Gia ñình soáng ñöùc tin
trong Muøa Voïng vaø Giaùng Sinh
Gia ñình soáng ñöùc tin trong Muøa Voïng vaø Giaùng Sinh.
Traàm Thieân Thu
Saøigoøn (WHÑ 21-12-2019) - Giaùo hoäi Coâng giaùo ñaõ daønh 4 tuaàn tröôùc leã Giaùng Sinh laøm muøa Voïng, khoaûng thôøi gian "doïn ñöôøng" cho Ngoâi Hai Thieân Chuùa, Thieân Vöông vaø Ñaáng Cöùu Ñoä. Giaùo lyù Coâng giaùo, soá 524, cho bieát: Haèng naêm, khi cöû haønh phuïng vuï muøa Voïng, Giaùo hoäi mong chôø Ñaáng Thieân Sai theå hieän qua vieäc chuaån bò cho Ñaáng Cöùu Ñoä ñeán laàn thöù nhaát, ñoàng thôøi caùc tín höõu cuõng mong chôø Ngaøi ñeán laàn thöù hai. Khi cöû haønh sinh nhaät vaø söï töû ñaïo cuûa Thaùnh Gioan Taåy giaû, Giaùo hoäi lieân keát chính mình vôùi öôùc muoán cuûa Thaùnh Gioan: "Ngöôøi phaûi lôùn leân, coøn toâi phaûi nhoû laïi" (Ga 3:30).
Nhôø tham döï caùc truyeàn thoáng laâu ñôøi, chaúng haïn laøm caây Noâ-en taïi gia ñình, ngöôøi Coâng giaùo coù theå soáng Muøa Voïng vaø Muøa Giaùng Sinh.
Chuùng ta soáng Naêm Phuïng Vuï vôùi caùc maøu saéc vui vaø buoàn, ngöôøi Coâng giaùo soáng trong theá gian nhöng khoâng thuoäc veà theá gian. Laø cha meï Coâng giaùo, chuùng ta phaûi taùi laäp söï öu tieân vaø giaùo duïc con caùi soáng ñöùc tin, caû trong vaø ngoaøi gia ñình.
Muøa Voïng baét ñaàu Naêm Phuïng Vuï môùi, ñoù laø thôøi gian chuaån bò taâm linh, ñaùnh daáu baèng söï khao khaùt mong chôø Chuùa Cöùu Theá Gieâsu giaùng sinh. Coù nhöõng caùch thöïc haønh Muøa Voïng theo loái coå xöa, moät soá ñöôïc nhaéc tôùi trong Yeáu Toá Ñöùc Tin, giuùp chuùng ta soáng keát hieäp vôùi Ñöùc Kitoâ maät thieát hôn. Caùc vieäc thöïc haønh naøy ñaõ ñöôïc kieåm chöùng qua thôøi gian. Ngöôøi ta daïy giaùo lyù veà ôn cöùu ñoä vaø soáng roäng loøng vôùi Thieân Chuùa (x. Giaùo lyù Coâng giaùo, soá 2222-2226). Soáng ñöùc tin maïnh meõ trong gia ñình seõ trôû thaønh gia saûn vaø laø caùch cuûng coá toân giaùo taäp trung vaøo phuïng vuï.
Hang ñaù hoaëc maùng coû laø gia ñình, ñaày nhöõng coïng rôm laø nhöõng söï hy sinh nhoû, caây neán Ñöùc Maria ñöôïc thaép saùng khi haùt Thaùnh vònh hoaëc ñoïc kinh nhaéc nhôû con caùi höôùng tôùi leã Giaùng Sinh. Chuaån bò nhö vaäy trong Muøa Voïng laøm cho chuùng ta thöïc söï möøng leã Giaùng Sinh vôùi loøng thaønh kính thaùnh thieän. Giaùo hoäi khuyeán khích tham döï Thaùnh leã haèng ngaøy trong Muøa Voïng, vì qua Thaùnh Theå, chuùng ta tìm ñöôïc nguoàn soáng vaø muïc ñích cuûa Muøa Voïng: Chính Ñöùc Kitoâ ñaõ giao hoøa chuùng ta vôùi Thieân Chuùa (x. Giaùo lyù Coâng giaùo, soá 1436; Eucharisticum Mysterium, soá 29).
