Toâng huaán haäu Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc
Christus Vivit - Ñöùc Kitoâ ñang soáng
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
göûi ngöôøi treû vaø toaøn theå daân Chuùa
(Baûn dòch Vieät ngöõ cuûa Vuõ Vaên An)
Chöông 8
"Ôn goïi"
248. Töø ngöõ "ôn goïi" coù theå ñöôïc hieåu theo nghóa roäng nhö moät lôøi keâu goïi phaùt xuaát töø Thieân Chuùa, goàm caû lôøi keâu goïi böôùc vaøo söï soáng, lôøi keâu goïi keát tình baïn vôùi Ngöôøi, lôøi keâu goïi neân thaùnh, v.v. Ñieàu naøy raát höõu ích, vì noù ñaët toaøn boä cuoäc soáng cuûa chuùng ta vaøo moái töông quan vôùi Thieân Chuùa, Ñaáng yeâu thöông chuùng ta. Noù khieán chuùng ta nhaän ra raèng khoâng coù ñieàu gì laø keát quaû cuûa tình côø thuaàn tuùy nhöng moïi söï trong cuoäc soáng cuûa chuùng ta coù theå trôû thaønh caùch ñaùp traû Chuùa, Ñaáng coù keá hoaïch tuyeät vôøi daønh cho chuùng ta.
249. Trong Toâng huaán Gaudete et Exsultate (Haõy Haân Hoan Nhaåy Möøng), toâi ñaõ noùi veà ôn goïi cuûa moïi ngöôøi phaûi lôùn leân vaø tröôûng thaønh ñeå vinh danh Thieân Chuùa; toâi muoán "taùi ñeà xuaát lôøi keâu goïi neân thaùnh moät caùch thieát thöïc cho thôøi ñaïi cuûa chuùng ta, vôùi moïi ruûi ro, thaùch thöùc vaø dòp may cuûa noù" [136]. Coâng ñoàng Vatican II giuùp chuùng ta nhaän ra moät laàn nöõa lôøi keâu goïi ngoû vôùi moãi ngöôøi chuùng ta naøy: "Moïi tín höõu, baát keå ñieàu kieän hay baäc soáng cuûa hoï, ñeàu ñöôïc Chuùa keâu goïi, moãi ngöôøi theo caùch rieâng cuûa mình, tieán ñeán söï thaùnh thieän hoaøn haûo nhö Chuùa Cha laø Ñaáng hoaøn haûo" [137].
Thieân Chuùa keâu goïi böôùc vaøo tình baïn
250. Ñieàu ñaàu tieân chuùng ta caàn bieän phaân vaø khaùm phaù laø: Chuùa Gieâsu muoán laøm baïn vôùi moïi ngöôøi treû. Vieäc bieän phaân naøy laø cô sôû cuûa moïi bieän phaân khaùc. Trong cuoäc ñoái thoaïi cuûa Chuùa phuïc sinh vôùi Simon Pheâroâ, caâu hoûi lôùn cuûa Ngöôøi laø: "Simon, con trai cuûa Gioan, con coù yeâu Thaày khoâng?"(Ga 21: 16). Noùi caùch khaùc, con coù yeâu Thaày nhö moät ngöôøi baïn khoâng? Nhieäm vuï maø Pheâroâ nhaän ñöôïc ñeå chaên daét ñoaøn chieân cuûa Chuùa Gieâsu, seõ luoân ñöôïc lieân keát vôùi tình yeâu nhöng khoâng naøy, tình yeâu cuûa tình baïn naøy.
251. Maët khaùc, coù cuoäc gaëp gôõ khoâng thaønh coâng cuûa Chuùa Gieâsu vaø chaøng thanh nieân giaøu coù, moät cuoäc gaëp gôõ cho thaáy roõ raøng raèng chaøng trai treû khoâng tri nhaän ñöôïc aùnh maét yeâu thöông cuûa Chuùa (xem Mc 10, 21). Anh ta ra ñi moät caùch buoàn raàu, baát chaáp yù ñònh toát luùc ban ñaàu cuûa anh ta, vì anh ta khoâng theå quay löng laïi vôùi nhieàu taøi saûn cuûa mình (x. Mt 19,22). Anh ñaõ boû lôõ cô hoäi cuûa ñieàu chaéc chaén seõ trôû thaønh moät tình baïn tuyeät vôøi. Chuùng ta seõ khoâng bao giôø bieát ñöôïc ngöôøi ñaøn oâng treû tuoåi ñöôïc Chuùa Gieâsu aâu yeám nhìn vaø giô ñoâi tay ra chaøo ñoùn naøy trôû neân gì cho chuùng ta, anh coù theå laøm ñöôïc gì cho nhaân loaïi.
