Söù ñieäp ngaøy Theá giôùi Truyeàn Giaùo
cöû haønh trong toaøn Giaùo Hoäi vaøo ngaøy 20/10/2019
Söù ñieäp ngaøy Theá giôùi Truyeàn Giaùo cöû haønh trong toaøn Giaùo Hoäi vaøo ngaøy 20/10/2019.
J.B. Ñaëng Minh An dòch
Vatican (VietCatholic News 15-10-2019) - Luùc 10g saùng Chuùa Nhaät 20 thaùng Möôøi naêm 2019, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, caùc vò trong giaùo trieàu Roâma vaø caùc nghò phuï ñang tham döï Thöôïng Hoäi Ñoàng Toaøn Vuøng Amazon seõ ñoàng teá thaùnh leã Khaùnh Nhaät Truyeàn Giaùo taïi ñeàn thôø Thaùnh Pheâroâ. Ñaây laø ngaøy Theá giôùi Truyeàn Giaùo laàn thöù 93 vaø cuõng laø truøng vaøo naêm kyû nieäm 100 naêm Toâng Thö Maximum Illud cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Beâneâñíctoâ XV (30 thaùng 11, 1919).
Trong söù ñieäp cho ngaøy Theá giôùi Truyeàn Giaùo naêm nay, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ vieát:
Ñöôïc Röûa Toäi vaø Sai Ñi: Giaùo Hoäi Chuùa Kitoâ trong söù maïng giöõa theá giôùi
Anh chò em thaân meán,
Höôùng ñeán Thaùng Möôøi 2019, toâi ñaõ xin toaøn theå Giaùo Hoäi laøm soáng laïi yù thöùc vaø daán thaân truyeàn giaùo khi chuùng ta kyû nieäm baùch nieân Toâng Thö Maximum Illud cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Beâneâñíctoâ XV (30 thaùng 11, 1919). Vieãn kieán tieân tri cuûa Toâng Thö naøy veà caùc hoaït ñoäng toâng ñoà ñaõ giuùp toâi moät laàn nöõa nhaän thöùc ñöôïc taàm quan troïng cuûa vieäc ñoåi môùi daán thaân truyeàn giaùo cuûa Giaùo Hoäi vaø taïo ra ñoäng löïc Tin Möøng môùi cho coâng cuoäc rao giaûng vaø ñem ñeán cho theá giôùi ôn cöùu ñoä cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ, Ñaáng ñaõ cheát vaø ñaõ phuïc sinh.
Töïa ñeà cuûa Söù Ñieäp naøy cuõng laø töïa ñeà cuûa Thaùng Truyeàn Giaùo Ngoaïi Thöôøng dieãn ra trong Thaùng Möôøi: Ñöôïc Röûa Toäi vaø Sai Ñi: Giaùo Hoäi Chuùa Kitoâ trong söù maïng giöõa theá giôùi. Cöû haønh thaùng naøy seõ giuùp chuùng ta tröôùc heát taùi khaùm phaù chieàu kích truyeàn giaùo cuûa ñöùc tin chuùng ta nôi Ñöùc Gieâsu Kitoâ, moät ñöùc tin ñaõ ñöôïc Thieân Chuùa thöông ban cho chuùng ta trong pheùp Röûa. Moái quan heä con thaûo cuûa chuùng ta vôùi Thieân Chuùa khoâng chæ ñôn thuaàn laø moät ñieàu gì ñoù rieâng tö, nhöng luoân luoân lieân quan ñeán Giaùo Hoäi. Qua söï hieäp thoâng cuûa chuùng ta vôùi Ba Ngoâi Thieân Chuùa, Chuùa Cha, Chuùa Con vaø Chuùa Thaùnh Thaàn, chuùng ta cuøng vôùi cô man caùc anh chò em cuûa mình ñöôïc sinh ra cho söï soáng môùi. Söï soáng thaàn linh naøy khoâng phaûi laø saûn phaåm ñeå mua baùn - chuùng ta khoâng thöïc haønh vieäc chieâu duï tín ñoà - nhöng laø moät kho baùu ñeå trao taëng, truyeàn thoâng vaø coâng boá: ñoù laø yù nghóa cuûa vieäc truyeàn giaùo. Chuùng ta ñöôïc ban taëng moùn quaø naøy caùch nhöng khoâng vaø chuùng ta chia seû noù caùch nhöng khoâng vôùi ngöôøi khaùc (x. Mt 10:8), khoâng loaïi tröø moät ai. Thaùnh yù Chuùa muoán cho moïi ngöôøi ñöôïc cöùu roãi baèng caùch nhaän bieát chaân lyù vaø traûi nghieäm loøng thöông xoùt cuûa Ngöôøi qua söù vuï cuûa Giaùo Hoäi, laø maàu nhieäm phoå quaùt cuûa ôn cöùu ñoä (x. 1 Tm 2:4; Lumen Gentium - AÙnh saùng Muoân daân, 48).
