Söï thaät hieån nhieân vöøa ñöôïc neâu ra
taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng
Khoâng caàn viri probati
John Allen: Söï thaät hieån nhieân vöøa ñöôïc neâu ra taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng - Khoâng caàn viri probati.
J.B. Ñaëng Minh An dòch
Vatican (VietCatholic News 17-10-2019) - Ñöùc Hoàng Y Claudio Hummes, ngöôøi Brazil, Toång Töôøng Trình Vieân; vaø Ñöùc Cha Erwin Krautler, taùc giaû Taøi Lieäu Laøm Vieäc cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Toaøn Vuøng Amazon, laø nhöõng nhaân vaät chuû choát hoâ haøo vieäc phong chöùc linh muïc cho ngöôøi coù gia ñình, nhö moät giaûi phaùp duy nhaát, khoâng coøn löïa choïn naøo khaùc hôn.
Tuy nhieân, theo John Allen, kyù giaû kyø cöïu veà Vatican, lyù luaän naøy caøng ngaøy caøng thieáu thuyeát phuïc: Coù caùc giaûi phaùp khaû thi khaùc khoâng caàn thieát phaûi thay ñoåi hay xoùa boû luaät ñoäc thaân linh muïc. Caøng khoâng caàn thieát phaûi phong chöùc linh muïc cho phuï nöõ nhö Ñöùc Cha Erwin Krautler coå xuùy.
Xin giôùi thieäu vôùi quyù vò vaø anh chò em baøi vieát sau ñaây cuûa taùc giaû John Allen ñaêng treân tôø Crux ngaøy 17 thaùng Möôøi, 2019.
Döôùi ñaây laø baûn dòch toaøn vaên sang Vieät ngöõ.
In synod's married priests debate, somebody finally names elephant in the room
John L. Allen Jr.
Trong cuoäc tranh luaän veà vieäc phong chöùc linh muïc cho ngöôøi coù gia ñình taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng, cuoái cuøng ñaõ coù ngöôøi noùi leân moät söï thaät hieån nhieân.
Trong moät Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc nôi tình traïng thieáu linh muïc ñaõ daãn ñeán vieäc thaûo luaän veà khaû theå phaûi phong chöùc linh muïc cho nhöõng ngöôøi coù gia ñình, ñieàu ñaùng ngaïc nhieân khoâng phaûi laø cuoái cuøng coù ai ñoù nhaän ra raèng coù moät giaûi phaùp khaùc khoâng caàn ñeán vieäc thay ñoåi truyeàn thoáng ñoäc thaân linh muïc.
Ñieàu ngaïc nhieân duy nhaát, coù leõ laø, taïi sao phaûi maát nhieàu thôøi gian nhö theá tröôùc khi coù ai ñoù noùi to leân cho moïi ngöôøi nghe.
Tuy nhieân, coù Ñöùc Giaùm Muïc Johnny Eduardo Reyes, Giaùm Quaûn Toâng Toøa cuûa Puerto Ayacucho, Venezuela, vaøo toái thöù ba, ñaõ neâu leân moät söï thaät hieån nhieân trong moät cuoäc hoïp coù tieâu ñeà "Ñoàng haønh cuøng Thöôïng hoäi ñoàng, caùc chöùng nhaân vaø caùc vò töû ñaïo vì ñöùc tin ôû Amazon."
Veà cô baûn, Ñöùc Cha Reyes ñaët caâu hoûi laø taïi sao caùc linh muïc ñang lang thang ôû Roâma khoâng nhieät tình ñi ñeán nhöõng caùnh ñoàng truyeàn giaùo, phuïc vuï nhöõng nôi nhö vuøng Amazon, chaúng haïn.
"Taát caû nhöõng linh muïc vaø tu só maø chuùng ta thaáy treân TV ... Khoâng theå naøo taát caû caùc vò aáy ñang du hoïc taïi Roâma," ngaøi noùi vaø nhaán maïnh raèng "Söï phaân phoái caùc linh muïc vaø tu só nhö theá khoâng oån."