252. "Cuoäc soáng maø Chuùa Gieâsu ban taëng chuùng ta laø moät caâu chuyeän tình, moät caâu chuyeän soáng muoán hoøa quyeän vôùi chuyeän soáng cuûa chuùng ta vaø ñaâm reã saâu vaøo maûnh ñaát cuoäc soáng chuùng ta. Cuoäc soáng ñoù khoâng phaûi laø moät söï cöùu roãi 'treân maây' (in cloud) vaø chôø ñôïi ñöôïc taûi xuoáng, moät 'öùng duïng' (app) môùi ñeå ñöôïc phaùt hieän, hoaëc moät kyõ thuaät töï caûi thieän taâm trí. Cuoäc soáng caøng khoâng phaûi laø 'trôï giaùo' (tutorial) ñeå tìm ra nhöõng tin töùc môùi nhaát. Söï cöùu roãi maø Thieân Chuùa ban cho chuùng ta laø moät lôøi môøi trôû thaønh moät phaàn cuûa caâu chuyeän tình ñan xen vôùi nhöõng caâu chuyeän baûn thaân cuûa chuùng ta; noù sinh ñoäng vaø muoán ñöôïc sinh ra nôi chuùng ta ñeå chuùng ta coù theå sinh hoa traùi trong chính con ngöôøi hieän thöïc cuûa chuùng ta, baát chaáp chuùng ta ôû ñaâu vaø vôùi moïi ngöôøi xung quanh. Chuùa ñeán ñoù ñeå gieo haït vaø ñöôïc gieo haït" [138].
Hieän dieän ôû ñoù cho ngöôøi khaùc
253. Baây giôø toâi muoán noùi veà ôn goïi theo nghóa chaët cheõ, nhö moät lôøi keâu goïi phuïc vuï truyeàn giaùo cho ngöôøi khaùc. Chuùa keâu goïi chuùng ta chia seû vieäc laøm saùng taïo cuûa Ngöôøi vaø ñoùng goùp cho lôïi ích chung baèng caùch söû duïng caùc hoàng phuùc maø chuùng ta ñaõ nhaän ñöôïc.
254. Vì vaäy, ôn goïi truyeàn giaùo naøy phaûi lieân quan vôùi vieäc phuïc vuï. Vì cuoäc soáng cuûa chuùng ta treân traùi ñaát chæ ñaït ñeán taàm voùc vieân maõn khi noù trôû thaønh hieán daâng. ÔÛ ñaây toâi xin nhaéc laïi raèng "söù meänh hieän dieän trong traùi tim ngöôøi ta khoâng chæ laø moät phaàn ñôøi toâi hay moät huy hieäu maø toâi coù theå caát boû; noù khoâng phaûi laø moät ñieàu 'boå xung' (extra) hay chæ laø moät khoaûnh khaéc khaùc trong cuoäc soáng. Thay vaøo ñoù, noù laø ñieàu toâi khoâng theå böùng khoûi höõu theå toâi maø khoâng huûy hoaïi chính baûn thaân toâi. Toâi laø moät söù meänh treân traùi ñaát naøy; ñoù laø lyù do taïi sao toâi ôû ñaây trong theá giôùi naøy" [139]. Thaønh thöû, moïi hình thöùc hoaït ñoäng muïc vuï, ñaøo taïo vaø linh ñaïo neân ñöôïc nhìn döôùi aùnh saùng ôn goïi Kitoâ giaùo cuûa chuùng ta.
255. Ôn goïi baûn thaân cuûa rieâng caùc baïn khoâng chæ heä ôû vieäc laøm cuûa caùc baïn, maëc duø ñoù laø moät bieåu thöùc cuûa noù. Ôn goïi cuûa caùc baïn laø moät ñieàu gì hôn ñoù nhieàu: ñoù laø moät neûo ñöôøng höôùng daãn nhieàu noã löïc vaø haønh ñoäng cuûa caùc baïn ñoái vôùi vieäc phuïc vuï ngöôøi khaùc. Vì vaäy, khi bieän phaân ôn goïi cuûa caùc baïn, ñieàu quan troïng laø xaùc ñònh xem caùc baïn coù nhìn thaáy nôi baûn thaân mình caùc khaû naêng caàn thieát ñeå thöïc hieän vieäc phuïc vuï cuï theå ñoù cho xaõ hoäi hay khoâng.
256. Ñieàu naøy mang laïi giaù trò lôùn hôn cho moïi ñieàu caùc baïn laøm. Vieäc laøm cuûa caùc baïn khoâng coøn chæ laø ñeå kieám tieàn, giöõ cho mình baän roän hoaëc laøm haøi loøng ngöôøi khaùc. Noù trôû thaønh ôn goïi cuûa caùc baïn vì caùc baïn ñöôïc keâu goïi böôùc tôùi noù; noù laø moät ñieàu khoâng haún chæ laø moät quyeát ñònh thöïc duïng. Cuoái cuøng, ñoù laø moät söï coâng nhaän lyù do taïi sao toâi ñöôïc döïng neân, taïi sao toâi laïi ôû ñaây treân traùi ñaát vaø ñaâu laø keá hoaïch cuûa Chuùa daønh cho ñôøi toâi. Ngöôøi seõ khoâng chæ cho toâi moïi nôi, moïi thôøi vaø moïi chi tieát, vì toâi seõ phaûi ñöa ra quyeát ñònh khoân ngoan cuûa rieâng mình veà nhöõng ñieàu naøy. Nhöng Ngöôøi seõ chæ cho toâi moät höôùng ñi trong cuoäc soáng, vì Ngöôøi laø Ñaáng döïng neân toâi vaø toâi caàn laéng nghe tieáng noùi cuûa Ngöôøi, ñeå, gioáng nhö naém ñaát seùt trong tay ngöôøi thôï goám, toâi coù theå ñeå mình ñöôïc Ngöôøi leân khuoân vaø höôùng daãn. Sau ñoù, toâi seõ trôû thaønh ñieàu toâi ñöôïc ñònh trôû thaønh, trung thaønh vôùi thöïc taïi cuûa rieâng toâi.
