Toång giaùm muïc Tokyo noùi veà
vaán naïn gia ñình taïi Nhaät Baûn
nhaân dòp Ñöùc Giaùo Hoaøng vieáng thaêm
Toång giaùm muïc Tokyo noùi veà vaán naïn gia ñình taïi Nhaät Baûn nhaân dòp Ñöùc Giaùo Hoaøng vieáng thaêm.
Ñöùc Duõng
Tokyo (WHÑ 23-11-2019) - Ñöùc Toång Giaùm Muïc cuûa Tokyo, Isao Kikuchi, noùi vôùi CNA veà thaùch ñoá ñoái vôùi Giaùo hoäi Coâng giaùo Nhaät Baûn ñeå giöõ gìn hoân nhaân ngöôøi Coâng giaùo tröôùc söï suy giaûm daân soá ñang dieãn ra vaø söï thôø ô toân giaùo töø giôùi treû Nhaät Baûn.
"Daân soá giaûm do tyû leä sinh thaáp, cuøng vôùi daân soá giaø khoâng chæ laø vaán ñeà cuûa Giaùo hoäi maø laø vaán ñeà cuûa toaøn xaõ hoäi Nhaät Baûn."
Toång giaùm muïc ñöa ra nhaän xeùt naøy ngay tröôùc khi Ñöùc Giaùo hoaøng Phanxicoâ ñeán thaêm Nhaät Baûn töø ngaøy 23 ñeán 26 thaùng 11 naêm 2019.
"Cuoäc khuûng hoaûng sinh ñeû", theo caùch goïi cuûa ngöôøi Nhaät, thöïc söï ñöôïc coi laø moät trong nhöõng moái ñe doïa nguy hieåm nhaát maø Nhaät Baûn phaûi ñoái maët trong töông lai gaàn."
Keå töø khi cuoäc noå bong boùng kinh teá xaûy ra, moãi theá heä keá tieáp ñeàu giaûm, nhieàu ngöôøi Nhaät vaãn chöa laäp gia ñình hoaëc vaãn khoâng coù con. Ngay caû vieäc thuï thai trong soá nhöõng baäc cha meï ñaõ yù thöùc ñöôïc vaán ñeà, thì soá löôïng treû em trung bình laø chæ töø moät ñeán hai.
Gia ñình coù ba con laø khoâng phoå bieán, vaø gia ñình coù nhieàu hôn ba con laø cöïc kyø hieám.
Söï suïp ñoå lieân tuïc daân soá trong quoác gia naøy ñaõ aûnh höôûng tieâu cöïc ñeán moïi thaønh phaàn cuûa xaõ hoäi Nhaät Baûn. Thanh nieân nam nöõ baây giôø phaûi ñoái maët vôùi moät töông lai ôû moät ñaát nöôùc coù neàn kinh teá döï kieán seõ xaáu ñi nghieâm troïng. Caùc theá heä ngöôøi cao tuoåi ñang gaëp khoù khaên trong vieäc toàn taïi khi ngaân saùch höu trí cuûa chính phuû bò haïn cheá do khoaûng caùch giöõa soá ngöôøi nghæ höu cao tuoåi vôùi soá coâng daân lao ñoäng daàn thu heïp laïi.
Ñöùc Toång Giaùm muïc Kikuchi ñöa ra ví duï: khi chuùng ta xem caùc cöûa haøng sieâu thò, thì nhieàu ngöôøi laøm vieäc ôû ñoù laø ngöôøi giaø Nhaät Baûn hoaëc ngöôøi nöôùc ngoaøi treû tuoåi.
Caùch ñaây khoâng laâu, nhaân vieân nöôùc ngoaøi ôû cöûa haøng sieâu thò laø raát hieám ôû Nhaät Baûn. Nhöng baây giôø, coù gaàn 60,000 ngöôøi nöôùc ngoaøi ñang laøm vieäc taïi caùc cöûa haøng sieâu thò trong caû nöôùc. Nhieàu sinh vieân nöôùc ngoaøi ñang tìm kieám coâng vieäc baùn thôøi gian ôû ñaây.