Giaùo hoäi cöû haønh Muøa Giaùng Sinh töø leã Giaùng Sinh tôùi leã Hieån Linh, Ñöùc Kitoâ toû mình cho theá gian bieát Ngaøi laø Ñaáng Cöùu Theá (x. Mt 2:1-12). Theo truyeàn thoáng, Giaùo hoäi cuõng möøng leã Giaùng Sinh trong 40 ngaøy, ñænh ñieåm laø leã Ñöùc Meï Daâng Con (ngaøy 2 thaùng Hai).
Ñaây laø moät soá truyeàn thoáng Muøa Voïng
Voøng laù Muøa Voïng: Coù nguoàn goác töø Ñöùc quoác, vaø laø tuïc leä Muøa Voïng ñöôïc bieát ñeán nhieàu nhaát. Ñoù laø nhöõng laù xanh ñöôïc keát laïi thaønh voøng troøn, laø bieåu töôïng thôøi gian chôø ñôïi töø oâng Adam tôùi khi Ñöùc Kitoâ giaùng sinh; ñoù cuõng laø nhöõng naêm thaùng chuùng ta chôø ñôïi Ñöùc Kitoâ taùi laâm. Voøng laù coù boán caây neán vôùi khoaûng caùch ñeàu nhau, ba caây maøu tím thaép saùng vaøo caùc Chuùa Nhaät Muøa Voïng "saùm hoái" vaø caây maøu hoàng thaép saùng vaøo Chuùa Nhaät "vui möøng" (Gaudete), töùc laø Chuùa Nhaät III Muøa Voïng.
Maùng coû, Hang ñaù: Caùc gia ñình thöôøng laøm maùng coû hoaëc hang ñaù, lôùn hoaëc nhoû, ñaày ñuû chi tieát hoaëc ñôn giaûn. Hang ñaù noùi leân tinh thaàn phuïc vuï, hy sinh, hoaëc töû teá, laøm vaäy ñeå möøng Haøi Nhi Gieâsu nhö moùn quaø sinh nhaät yù nghóa, treû em ñaët nhöõng coïng rôm vaøo maùng coû cho Chuùa Gieâsu aám. Haõy khuyeán khích treû em laøm "giöôøng eâm" cho Thaùnh Nhi Gieâsu, ñoù laø coá gaéng thöïc hieän caùc vieäc laøm toát. Haõy cho treû bieát raèng daâng Chuùa Haøi Ñoàng "moùn quaø" gì cuõng ñöôïc, khoâng caàn giaù trò vaät chaát, chuû yeáu laø tinh thaàn vaø noùi leân söï ñoaøn tuï trong gia ñình cuûa Chuùa.
Thaùnh gia laø hình aûnh moät gia ñình haïnh phuùc, nhaéc nhôû moïi ngöôøi phaûi bieát nhöôøng nhòn vaø yeâu thöông nhau chaân thaønh. Ñöùc Meï vaø Ñöùc Thaùnh Giuse vaát vaû suoát haønh trình veà queâ höông, roài Chuùa Gieâsu ra ñôøi trong caûnh ngheøo khoù. Ñieàu ñoù nhaéc nhôû chuùng ta höôùng veà nhöõng ngöôøi ngheøo, coù theå thì chia seû vôùi hoï moät chuùt quaø thì thaät laø yù nghóa, thieän cöû naøy raát ñeïp loøng Chuùa.
Caây Gie-se: Caây Gie-se nhaéc chuùng ta nhôù tôùi gia phaû Ñöùc Kitoâ (x. Mt 1:1-17). Caây Gie-se laø bieåu töôïng gia phaû Chuùa Gieâsu, lieân quan Kinh thaùnh vôùi lòch söû cöùu ñoä, töø khai thieân laäp ñòa tôùi Ñöùc Kitoâ. Coù theå duøng moät caây xanh naøo ñoù ñeå nhaéc nhôû moïi ngöôøi veà yù nghóa cöùu ñoä trong Muøa Voïng vaø Muøa Giaùng Sinh.
Leã Thaùnh Nicoâla: Leã Thaùnh Nicoâla ngaøy 6 thaùng Möôøi Hai, laøm noåi baät Muøa Voïng. Thaùnh Nicoâla ñöôïc quen goïi laø OÂng Giaø Noâ-en (Santa Klaus), moät oâng giaø toát buïng vaø haøo phoùng vôùi caùc treû em ngoan ngoaõn. Treû em hy voïng nhaän ñöôïc quaø cuûa oâng giaø naøy ñeå bieát mình laø ñöùa treû ngoan.
