Phieân hoïp toaøn theå thöù 15
vaø cuoäc hoïp baùo ngaøy 25 thaùng 10 naêm 2019
taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà Vuøng Amazon
Phieân hoïp toaøn theå thöù 15 vaø cuoäc hoïp baùo ngaøy 25 thaùng 10 naêm 2019 taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà Vuøng Amazon.
Vuõ Vaên An
Vatican (VietCatholic News 25-10-2019) - Theo Vatican News, phieân hoïp toaøn theå thöù 15 cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng ñaëc bieät veà Vuøng Amazon ñaõ dieãn ra ngaøy 25 thaùng 10 naêm 2019 döôùi söï chuû toïa cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ. Taïi phieân hoïp buoåi chieàu, taøi lieäu cuoái cuøng ñaõ ñöôïc trình baày vôùi caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng. 182 nghò phuï ñaõ coù maët taïi phoøng hoïp Thöôïng Hoäi Ñoàng.
Phieân hoïp toaøn theå thöù 16
Trong phieân hoïp treân, cuõng ñaõ dieãn ra vieäc baàu 13 thaønh vieân cho Hoäi ñoàng Haäu Thöôïng Hoäi Ñoàng, theo nguyeân taéc ña soá tuyeät ñoái. Caùc Thaønh vieân môùi ñöôïc baàu ñaïi dieän cho caùc quoác gia chính cuûa Khu vöïc: boán ngöôøi ñeán töø Bataây; hai ngöôøi töø moãi nöôùc Bolivia, Colombia vaø Peru; vaø moät ngöôøi töø Peru, Antilles, Venezuela vaø Ecuador. Ngoaøi nhöõng ngöôøi ñöôïc baàu, ba Thaønh vieân khaùc seõ ñöôïc Ñöùc Giaùo Hoaøng boå nhieäm. Hoäi ñoàng coù nhieäm vuï thöïc thi caùc chæ thò cuûa Thöôïng hoäi ñoàng.
Trình baøy Taøi lieäu
Ngay sau cuoäc boû phieáu, Ñöùc Hoàng Y Claudio Hummes, Toång Töôøng trình vieân cuûa Thöôïng hoäi ñoàng vaø laø Chuû tòch Maïng löôùi Giaùo hoäi Pan-Amazon (REPAM) ñaõ trình baøy Taøi lieäu cuoái cuøng ñeå caùc nghò phuï xem xeùt. Khi giôùi thieäu baûn vaên, Ñöùc Hoàng Y ñaõ neâu baät coâng vieäc to lôùn cuûa UÛy ban soaïn thaûo Taøi lieäu cuoái cuøng, cuõng nhö cuûa caùc Nhoùm nhoû, ñaõ ñöa ra nhieàu söûa ñoåi. Ngaøi noùi, baûn vaên, ñöôïc ñaët trong boái caûnh moät cuoäc khuûng hoaûng sinh thaùi caáp baùch, khieán ta caàn phaûi haønh ñoäng khoâng chaäm treã. Theo ngaøi, vieäc baûo toàn Amazon laø ñieàu neàn taûng cho söï laønh maïnh cuûa haønh tinh; vaø Giaùo hoäi thöøa nhaän ñieàu naøy, vì yù thöùc ñöôïc raèng moät söï hoaùn caûi toaøn dieän ñoái vôùi moät heä sinh thaùi toaøn dieän laø ñieàu caàn thieát. Ngaøi noùi raèng Giaùo hoäi nghe thaáy tieáng keâu cuûa Amazon vaø tieáng keâu cuûa traùi ñaát, caû hai voán laø cuøng moät tieáng keâu, vaø cuõng laø bieåu thöùc cuûa moät nieàm hy voïng lôùn lao. Ñöùc Hoàng Y Hummes keát luaän, Thöôïng hoäi ñoàng nhaèm muïc ñích ñaït ñöôïc söï hieäp thoâng giaùo hoäi, vôùi Pheâroâ vaø döôùi söï höôùng daãn cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng.
Cuoäc baàu phieáu cuoái cuøng ñöôïc ñònh vaøo thöù Baûy
Caùc nghò phuï Thöôïng Hoäi Ñoàng seõ daønh thì giôø ñeå ñoïc baûn vaên vaøo saùng thöù Baûy 26 thaùng 10 naêm 2019. Vieäc boû phieáu thoâng qua Taøi lieäu cuoái cuøng seõ ñöôïc toå chöùc vaøo buoåi chieàu, trong Phieân hoïp toaøn theå thöù 16 cuûa Thöôïng hoäi ñoàng.
