Söù ñieäp hoøa bình
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha töø Hiroshima
Söù ñieäp hoøa bình cuûa Ñöùc Thaùnh Cha töø Hiroshima.
G. Traàn Ñöùc Anh, O.P.
Hiroshima (Vatican News 24-11-2019) - Trong buoåi caàu nguyeän cho caùc naïn nhaân bom nguyeân töû taïi Hiroshima, chieàu toái ngaøy 24 thaùng 11 naêm 2019, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ taùi keâu goïi theá giôùi töø boû vieäc söû duïng naêng löôïng haït nhaân vaøo muïc tieâu chieán tranh, vaø vöôït thaéng moïi baát ñoàng baèng con ñöôøng ñoái thoaïi.
Sau thaùnh leã chieàu ngaøy 24 thaùng 11 naêm 2019 taïi saân daõ caàu ôû thaønh phoá Nagasaki, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ra phi tröôøng ñeå ñaùp maùy bay, luùc quaù 4 giôø röôõi chieàu, ñi Hiroshima, ñeå töôûng nieäm caùc naïn nhaân bom nguyeân töû vaø gioùng leân söù ñieäp hoøa bình.
Sau hôn 1 giôø bay, Ñöùc Thaùnh Cha tôùi Hiroshima, thaønh phoá coù gaàn 1 trieäu 200 ngaøn daân cö, ñoâng gaàn gaáp 3 Nagasaki, laø nôi quaû bom nguyeân töû ñaàu tieân trong lòch söû ñöôïc neùm xuoáng ñaây ngaøy 06 thaùng 08 naêm 1945 laøm cho 150 ngaøn ngöôøi cheát töùc khaéc, haøng chuïc ngaøn ngöôøi cheát trong nhöõng naêm thaùng sau ñoù vì phoùng xaï.
Töø phi tröôøng, Ñöùc Thaùnh Cha ñi baèng xe theâm 53 caây soá ñeå tôùi Coâng vieân töôûng nieäm hoøa bình, taïi nôi bom nguyeân töû ñöôïc neùm xuoáng. Ñaøi töôûng nieäm hoøa bình ñöôïc thieát laäp naêm 1954 treân khu ñaát roäng hôn 120 ngaøn meùt vuoâng, xung quanh laø nhöõng vöôøn caây vaø nhieàu cô caáu töôûng nieäm khaùc.
Ñaøi töôûng nieäm coù maùi voøm baèng kieáng vaø trong khu vöïc naøy cuõng coù moät thính ñöôøng vaø moät baûo taøng vieän hoøa bình.
Khi ñeán ñaây luùc 8 giôø 40 phuùt giôø ñòa phöông, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ ñöôïc oâng Tænh Thöôûng, thò tröôûng vaø chuû tòch hoäi ñoàng thaønh phoá chaøo ñoùn. Ngaøi kyù vaøo soå vaøng löu nieäm vaø chaøo thaêm 20 vò laõnh ñaïo toân giaùo, vaø ñaïi dieän caùc naïn nhaân, tröôùc khi ñaët voøng hoa tröôùc ñaøi töôûng nieäm.
Ñöùc Thaùnh Cha vaø 1,300 ngöôøi hieän dieän caàu nguyeän trong thinh laëng theo nhòp tieáng chieâng nheï nhaøng.
Roài moïi ngöôøi laéng nghe chöùng töø cuûa hai ngöôøi soáng soùt: moät phuï nöõ 14 tuoåi khi xaûy ra vuï neùm bom. Baø ñaõ chöùng kieán tình traïng bao nhieâu ngöôøi thaân yeâu, baïn höõu vaø nhöõng ngöôøi quen bieát cheát vì beänh ung thö do phoùng xaï nguyeân töû. Baø laøm vieäc khoâng ngöøng ñeå coå voõ baøi tröø haït nhaân.
Chöùng töø thöù hai cuûa moät naïn nhaân, oâng khoâng ñeán ñöôïc, neân moät ngöôøi ñaõ ñoïc thay chöùng töø. Luùc aáy oâng môùi 17 tuoåi. Tuy soáng soùt nhöng oâng chòu ñau khoå raát nhieàu vì nhöõng haäu quaû.
Söù ñieäp hoøa bình cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Taïi nôi naøy, bao nhieâu ngöôøi nam nöõ, nhöõng mô öôùc vaø hy voïng cuûa hoï chæ coøn laïi boùng ñen vaø thinh laëng sau khi luoàng chôùp vaø löûa loùe leân. Trong khoaûnh khaéc, taát caû bò thieâu huûy do moät hoá ñen toái taøn phaù vaø cheát choùc. Töø vöïc thaúm thinh laëng aáy, ngaøy hoâm nay ngöôøi ta coøn tieáp tuïc laéng nghe tieáng keâu maïnh meõ cuûa nhöõng ngöôøi khoâng coøn nöõa. Hoï ñeán töø nhieàu nôi khaùc nhau, coù nhöõng teân khaùc nhau, moät vaøi ngöôøi trong soá hoï noùi nhöõng tieáng khaùc. Nhöng taát caû cuøng chung moät soá phaän, trong moät giôø thaûm khoác maõi maõi ñaùnh daáu khoâng nhöõng lòch söû ñaát nöôùc naøy, nhöng caû khuoân maët cuûa nhaân loaïi."