Xin trích daãn caâu noùi coå ñieån cuûa thaäp nieân 90: "Whoomp! Noù ñaây roài".
Chuùng ta haõy naém baét taïo sao ñieàu naøy quaù hieån nhieân vaø ñeå hieåu ñöôïc chæ caàn ñeán moät ít neàn taûng caên baûn toaùn hoïc veà soá ngöôøi Coâng Giaùo trong theá kyû 21 naøy. Coù khoaûng 1.3 tyû ngöôøi Coâng Giaùo ñöôïc röûa toäi treân theá giôùi ngaøy nay, hôn hai phaàn ba trong soá hoï soáng ôû mieàn nam baùn caàu, ñaëc bieät laø taïi Myõ Chaâu Latinh, Phi Chaâu vaø AÙ Chaâu
Gaàn moät nöûa soá ngöôøi Coâng Giaùo soáng ôû Myõ Chaâu Latinh, bao goàm hai quoác gia Coâng Giaùo lôùn nhaát theá giôùi laø Brazil vaø Meã Taây Cô. Trong khi ñoù, khu vöïc haï Sahara ôû Phi Chaâu deã daøng laø khu vöïc taêng tröôûng lôùn nhaát cuûa Giaùo Hoäi, vôùi toång daân soá Coâng Giaùo taêng gaàn 7,000 phaàn traêm töø naêm 1975 ñeán naêm 2000.
Ñeå phuïc vuï daân soá ñoù, Giaùo Hoäi vaøo naêm 2017 ñaõ trieån khai toång coäng 414,582 linh muïc, nhö theá coù moät linh muïc cho moãi 3,135 tín höõu. Nhöng, con soá toång theå ñoù che giaáu söï khaùc bieät lôùn theo khu vöïc.
Cuõng theo con soá chính thöùc cuûa Vatican, coù moät linh muïc cho moãi 1,916 ngöôøi Coâng Giaùo ôû Hoa Kyø vaø Canada, nhöng chæ coù moät linh muïc cho moãi 7,203 ngöôøi Coâng Giaùo ôû Nam Myõ. Ñi saâu vaøo chi tieát, söï töông phaûn giöõa Brazil vaø Myõ ñaëc bieät ñaùng lo ngaïi. Hoa Kyø coù 37,000 linh muïc cho khoaûng 70 trieäu ngöôøi Coâng Giaùo; Brazil, vôùi daân soá Coâng Giaùo gaáp ñoâi, coù chöa ñeán 13,000 linh muïc.
Moät yeáu toá duy nhaát naøy ñuû cho chuùng ta thaáy moät böùc tranh lôùn hôn: AÂu Chaâu ngaøy nay coù 42 phaàn traêm taát caû caùc linh muïc treân theá giôùi, nhöng chæ coù 23 phaàn traêm daân soá Coâng Giaùo toaøn caàu.
Trong cuoäc hoïp baùo hoâm thöù Tö taïi Vatican, Ñöùc Giaùm Muïc Wellington Vieira de Queiroz cuûa giaùo phaän Cristalaândia, Brazil cho bieát nhaän xeùt naøy cuõng ñuùng trong bieân giôùi caùc quoác gia. Ngaøi nhaán maïnh raèng ñoâi khi xaûy ra tình traïng "thieáu tinh thaàn truyeàn giaùo, khoâng saün saøng ñi ñeán caùc khu vöïc ngoaïi bieân hoaëc caùc vuøng khoù khaên."