257. Ñeå ñaùp laïi ôn goïi cuûa chuùng ta, chuùng ta caàn phaûi coå vuõ vaø phaùt trieån taát caû nhöõng gì chuùng ta ñang laø. Ñieàu naøy khoâng lieân quan gì ñeán vieäc töï phaùt minh ra baûn thaân hoaëc töï taïo ra chuùng ta töø hö khoâng. Noù lieân quan ñeán vieäc tìm kieám baûn ngaõ thöïc söï cuûa chuùng ta döôùi aùnh saùng cuûa Thieân Chuùa vaø ñeå cho cuoäc soáng cuûa chuùng ta nôû hoa vaø sinh traùi. "Trong keá hoaïch Thieân Chuùa, moïi ngöôøi nam nöõ ñeàu coù xu höôùng tìm kieám vieäc töï thaønh toaøn (self-fulfillment), vì moïi cuoäc soáng nhaân baûn ñeàu ñöôïc Thieân Chuùa keâu goïi ñaûm nhaän moät nhieäm vuï naøo ñoù" [140]. Ôn goïi cuûa caùc baïn gôïi höùng cho caùc baïn ñeå caùc baïn ruùt ra ñöôïc nhöõng ñieàu toát nhaát töø chính baûn thaân caùc baïn cho vinh quang cuûa Thieân Chuùa vaø lôïi ích cuûa ngöôøi khaùc. Noù khoâng chæ ñôn giaûn laø vaán ñeà laøm ñieàu naøy ñieàu noï, maø laø thöïc hieän chuùng vôùi yù nghóa vaø phöông höôùng. Thaùnh Alberto Hurtado noùi vôùi ngöôøi treû phaûi suy nghó raát nghieâm tuùc veà phöông höôùng maø cuoäc soáng cuûa hoï neân ñi: "Neáu ngöôøi laùi taøu trôû neân baát caån, anh ta bò ñuoåi vieäc vì khoâng coi troïng traùch nhieäm thaùnh thieâng cuûa mình. Ñoái vôùi cuoäc soáng cuûa chuùng ta, chuùng ta coù yù thöùc ñaày ñuû veà ñöôøng ñi cuûa chuùng hay khoâng? Ñaâu laø ñöôøng ñi cuûa ñôøi caùc baïn? Neáu caàn phaûi suy nghó nhieàu hôn veà ñieàu naøy, toâi muoán yeâu caàu moãi ngöôøi caùc baïn caân nhaéc kyõ löôõng nhaát, vì suy nghó cho ñuùng ñaõ töông ñöông vôùi thaønh coâng roài; sai laàm ñôn giaûn seõ thaát baïi" [141].
258. Trong cuoäc soáng cuûa moãi ngöôøi treû, "vieäc hieän dieän ôû ñoù cho ngöôøi khaùc" thöôøng lieân quan tôùi hai vaán ñeà caên baûn: thaønh laäp moät gia ñình môùi vaø laøm vieäc. Caùc cuoäc thaêm doø ngöôøi treû lieân tuïc xaùc nhaän raèng ñaây laø hai vaán ñeà lôùn khieán hoï lo laéng vaø ñoàng thôøi, khieán hoï phaán khích. Caû hai phaûi laø ñoái töôïng cuûa vieäc bieän phaân ñaëc thuø. Chuùng ta haõy ngaén goïn xem xeùt töøng vaán ñeà.
Tình yeâu vaø gia ñình
259. Ngöôøi treû maïnh meõ caûm thaáy tieáng goïi cuûa tình yeâu; Hoï mô öôùc ñöôïc gaëp ñuùng ngöôøi ñeå hoï coù theå laäp neân moät gia ñình vaø cuøng nhau xaây döïng moät cuoäc soáng. Ñaây chaéc chaén laø moät ôn goïi maø chính Thieân Chuùa laøm hoï bieát ñeán qua caùc caûm xuùc, öôùc muoán vaø giaác mô cuûa hoï. Toâi noùi ñaày ñuû hôn veà chuû ñeà naøy trong Toâng huaán Amoris Laetitia (Nieàm Vui Yeâu Thöông). Toâi seõ khuyeán khích moïi ngöôøi treû ñoïc nhaát laø chöông thöù tö vaø thöù naêm cuûa toâng huaán ñoù.