Cuoái cuøng, theo truyeàn thoáng cuûa Thöôïng hoäi ñoàng, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ taëng moãi ngöôøi tham gia Thöôïng hoäi ñoàng moät moùn quaø ñaëc bieät: huy chöông cuûa trieàu Giaùo hoaøng cho naêm 2019, coù hình vuøng Amazon.
Cuoäc hoïp baùo ngaøy 25 thaùng 10 naêm 2019: Phuï nöõ, ñaïi keát, vaø caùc vò töû ñaïo
Thöôïng hoäi ñoàng giaùm muïc cho vuøng Amazon böôùc vaøo giai ñoaïn keát thuùc vôùi caùc nghò phuï döï kieán seõ boû phieáu cho taøi lieäu cuoái cuøng vaøo chieàu thöù Baûy 26 thaùng 10 naêm 2019. Trong khi ñoù, taïi Vaên phoøng Baùo chí Toøa thaùnh, naêm tham döï vieân chia seû quan ñieåm cuûa hoï veà nhieàu vaán ñeà khaùc nhau: töø vai troø phuï nöõ, ñeán phong traøo ñaïi keát ôû Amazon.
Trong ba tuaàn qua, caùc cuoäc hoïp baùo haøng ngaøy ñaõ mang ñeán cô hoäi ñöôïc nghe, taän tai, caùc kinh nghieäm vaø phaûn öùng cuûa caùc tham döï vieân Thöôïng Hoäi Ñoàng phaùt xuaát töø hoaëc daán thaân vaøo Vuøng Amazon.
Nöõ tu Ineùs Azucena Zambrano Jara, MMI
Nöõ tu Ineùs Azucena Zambrano Jara laø moät Nöõ tu Truyeàn giaùo Ñöùc Meï Voâ nhieãm, coù nguoàn goác töø Ecuador, nhöng laøm vieäc taïi Colombia. Laø moät phuï nöõ taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng, baø noùi raèng baø caûm thaáy "ñöôïc tin töôûng vaø laéng nghe". Nöõ tu Ineùs ñaõ moâ taû baàu khoâng khí taïi Thöôïng hoäi ñoàng nhö laø moät baøu khoâng khí "tích cöïc laéng nghe ... Thieân Chuùa, Amazon, ngöôøi daân vaø noãi ñau cuûa meï traùi ñaát".
Nöõ tu Ineùs cho bieát nhöõng ngöôøi phuï nöõ tham gia Thöôïng hoäi ñoàng ñang töï goïi mình laø "nghò maãu Thöôïng Hoäi Ñoàng", phaûn aûnh caûm thöùc gia ñình vaø vieäc thuoäc veà.
Hy voïng cuûa baø sau Thöôïng hoäi ñoàng bao goàm "xaây döïng moät Giaùo Hoäi baûn ñòa vôùi khuoân maët Amazon - vaø moät traùi tim Amazon. Baø noùi, ñeå laøm ñöôïc nhö vaäy, chuùng ta caàn "ñaøo saâu neàn thaàn hoïc baûn ñòa vaø laéng nghe ngöôøi ngheøo". Baø noùi theâm, vieäc hoïc hoûi caùc ngoân ngöõ ñòa phöông laø ñieàu raát quan troïng vì noù cho pheùp chuùng ta böôùc vaøo traûi nghieäm taâm linh baûn ñòa. Baø noùi, trong khi tieáp tuïc laøm vieäc ñeå baûo veä quyeàn lôïi cuûa hoï, chuùng ta caàn phaûi nhìn nhaän raèng ngöôøi daân baûn ñòa ñang yeâu caàu "ñöôïc ñöùng treân hai chaân cuûa hoï".
Cha Miguel Heinz, SVD
Cha Miguel Heinz, SVD, laø moät nhaø truyeàn giaùo cuûa Doøng Ngoâi Lôøi vaø laø Chuû tòch cuûa Adveniat, cô quan cöùu trôï cuûa caùc giaùm muïc Ñöùc cho khu vöïc Myõ Latinh, voán nhaèm giuùp ñôõ "xaây döïng caàu noái", taøi trôï cho caùc döï aùn giaùo duïc vaø nhaân quyeàn, vaø nhieàu döï aùn khaùc.