Ñöùc Toång Giaùm muïc noùi: "Kòch baûn töông töï ñöôïc phaûn aùnh trong Giaùo hoäi ngaøy nay, vaø vì noù khoâng khaùc vôùi tình hình cuûa xaõ hoäi Nhaät Baûn, nhöng toâi khoâng caûm thaáy noù ôû moät möùc ñoä nguy hieåm voán coù cuûa noù, thay vaøo ñoù, vì Giaùo hoäi laø moät coäng ñoàng nhoû chæ chieám chöa ñeán 1% daân soá, neân toâi thaáy ñoù laø cô hoäi ñeå Tin möøng ñöôïc rao giaûng khaép nôi, moät tieàm naêng ñeå môû roäng caùc hoaït ñoäng truyeàn giaùo."
Theo döõ lieäu gaàn ñaây nhaát, khoaûng 35% ngöôøi Nhaät tuyeân boá Phaät giaùo laø toân giaùo cuûa hoï, trong khi khoaûng 3-4% tuyeân boá tuaân thuû nghieâm ngaët Thaàn ñaïo hoaëc caùc toân giaùo truyeàn thoáng. Chæ 1-2% ngöôøi Nhaät tuyeân boá Kitoâ giaùo laø toân giaùo cuûa hoï, vaø chæ khoaûng moät nöûa soá Kitoâ höõu Nhaät Baûn theo Coâng giaùo.
Tuy nhieân, toâi thöøa nhaän raèng ñöùc tin Coâng giaùo khoâng ñöôïc cha meï truyeàn laïi cho con caùi hoï laø moät vaán ñeà lôùn. Ñieàu naøy chuû yeáu laø do söï suïp ñoå cuûa heä thoáng gia ñình truyeàn thoáng Nhaät Baûn trong boái caûnh xaõ hoäi hieän taïi.
YÙ thöùc cuûa ngöôøi Nhaät veà heä thoáng gia ñình truyeàn thoáng maø Ñöùc Toång Giaùm muïc noùi ñeán raát ñôn giaûn: moät ngöôøi cha chaêm chæ laøm vieäc kieám tieàn; moät ngöôøi meï chuyeân giöõ gìn taøi saûn, gia ñình vaø treû em trong taàm kieåm soaùt; nhöõng ñöùa treû daønh thôøi gian giöõa gia ñình, tröôøng hoïc vaø caùc nhoùm coäng ñoàng nhö caùc ñoäi theå thao; vaø oâng baø laø ngöôøi giuùp nuoâi daïy con caùi vaø baûo toàn gia ñình toát nhaát coù theå.
Phong caùch gia ñình naøy cuõng ñöôïc goïi laø hoä gia ñình nhieàu theá heä, vaø ngaøy caøng trôû neân hieám hoi ôû Nhaät Baûn, ñaëc bieät laø ôû caùc khu vöïc ñoâ thò lôùn nhö Tokyo.
Ñöùc Toång Giaùm muïc Kikuchi cho bieát: "Söï suïp ñoå xaûy ra bôûi tình hình taïi nôi laøm vieäc vaø tình hình kinh teá Nhaät Baûn ñang thay ñoåi (vieäc laøm khoâng coá ñònh, phaûi laøm theâm giôø, caû cha vaø meï ñeàu phaûi laøm vieäc), vaø caùc hoaït ñoäng quaù möùc trong giaùo duïc treû em, caùc hoaït ñoäng ngoaïi khoùa thöôøng ñöôïc toå chöùc vaøo thöù Baûy, Chuùa nhaät vaø ngaøy leã, vaø hoïc sinh thöôøng bò baét hoïc theâm giôø trong caùc "tröôøng luyeän thi" do chaát löôïng giaùo duïc giaûm suùt."
Vaên hoùa laøm vieäc taøn nhaãn cuûa Nhaät Baûn haàu nhö khoâng ñöôïc nhaän bieát. Hình aûnh ngöôøi laøm vieäc kieät söùc maø khoâng ñöôïc traû löông theâm giôø vaøo ban ñeâm laø moät bieåu töôïng coù theå nhaän thaáy. Laøm vieäc nhö vaäy laø moät trong nhöõng ñònh kieán ##laâu daøi nhaát cuûa ngöôøi daân Nhaät Baûn.
Vaøi thaäp kyû gaàn ñaây, phuï nöõ cuõng thöôøng xuyeân tham gia vaøo löïc löôïng lao ñoäng. Hoï saün saøng hoaëc ñoâi khi khoâng coù söï löïa choïn naøo khaùc do aùp löïc kinh teá, cuõng nhö vieäc nuoâi daïy con caùi.