260. Toâi thích nghó raèng "hai Kitoâ höõu keát hoân ñaõ nhaän ra tieáng goïi cuûa Chuùa trong caâu chuyeän tình cuûa chính hoï, ôn goïi thaønh laäp moät thaân xaùc vaø moät cuoäc soáng töø hai con ngöôøi, nam vaø nöõ. Bí tích Hoân phoái baûo boïc tình yeâu naøy trong ôn thaùnh cuûa Thieân Chuùa; noù ñaâm reã tình yeâu naøy vaøo chính Thieân Chuùa. Nhôø hoàng phuùc naøy, vaø nhôø söï chaéc chaén cuûa ôn goïi naøy, caùc baïn coù theå tieán tôùi moät caùch an loøng; caùc baïn khoâng coù gì phaûi sôï; cuøng vôùi nhau, caùc baïn coù theå ñöông ñaàu vôùi moïi söï!" [142]
261. ÔÛ ñaây, chuùng ta caàn nhôù raèng Thieân Chuùa döïng neân chuùng ta nhö nhöõng höõu theå tính duïc. Chính Ngöôøi ñaõ döïng neân tính duïc, voán laø moät hoàng phuùc tuyeät vôøi cho caùc taïo vaät cuûa Ngöôøi [143]. Trong ôn goïi keát hoân, chuùng ta neân thöøa nhaän vaø ñaùnh giaù cao raèng "tính duïc, laøm tình, laø moät hoàng phuùc cuûa Thieân Chuùa. Noù khoâng phaûi laø moät ñieàu caám kî. Noù laø moät hoàng phuùc cuûa Chuùa, moät hoàng phuùc maø Chuùa ban cho chuùng ta. Noù coù hai muïc ñích: yeâu thöông vaø phaùt sinh söï soáng. Noù laø ñam meâ, tình yeâu ñam meâ. Tình yeâu ñích thöïc laø ñam meâ. Tình yeâu giöõa moät ngöôøi ñaøn oâng vaø moät ngöôøi ñaøn baø, khi ñam meâ, luoân daãn ñeán vieäc trao ban söï soáng. Luoân luoân. Trao ban söï soáng baèng theå xaùc vaø linh hoàn" [144].
262. Thöôïng hoäi ñoàng nhaán maïnh raèng "Gia ñình tieáp tuïc laø ñieåm tham chieáu chính cho ngöôøi treû. Con caùi ñaùnh giaù cao tình yeâu vaø söï quan taâm cuûa cha meï, chuùng coi troïng caùc daây lieân keát gia ñình vaø chuùng hy voïng seõ thaønh coâng trong vieäc thaønh laäp gia ñình rieâng. Ñieàu khoâng theå phuû nhaän laø: söï gia taêng caùc vuï ly thaân, ly dò, keát hôïp laàn thöù hai vaø caùc gia ñình cha meï ñôn chieác coù theå gaây ra caùc ñau khoå lôùn lao vaø moät cuoäc khuûng hoaûng veà caên tính nôi ngöôøi treû. Ñoâi khi, chuùng phaûi mang caùc traùch nhieäm khoâng töông xöùng vôùi tuoåi cuûa chuùng vaø caùc traùch nhieäm naøy buoäc chuùng phaûi trôû thaønh ngöôøi lôùn tröôùc thì giôø bình thöôøng. OÂng baø thöôøng cung hieán söï ñoùng goùp coù tính quyeát ñònh treân bình dieän xuùc caûm vaø giaùo duïc toân giaùo: nhôø söï khoân ngoan cuûa caùc ngaøi, caùc ngaøi laø moät maét xích quyeát ñònh trong moái töông quan giöõa caùc theá heä" [145].
263. Ñuùng laø nhöõng khoù khaên maø hoï gaëp phaûi trong chính gia ñình mình coù theå khieán nhieàu ngöôøi treû töï hoûi lieäu coù ñaùng baét ñaàu moät gia ñình môùi, chung thuûy, roäng löôïng hay khoâng. Toâi coù theå noùi vôùi caùc baïn raèng chaéc chaén ñaùng. Ñaùng ñeå caùc baïn daønh moïi noã löïc ñeå ñaàu tö vaøo gia ñình; ôû ñoù caùc baïn seõ tìm thaáy nhöõng khuyeán khích toát nhaát ñeå tröôûng thaønh vaø nhöõng nieàm vui lôùn nhaát ñeå caûm nghieäm vaø chia seû. Ñöøng ñeå caùc baïn bò cöôùp maát moät tình yeâu vó ñaïi. Ñöøng ñeå caùc baïn bò daãn daét sai ñöôøng bôûi nhöõng ngöôøi ñeà xuaát moät cuoäc soáng ñaày chuû nghóa caù nhaân hieän ñang traøn lan maø cuoái cuøng chæ daãn ñeán söï coâ laäp vaø loaïi coâ ñôn toài teä nhaát.