Cha Heinz noùi, chuùng ta khoâng theå taùch bieät heä sinh thaùi toaøn dieän khoûi loái soáng cuûa chuùng ta. Ngaøi noùi theâm, ñieàu naøy coù nghóa treân heát phaûi hoã trôï thieân nhieân vaø con ngöôøi. Cha Heinz xaùc nhaän raèng Chaâu Myõ Latinh "ñaõ coù nhöõng tieán boä vöôït baäc" keå töø Coâng ñoàng Vatican thöù hai, "neâu göông saùng" trong vieäc hieåu caùch soáng "theo loái laøm Giaùo hoäi môùi".
Muïc sö Nicolau Nascimento de Paiva
Muïc sö Nicolau Nascimento de Paiva laø moät muïc sö cuûa Giaùo hoäi Tin Laønh thuoäc Tuyeân tín Lutheâroâ ôû Bataây. OÂng hieän laø Chuû tòch Hoäi ñoàng caùc Giaùo hoäi Kitoâ giaùo vuøng Amazon, vaø laø moät trong caùc "ñaïi bieåu anh em" ñöôïc môøi tham döï Thöôïng hoäi ñoàng.
OÂng noùi veà söï quen thuoäc caù nhaân cuûa mình vôùi phong traøo ñaïi keát ôû Vuøng Amazon, nôi coù "söï toân troïng hoã töông ñoái vôùi caùc yù töôûng khaùc nhau". OÂng noùi, coù nhieàu ñieàu hôïp nhaát chuùng ta hôn laø chia reõ chuùng ta. Ñoù laø lyù do taïi sao chuùng ta caàn phaûi laøm vieäc veà caùc vaán ñeà coù chung theo goùc ñoä ñöùc tin: sinh thaùi toaøn dieän, caùc vaán ñeà xaõ hoäi, chính trò vaø kinh teá. OÂng noùi theâm, chaêm soùc ngoâi nhaø chung cuûa chuùng ta laø nhieäm vuï cuûa moïi ngöôøi.
Ñöùc Giaùm Muïc Evaristo Pascoal Spengler, OFM
Ñöùc Giaùm Muïc Evaristo Pascoal Spengler xuaát phaùt töø Marajoù, "moät quaàn ñaûo bao goàm haøng ngaøn hoøn ñaûo", thuoäc Bataây. Phaàn thuyeát trình cuûa ngaøi taäp trung vaøo ñieàu ngaøi goïi laø "söï hieän dieän coù tính quyeát ñònh cuûa phuï nöõ trong lòch söû sô khai cuûa Giaùo hoäi". Ngaøi noùi, "Thieân Chuùa söû duïng phuï nöõ trong lòch söû cöùu roãi", vaø ngaøi ñöa ra nhöõng thí duï veà caùc vò tieân tri, caùc thuû laõnh, caùc thaùnh vaø caùc tieán só Giaùo hoäi.
Ñöùc Giaùm Muïc Spengler cho bieát hôn 60% coäng ñoàng ôû Vuøng Amazon do phuï nöõ laõnh ñaïo, phuïc vuï vôùi tö caùch giaùo lyù vieân, thöøa taùc vieân Lôøi Chuùa vaø Bí tích Thaùnh Theå, ñaëc bieät ôû caùc khu vöïc nôi caùc linh muïc chæ coù theå ñeán thaêm "ít hôn hai laàn moät naêm". Ngaøi noùi theâm, vieäc phong chöùc cho caùc phoù teá nam "coù theå laø ñieàu höõu ích", ñeå taïo ra "moät Giaùo Hoäi hieän dieän". Ñöùc Giaùm Muïc cho hay, vai troø phuï nöõ "cuõng phaûi ñöôïc môû roäng"; ngaøi trích daãn Thaùnh Phaoloâ, ngöôøi ñaõ ñeà caäp ñeán caùc phoù teá phuï nöõ trong caùc laù thö cuûa ngaøi.
Ñöùc Giaùm Muïc Spengler ñaõ ñeà caäp ñeán vieäc söûa ñoåi Boä Giaùo luaät cuûa Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI [trong Töï saéc naêm 2009, Omnium in mentem, Art. 2], trong ñoù, söù meänh phoù teá phuïc vuï daân Chuùa "trong caùc thöøa taùc vuï phuïng vuï, Lôøi Chuùa vaø baùc aùi", taùch bieät vôùi söù meänh cuûa haøng giaùm muïc vaø haøng linh muïc laø haønh ñoäng "trong con ngöôøi Chuùa Kitoâ". Ngaøi noùi, ñieàu naøy cho pheùp môû ra moät con ñöôøng daãn ñeán chöùc phoù teá nöõ.