"Nôi ñaây, toâi nhôù ñeán taát caû caùc naïn nhaân vaø cuùi mình tröôùc söùc maïnh vaø phaåm giaù cuûa nhöõng ngöôøi soáng soùt sau nhöõng luùc ñaàu tieân aáy, nhöng trong nhieàu naêm trôøi, ñaõ chòu trong thaân theå hoï nhöõng ñau ñôùn caáp tính nhaát, vaø trong taâm trí hoï, nhöõng maàm moáng cuûa söï cheát ñaõ tieáp tuïc tieâu hao sinh löïc cuûa hoï".
Nhö ngöôøi löõ haønh hoøa bình tröôùc nhöõng ñe doïa
Ñöùc Thaùnh Cha noùi tieáp: "Toâi caûm thaáy coù nghóa vuï phaûi ñeán nôi naøy nhö moät ngöôøi löõ haønh hoøa bình, ñeå caàu nguyeän, nhôù ñeán caùc naïn nhaân voâ toäi cuûa bao nhieâu baïo löïc, mang trong taâm hoàn nhöõng lôøi caàu khaån vaø khaùt voïng cuûa nhöõng ngöôøi nam nöõ thôøi nay, ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi treû, hoï ñang mong öôùc hoøa bình, laøm vieäc cho hoøa bình, hy sinh cho hoøa bình..."
"Vôùi loøng khieâm haï, toâi muoán laø tieáng noùi cuûa nhöõng ngöôøi, maø tieáng noùi cuûa hoï khoâng ñöôïc laéng nghe. Hoï lo aâu baát an nhìn nhöõng caêng thaúng ñang gia taêng trong thôøi nay, nhöõng baát bình ñaúng vaø baát coâng khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc, ñang ñe doïa söï soáng chung cuûa nhaân loaïi, söï baát löïc traàm troïng trong vieäc chaêm soùc caên nhaø chung cuûa chuùng ta, söï lieân tuïc vaø nhaát thôøi tìm tôùi caùc voõ khí, nhö theå chuùng baûo ñaûm moät töông lai hoøa bình."
Leân aùn voõ khí haït nhaân
"Vôùi taát caû xaùc tín, toâi muoán laäp laïi raèng söû duïng naêng löôïng haït nhaân vaøo nhöõng muïc tieâu chieán tranh, ngaøy nay hôn bao giôø heát, laø moät toäi aùc, khoâng nhöõng choáng laïi con ngöôøi vaø nhaân phaåm, nhöng coøn choáng laïi moïi khaû theå töông lai trong caên nhaø chung cuûa chuùng ta. Söï söû duïng naêng löôïng haït nhaân vaøo muïc tieâu chieán tranh laø voâ luaân. Chuùng ta seõ bò phaùn xeùt veà ñieàu naøy. Caùc theá heä töông lai seõ ñöùng leân laøm ngöôøi xeùt xöû söï thaát baïi cuûa chuùng ta, neáu chuùng ta noùi veà hoøa bình maø khoâng thi haønh hoøa bình baèng nhöõng hoaït ñoäng cuûa chuùng ta giöõa caùc daân toäc treân traùi ñaát. Laøm sao chuùng ta coù theå noùi veà hoøa bình trong khi chuùng ta kieán taïo nhöõng voõ khí môùi meû vaø kinh khuûng? Laøm sao chuùng ta coù theå noùi veà hoøa bình trong khi chuùng ta bieän minh cho moät soá haønh ñoäng baát hôïp phaùp vôùi nhöõng dieãn vaên kyø thò vaø oaùn gheùt? ..."
Chaáp nhaän nhöõng khaùc bieät
Vieäc kieán taïo hoøa bình trong söï thaät vaø coâng lyù coù nghóa laø nhìn nhaän raèng "raát nhieàu khi coù nhöõng khaùc bieät, caû nhöõng dò bieät lôùn lao, trong kieán thöùc, trong nhaân ñöùc, caùc khaû naêng phaùt minh, trong vieäc sôû höõu cuûa caûi vaät chaát" (Pacem in terris, 49), nhöng ñieàu ñoù khoâng bao giôø coù theå bieän minh cho chuû yù aùp ñaët cho ngöôøi khaùc nhöõng sôû thích ñaëc thuø cuûa mình. Traùi laïi taát caû nhöõng ñieàu ñoù coù theå laø moät lyù do ñeå laõnh traùch nhieäm vaø toân troïng nhieàu hôn. Cuõng vaäy, caùc coäng ñoàng chính trò, coù theå coù nhöõng khaùc bieät hôïp phaùp vôùi nhau veà möùc ñoä vaên hoùa hoaëc phaùt trieån kinh teá, ñeàu ñöôïc keâu goïi daán thaân laøm vieäc "cho söï thaêng tieán chung", cho thieän ích cuûa taát caû moïi ngöôøi (ibid. 49-50).