Tuy nhieân, ít ñöôïc bieát ñeán hôn laø nhöõng ñieàu khaét khe daønh cho hoïc sinh trung hoïc cô sôû vaø trung hoïc phoå thoâng ñeå tham gia vaøo caùc nhoùm sau giôø hoïc vôùi caùc baïn ñoàng trang löùa. Ñaëc bieät laø caùc ñoäi theå thao mang tính caïnh tranh. Caâu laïc boä aâm nhaïc, ngheä thuaät vaø khieâu vuõ cuõng ñoøi hoûi raát cao veà thôøi gian cuûa treû em.
Gioáng nhö cha meï cuûa chuùng ñang gaùnh naëng vôùi nhöõng kyø voïng trong coâng vieäc, treû em thöôøng daønh nhieàu thôøi gian ra khoûi gia ñình hôn.
Ñöùc Toång Giaùm muïc than thôû: "Töø nöôùc ngoaøi, chuùng toâi thaäm chí coøn nghe thaáy nhöõng tieáng noùi chæ ra raèng caùc söï kieän coäng ñoàng vaø tröôøng hoïc thöôøng ñöôïc toå chöùc vaøo thöù Baûy vaø Chuùa nhaät ñang aâm thaàm laøm khoå giaùo hoäi"
Nhieàu nhoùm theå thao yeâu caàu caùc thaønh vieân taäp luyeän vaøo thöù Baûy vaø Chuùa nhaät - thôøi ñieåm maø haàu heát caùc gia ñình seõ ñi döï leã.
Ngoaøi ra, söï suïp ñoå trong heä thoáng gia ñình truyeàn thoáng cuûa Nhaät Baûn cuõng ñaõ khieán caùc cuoäc hoân nhaân deã tan vôõ, taïo neân nhöõng baø meï ñôn thaân nuoâi con trong caûnh ngheøo khoù.
Trong hoaøn caûnh nhö vaäy, thaät khoù ñeå tìm thaáy thôøi gian ñeå ñöa treû em ñeán nhaø thôø vaøo Chuùa nhaät, vaø cuõng khoù tìm ñöôïc thôøi gian ñeå chia seû ñöùc tin taïi gia ñình.
Söï tham gia vaøo caùc caâu laïc boä laø khoâng baét buoäc. Nhöng neáu khoâng tham gia vaøo moät ñoäi theå thao hoaëc nhoùm theo sôû thích thì coù theå khieán moät hoïc sinh phaùt trieån thieáu caân baèng.
Vaø trong khi caùc caëp vôï choàng ñöôïc taëng thöôûng veà maët taøi chính ñeå taïo ra nhöõng gia ñình lôùn hôn, thì chính phuû laïi khoâng theå giuùp cho ngöôøi treû Nhaät Baûn moät thuùc ñaåy ñuû maïnh ñeå khieán hoï thích thuù vôùi yù töôûng veà moät gia ñình truyeàn thoáng.
Chính saùch mieãn phí hoïc maãu giaùo vaø chaêm soùc treû em gaàn ñaây ñaõ ñöôïc thieát laäp sau khi moät döï luaät ñöôïc thoâng qua - döï luaät laø moät bieän phaùp ñeå khuyeán khích sinh nhieàu con hôn, truùt boû gaùnh naëng chaêm soùc cuûa cha meï. Nhöng caùc khoaûn trôï caáp haøng thaùng vaø tröôøng maãu giaùo mieãn phí khoâng ñuû ñeå keùo laïi laøn soùng suy giaûm daân soá Nhaät Baûn.
Chæ coá gaéng khuyeân moïi ngöôøi trôû laïi gia ñình truyeàn thoáng khoâng phaûi laø moät giaûi phaùp. Vaán ñeà khoâng chæ lieân quan ñeán giaùo hoäi, maø coøn phaûi ñöôïc caû xaõ hoäi ñoàng taâm giaûi quyeát. Neáu tình traïng naøy tieáp dieãn, toâi sôï khoâng chæ gia ñình maø caû coäng ñoàng ñòa phöông seõ suïp ñoå vaø bieán maát khoûi toaøn xaõ hoäi Nhaät Baûn.
Ñöùc Duõng
(Nguoàn: Timothy Nerozzi, Catholic News Agency)