Nhìn laïi Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc
veà mieàn Amazon
Nhìn laïi Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà mieàn Amazon.
G. Traàn Ñöùc Anh OP
Vatican (Vatican News 27-10-2019) - Sau 3 tuaàn leã tieán haønh khaån tröông, Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà mieàn Amazon beá maïc vôùi thaùnh leã troïng theå saùng chuùa nhaät 27 thaùng 10 naêm 2019 taïi Ñeàn thôø Thaùnh Pheâroâ, do Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ cuøng vôùi caùc nghò phuï vaø caùc Linh Muïc cöû haønh.
Nhìn laïi 3 tuaàn leã hoaït ñoäng cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà mieàn Amazzonia, ngöôøi ta thaáy coù söï ñoàng thuaän lôùn veà nhöõng laäp tröôøng beânh vöïc caùc thoå daân mieàn naøy choáng laïi nhöõng chính saùch xaâm löôïc laõnh thoå, boùc loät, ñaøn aùp, chieám höõu baát hôïp phaùp.
Nhöõng ñeà nghò khoâng ñöôïc ñoàng thuaän
Tuy nhieân, veà nhöõng ñeà nghò muïc vuï nhö truyeàn chöùc Linh Muïc cho nhöõng ngöôøi nam chín chaén coù gia ñình, goïi laø viri probati, khoâng ñaït ñöôïc söï ñoàng nhaát. Ngoaøi ra, söï thaêng tieán phuï nöõ, thieát laäp caùc thöøa taùc vuï daønh cho phuï nöõ cuõng ñöôïc söï uûng hoä cuûa ña soá, nhöng vaán ñeà truyeàn chöùc phoù teá nhö thaùnh chöùc cho phuï nöõ thì khoâng ñöôïc söï ñoàng thuaän. Trong soá 180 nghò phuï boû phieáu, coù 137 ñoàng yù vaø 30 vò choáng ñeà nghò truyeàn chöùc phoù teá vónh vieãn cho phuï nöõ. 128 vò uûng hoä vieäc truyeàn chöùc Linh Muïc cho nhöõng ngöôøi coù gia ñình vaø 41 vò choáng. 140 vò ñoàng yù vieäc laäp UÛy ban nghieân cöùu laäp nghi leã phuïc vuï mieàn Amazzonia vaø 29 vò choáng.
Söï kieän gaây oàn aøo nôi dö luaän
Trong dòp Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà mieàn Amazzonia, cuõng xaûy ra moät vuï ñöôïc dö luaän baùo chí noùi ñeán nhieàu, ñoù laø vuï nhöõng pho töôïng baèng goã dieãn taû moät phuï nöõ thoå daân haàu nhö khoâng coù quaàn aùo, ñang mang thai. Ngöôøi thì baûo ñoù laø Pachamama, nöõ thaàn Meï Ñaát cuûa thoå daân, ngöôøi thì baûo nhöõng töôïng ñoù chæ töôïng tröng söï soáng, söï sinh saûn.. Daàu sao söï kieän trong moät leã nghi thoå daân ôû Vöôøn Vatican tröa ngaøy 4 thaùng 10 naêm 2019, tröôùc söï hieän dieän cuûa Ñöùc Thaùnh Cha vaø moät soá Giaùm Muïc, chöùc saéc, coù nhöõng tín höõu thoå daân phuû phuïc tröôùc nhöõng pho töôïng ñoù, ñaõ gaây xoác nôi nhieàu tín höõu, nhaát laø khi caûnh töôïng naøy ñöôïc truyeàn ñi qua caùc phöông tieän truyeàn thoâng treân theá giôùi. Cuõng vaäy khi töôïng aáy ñöôïc röôùc ñi trong buoåi ñi ñaøng thaùnh giaù cuûa caùc nghò phuï vaø trong thaùnh leã khai maïc Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc. Sau cuøng, nhöõng töôïng ñoù ñöôïc tröng baøy tröôùc baøn thôø trong nhaø thôø "Ñöùc Meï Maria beân kia caàu", gaàn Vatican, vaø saùng chuùa nhaät 20 thaùng 10 naêm 2019, coù 2 ngöôøi ñaõ leûn vaøo laáy troäm 4 töôïng vaø quaúng xuoáng soâng Tevere gaàn ñoù. Boä tröôûng Truyeàn thoâng cuûa Toøa Thaùnh, oâng Paolo Ruffini vaø moät soá vò khaùc leân aùn vieäc laøm aáy vaø goïi ñoù laø haønh ñoäng thieáu ñoái thoaïi, kyø thò chuûng toäc vaø baát bao dung. Ñöùc Thaùnh Cha cuõng leân aùn vaø ñaõ xin loãi veà vuï naøy trong tö caùch laø Giaùm Muïc Roma.
