Phieân hoïp toaøn theå thöù 14
vaø cuoäc hoïp baùo ngaøy 21 thaùng 10 naêm 2019
Thöôïng Hoäi Ñoàng Amazon: Phieân hoïp toaøn theå thöù 14 vaø cuoäc hoïp baùo ngaøy 21 thaùng 10 naêm 2019.
Vuõ Vaên An
Vatican (VietCathlic News 21-10-2019) - Tin töùc veà Thöôïng Hoäi Ñoàng Amazon treân caùc trang maïng tieáng Anh khoâng coù nhieàu. Löu löôïng tin töùc ít haún so vôùi caùc Thöôïng Hoäi Ñoàng tröôùc ñaây, nhaát laø so vôùi Thöôïng Hoäi Ñoàng veà gia ñình. Hoâm ngaøy 21 thaùng 10 naêm 2019, Vatican news vaén taét ñöa tin veà phieân hoïp toaøn theå thöù 14 vaø cuoäc hoïp baùo ngaøy 21 thaùng 10 naêm 2019.
Phieân hoïp toaøn theå thöù 14
Phieân hoïp treân dieãn ra vaøo saùng thöù Hai, 21 thaùng 10 naêm 2019, döôùi söï chuû toïa cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ vaø söï hieän dieän cuûa 184 nghò phuï.
Ñöùc Hoàng Y Claudio Hummes, Toång töôøng trình vieân, trình baày döï thaûo Taøi Lieäu Sau Cuøng. Baûn naøy thu thaäp caùc can thieäp ñaõ ñöa ra trong thôøi gian qua, nhaát laø töø caùc nhoùm nhoû, vaø seõ ñöôïc ñöa ra thaûo luaän trong caùc nhoùm nhoû, moät caùch "taäp theå".
Caùc söûa ñoåi seõ ñöôïc loàng vaøo Taøi Lieäu Sau Cuøng bôûi vò Toång töôøng trình vieân vaø caùc vò Thö Kyù Ñaëc Bieät, vôùi yù kieán cuûa caùc chuyeân vieân. Sau ñoù, baûn vaên seõ ñöôïc UÛy Ban Soaïn Thaûo duyeät laïi; vaø vaøo chieàu thöù Saùu tôùi, noù seõ ñöôïc ñoïc moät laàn nöõa taïi Phoøng Hoïp cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng, trong phieân hoïp toaøn theå thöù 15. Cuoái cuøng, vaøo chieàu thöù Baåy, trong phieân hoïp toaøn theå thöù 16, caùc nghò phuï seõ boû phieáu thoâng qua taøi lieäu.
Vatican News khoâng ñöa tin gì veà noäi dung phieân hoïp toaøn theå thöù 14. Tuy nhieân, hoï coù loan tin: Phieân hoïp khôûi ñaàu baèng buoåi ñoïc kinh Thaàn Vuï. Sau ñoù laø baøi giaûng cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Heùctor Cabrejos Vidarte cuûa Trujillo, Mexico, vò cuõng laø Chuû tòch cuûa CELAM töùc Lieân hoäi ñoàng caùc giaùm muïc Chaâu Myõ La Tinh vaø vuøng Caribbean.
Ñöùc Toång Giaùm Muïc môøi goïi caùc vò hieän dieän nhìn vaøo göông saùng Thaùnh Phanxicoâ Assisi vaø "Ca Khuùc Taïo Vaät" cuûa ngaøi. Vì theo Ñöùc Toång Giaùm Muïc, "ñoái vôùi Thaùnh Phanxicoâ, caùi ñeïp khoâng phaûi laø chuyeän thaåm myõ, maø laø chuyeän tình yeâu, huynh ñeä baèng baát cöù giaù naøo, ôn thaùnh baèng baát cöù giaù naøo". Thaùnh nhaân 'oâm aáp moïi taïo vaät baèng moät tình yeâu vaø taän tuïy chöa töøng thaáy, noùi vôùi chuùng veà Chuùa vaø khuyeân nhuû chuùng ca tuïng Ngöôøi. Theo nghóa naøy, Thaùnh Phanxicoâ quaû laø ngöôøi phaùt khôûi tình caûm ñoái vôùi thieân nhieân thôøi trung coå".