"Thöïc vaäy, neáu chuùng ta thöïc söï muoán xaây döïng moät xaõ hoäi coâng baèng vaø an ninh hôn, chuùng ta phaûi rôøi boû khí giôùi: "Khoâng theå yeâu thöông maø tay caàm voõ khí taán coâng" (Paul VI, ngaøy 04/10/1965 taïi Lieân Hieäp Quoác, n.5) ...
Ba meänh leänh luaân lyù
Ñöùc Thaùnh Cha cuõng khaúng ñònh raèng: "Töôûng nhôù, ñoàng haønh vôùi nhau, baûo veä. Ñoù laø ba meänh leänh luaân lyù, caøng coù moät yù nghóa maïnh meõ vaø phoå quaùt hôn taïi Hiroshima naøy, vaø chuùng coù khaû naêng môû ra moät con ñöôøng hoøa bình thöïc söï. Vì theá, chuùng ta khoâng theå ñeå cho caùc theá heä hieän taïi vaø töông lai maát kyù öùc veà nhöõng gì ñaõ xaûy ra. Kyù öùc laø moät baûo ñaûm vaø khích leä ñeå xaây döïng moät töông lai coâng chính vaø huynh ñeä hôn; kyù öùc lan truyeàn, ñeå thöùc tænh löông taâm cuûa taát caû moïi ngöôøi nam nöõ, nhaát laø nhöõng ngöôøi ngaøy nay ñang giöõ moät vai troø ñaëc bieät ñoái vôùi vaän meänh cuûa caùc daân nöôùc; kyù öùc sinh ñoäng giuùp noùi töø theá heä naøy sang theá heä khaùc: khoâng bao giôø xaûy ra nöõa!"
Hieäp nhaát vaø hy voïng
"Chính vì theá, chuùng ta ñöôïc keâu goïi cuøng hieäp nhaát tieán böôùc vôùi nhau, vôùi caùi nhìn caûm thoâng vaø tha thöù, môû ra chaân trôøi hy voïng vaø mang nhöõng tia saùng vaøo giöõa nhieàu ñaùm maây ñang laøm cho baàu trôøi ñen toái. Chuùng ta haõy môû cöûa ñoùn nhaän hy voïng, trôû thaønh nhöõng duïng cuï hoøa giaûi vaø hoøa bình. Ñieàu naøy seõ luoân coù theå thöïc hieän ñöôïc, neáu chuùng ta coù khaû naêng baûo veä vaø nhìn nhaän nhau nhö anh em trong cuøng moät vaän meänh chung. Theá giôùi chuùng ta coù lieân heä vôùi nhau, khoâng nhöõng vì söï hoaøn caàu hoùa, nhöng vaãn luoân vì traùi ñaát chung, ñang ñoøi hoûi hôn caùc thôøi khaùc, haõy ngöng nhöõng quyeàn lôïi cuûa nhöõng nhoùm hoaëc phe phaùi, ñeå ñaït tôùi söï cao caû cuûa nhöõng ngöôøi ñang chieán ñaáu trong tinh thaàn ñoàng traùch nhieäm, ñeå baûo ñaûm moät töông lai chung."
Khoâng bao giôø chieán tranh nöõa!
"Trong moät lôøi khaån caàu duy nhaát, côûi môû ñoái vôùi Thieân Chuùa vaø taát caû nhöõng ngöôøi nam nöõ thieän chí, nhaân danh taát caû caùc naïn nhaân caùc vuï doäi bom, nhöõng vuï thí nghieäm haït nhaân vaø taát caû caùc cuoäc xung ñoät, chuùng ta cuøng nhau gioùng leân moät tieáng keâu: khoâng bao giôø chieán tranh nöõa, khoâng bao giôø coøn nhöõng tieáng noå cuûa voõ khí, khoâng bao giôø nhieàu ñau khoå nhö vaäy nöõa! Öôùc gì hoøa bình ñeán trong theá giôùi chuùng ta ngaøy nay. Laïy Thieân Chuùa, Chuùa ñaõ höùa vôùi chuùng con: Tình thöông vaø chaân lyù gaëp nhau. Coâng lyù vaø hoøa bình hoân nhau. Chaân lyù seõ naûy maàm töø loøng ñaát vaø coâng lyù seõ xuaát hieän töø trôøi" (Tv 8,11-12).
"Laïy Chuùa xin haõy ñeán, vì trôøi ñaõ toái, vaø nôi naøo ñaày taøn phaù, öôùc gì ngaøy hoâm nay ñöôïc doài daøo hy voïng, coù theå vieát vaø thöïc hieän moät lòch söû môùi. Laïy Chuùa laø Vua hoøa bình, xin laøm cho chuùng con trôû thaønh nhöõng duïng cuï vaø phaûn aùnh hoøa bình cuûa Chuùa!"
Keát thuùc buoåi caàu nguyeän, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ trôû laïi phi tröôøng ñeå ñaùp maùy bay trôû laïi Tokyo vaø veà ñeán Toøa Söù Thaàn luùc 10 giôø röôõi ñeâm.