264. Ngaøy nay, moät neàn vaên hoùa phuø phieám ñang chieám öu theá, nhöng ñoù chæ laø moät aûo aûnh. Nghó raèng khoâng coù gì döùt khoaùt laø moät lôøi doái traù löøa ñaûo. "Ngaøy nay, coù nhöõng ngöôøi noùi raèng hoân nhaân khoâng coøn hôïp thôøi trang... Trong moät neàn vaên hoùa cuûa thuyeát duy töông ñoái vaø phuø phieám, nhieàu ngöôøi ñang rao giaûng taàm quan troïng cuûa vieäc 'taän höôûng' giaây phuùt hieän taïi. Hoï noùi raèng khoâng ñaùng thöïc hieän moät cam keát suoát ñôøi, ñöa ra moät quyeát ñònh döùt khoaùt... Thay vaøo ñoù, toâi yeâu caàu caùc baïn trôû thaønh nhöõng nhaø caùch maïng, toâi yeâu caàu caùc baïn bôi ngöôïc doøng; vaâng, toâi yeâu caàu caùc baïn noåi loaïn choáng laïi neàn vaên hoùa naøy, moät neàn vaên hoùa coi moïi ñieàu laø taïm thôøi vaø cuoái cuøng tin raèng caùc baïn khoâng coù khaû naêng laõnh traùch nhieäm, khoâng coù khaû naêng yeâu thöông thaät söï. [146] Toâi raát tin töôûng nôi caùc baïn, vaø vì lyù do naøy, toâi khuyeân caùc baïn neân choïn keát hoân.
265. Hoân nhaân ñoøi hoûi söï chuaån bò, vaø vieäc naøy ñoøi lôùn leân trong vieâc bieát mình, phaùt trieån caùc nhaân ñöùc lôùn lao hôn, ñaëc bieät laø tình yeâu, söï kieân nhaãn, côûi môû vôùi ñoái thoaïi vaø giuùp ñôõ ngöôøi khaùc. Noù cuõng lieân quan ñeán vieäc tröôûng thaønh trong chính tính duïc cuûa caùc baïn, ñeå noù ngaøy caøng ít trôû thaønh phöông theá söû duïng ngöôøi khaùc, vaø ngaøy caøng coù khaû naêng giao phoù baûn thaân mình caùch troïn veïn cho ngöôøi khaùc moät caùch ñoäc chieám vaø quaûng ñaïi.
266. Nhö caùc giaùm muïc Colombia ñaõ daïy, "Chuùa Kitoâ bieát raèng vôï choàng khoâng hoaøn haûo vaø hoï caàn khaéc phuïc caùc ñieåm yeáu vaø thieáu kieân ñònh ñeå tình yeâu cuûa hoï coù theå phaùt trieån vaø laâu beàn. Vì lyù do naøy, Ngöôøi ban cho vôï choàng ôn thaùnh cuûa Ngöôøi; aùnh saùng naøy vöøa aùnh saùng vöøa laø söùc maïnh giuùp hoï khaû naêng daàn daàn ñaït ñöôïc lyù töôûng cuoäc soáng hoân nhaân cuûa hoï theo keá hoaïch cuûa Thieân Chuùa" [147].
267. Ñoái vôùi nhöõng ngöôøi khoâng ñöôïc môøi goïi keát hoân hoaëc soáng ñôøi thaùnh hieán, phaûi luoân nhôù raèng ôn goïi ñaàu tieân vaø quan troïng nhaát laø ôn goïi chuùng ta ñaõ nhaän ñöôïc trong pheùp röûa. Nhöõng ngöôøi ñoäc thaân, ngay caû khi khoâng phaûi do löïa choïn cuûa chính hoï, coù theå cung hieán moät chöùng taù ñaëc thuø cho ôn goïi ñoù qua neûo ñöôøng phaùt trieån baûn thaân rieâng cuûa hoï.