Ñöùc Giaùm Muïc Joaquín Humberto Pinzoùn Guiza IMC
Ñöùc Giaùm Muïc Joaquín Humberto Pinzoùn Guiza thuoäc Doøng Truyeàn Giaùo Consolota vaø laø moät Ñaïi dieän Toâng toøa cuûa Puerto Leguizamo-Solano ôû Colombia. Ngaøi noùi, qua Thöôïng Hoäi Ñoàng naøy, "coäng ñoàng Amazon chuùng toâi caûm thaáy hoï laø trung taâm cuûa Giaùo hoäi vaø cuûa moïi ngöôøi".
Ñöùc Giaùm Muïc nhaán maïnh moái lieân keát giöõa ngöôøi baûn ñòa vaø khaùi nieäm "buen vivir" (soáng toát). Ñöùc cha Pinzoùn G#iza noùi, ñoái vôùi hoï, "buen vivir" bao goàm neàn sinh thaùi toaøn dieän, "moät lôøi môøi böôùc vaøo tình huynh ñeä phoå quaùt". Ñoái vôùi ngöôøi baûn ñòa, noù coù nghóa "moät ñieàu gì ñoù coù thöïc chaát": giöõ cho Amazon ñöôïc laønh maïnh, baûo veä noù khoûi bò boùc loät. Ñöùc Giaùm Muïc noùi, soáng ôû moät vuøng ñaát laønh maïnh cho pheùp ngöôøi daân baûn ñòa "nhaän bieát Thieân Chuùa Taïo Hoùa" vaø chaêm soùc traùi ñaát.
Caâu hoûi veà truyeàn thoâng
Traû lôøi moät caâu hoûi veà vieäc Thöôïng hoäi ñoàng ñaõ ñöôïc truyeàn thoâng ra sao, ñaëc bieät lieân quan ñeán buoåi leã taïi Coâng vieân Vatican vaøo ngaøy 4 thaùng 10 naêm 2019, Boä tröôûng Truyeàn thoâng, Tieán só Paolo Ruffini, moät laàn nöõa tuyeân boá raèng "khoâng coù nghi thöùc naøo" ñaõ dieãn ra taïi ñoù.
Muïc sö Lutheran Nicolau Nascimento de Paiva, ñaõ xaùc nhaän vieäc, ôû Vuøng Amazon, "truyeàn thoâng phuï thuoäc vaøo boái caûnh", vaø nhieàu ngöôøi phaûi ñöôïc daïy caùch ñoïc tröôùc khi coù theå ñöôïc daãn nhaäp vaøo Kinh thaùnh. OÂng nhaéc laïi söï toân troïng laãn nhau voán ñöôïc caûm nhaän giöõa caùc heä phaùi Kitoâ giaùo vaø ngöôøi baûn ñòa; oâng cho raèng noù "coù taùc ñoäng ñeán cuoäc soáng cuûa hoï, kích thích vieäc truyeàn thoâng, trôû thaønh cô hoäi ñeå hoïc hoûi vaø laøm phong phuù theâm vieäc trao ñoåi".
Caâu hoûi veà caùc baøi hoïc hoïc ñöôïc
Nöõ tu Ineùs ñöôïc hoûi veà nhöõng gì baø hoïc ñöôïc ôû Thöôïng hoäi ñoàng naøy. Baø traû lôøi baèng caùch lieät keâ nhöõng kho taøng vaên hoùa lôùn lao vaø caùc thöïc taïi tinh thaàn ña daïng. Baø xaùc nhaän söï ña daïng cuûa caùc vaán ñeà maø Vuøng Amazon phaûi ñoái dieän, töø boùc loät ñeán di daân. Baø noùi quan troïng nhaát, baø hoïc ñöôïc caùch chia seû moät muïc tieâu chung, ñoù laø "laéng nghe vaø hôïp nhaát vì cuøng moät chính nghóa".
Cha Heinz cho bieát theâm, ngaøi ñaõ hoïc ñöôïc moät ñieàu gì ñoù veà aùp löïc phaûi gaùnh "cuûa nhöõng ngöôøi ñang baûo veä ngöôøi daân baûn ñòa". Ngaøi noùi quaû heát söùc "xuùc ñoäng" khi hieän dieän giöõa nhöõng ngöôøi ñang bò ñe doïa vaø coù nguy cô bò gieát vì baûo veä quyeàn lôïi cuûa mình.
