Moãi chuùng ta ñeàu coù moät chuùt bieät phaùi
vaø moät chuùt nhö ngöôøi thu thueá
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ: Moãi chuùng ta ñeàu coù moät chuùt bieät phaùi vaø moät chuùt nhö ngöôøi thu thueá.
Hoàng Thuûy
Vatican (Vatican News 27-10-2019) - Trong baøi giaûng Thaùnh leã keát thuùc Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc veà Amazon, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ môøi goïi caùc tín höõu caàu nguyeän xin nhaän ra mình toäi loãi ngheøo heøn caàn ñöôïc thöông xoùt vaø loaïi boû söï khinh khi töï phuï ñoái vôùi ngöôøi khaùc. Ñöùc Thaùnh Cha cuõng nhaéc nhôû Giaùo hoäi bieát laéng nghe tieáng keâu than cuûa ngöôøi ngheøo, laø tieáng keâu hy voïng cuûa Giaùo hoäi.
Saùng Chuùa nhaät 27 thaùng 10 naêm 2019, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ cöû haønh Thaùnh leã keát thuùc Thöôïng Hoäi ñoàng Giaùm muïc veà Amazon, sau 3 tuaàn nhoùm hoïp taïi Vatican. Cuøng ñoàng teá vôùi Ñöùc Thaùnh Cha coù caùc Hoàng y, Giaùm muïc vaø linh muïc tham döï Thöôïng hoäi ñoàng. Trong soá caùc tín höõu tham döï Thaùnh leã, cuõng coù nhieàu ngöôøi baûn ñòa Amazon vaø caùc tham döï vieân cuûa Thöôïng Hoäi ñoàng, ñaëc bieät coù moät soá thaønh vieân thuoäc coäng ñoaøn "Con Taøu".
Trong baøi giaûng, Ñöùc Thaùnh Cha phaân tích thaùi ñoä caàu nguyeän cuûa ba nhaân vaät: ngöôøi Phariseâu vaø ngöôøi thu thueá trong duï ngoân cuûa Chuùa Gieâsu vaø ngöôøi ngheøo trong baøi ñoïc thöù nhaát.
1. "Khoâng coù tình yeâu, thay vì caàu nguyeän, ngöôøi Phariseâu laïi töï khen mình
Ngöôøi Phariseâu baét ñaàu caàu nguyeän baèng caùch thöùc raát toát, "Laïy Chuùa con caûm taï Chuùa", ñoù laø ngôïi khen Chuùa. Nhöng ñoäng löïc ngôïi khen cuûa oâng ta thì khoâng toát: vì oâng "khoâng nhö nhöõng ngöôøi khaùc", vì oâng aên chay, laøm vieäc thieän, ñoùng thueá... (xem Ñnl 14,22). OÂng ta haõnh dieän ñang chu toaøn caùc leà luaät nhöng queân ñieàu lôùn nhaát: yeâu Chuùa vaø tha nhaân (xem Mt 22,36-40). OÂng ta chæ chuù troïng vaøo mình, töï tin veà söï toát laønh, khaû naêng giöõ leà luaät, nhöng laïi khoâng coù tình yeâu. Khoâng coù tình yeâu thì ngay caû nhöõng ñieàu toát nhaát cuõng khoâng coù giaù trò gì, nhö thaùnh Phaoloâ ñaõ noùi (xem 1Cr 13). Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt raèng thay vì caàu nguyeän, ngöôøi naøy chæ khen ngôïi chính mình. Thöïc teá laø oâng khoâng caàn caàu xin Chuùa ñieàu gì bôûi vì oâng khoâng caûm thaáy mình caàn hay maéc nôï, nhöng caûm thaáy mình ñöôïc theâm ñieåm. OÂng ta ôû trong ñeàn thôø Chuùa nhöng ñang thöïc hieän toân giaùo cuûa caùi toâi.