Moät phaûn öùng töø xa
Nhöng cuõng coù nhöõng phaûn öùng töø xa, nhö moät thö cuûa moät giaùo daân töø mieàn nam Philippines göûi veà Roma, ñaêng treân moät maïng xaõ hoäi, vôùi noäi dung nhö sau:
"Nhöõng gôïi yù veà nghi thöùc töø mieàn Amazzonia vaø nhöõng pho töôïng baèng goã dieãn taû caùc phuï nöõ mang thai coù theå laøm cho caùc nghò phuï vaø nhöõng vò chung quanh phaán khôûi, nhöng gaây khoù khaên cho caùc tín höõu Coâng Giaùo ôû mieàn nam baùn caàu. Vì trong caùc khu nhaø ôû ngoaïi oâ theá giôùi daân chuùng xem youtube vaø traûi qua nhieàu giôø xem facebook, vaø nhöõng pho töôïng aáy coù moät yù nghóa laøm cho cuoäc soáng cuûa caùc giaùo lyù vieân vaø caùc thöøa sai trôû neân khoù khaên phöùc taïp raát nhieàu, ñöùng tröôùc tình traïng soá caùc tín höõu Coâng Giaùo ngaøy caøng lieân tuïc giaûm suùt.
Ñoù laø kinh nghieäm cuûa baát kyø ai thöïc hieän vaøi cuoäc du haønh truyeàn giaùo ngoaøi AÂu Chaâu, kinh nghieäm ñöùng tröôùc nhöõng giaùo phaùi tin laønh hieáu chieán hoaëc nhöõng giaùo phaùi chuû tröông saép taän theá, hoï daønh phaàn lôùn thôøi gian ñeå taán coâng Giaùo Hoäi Coâng Giaùo vaø loâi keùo caùc tín höõu ra khoûi Giaùo Hoäi. Moät trong nhöõng lyù luaän chuû yeáu cuûa hoï laø: "Nhöõng ngöôøi Coâng Giaùo toân thôø caùc ngaãu töôïng". "Ngöôøi Coâng Giaùo toân thôø ma quæ", vì theá hoï noùi: "Ngöôøi Coâng Giaùo khoâng phaûi laø Kitoâ höõu, vaäy quí vò haõy ñeán vôùi chuùng toâi".
Toâi xin keå moät kinh nghieäm cuûa toâi nhö moät tín höõu thöôøng, vì lyù do rieâng, thöôøng phaûi lui tôùi mieàn cöïc nam Philippines, mieàn Mindanao. Vuøng naøy coù moät soá lôùn daân laø tín ñoà Hoài giaùo ñònh cö taïi ñaây, roài coù söï baønh tröôùng maïnh meõ cuûa Tin Laønh, khieán ngöôøi ta döï ñoaùn mieàn naøy cuõng seõ coù moät töông lai coù maàu saéc Brazil, nghóa laø daân chuùng ngaû theo Tin Laønh Pentecostal, ngay taïi moät quoác gia nhö Philippines, moät trong nhöõng nöôùc ñoâng Coâng Giaùo nhaát theá giôùi.