Giaùo Hoäi Chuùa Kitoâ trong söù maïng giöõa theá giôùi. Ñöùc tin vaøo Ñöùc Gieâsu Kitoâ giuùp chuùng ta nhìn moïi söï trong vieãn caûnh ñuùng cuûa chuùng, khi chuùng ta nhìn theá giôùi baèng con maét vaø traùi tim cuûa Thieân Chuùa. Ñöùc caäy môû loøng chuùng ta ra höôùng ñeán nhöõng chaân trôøi vónh cöûu cuûa söï soáng thaàn linh maø chuùng ta ñöôïc thoâng phaàn. Ñöùc aùi maø chuùng ta ñöôïc neám tröôùc trong caùc bí tích vaø tình yeâu thöông huynh ñeä, thuùc ñaåy chuùng ta ñi ñeán moïi taän cuøng cuûa theá giôùi (x. Mk 5:4; Mt 28:19; Cv 1:8; Rm 10:18). Moät Giaùo Hoäi quyeát tieán tôùi nhöõng vuøng bieân cöông xa xoâi nhaát caàn phaûi coù moät söï hoaùn caûi truyeàn giaùo thöôøng haèng. Bieát bao vò thaùnh, bieát bao nhöõng ngöôøi nam nöõ coù ñöùc tin, laøm chöùng cho söï thaät raèng söï côûi môû voâ haïn naøy, söï tieán ra trong tình yeâu thöông xoùt naøy quaû thaät laø khaû thi vaø thöïc teá, vì noù ñöôïc thuùc ñaåy bôûi tình yeâu vaø yù nghóa saâu xa nhaát cuûa noù nhö laø hoàng aân, hy teá vaø tính nhöng khoâng (x. 2 Cr 5:14-21)! Ngöôøi rao giaûng veà Thieân Chuùa phaûi laø moät ngöôøi cuûa Thieân Chuùa (x. Maximum Illud).
Söù maïng truyeàn giaùo naøy chaïm tôùi baûn thaân chuùng ta: Toâi laø moät nhaø truyeàn giaùo, luoân luoân laø phaûi nhö theá; anh chò em laø moät nhaø truyeàn giaùo, luoân luoân laø nhö vaäy; moãi ngöôøi nam ngöôøi nöõ ñaõ chòu pheùp Röûa laø moät nhaø truyeàn giaùo. Ai ñang yeâu thì khoâng bao giôø baát ñoäng; hoï bò loâi cuoán; vaø ñeán löôït mình laïi loâi cuoán ngöôøi khaùc; hoï hieán mình cho ngöôøi khaùc vaø xaây döïng nhöõng moái quan heä trao ban söï soáng. Trong moïi vieäc lieân quan ñeán tình yeâu cuûa Thieân Chuùa, khoâng ai laø voâ ích hay voâ nghóa. Moãi ngöôøi chuùng ta laø moät nhaø truyeàn giaùo cho theá giôùi naøy, vì moãi ngöôøi chuùng ta laø hoa traùi cuûa tình yeâu cuûa Thieân Chuùa. Cho duø nhöõng ngöôøi cha ngöôøi meï coù theå phaûn boäi tình yeâu cuûa mình baèng nhöõng lôøi doái traù, thuø haèn vaø baát trung, Thieân Chuùa khoâng bao giôø laáy laïi moùn quaø söï soáng cuûa Ngöôøi. Töø thuôû ñôøi ñôøi Ngöôøi ñaõ tieàn ñònh cho moïi con caùi cuûa Ngöôøi ñeàu ñöôïc döï phaàn vaøo söï soáng thaàn linh vónh cöûu cuûa Ngöôøi (x. Ep 1:3-6).