Vieäc laøm
268. Caùc giaùm muïc Hoa Kyø ñaõ nhaán maïnh raèng "buoåi ñaàu tuoåi tröôûng thaønh thöôøng laø daáu chæ vieäc ngöôøi ta gia nhaäp theá giôùi vieäc laøm. 'Caùc baïn laøm gì ñeå kieám soáng?' laø moät chuû ñeà troø chuyeän lieân tuïc vì vieäc laøm laø moät phaàn quan troïng trong cuoäc soáng cuûa hoï. Ñoái vôùi ngöôøi tröôûng thaønh treû, kinh nghieäm naøy raát linh hoaït vì hoï chuyeån töø vieäc laøm naøy sang vieäc laøm khaùc vaø thaäm chí töø söï nghieäp sang söï nghieäp khaùc. Vieäc laøm coù theå qui ñònh vieäc söû duïng thì giôø cuûa hoï vaø coù theå xaùc ñònh ñieàu hoï coù ñuû ñieàu kieän ñeå laøm hoaëc mua. Noù cuõng coù theå xaùc ñònh phaåm chaát vaø soá löôïng thì giôø giaûi trí. Vieäc laøm xaùc ñònh vaø aûnh höôûng ñeán baûn saéc vaø khaùi nieäm baûn thaân cuûa ngöôøi tröôûng thaønh treû vaø laø nôi chính ñeå tình baïn vaø caùc moái lieân heä khaùc phaùt trieån vì nhìn chung noù khoâng ñöôïc thöïc hieän moät mình. Thanh nieân nam nöõ noùi veà vieäc laøm nhö laø vieäc hoaøn thaønh moät chöùc naêng vaø cung caáp yù nghóa. Vieäc laøm cho pheùp ngöôøi treû ñaùp öùng caùc nhu caàu thöïc teá cuûa hoï nhöng coøn quan troïng hôn nöõa laø tìm kieám yù nghóa vaø hoaøn thaønh caùc giaác mô vaø vieãn kieán cuûa hoï. Maëc duø vieäc laøm coù theå khoâng giuùp ñaït ñöôïc caùc giaác mô cuûa hoï, nhöng ñieàu quan troïng ñoái vôùi ngöôøi treû laø nuoâi döôõng moät vieãn kieán, hoïc caùch laøm vieäc theo caùch thöïc söï coù tính baûn thaân vaø mang laïi söï soáng, vaø tieáp tuïc bieän phaân tieáng Thieân Chuùa keâu goïi" [148].
269. Toâi yeâu caàu ngöôøi treû ñöøng mong soáng maø khoâng laøm vieäc, phuï thuoäc vaøo ngöôøi khaùc ñeå ñöôïc giuùp ñôõ. Ñieàu naøy khoâng toát, vì "vieäc laøm laø moät ñieàu caàn thieát, moät phaàn yù nghóa cuûa cuoäc soáng treân traùi ñaát naøy, moät neûo ñöôøng lôùn maïnh, phaùt trieån con ngöôøi vaø thaønh toaøn baûn thaân. Theo nghóa naøy, giuùp ñôõ ngöôøi ngheøo veà taøi chính phaûi luoân laø moät giaûi phaùp taïm thôøi tröôùc caùc nhu caàu caáp baùch" [149]. Do ñoù, "cuøng vôùi söï chieâm ngaém ñaày thaùn phuïc coâng trình saùng theá maø chuùng ta tìm thaáy nôi Thaùnh Phanxicoâ Assisi, truyeàn thoáng linh ñaïo Kitoâ giaùo cuõng ñaõ khai trieån moät söï hieåu bieát phong phuù vaø caân baèng veà yù nghóa cuûa vieäc laøm, nhö trong cuoäc ñôøi cuûa Chaân phuùc Charles de Foucauld vaø nhöõng ngöôøi theo ngaøi, chaúng haïn"[150].
270. Thöôïng hoäi ñoàng löu yù raèng trong lónh vöïc vieäc laøm, ngöôøi treû coù theå "caûm nghieäm caùc hình thöùc loaïi tröø vaø ñaåy ra ngoaøi leà, trong ñoù hình thöùc ñaàu tieân vaø nghieâm troïng nhaát laø naïn ngöôøi treû thaát nghieäp, maø ôû moät soá quoác gia töøng leân ñeán möùc quaù ñaùng. Beân caïnh vieäc laøm cho hoï ngheøo, vieäc thieáu vieäc laøm taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán khaû naêng mô öôùc vaø hy voïng cuûa ngöôøi treû, vaø laøm hoï maát khaû theå ñoùng goùp cho söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi. ÔÛ nhieàu quoác gia, tình traïng naøy phuï thuoäc vaøo söï kieän naøy laø moät soá boä phaän daân soá treû thieáu caùc kyõ naêng chuyeân moân thoûa ñaùng, coù leõ vì caùc thieáu soùt trong heä thoáng giaùo duïc vaø ñaøo taïo. Thoâng thöôøng vieäc vieäc thieáu an toaøn vieäc laøm nôi giôùi treû coù lieân quan ñeán caùc quyeàn lôïi kinh teá chuyeân boùc loät lao ñoäng" [151].
271. Ñaây laø moät vaán ñeà raát phöùc taïp vaø nhaïy caûm maø chính trò phaûi laáy laøm öu tieân, ñaëc bieät laø hieän nay, khi toác ñoä tieán boä kyõ thuaät vaø moái quan taâm giaûm chi phí lao ñoäng coù theå nhanh choùng daãn ñeán vieäc thay theá nhieàu vieäc laøm baèng maùy moùc. Ñaây cuõng laø moät vaán ñeà xaõ hoäi quan troïng vì vieäc laøm daønh cho moät ngöôøi treû tuoåi khoâng chæ ñôn thuaàn laø moät phöông tieän kieám tieàn. Vieäc laøm laø moät bieåu thöùc noùi leân phaåm giaù con ngöôøi, moät con ñöôøng phaùt trieån vaø hoøa nhaäp xaõ hoäi. Noù laø moät söï kích thích khoâng ngöøng ñeå lôùn leân trong traùch nhieäm vaø oùc saùng taïo, moät vieäc baûo veä choáng laïi xu höôùng chuû nghóa duy caù nhaân vaø söï haøi loøng caù nhaân. Ñoàng thôøi, ñoù laø moät cô hoäi ñeå vinh danh Thieân Chuùa baèng caùch phaùt trieån caùc khaû naêng cuûa ngöôøi ta.