Khoâng coù ñöôøng phoá naøo, keânh truyeàn hình hoaëc taàn soá Radio naøo maø khoâng coù söï hieän dieän cuûa caùc nhaø truyeàn ñaïo Tin Laønh: hoï tìm caùch chieâu duï caùc tín höõu Coâng Giaùo ñi theo hoï. Muïc tieâu ñaàu tieân cuûa hoï laø thuyeát phuïc daân chuùng tin raèng Giaùo Hoäi Coâng Giaùo laø ñaïo giaû. Thöù hai laø laøm cho caùc tín ñoà aáy noäp thueá thaäp phaân cho giaùo phaùi. Trong boái caûnh ñoù, nhöõng hình aûnh cuùi mình thôø laïy caùc thaàn ngoaïi giaùo - hoaëc nhöõng gì coù veû laø thaàn ngoaïi giaùo - nhö trong leã nghi ngaøy 4 thaùng 10 naêm 2019 taïi vöôøn Vatican, tröôùc söï hieän dieän cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng, ñaõ ñöôïc truyeàn ñi khaép theá giôùi. Vaø taïi Mindanao, ñaëc bieät ôû nhöõng vuøng nhö Nam Cotabato, nôi maø nhöõng ngöôøi Tin Laønh hieän nay chieám tôùi 20, 25% daân soá, nhöõng hình aûnh thôø thaàn töôïng aáy ñaõ giuùp ñôõ raát nhieàu cho caùc nhaø truyeàn ñaïo Tin Laønh thuoäc moïi loaïi: hoï noùi: "coi kìa, nhöõng ngöôøi Coâng Giaùo thôø thaàn töôïng. Ñuùng nhö chuùng toâi vaãn noùi. Nhö Kinh Thaùnh ñaõ noùi".
"Hoâm nay, toâi noùi chuyeän vôùi moät thieáu nöõ, moät nöõ giaùo lyù vieân Coâng Giaùo can ñaûm, caû coâ aáy cuõng laáy laøm göông muø. Toâi thaáy trong gioïng noùi cuûa coâ coù söï xaáu hoå vì khoâng bieát baûo veä ñöùc tin cuûa coâ, khoâng bieát laøm sao giaûi thích cho caùc thieáu nieân bieát raèng, khoâng phaûi laø caùc tín höõu Coâng Giaùo thôø thaàn töôïng. Nhöng vì toân troïng, coâ khoâng muoán bình luaän gì treân Facebook nhöõng gì xaûy taïi Roma, vì neáu coâ baét ñaàu pheâ bình ñieàu xaûy ra taïi Roma thì coâ seõ trôû thaønh ngöôøi trôï giuùp cho Tin Laønh. [Caàn giaûi thích cho daân chuùng vuøng naøy veà nhöõng ñieàu tinh teá, veà thaùi ñoä coi laø ñieàu aùc trong thöïc teá khoâng coù nhö vaäy. Neáu ñieàu ñoù xaûy ra ôû Mindanao, toâi khoâng daùm töôïng töôïng ra phaûn öùng taïi Phi chaâu hoaëc Nam Myõ."]
Ñieàu chaéc haén laø nhöõng hình aûnh aáy, nhìn töø Nam Baùn Caàu, thöïc söï laøm ñau loøng. Vaø chuùng gaây khoù khaên cho cuoäc soáng cuûa nhöõng ngöôøi haèng ngaøy ñaõ phaûi ñöông ñaàu vôùi nguy cô bò Hoài giaùo khuûng boá khi hoï ñi nhaø thôø, vaø ñaøng khaùc phaûi ñoái ñaàu vôùi söï chieâu duï tín ñoà cuûa Tin Laønh khi hoï ñi treân ñöôøng phoá.
"Toâi hy voïng taïi Roma ngöôøi ta hieåu. Hoï töôûng laø seõ chieám ñöôïc mieàn Amazzonia baèng nhöõng vieäc laøm nhö theá, nhöng roài hoï ñaùnh maát phaàn coøn laïi cuûa theá giôùi....".
Coù leõ vuï oàn aøo naøy coù theå traùnh ñöôïc neáu tröôùc ñoù nhöõng ngöôøi chuû xöôùng vieäc mang caùc pho töôïng giaûi thích roõ hôn cho dö luaän veà yù nghóa vieäc laøm naøy, vaø giuùp dö luaän hieåu roõ ñoù khoâng phaûi laø "thôø thaàn töôïng".