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Trujillo noùi raèng ba töø ngöõ "bieát, nhìn nhaän, phuïc hoài" laø 3 tieâu moác trong haønh trình thieâng lieâng cuûa Thaùnh Phanxicoâ; nghóa laø, bieát Thieân Chuùa cao caû, nhìn nhaän caùc ôn phuùc cuûa Ngöôøi, vaø daâng lôøi ca tuïng Ngöôøi. Neáu, ñoái vôùi Thaùnh Phanxicoâ, toäi laø vieäc töôùc ñoaït "khoâng nhöõng yù chí maø coøn caû ñieàu toát" maø Chuùa thöïc hieän nôi con ngöôøi; thì traùi laïi, ca tuïng coù nghóa laø phuïc hoài. Ñöùc Toång Giaùm Muïc noùi, "Con ngöôøi thieáu khaû naêng ca tuïng Thieân Chuùa nhö hoï ñaùng lyù phaûi laøm, vì toäi ñaõ laøm thöông toån moái töông quan con thaûo cuûa hoï" vôùi Chuùa.
Bôûi theá, nhö chính Thaùnh Phanxicoâ quaû quyeát trong "Ca khuùc", chính caùc taïo vaät thi haønh coâng vieäc trung gian ñeå ñem lôøi ca tuïng daâng leân Thieân Chuùa. Thöïc vaäy, caùc taïo vaät coù theå laáp ñaày khoaûng troáng do con ngöôøi taïo ra, nhöõng höõu theå, vì toäi loãi, khoâng coøn xöùng ñaùng daâng lôøi ca tuïng nöõa. Ñöùc Toång Giaùm Muïc noùi raèng "Thaùnh Phanxicoâ khaùm phaù nôi Thieân Chuùa theá ñöùng cuûa saùng theá vaø khoâi phuïc Saùng Theá cho Thieân Chuùa, vì ngaøi thaáy nôi Ngöôøi khoâng nhöõng Chuùa Cha cuûa moïi ngöôøi, maø coøn cuûa moïi loaøi nöõa".
Phieân hoïp buoåi saùng ñaõ keát thuùc vôùi moät vò khaùch ñaëc bieät; vò naøy taäp chuù vaøo chuû ñeà sinh thaùi toaøn dieän, nhaát laø trong töông quan vôùi vieäc thay ñoåi khí haäu.
Cuoäc hoïp baùo ngaøy 21 thaùng 10 naêm 2019
Tieáp sau phieân hoïp toaøn theå thöù 14 cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Amazon vaøo buoåi saùng, vaên phoøng Baùo Chí cuûa Toøa Thaùnh ñaõ toå chöùc cuoäc hoïp baùo ñeå moät soá tham döï vieân Thöôïng Hoäi Ñoàng traû lôøi caùc caâu hoûi cuûa baùo chí veà moät soá vaán ñeà.
Boä tröôûng Truyeàn thoâng, Tieán só Paolo Ruffini, ñaõ môû ñaàu cuoäc hoïp baùo. OÂng xaùc nhaän raèng Ñöùc Hoàng Y Claudio Hummes, Toång giaùm muïc höu trí cuûa Saøo Paulo, ñaõ trình baøy döï thaûo baûn vaên veà ñieàu seõ laø taøi lieäu cuoái cuøng cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng. Baûn vaên chöùa caùc chi tieát veà nhöõng gì ñaõ ñöôïc thaûo luaän trong caû caùc phieân hoïp toaøn theå laãn caùc nhoùm laøm vieäc nhoû. Nhöõng vaán ñeà naøy bao goàm hoäi nhaäp vaên hoùa, vaø hoaùn caûi truyeàn giaùo vaø sinh thaùi, vaø nhieàu vaán ñeà khaùc. Tuy nhieân, thoâng ñieäp chính ñöôïc ñeà nghò laø "dieãn trình laéng nghe vaãn chöa keát thuùc".
Baø Marcivana Coleues Paiva
Baø Marcivana Coleues Paiva ñaïi dieän cho ngöôøi baûn ñòa Satereù-Maweù ôû bang Amazonas, Ba Taây. Baø ñeà caäp ñeán vai troø tích cöïc cuûa phuï nöõ trong laõnh thoå cuûa mình. Baø cuõng cho bieát Baø ñeán Thöôïng hoäi ñoàng vôùi tö caùch laø nhaân chöùng cho ngöôøi daân baûn ñòa soáng trong boái caûnh ñoâ thò. 35.000 ngöôøi trong soá hoï soáng rieâng ôû thaønh phoá Manaus. Ngöôøi daân baûn ñòa di cö ñeán caùc thaønh phoá nôi hoï phaûi ñoái ñaàu vôùi kyø thò vaø thöôøng töï coi mình nhö "ngöôøi voâ hình".