Söï soáng naøy ñöôïc ban cho chuùng ta trong pheùp Röûa, qua ñoù chuùng ta nhaän ñöôïc hoàng aân ñöùc tin vaøo Ñöùc Gieâsu Kitoâ, Ñaáng chieán thaéng toäi loãi vaø söï cheát. pheùp Röûa taùi sinh chuùng ta theo hình aûnh Thieân Chuùa vaø gioáng nhö Thieân Chuùa, vaø laøm chuùng ta thaønh nhöõng chi theå cuûa Nhieäm Theå Chuùa Kitoâ, laø Giaùo Hoäi. Theo nghóa naøy, pheùp Röûa thöïc söï caàn thieát ñoái vôùi ôn cöùu roãi vì noù baûo ñaûm raèng, moïi nôi moïi luùc, chuùng ta laø con caùi trong nhaø Cha, chöù khoâng bao giôø laø nhöõng coâ nhi, nhöõng ngöôøi xa laï hay noâ leä. Nôi ngöôøi tín höõu Kitoâ laø moät thöïc taïi bí tích, ñöôïc vieân maõn trong Thaùnh Theå, vaø ñöôïc tìm thaáy trong ôn goïi vaø vaän meänh cuûa moïi ngöôøi nam nöõ ñang tìm kieám ôn hoaùn caûi vaø ôn cöùu ñoä. Vì pheùp Röûa hoaøn thaønh lôøi höùa veà aân suûng cuûa Thieân Chuùa khieán moïi ngöôøi trôû neân con caùi trong Chuùa Con. Chuùng ta laø con caùi cuûa cha meï ruoät chuùng ta, nhöng trong pheùp Röûa chuùng ta nhaän ñöôïc nguoàn maïch cuûa moïi tình phuï töû vaø maãu töû ñích thöïc: Khoâng ai coù theå goïi Thieân Chuùa laø Cha neáu khoâng coù meï laø Giaùo Hoäi cuûa Ngöôøi (x. Thaùnh Cyprianoâ, De Cath. Eccl., 6).
Söù vuï cuûa chuùng ta, do ñoù, baét nguoàn töø tình phuï töû cuûa Thieân Chuùa vaø tình maãu töû cuûa Giaùo Hoäi. Leänh Chuùa Gieâsu Phuïc Sinh truyeàn cho caùc moân ñeä vaøo ngaøy Phuïc Sinh gaén lieàn vôùi pheùp Röûa: Nhö Cha ñaõ sai Thaày, Thaày cuõng sai anh em, laø nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc traøn ñaày Thaùnh Thaàn, ñeå theá gian ñöôïc giao hoaø (x. Ga 20:19-23; Mt 28:16-20). Söù vuï naøy laø moät phaàn trong caên tính Kitoâ höõu cuûa chuùng ta; noù khieán chuùng ta phaûi coù traùch nhieäm giuùp moïi ngöôøi nhaän thöùc ôn goïi laøm nghóa töû cuûa Chuùa Cha, nhaän ra nhaân phaåm cuûa mình vaø quí troïng giaù trò noäi taïi cuûa moïi söï soáng con ngöôøi, töø luùc thuï thai tôùi caùi cheát töï nhieân. Chuû nghóa theá tuïc ñang tung hoaønh ngang doïc ngaøy nay, khi noù nhaát quyeát töø choái tình phuï töû chuû ñoäng cuûa Thieân Chuùa trong lòch söû chuùng ta, thì noù laø moät caûn trôû cho tình huynh ñeä ñích thöïc cuûa nhaân loaïi, ñöôïc theå hieän trong söï kính troïng söï soáng cuûa ngöôøi khaùc. Khoâng coù Thieân Chuùa cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ, moïi söï khaùc bieät ñeàu bò giaûn löôïc thaønh laø moät moái ñe doïa hieåm ngheøo, khieán ngöôøi ta khoâng theå naøo chaáp nhaän laãn nhau trong tình huynh ñeä chaân thaønh vaø trong tình hieäp nhaát sinh hoa keát quaû trong nhaân loaïi.