Neáu Giaùo Hoäi Coâng Giaùo laø Microsoft hoaëc Walmart, Giaùo Hoäi ñaõ phaûi thöïc hieän töø laâu moät keá hoaïch ñieàu ñoäng nhaân söï ñeán nhöõng nôi thò tröôøng ñang taêng tröôûng. Traùi laïi, Giaùo Hoäi voâ hình chung ñaõ laøm ñieàu ngöôïc laïi khi caùc Giaùo Hoäi giaøu coù ôû mieàn Baéc ngaøy caøng trôû neân phuï thuoäc vaøo vieäc nhaäp caûng caùc linh muïc töø theá giôùi ñang phaùt trieån ñeå buø vaøo nhöõng choã ñöôïc xem laø khoaûng troáng. ÔÛ Myõ, chaúng haïn, khoaûng 30 phaàn traêm taát caû caùc linh muïc ngaøy nay laø ngöôøi nöôùc ngoaøi.
Nhö Philip Jenkins [giaùo sö lòch söû taïi Ñaïi Hoïc Baylor, Hoa Kyø - chuù thích cuûa ngöôøi dòch] ñaõ ñaët vaán ñeà gaàn hai thaäp nieân qua "Khi xem xeùt ôû goùc ñoä toaøn caàu, noùi cho deã nghe chính saùch aáy thieån caän moät caùch ñau ñôùn, noùi khoù nghe hôn ñoù laø chính saùch töï vaãn ñoái vôùi vaän meänh Coâng Giaùo."
Ñöùc Cha Reyes khoâng phaûi laø vò Giaùm Muïc ñaàu tieân chuù yù ñeán ñieàu naøy. Vaøo naêm 2005, trong moät Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà Bí tích Thaùnh Theå, Ñöùc Cha Lucio Andrice Muandula Giaùm Muïc giaùo phaän Xai-Xai ôû Mozambique ñaõ ruùt ra keát luaän xem ra raát hieån nhieân: "Ngöôøi ta phaûi nhaán maïnh ñeán söï taùi phaân phoái moät caùch bình ñaúng caùc linh muïc treân theá giôùi."
Thaäm chí coøn coù caû moät vò thaùnh töông lai baûo trôï cho ñieàu naøy: ñoù laø Hoàng Y Jozef Tomko, ngöôøi Slovakia, 95 tuoåi, tröôùc ñaây laø toång tröôûng Boä Truyeàn Giaûng Tin Möøng Cho Caùc Daân Toäc.
Naêm 2001, caùc vò ñaõ ñöa ra moät taøi lieäu mang teân "Höôùng daãn veà vieäc gôûi ñi hay ñöa ra nöôùc ngoaøi taïm truù caùc linh muïc trieàu töø caùc Mieàn Truyeàn Giaùo." YÙ chính cuûa chæ thò naøy laø vieäc hoaùn chuyeån haøng giaùo só nhö theá gaây toån haïi cho Giaùo Hoäi ôû mieàn Nam. Ñöùc Hoàng Y Tomko neâu ví duï raèng AÁn Ñoä khoâng coù ñuû linh muïc ñeå chaêm soùc 17 trieäu ngöôøi Coâng Giaùo, nhöng cuøng luùc ñoù chæ trong moät giaùo phaän duy nhaát cuûa YÙ ñaõ coù ñeán 39 linh muïc töø AÁn Ñoä ñang laøm vieäc ôû ñoù. Nhìn chung, Ñöùc Hoàng Y Tomko tuyeân boá, coù 1,800 linh muïc nöôùc ngoaøi ñang soáng ôû YÙ, vôùi hôn 800 vò laøm caùc coâng vieäc chaêm soùc muïc vuï tröïc tieáp.
Ñöùc Hoàng Y Tomko phaøn naøn raèng: "Nhieàu giaùo phaän môùi coù theå ñöôïc taïo thaønh taïi caùc Mieàn Truyeàn Giaùo vôùi moät soá ñoâng ñaûo caùc linh muïc trieàu nhö vaäy!"