Ñöùc Giaùm Muïc Domenico Pompili
Ñöùc Giaùm Muïc Domenico Pompili phaùt xuaát töø Rieti, YÙ. Moät traän ñoäng ñaát kinh hoaøng xaûy ra trong giaùo phaän cuûa ngaøi hoài thaùng 8 naêm 2016 ñaõ khieán hôn 250 ngöôøi thieät maïng vaø haøng ngaøn ngöôøi maát nhaø cöûa. Taùi thieát vaãn coøn laâu môùi hoaøn thaønh. Ngaøi noùi raèng, Amazon laø "moät phuùng duï" cho moät traùi ñaát bò thöông, vaø ngaøi pheâ phaùn "söï chuù yù quaù möùc ñoái vôùi caùc vaán ñeà kinh teá daønh öu ñaõi cho caùc thaønh phoá lôùn hôn laø cho caùc vuøng noâng thoân".
Cha Dario Bossi, M.C.C.J.
Cha Dario Bossi, M.C.C.J. laø Beà Treân Caû cuûa caùc nhaø truyeàn giaùo Comboni ôû Ba Taây vaø ñaõ soáng 15 naêm qua ôû nöôùc naøy. Ngaøi ñeà caäp ñeán taùc ñoäng cuûa vieäc khai thaùc khoaùng saûn vaø thieät haïi gaây ra bôûi caùc coâng ty ña quoác gia. Ngaøi noùi, khu vöïc cuûa Ngaøi naèm ôû trung taâm cuûa Amazon. Noù bao goàm "moû loä thieân lôùn nhaát ñeå khai thaùc saét", moät khu vöïc bao goàm 900 kiloâmeùt vaø traûi roäng treân 100 coäng ñoàng.
Ngaøi noùi, phaù röøng laø moät vaán ñeà, bôûi vì caùc coâng ty söû duïng goã ñeå saûn xuaát nhieân lieäu ñang gaây oâ nhieãm. Ngaøi noùi veà aûnh höôûng cuûa 30 naêm chaát thaûi ñoäc haïi ñoái vôùi daân soá vaø veà vieäc thuûy ngaân trong nöôùc aûnh höôûng ñeán treû em nhö theá naøo.
Cha Bossi noùi raèng moät maïng löôùi ñaïi keát hôïp taùc vôùi Hoäi ñoàng Giaùm muïc Ba Taây, chöùng toû yù thöùc vaø cam keát cuûa caùc ngaøi veà vieäc tìm giaûi phaùp.
Ñöùc Hoàng Y Christoph Schonborn, O.P.
Ñöùc Hoàng Y Christoph Schonborn, O.P., Toång Giaùm muïc Vienna vaø Chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùm muïc AÙo, ñaõ noùi vôùi caùc nhaø baùo taïi cuoäc hoïp baùo raèng Ngaøi ñaõ daønh hai tuaàn ôû Thöôïng hoäi ñoàng Amazon ñeå "nghe caùc kinh nghieäm cuûa hoï". Taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng, Ngaøi noùi raèng Ngaøi ñaõ hoïc ñöôïc ñieàu naøy "chuùng ta khoâng coù gì ñeå daïy Amazon", nhöng chuùng ta caàn hieåu ñaâu laø vieäc ñoùng goùp cuûa chuùng ta. Ngaøi noùi, Thöôïng Hoäi Ñoàng cung caáp moät cô hoäi ñeå xem xeùt nhöõng ngöôøi bò "chính trò theá giôùi laõng queân", vaø ñeå "ñem tieáng noùi" cho nhöõng ngöôøi ôû Vuøng Amazon coù cuoäc soáng ñang bò ñe doïa.
Theo ngaøi, caùc ñeà nghò taïi Thöôïng hoäi ñoàng veà haøng phoù teá vónh vieãn, laø nhaèm muïc ñích "giuùp ñôõ thöøa taùc muïc vuï taïi vuøng laõnh thoå roäng lôùn naøy". Ñeà caäp ñeán 180 phoù teá vónh vieãn phuïc vuï trong Toång giaùo phaän Vienna cuûa mình, Ñöùc Hoàng Y cho bieát ngaøi nghó raèng haøng phoù teá vónh vieãn "höõu ích vaø coù yù nghóa ñoái vôùi ñôøi soáng cuûa Giaùo hoäi".
