuûa Con Ngöôøi, ñeå bieán ñoåi vieäc khoå naïn aáy thaønh tình yeâu cöùu ñoä" (ñoaïn 40). Vieäc lieân keát maàu nhieäm giöõa Ñöùc Kitoâ vaø Chuùa Thaùnh Thaàn nôi hoaït ñoäng thieân sai ñöôïc haøm chöùa trong ñoaïn Phuùc AÂm cuûa thaùnh Luca thuaät laïi bieán coá truyeàn tin ñaõ töø ñoù chuyeån sang ñoaïn Thö göûi giaùo ñoaøn Do Thaùi naøy. Maàu nhieäm cuûa vieäc lieân keát ñaây noùi leân möùc ñoä saâu xa cuûa hoaït ñoäng thieân sai ñi saâu vaøo löông taâm con ngöôøi ñeå thanh taåy vaø canh taân löông taâm hoï baèng aân suûng thaàn linh - moät ñoøi hoûi caàn phaûi coù nôi hình thöùc cuûa nhöõng bieåu hieäu leã nghi beà ngoaøi.
Cöïu Öôùc coù moät soá laàn noùi ñeán "löûa töø trôøi" thieâu huûy nhöõng leã vaät do con ngöôøi hieán daâng (x.Lev.9:24; 1Kgs.18:38; 2Chr.7:1). "Löûa treân baøn thôø phaûi ñöôïc chaùy saùng; khoâng ñöôïc taét ñi. Moãi saùng vò tö teá phaûi chaát cuûi ñoát treân baøn thôø. Treân baøn thôø naøy, vò tö teá phaûi baøy teá vaät roài ñoát chaùy môõ cuûa caùc leã teá caàu an" (Lev.6:5). Nay chuùng ta hieåu ñöôïc raèng nhöõng teá vaät ngaøy xöa aùm chæ hy teá thaäp giaù, moät teá vaät hoaøn haûo. "So saùnh vôùi nhau ngöôøi ta coù theå noùi raèng Chuùa Thaùnh Thaàn laø 'löõa töø trôøi' taùc duïng aâm thaàm nôi maàu nhieäm thaäp giaù. Nhieäm xuaát töø Cha, Ngaøi höôùng hy teá cuûa Con veà Cha, ñem hy teá naøy vaøo thöïc taïi thaàn linh cuûa moái hieäp thoâng ba ngoâi" (Thoâng Ñieäp Dominum et Vivificantem, ñoaïn 41).
Theá neân, suy nieäm veà maàu nhieäm Ba Ngoâi Thieân Chuùa, chuùng ta coù theá noùi raèng con ngöôøi thaáy ñöôïc lôøi loan baùo cuûa thaùnh Gioan Taåy Giaû ôû soâng Döôïc Ñaêng ñaõ troïn veïn hoaøn taát: "Ngöôøi (Ñöùc Kitoâ) seõ röûa trong Thaùnh Thaàn vaø trong löûa" (Mt.3:11). Trong khi theo Cöïu Öôùc thì löûa maø vò Taåy Giaû noùi ñeán laø bieåu hieäu cho söï can thieäp toái cao cuûa Thieân Chuùa qua taùc ñoäng nhôø Thaùnh Thaàn thanh taåy löông taâm con ngöôøi (x.Is.1:25; Zech.13:9; Mal.3:2-3; Sir.2:5), thì thöïc taïi vöôït treân taàm möùc maãu nghi tôùi chính hy teá thaäp giaù ñaây laø "pheùp röûa (hoaøn haûo) chính Chuùa Kitoâ phaûi laõnh nhaän" (x.Mk.10:38). Trong cuoäc soáng vaø söù vuï traàn gian cuûa mình, Chuùa Kitoâ ñaõ heát söùc mong ngoùng pheùp röûa naøy, nhö chính Ngöôøi phaùn: "Thaøy ñaõ ñeán ñeå thaép löûa treân theá gian. Thaøy coøn muoán gì hôn laø laøm cho noù buøng leân! Thaøy phaûi chòu moät pheùp röûa. Thaøy caûm thaáy saàu buoàn bieát maáy cho ñeán khi hoaøn taát!" (Lk.12:49-50). Chuùa Thaùnh Thaàn laø ngoïn "löûa" cöùu ñoä, moät ngoïn löûa hoaøn taát hy teá naøy.