Neán Ñöùc Kitoâ: Ñoù laø caây neán traéng vaø lôùn, bieåu töôïng cuûa Ñöùc Kitoâ laø AÙnh Saùng Theá Gian, Nguoàn Saùng Cöùu Ñoä. Neán naøy ñöôïc thaép suoát naêm vaøo böõa côm chieàu Chuùa Nhaät, nhaéc nhôû moïi ngöôøi mong chôø Ñöùc Kitoâ, ñoàng thôøi cöû haønh söï giaùng sinh vaø phuïc sinh cuûa Ngaøi.
Neán Ñöùc Maria: Moät soá gia ñình coù thoùi quen trang trí Neán Ñöùc Kitoâ baèng mieáng vaûi voan vaøo ngaøy 8 thaùng Möôøi Hai, leã Meï Voâ Nhieãm. Vaøo ngaøy leã troïng naøy, moät soá ngöôøi ñaët moät caây neán coù daûi vaûi xanh tröôùc töôïng Ñöùc Meï, ngöôøi ñaõ "xin vaâng" ñeå Chuùa Con nhaäp theå laøm ngöôøi vaø giaùng traàn. Neán thaép saùng trong caùc böõa aên ñeå nhaéc nhôû vieäc Ñöùc Maria mang thai Ñaáng laø "AÙnh saùng Theá gian". Ñieàu naøy cuõng nhaéc nhôû caùc thaønh vieân trong gia ñình giöõ cho aùnh saùng aân suûng luoân chaùy saùng khi mong chôø Ñöùc Kitoâ ñeán theá gian.
Baùnh Thaùnh Lucia: Leã Thaùnh Lucia, trinh nöõ töû ñaïo, ngaøy 13 thaùng Möôøi Hai. Leã naøy ñaùnh daáu baét ñaàu Muøa Giaùng Sinh ôû Thuïy Ñieån. Ngöôøi ta coù nhöõng coâng thöùc laøm loaïi baùnh truyeàn thoáng naøy.
Baùnh Giaùng Sinh: Coù nhieàu coâng thöùc laøm baùnh naøy. Ngöôøi ta laøm baùnh vaøo khoaûng ngaøy 20 thaùng Möôøi Hai. Ñeán leã Giaùng Sinh, moïi ngöôøi trong gia ñình cuøng nöôùng baùnh vaø thöôûng thöùc baùnh. Ngoâi Hai giaùng sinh laøm ngöôøi ñeå cöùu ñoä nhaân loaïi, nieàm haïnh phuùc lôùn lao bieát bao!
Caây Noâ-en: Cuõng goïi laø Caây Giaùng Sinh. Caøng ngaøy ngöôøi ta caøng muoán Caây Giaùng Sinh ñöôïc laøm pheùp, nhö phöôùc laønh cuûa gia ñình trong dòp Giaùng Sinh thaùnh ñöùc. Cha meï neân nhaéc con caùi raèng Caây naøy lieân quan caùc lónh vöïc cuûa ñöùc tin. Chaúng haïn, cha meï coù theå nhaéc nhôû raèng cha meï ñaàu tieân cuûa chuùng ta khoâng ñöôïc pheùp aên traùi cuûa moät caây goïi laø Caây Caám, nhöng hoï ñaõ baát tuaân vì nghe lôøi xuùi daïi cuûa ma quyû. Chuùa Gieâsu ñaõ phaûi traû giaù cho chuùng ta baèng caùch phaûi cheát treo treân Caây Thaùnh Giaù (x. Cv 5:29-32).
Laïy Thieân Chuùa toaøn naêng, Ngoâi Lôøi ñaõ maëc xaùc phaøm vaø nhaäp theå qua cung loøng Trinh Nöõ Maria ñeå cöùu ñoä chuùng con. Xin taï ôn Ngaøi. Xin giuùp chuùng con bieát doïn ñöôøng cho Chuùa Con ñeán, vaø bieát doïn saïch "maùng coû taâm hoàn" ñeå xöùng ñaùng laøm nôi ngöï xuoáng haèng ngaøy. Xin Thaùnh Linh chuaån bò cho chuùng con ñeå xöùng ñaùng ñoùn tieáp Ñaáng Cöùu Theá. Chuùng con caàu xin nhaân danh Thaùnh Töû Gieâsu, Ñaáng cöùu ñoä chuùng con. Amen.
Traàm Thieân Thu (Chuyeån ngöõ töø CatholicEducation.org)
(Nguoàn: Giaùo phaän Nha Trang)