Moät caâu hoûi veà khai moû
Cha Dario Bossi ñaõ traû lôøi moät caâu hoûi veà aûnh höôûng cuûa chuû nghóa duy khai khoaùng, töùc dieãn trình khai thaùc taøi nguyeân thieân nhieân ñeå xuaát khaåu. Ngaøi khaúng ñònh, khoâng coù gì beàn vöõng trong dieãn trình naøy. "Khoâng heà coù coâng lyù lieân theá heä". Cha Bossi ñaõ ñöa ra ví duï veà coäng ñoàng cuûa chính ngaøi, moät coäng ñoàng ñaõ ñöùng leân choáng laïi thöù baïo löïc naøy, vaø keâu goïi boài thöôøng. Ngaøi noùi, hoï baét ñaàu baèng caùch xaây döïng moät khu ñònh cö môùi caùch xa caùc khu vöïc bò oâ nhieãm, moät daáu hieäu cho thaáy "vôùi chính caùc coäng ñoàng Amazon, ngöôøi ta coù theå tìm thaáy hy voïng".
Moät caâu hoûi veà aán töôïng
Ñöùc Hoàng Y Christoph Schonborn ñöôïc hoûi ngaøi hoïc ñöôïc gì töø Thöôïng hoäi ñoàng naøy vaø ngaøi ñem theo ñöôïc gì veà Vienna. Ngaøi traû lôøi raèng Ngaøi raát ngaïc nhieân bôûi söï "can ñaûm cuûa ngöôøi daân baûn ñòa ñaõ soáng trong ñe doïa caû 500 naêm". Ngaøi noùi, chuùng ta phaûi "caûnh giaùc vaø chuù yù ñeán vieäc nhöõng ngöôøi naøy phaûi soáng döôùi aùp löïc, döôùi nguy cô bò tuyeät chuûng trong nhieàu theá kyû coù nghóa lyù gì. Ngaøi noùi theâm, Maëc duø Giaùo hoäi ñaõ söû duïng tieáng noùi cuûa mình ñeå baûo veä hoï trong quaù khöù, nhöng ñieàu ñoù vaãn chöa ñuû. Ngaøi keát luaän Chuùng ta caàn phaûi chuù yù ñeán "nhöõng ngöôøi khoâng coù tieáng noùi".
Moät caâu hoûi veà caùc quyeàn lôïi
Baø Marcivana Coleues Paiva trôû laïi vaán ñeà ñoâ thò hoùa; baø noùi raèng vieäc trôû thaønh "voâ hình" ôû caùc thaønh phoá lôùn coù nghóa laø ngöôøi baûn ñòa khoâng coù quyeàn lôïi naøo. Baø noùi, thöøa taùc vuï baûn ñòa ñoùng moät vai troø quan troïng trong vieäc mang laïi cho nhöõng ngöôøi soáng ôû khu vöïc thaønh thò "söï hoã trôï vaø tính hieån thò". Baø noùi theâm, baûn saéc vaên hoùa cuûa hoï gaén lieàn vôùi laõnh thoå cuûa hoï. Hoï khoâng coù baûn saéc neáu khoâng coù ñaát ñai rieâng.
Moät caâu hoûi veà caùc phoù teá vónh vieãn
Ñöùc Hoàng Y Schonborn ñöôïc hoûi moät caâu hoûi tieáp theo lieân quan ñeán vaán ñeà caùc phoù teá vónh vieãn. Ngaøi traû lôøi baèng caùch gôïi yù raèng nhieàu linh muïc neân saün saøng phuïc vuï ôû Amazon. Ngaøi noùi, "Chaâu AÂu coù raát nhieàu giaùo só, nhöng coâng lyù yeâu caàu chuùng ta phaûi laøm ñieàu gì ñoù". Ñöùc Hoàng Y noùi, Thöôïng hoäi ñoàng ñaõ thaûo luaän veà vaán ñeà "lieân ñôùi ôn goïi", vaø ñoàng yù raèng "toaøn boä Giaùo hoäi coù traùch nhieäm chung ñoái vôùi Amazon'.
Moät caâu hoûi veà söï phaùt trieån
Caâu hoûi cuoái cuøng ñöôïc ñaët ra cho baø Marcivana Coleues Paiva vaø lieân quan ñeán loaïi phaùt trieån maø daân cuûa baø voán hy voïng. Baø noùi, neàn linh ñaïo cuûa daân toäc baø taäp chuù vaøo traùi ñaát, nôi maø "töø ñoù chuùng toâi ñaõ phaùt xuaát. Ñoù laø lyù do taïi sao chuùng toâi coù moät moái lieân heä maïnh meõ nhö vaäy ñoái vôùi traùi ñaát". Baø Marcivana Coleues Paiva keát luaän, toå tieân cuûa chuùng toâi ñaõ chaêm soùc traùi ñaát caû haøng ngaøn naêm. Baø noùi, ñoù laø lyù do taïi sao, "tieáng keâu töø Amazon laø phaûi chaêm soùc meï traùi ñaát".