272. Ngöôøi treû khoâng phaûi luùc naøo cuõng coù cô hoäi quyeát ñònh loaïi vieäc laøm hoï seõ laøm, hoaëc naêng löïc vaø taøi naêng cuûa hoï seõ ñöôïc söû duïng nhö theá naøo. Bôûi vì, beân caïnh caùc khaùt voïng, khaû naêng vaø löïa choïn cuûa chính hoï, coøn coù thöïc taïi khaéc nghieät cuûa thò tröôøng vieäc laøm. Ñuùng laø caùc baïn khoâng theå soáng maø khoâng laøm vieäc, vaø ñoâi khi caùc baïn phaûi chaáp nhaän baát cöù ñieàu gì coù saün, nhöng toâi yeâu caàu caùc baïn ñöøng bao giôø töø boû giaác mô cuûa mình, ñöøng bao giôø hoaøn toaøn choân vuøi moät ôn goïi vaø ñöøng bao giôø chaáp nhaän thaát baïi. Haõy tieáp tuïc tìm kieám ít nhaát nhöõng caùch phieán dieän hoaëc khoâng hoaøn haûo ñeå soáng ñieàu caùc baïn ñaõ bieän phaân laø ôn goïi ñích thöïc söï cuûa caùc baïn.
273. Khi chuùng ta khaùm phaù ra raèng Thieân Chuùa ñang keâu goïi chuùng ta laøm moät ñieàu gì ñoù, ñieàu naøy hoaëc hoaëc ñieàu noï voán laø ñieàu chuùng ta ñöôïc döïng neân ñeå thöïc hieän - baát keå laø ñieàu döôõng, ngaønh moäc, truyeàn thoâng, kyõ sö, giaûng daïy, ngheä thuaät hoaëc baát cöù loaïi vieäc laøm naøo khaùc - thì chuùng ta seõ vaän duïng caùc khaû naêng toát nhaát cuûa chuùng ta ñeå hy sinh, quaûng ñaïi vaø coáng hieán. Bieát raèng chuùng ta khoâng laøm caùc söï vieäc chæ vì muïc ñích ñeå laøm chuùng, maø ñuùng hôn, chuùng ta ñem ñeán cho chuùng moät yù nghóa, nhö moät ñaùp öùng ñoái vôùi moät lôøi keâu goïi ñang vang leân trong thaúm saâu chuùng ta phaûi cung öùng moät ñieàu gì ñoù cho ngöôøi khaùc: moät ñieàu laøm cho caùc ngheà nghieäp naøy mang laïi moät caûm thöùc thoûa maõn saâu saéc. Nhö chuùng ta ñaõ ñoïc trong saùch thaùnh Giaûng Vieân coå xöa: "toâi nhaän thaáy: ñoái vôùi con ngöôøi, khoâng coù gì toát hôn laø höôûng nhöõng thuù vui do coâng vieäc chính mình laøm ra" (3: 22).
Ôn goïi thaùnh hieán ñaëc bieät
274. Neáu quaû chuùng ta tin raèng Chuùa Thaùnh Thaàn tieáp tuïc linh höùng caùc ôn goïi böôùc vaøo chöùc linh muïc vaø ñôøi soáng tu trì, chuùng ta coù theå "tung löôùi moät laàn nöõa" nhaân danh Chuùa, moät caùch tin töôûng hoaøn toaøn. Chuùng ta coù theå daùm noùi, vaø neân noùi, vôùi töøng ngöôøi treû töï ñaët caâu hoûi xem lieäu ñaây coù phaûi laø neûo ñöôøng maø hoï coù yù ñònh ñi theo hay khoâng.
275. Ñoâi khi, toâi ñem ñieàu treân noùi vôùi ngöôøi treû, vaø hoï thöôøng traû lôøi gaàn nhö ñuøa dôõn: "Khoâng, ñoù khoâng phaûi laø thöù daønh cho con!" AÁy theá maø, vaøi naêm sau, moät vaøi ngöôøi trong soá hoï ôû trong chuûng vieän. Chuùa khoâng thaát höùa seõ cung caáp cho Giaùo hoäi nhöõng ngöôøi chaên chieân, vì neáu khoâng coù hoï, Giaùo hoäi seõ khoâng theå soáng vaø thöïc hieän söù meänh cuûa mình. Neáu ñuùng laø moät soá linh muïc khoâng laøm chöùng toát, ñieàu naøy khoâng coù nghóa laø Chuùa heát keâu goïi. Traùi laïi, Ngöôøi nhaân ñoâi tieàn ñaùnh cuoäc, vì Ngöôøi khoâng bao giôø ngöøng chaêm soùc Giaùo hoäi yeâu daáu cuûa Ngöôøi.