Taát nhieân, thöôøng coù caùc lyù do chính ñaùng ñeå caùc linh muïc töø caùc nöôùc ñang phaùt trieån ra nöôùc ngoaøi, vaø Giaùo Hoäi trong theá giôùi ñang phaùt trieån thöôøng caûm thaáy töï haøo veà nhöõng gì ñöôïc goïi laø "söù meänh ngöôïc" naøy, khi göûi caùc linh muïc cuûa hoï ngaøy hoâm nay sang taùi rao giaûng Tin Möøng cho chính nhöõng nôi ñaõ töøng phaùi caùc nhaø truyeàn giaùo ñeán vôùi hoï.
Tuy nhieân, caùc Giaùm Muïc ôû mieàn nam baùn caàu coù theå ngaên chaën xu höôùng naøy baèng caùch thaét chaët vieäc cho pheùp caùc linh muïc cuûa mình ra ñi. Coù moät lôøi giaûi thích ñôn giaûn nhöng quaù khuûng khieáp veà lyù do taïi sao caùc Giaùm Muïc aáy ñoù thöôøng khoâng daùm noùi Khoâng: Tieàn.
Khi moät linh muïc töø moät quoác gia ñang phaùt trieån xuaát hieän ôû AÂu chaâu hoaëc Baéc Myõ, ñoâi khi giaùo phaän tieáp nhaän seõ ñeàn buø tröïc tieáp cho vò Giaùm Muïc bò thieät haïi. Ñoâi khi vò linh muïc xuaát ngoaïi chia seû moät phaàn tieàn löông cuûa ngaøi vôùi giaùo phaän queâ nhaø, vaø ñoâi khi vaøo muøa heø ngaøi ñi moät voøng quyeân goùp gôûi chuùt quaø veà cho queâ höông.
Baát keå, tình huoáng ñöôïc hình thaønh nhö theá naøo, thoâng thöôøng vaán ñeà laø nguoàn tieàn, maø caùc Giaùm Muïc phaûi böôn chaûi vôùi nguoàn taøi chính eo heïp trong theá giôùi ñang phaùt trieån phaûi döïa vaøo. Hôn theá nöõa, caùc linh muïc naøy thöôøng tìm thaáy caùc cô hoäi lôùn hôn ôû phöông Taây vaø tuyeät nhieân khoâng haùo höùc quay veà coá höông chuùt naøo.
Caâu hoûi khoù khaên maø Thöôïng Hoäi Ñoàng Toaøn Vuøng Amazon coù leõ phaûi ñöông ñaàu laø theá naøy: Coù thöïc söï thieáu linh muïc khoâng? Hay, vaán ñeà ít nhaát laø vì caùc linh muïc, maø chuùng ta hieän coù, ñaõ vaø ñang ñöôïc boá trí khoâng ñuùng nôi ñuùng choã. Vaø, coù caùch naøo toát hôn ñeå taøi trôï cho caùc Giaùo Hoäi ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån maø khoâng caàn ñeán moät cuoäc di cö kinh nieân cuûa haøng giaùo só?
Dó nhieân, taát caû nhöõng ñieàu treân khoâng tröïc tieáp baùc boû cuoäc tranh luaän veà vieäc phong chöùc linh muïc cho nhöõng ngöôøi coù gia ñình, vaø coù theå coù nhöõng lyù leõ toát uûng hoä cho vieäc ñi theo chieàu höôùng ñoù. Tuy nhieân, neáu vaán ñeà duy nhaát laø laøm theá naøo ñeå ñöa caùc linh muïc ñeán vôùi nhöõng ngöôøi caàn ñeán caùc ngaøi, thì lyù luaän cuûa Ñöùc Cha Reyes ñuùng moät caùch khoâng theå phuû nhaän ñöôïc - moät giaùo só ñaõ keát hoân haàu nhö khoâng phaûi laø löïa choïn duy nhaát maø caùc Giaùm Muïc muoán thaêm doø.
(Source: CruxIn synod's married priests debate, somebody finally names elephant in the room)