Thôø phöôïng thaät söï cuûa Thieân Chuùa luoân thoâng qua tình yeâu tha nhaân
Ñöùc Thaùnh Cha noùi tieáp: OÂng ta cuõng queân caû tha nhaân; oâng ta khinh khi hoï: ñoái vôùi oâng hoï khoâng coù giaù trò gì. "Nhöõng ngöôøi khaùc", caùch goïi naøy chöùng toû oâng loaïi hoï ra, ñaët hoï xa caùch vôùi mình. Ñaây laø thaùi ñoä chuùng ta gaëp raát nhieàu trong cuoäc soáng vaø trong lòch söû. Nhieàu laàn coù nhöõng ngöôøi, nhö ngöôøi Phariseâu ñöùng tröôùc ngöôøi thu thueá, döïng leân nhöõng böùc töôøng ñeå ngaên caùch hoï, ñeå loaïi boû ngöôøi khaùc hôn nöõa. Khi xem hoï khoâng coù giaù trò, ngöôøi ta coi thöôøng truyeàn thoáng, xoùa boû lòch söû, chieám ñoaït ñaát ñai taøi nguyeân. ÑTC noùi: "Nhöõng sai laàm trong quaù khöù khoâng ñuû ñeå ngaên chaën vieäc boùc loät keû khaùc vaø gaây ra veát thöông cho anh em chuùng ta cho chò ñaát cuûa chuùng ta: chuùng ta ñaõ nhìn thaáy noù trong khuoân maët ñaày veát seïo cuûa Amazon. Toân giaùo cuûa baûn ngaõ vaãn tieáp tuïc, ñaïo ñöùc giaû vôùi caùc nghi thöùc vaø "lôøi caàu nguyeän" cuûa noù, queân ñi söï thôø phöôïng thaät cuûa Thieân Chuùa laø luoân thoâng qua tình yeâu tha nhaân". ÑTC môøi goïi caùc tín höõu xeùt laïi noäi taâm, xem mình coù xem ai ñoù thaáp keùm, bò loaïi boû. Ngaøi môøi goïi xin ôn ñeå khoâng xem mình laø öu vieät, khoâng cheá nhaïo khinh khi ngöôøi khaùc; xin Chuùa chöõa laønh khoûi thoùi noùi xaáu vaø cheâ traùch ngöôøi khaùc, nhöõng ñieàu Thieân Chuùa khoâng yeâu thích.
2. Caùch caàu nguyeän cuûa ngöôøi thu thueá: nhaän ra mình ngheøo heøn tröôùc Thieân Chuùa
Traùi vôùi caùch caàu nguyeän cuûa ngöôøi Phariseâu, caùch caàu nguyeän cuûa ngöôøi thu thueá giuùp chuùng ta hieåu ñieàu gì ñeïp loøng Thieân Chuùa. OÂng khoâng baét ñaàu baèng caùc öu ñieåm cuûa mình nhöng töø thieáu soùt, khoâng baét ñaàu töø söï giaøu coù cuûa caûi, nhöng töø söï ngheøo khoå trong caùch soáng - vì trong toäi loãi thì ngöôøi ta khoâng soáng bao giôø soáng toát. Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt: "Ngöôøi thu thueá nhaän ra mình ngheøo heøn tröôùc Thieân Chuùa vaø Chuùa laéng nghe lôøi caàu nguyeän vaén goïn cuûa oâng. Ngöôøi thu thueá ñöùng ñaøng xa, khoâng daùm nhìn leân trôøi, ñaám ngöïc. Lôøi caàu nguyeän cuûa oâng xuaát phaùt töø traùi tim chöù khoâng coù veû beân ngoaøi. Caàu nguyeän laø ñeå Chuùa nhìn vaøo noäi taâm cuûa mình, khoâng giaû hình, khoâng bieän hoä".