Trong Thö göûi cho giaùo ñoaøn Do Thaùi, chuùng ta coøn ñoïc thaáy raèng, Chuùa Kitoâ, "maëc daàu laø Con, Ngöôøi cuõng ñaõ bieát tuaân phuïc nôi nhöõng gì phaûi chòu" (5:8). Khi vaøo traàn gian Ngöôøi ñaõ thöa cuøng Cha: "Naøy Con xin ñeán ñeå thöïc thi yù Chuùa" (Heb.10:9). Nôi hy teá thaäp giaù vieäc Ngöôøi tuaân phuïc hoaøn toaøn ñöôïc theå hieän: "Neáu toäi loãi gaây neân ñau khoå, thì noãi khoå ñau cuûa Thieân Chuùa nôi Ñöùc Kitoâ bò ñoùng ñanh nhôø Thaùnh Thaàn ñaõ ñöôïc dieãn taû troïn veïn nôi nhaân loaïi... Theá nhöng, cuõng töø thaâm cung cuûa noãi khoå ñau naøy... Thaàn Linh ñaõ laøm phaùt sinh moät taàm möùc môùi cuûa taëng aân ñaõ ñöôïc ban cho nhaân loaïi cuõng nhö cho taïo vaät ngay töø ban ñaàu. Tình yeâu laøm vieäc nôi thaâm cung cuûa maàu nhieäm thaäp giaù, moät tình yeâu mang con ngöôøi veà laïi vôùi vieäc thoâng phaàn vaøo söï soáng cuûa chính Thieân Chuùa" (Thoâng Ñieäp Dominum et Vivificantem, ñoaïn 41).
Nhö theá, trong moái lieân heä vôùi Thieân Chuùa, "chuùng ta coù moät vò thöôïng teá cao caû laø Ñaáng coù theå caûm thoâng vôùi noãi yeáu heøn cuûa chuùng ta, vì Ngöôøi ñaõ chòu thöû thaùch moïi beà song khoâng heà phaïm toäi" (Heb.4:15). Trong maàu nhieäm Chuùa Kitoâ tö teá laøm moâi giôùi tröôùc nhan Chuùa Cha môùi naøy, coù moät can döï thieát yeáu cuûa Thaàn Linh vónh cöûu laø ngoïn löûa yeâu thöông voâ cuøng.
"Chuùa Thaùnh Thaàn xuoáng nhö tình yeâu vaø taëng aân, baèng moät caùch naøo ñoù, ngay loøng hy teá ñöôïc hieán daâng treân thaäp giaù. Caên cöù vaøo truyeàn thoáng Thaùnh Kinh, chuùng ta coù theå noùi raèng: Ngaøi thieâu ñoát hy teá naøy baèng ngoïn löûa yeâu thöông hieäp nhaát Con vôùi Cha trong moái hieäp thoâng Ba Ngoâi Thieân Chuùa. Maø bôûi hy teá thaäp giaù laø moät taùc ñoäng xöùng hôïp vôùi Chuùa Kitoâ, do ñoù, cuõng nôi hy teá naøy, Ngöôøi ñaõ 'nhaän laáy' Chuùa Thaùnh Thaàn. Ngöôøi ñaõ nhaän laáy Thaàn Linh ôû choã, Ngöôøi - vaø chæ moät mình Ngöôøi vôùi Chuùa Cha - coù theå trao ban Thaàn Linh cho caùc toâng ñoà, cho Giaùo Hoäi, cho nhaân loaïi" (Thoâng Ñieäp Dominum et Vivificantem, ñoaïn 41).
Theá neân, cuõng coù lyù khi cho raèng maïc khaûi veà Chuùa Thaùnh Thaàn trong cuoäc soáng Chuùa Kitoâ ñöôïc hoaøn troïn nôi thôøi ñieåm cuûa hy teá thaäp giaù. Bieán coá Hieän Xuoáng vaø toaøn boä hieäu naêng phaùt sinh bôûi bieán coá naøy cho theá gian ñeàu ñöôïc baét nguoàn töø thôøi ñieåm troïng yeáu aáy. Vò "Thaàn Linh vónh cöûu" laøm vieäc nôi maàu nhieäm thaäp giaù cuõng laø vò seõ hieän xuoáng döôùi hình theå "löôõi löûa" ñaäu treân ñaàu caùc toâng ñoà ôû nhaø tieäc ly. Bieåu hieäu "löôõi löûa" naøy bieåu hieäu cho vieäc Ngaøi daàn daàn seõ thaám nhaäp vaøo gioøng lòch söû nhaân loaïi qua hoaït ñoäng toâng ñoà cuûa Giaùo Hoäi. Caû chuùng ta nöõa cuõng ñöôïc keâu goïi tham gia vaøo laõnh vöïc hoaït ñoäng cuûa quyeàn löïc cöùu ñoä nhieäm maàu naøy, moät quyeàn löïc ñaõ ñöôïc baét ñaàu töø thaäp giaù vaø nhaø tieäc ly ñeå, trong quyeàn löïc naøy vaø nhôø quyeàn löïc naøy, chuùng ta ñöôïc thu huùt vaøo moái hieäp thoâng cuûa Ba Ngoâi Thieân Chuùa.
(Baøi Giaùo Lyù thöù 46 cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II, chia seû ngaøy Thöù Tö, 1-8-1990, trong loaït 80 baøi veà chuû ñeà Chuùa Thaùnh Thaàn)
Back
to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page