Caâu hoûi veà nhöõng thaùch ñoá ñang ñaët ra cho ngöôøi baûn ñòa
Khi ñöôïc hoûi laøm theá naøo Giaùo hoäi giaûi quyeát caùc vaán ñeà maø ngöôøi baûn ñòa ñang phaûi ñoái dieän, Nöõ tu Ineùs ñöa ra lôøi chöùng cuûa mình trong tö caùch moät nöõ tu; baø noùi raèng ñaëc suûng cuûa baø laø cuøng böôùc ñi vôùi ngöôøi baûn ñòa khi ñoái dieän vôùi söï baát coâng vaø phaân bieät chuûng toäc, nhöng cuõng ñeå taêng söùc cho hoï trôû thaønh caùc nhaân vaät chuû ñaïo. Baø noùi, ngöôøi daân baûn ñòa raát coù tinh thaàn traùch nhieäm, vôùi caùc chính saùch coâng roõ raøng. Hoï ñaõ noùi raèng: "Ñaây laø löôït cuûa chuùng toâi".
Caâu hoûi veà ñoái thoaïi ñaïi keát
Muïc sö cuûa giaùo phaùi Lutheâroâ Nicolau Nascimento de Paiva ñaõ traû lôøi moät caâu hoûi veà vieäc Thöôïng hoäi ñoàng coù theå thuùc ñaåy cuoäc ñoái thoaïi ñaïi keát ôû Amazon ra sao. OÂng noùi, chuùng ta ñaõ hôïp nhaát qua "vieäc hoïc hoûi, caàu nguyeän, trao ñoåi vaø chia seû kinh nghieäm". Caùc Giaùo Hoäi trong vuøng hôïp taùc veà nhieàu vaán ñeà, bao goàm laøm vieäc vôùi di daân töø noâng thoân vaøo thaønh phoá, chaøo ñoùn hoï vaø ñaùp öùng nhu caàu caên baûn cuûa hoï.
Ñöùc Giaùm Muïc Joaquín Pinzoùn Guiza noùi theâm "Cam keát chung trong vieäc tìm ra nhöõng neûo ñöôøng môùi cho Giaùo hoäi vaø heä sinh thaùi toaøn dieän coù theå hôïp nhaát chuùng ta" nhö theá naøo. Ngaøi noùi, vieäc chaêm soùc ngoâi nhaø chung cuûa chuùng ta "ñaõ cho pheùp chuùng ta böôùc vaøo cuoäc ñoái thoaïi vôùi caùc giaùo phaùi khaùc vaø quyeát ñònh veà caùc haønh ñoäng trong töông lai".
Caâu hoûi veà moät nghi leã Amazon
Boä tröôûng Boä Truyeàn thoâng, Tieán só Paolo Ruffini, ñaõ traû lôøi caâu hoûi cuûa nhaø baùo veà vieäc aùp duïng nghi leã Amazon. OÂng ñaõ minh xaùc raèng "moät ñieàu phöùc taïp nhö theá naøy khoâng theå ñöôïc chöùa trong moät ñoaïn vaên duy nhaát, neáu coù moät ñoaïn vaên nhö theá". OÂng noùi tieáp, cuoäc thaûo luaän taïi Thöôïng hoäi ñoàng lieân quan ñeán nghi leã Amazon chæ ñôn giaûn "laø moät böôùc trong höôùng ñoù".
Thö kyù cuûa UÛy ban Thoâng tin Thöôïng hoäi ñoàng, Cha Giacomo Costa, Doøng Teân, noùi theâm raèng, "nhieàu ñieàu kieän" seõ ñöôïc aùp duïng ñoái vôùi moät nghi leã nhö vaäy, vaø duø sao, "chính Ñöùc Thaùnh Cha coù lôøi noùi sau cuøng".
Caâu hoûi veà caùc vò töû ñaïo Amazon
Sau cuøng, Cha Miguel Heinz ñaõ traû lôøi moät caâu hoûi veà caùc vò töû ñaïo Amazon. Cha noùi, hình aûnh caùc ngaøi ñaõ ñöôïc tröng baày trong suoát caùc dieãn tieán taïi Hoäi tröôøng Thöôïng hoäi ñoàng, vaø ñieàu naøy coù nghóa, "caùc ngaøi luoân coù maët". Cha noùi, caùc vò töû ñaïo cuûa Amazon ñaõ "laøm chöùng cho Chuùa baèng cuoäc soáng cuûa hoï", vaø Thöôïng hoäi ñoàng baøy toû söï nhaïy caûm lôùn lao ñoái vôùi chuû ñeà naøy.