Tin raèng mình caàn ñöôïc cöùu ñoä
Ñöùc Thaùnh Cha noùi tieáp: Töø thaùi ñoä caàu nguyeän cuûa ngöôøi thu thueá, chuùng ta bieát mình phaûi baét ñaàu töø ñaâu: töø vieäc tin raèng mình caàn ñöôïc cöùu ñoä. Ñoù laø böôùc ñaàu tieân trong toân giaùo cuûa Thieân Chuùa. Trong khi goác reã cuûa sai laàm thieâng lieâng laø tin raèng mình coâng chính. Xem mình laø coâng chính nghóa laø loaïi Thieân Chuùa, Ñaáng coâng chính duy nhaát, ra beân ngoaøi.
Moãi chuùng ta ñeàu coù moät chuùt bieät phaùi vaø moät chuùt gioáng ngöôøi thu thueá
Chuùa Gieâsu cho thaáy moät nghòch lyù trong duï ngoân giöõa ngöôøi ñaïo ñöùc vaø soát saéng nhaát thôøi ñaïi vaø ngöôøi toäi loãi noåi tieáng. Nhöng keát quaû phaùn xeùt thì ñaûo ngöôïc: ngöôøi toát nhöng töï phuï thì thaát baïi; ngöôøi toäi loãi nhöng khieâm nhöôøng thì ñöôïc Chuùa naâng daäy. ÑTC nhaän xeùt: "Trong moãi chuùng ta ñeàu coù moät chuùt Phariseâu vaø moät chuùt bieät phaùi, vì chuùng ta töï phuï, coù theå töï bieän minh, voâ ñòch trong vieäc bieän minh cho chính mình". Ngaøi môøi goïi caàu nguyeän ñeå xin ôn caûm thaáy mình caàn loøng thöông xoùt, caûm thaáy mình laø nhöõng ngöôøi ngheøo noäi taâm. Chæ trong söï ngheøo khoù noäi taâm ôn cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa môùi hoaït ñoäng.
3. Lôøi caàu nguyeän cuûa ngöôøi ngheøo
Lôøi caàu nguyeän cuûa ngöôøi töï xem mình coâng chính bò söùc naëng cuûa caùi toâi keùo xuoáng, khoâng theå voïng leân ñeán Chuùa, coøn lôøi caàu nguyeän cuûa ngöôøi ngheøo thì voïng leân ñeán Thieân Chuùa. Nhöõng ngöôøi ngheøo laø nhöõng ngöôøi giöõ cöûa thieân ñaøng: hoï seõ môû roäng caùc caùnh cöûa söï soáng vónh cöûu. Hoï khoâng xem mình laø chuû cuûa cuoäc soáng naøy, khoâng ñaët mình treân tröôùc ngöôøi khaùc, hoï chæ coù Chuùa laø gia nghieäp suy nhaát.
Tieáng keâu hy voïng cuûa Giaùo hoäi
Ñöùc Thaùnh Cha keát luaän: "Trong Thöôïng Hoäi ñoàng chuùng ta ñaõ nghe tieáng cuûa ngöôøi ngheøo, suy tö veà söï baáp beânh cuûa hoï, bò ñe doïa bôûi nhöõng moâ hình phaùt trieån nguy hieåm. Tuy nhieân, chính trong hoaøn caûnh naøy, nhieàu ngöôøi ñaõ laøm chöùng raèng coù theå nhìn thöïc taïi theo caùch thöùc khaùc baèng caùch ñoùn nhaän noù nhö moät moùn quaø vôùi baøn tay môû roäng, xem thieân nhieân nhö ngoâi nhaø caàn ñöôïc chaêm soùc gìn giöõ vôùi söï tín thaùc vaøo Chuùa. Thieân Chuùa laéng nghe lôøi caàu nguyeän cuûa keû bò aùp böùc. Bao nhieâu laàn trong Giaùo hoäi, tieáng keâu cuûa ngöôøi ngheøo khoâng ñöôïc laéng nghe vaø coù theå bò boùp ngheït vì gaây khoù chòu. Chuùng ta xin ôn bieát laéng nghe tieáng keâu cuûa ngöôøi ngheøo: laø tieáng keâu hy voïng cuûa Giaùo hoäi".