276. Khi bieän phaân ôn goïi cuûa caùc baïn, ñöøng boû qua khaû theå hieán thaân cho Thieân Chuùa trong chöùc linh muïc, ñôøi soáng tu trì hoaëc trong caùc hình thöùc thaùnh hieán khaùc. Taïi sao khoâng? Caùc baïn coù theå chaéc chaén raèng, neáu caùc baïn nhaän ra vaø böôùc theo tieáng Thieân Chuùa keâu goïi, thì trong ñoù caùc baïn seõ tìm thaáy söï thoûa maõn hoaøn toaøn.
277. Chuùa Gieâsu ñang böôùc ñi giöõa chuùng ta, nhö Ngöôøi ñaõ böôùc ñi ôû Galileâ. Ngöôøi ñi qua caùc ñöôøng phoá cuûa chuùng ta, vaø Ngöôøi laëng leõ döøng laïi vaø nhìn vaøo maét chuùng toâi. Lôøi keâu goïi cuûa Ngöôøi thaät haáp daãn vaø kích thích. Theá nhöng, ngaøy nay söï caêng thaúng vaø toác ñoä nhanh choùng cuûa moät theá giôùi lieân tuïc kích thích chuùng ta khoâng coøn chöøa choã naøo cho söï im laëng noäi taâm ñeå chuùng ta coù theå tri nhaän ñöôïc aùnh maét cuûa Chuùa Gieâsu vaø nghe thaáy tieáng goïi cuûa Ngöôøi. Trong khi ñoù, nhieàu lôøi môøi trình baày moät caùch haáp daãn seõ ñeán caûn ñöôøng caùc baïn. Chuùng coù veû haáp daãn vaø kích thích, maëc duø vôùi thôøi gian, chuùng seõ chæ khieán baïn caûm thaáy troáng roãng, meät moûi vaø coâ ñôn. Ñöøng ñeå ñieàu naøy xaûy ra vôùi caùc baïn vì côn baõo xoaùy cuûa theá giôùi naøy ñuû thuùc ñaåy caùc baïn ñi theo moät neûo ñöôøng khoâng coù yù nghóa thöïc söï, khoâng coù phöông höôùng, khoâng coù muïc tieâu roõ raøng, vaø do ñoù caûn trôû nhieàu noã löïc cuûa caùc baïn. Toát hôn neân tìm kieám söï thanh thaûn vaø yeân tónh giuùp caùc baïn suy ngaãm, caàu nguyeän, nhìn roõ hôn theá giôùi xung quanh caùc baïn, vaø sau ñoù, vôùi Chuùa Gieâsu, tieán ñeán choã nhaän ra ôn goïi cuûa caùc baïn trong theá giôùi naøy.
- - - - - - -
[136] Toâng huaán Gaudete et Exsultate (19-3-2018), 2.
[137] Hieán cheá Tín lyù veà Giaùo hoäi Lumen Gentium, 11.
[138] Dieãn vaên trong ñeâm canh thöùc, Ñaïi hoäi Giôùi treû Theá giôùi thöù 34 taïi Panama (26-1-2019): L'Osservatore Romano, 28-29 thaùng 1-2019, 6.
[139] Toâng huaán Evangelii Gaudium (24-11-2013), 273: AAS 105 (2013), 1130.
[140] Thaùnh Giaùo Hoaøng Phaoloâ VI, Thoâng ñieäp Populorum Progressio (26-3- 1967), 15: AAS 59 (1967), 265.
[141] Meditacioùn de Semana Santa para joùvenes, vieát treân chuyeán taøu trôû veà töø Hoa Kyø naêm 1946 (https://www.padrealbertohurtado.cl/escritos-2/).
[142] Gaëp gôõ giôùi treû vuøng Umbria taïi Assidi (4-10-2013): 105 (2013), 921.
[143] Toâng huaán haäu Thöôïng Hoäi ñoàng Amoris Laetitia (19-3-2016), 150: AAS 108 (2016), 369.
[144] Dieãn vaên vôùi giôùi treû giaùo phaän Grenoble-Vienne (17-9-2018): L'Osservatore Romano, 19-9-2018, 8.
[145] FD 32.
[146] Dieãn vaên cho tình nguyeän vieân taïi Ñai hoäi giôùi treû Theá giôùi thöù 28 ôû Rio de Janeiro (ngaøy 28-7-1913): Insegnamenti 1, 2 (2013), 125.
[147] Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc COLOMBIA, Mensaje Cristiano sobre el matrimonio (14-5-1981).
[148] Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Hoa Kyø, Sons and Daughters of Light: A Pastoral Plan for Ministry with Young Adults, 12-11-1996, Phaàn I, 3.
[149] Thoâng ñieäp Laudato Si' (24-5-2015), 128: AAS 107 (2015), 898.
[150] Nt, 125: AAS 107 (2015), 897.
[151] FD 40.