Tính phoå quaùt cuûa ôn cöùu ñoä ñöôïc Thieân Chuùa ban cho chuùng ta trong Ñöùc Gieâsu Kitoâ ñaõ khieán Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñíctoâ XV ñöa ra lôøi keâu goïi chaám döùt moïi hình thöùc cuûa chuû nghóa daân toäc vaø chuû nghóa chuûng toäc, hay söï keát hieäp giöõa vieäc rao giaûng Tin Möøng vôùi caùc lôïi kích kinh teá vaø quaân söï cuûa caùc cöôøng quoác thöïc daân. Trong Toâng Thö Maximum Illud, Ñöùc Giaùo Hoaøng löu yù raèng söù vuï phoå quaùt cuûa Giaùo Hoäi ñoøi hoûi phaûi gaït boû caùc yù töôûng ñoäc quyeàn veà tö caùch thaønh vieân trong chính ñaát nöôùc vaø nhoùm saéc toäc cuûa ta. Söï côûi môû cuûa neàn vaên hoaù vaø coäng ñoàng tröôùc tính môùi meû cöùu ñoä cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ ñoøi hoûi phaûi boû laïi ñaøng sau moïi hình thöùc quy höôùng vaøo beân trong veà maët saéc toäc vaø giaùo hoäi. Hoâm nay cuõng vaäy, Giaùo Hoäi caàn nhöõng ngöôøi nam nöõ, theo pheùp Röûa ñaõ ñöôïc laõnh nhaän, quaûng ñaïi ñaùp laïi tieáng goïi boû laïi nhaø cöûa, gia ñình, xöù sôû, ngoân ngöõ vaø giaùo hoäi ñòa phöông cuûa hoï, ñeå ñöôïc sai ñeán vôùi caùc daân toäc khaùc, ñeán vôùi moät theá giôùi chöa ñöôïc chuyeån hoaù bôûi caùc bí tích cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ vaø Giaùo Hoäi Ngöôøi. Baèng vieäc rao giaûng Lôøi Chuùa, laøm chöùng cho Tin Möøng vaø cöû haønh söï soáng cuûa Thaàn Khí, hoï keâu goïi caùc daân toäc maø hoï ñöôïc göûi ñeán hoaùn caûi, laøm pheùp Röûa cho hoï vaø trao ban ôn cöùu ñoä cuûa Ñöùc Kitoâ, vôùi söï toân troïng töï do cuûa moãi ngöôøi vaø trong söï ñoái thoaïi vôùi caùc neàn vaên hoaù vaø toân giaùo cuûa hoï. Nhôø ñoù, söù vuï truyeàn giaùo cho muoân daân, missio ad gentes, laø ñieàu thieát yeáu ñoái vôùi Giaùo Hoäi trong moïi thôøi ñaïi, coù theå goùp phaàn moät caùch caên baûn cho tieán trình hoaùn caûi thöôøng xuyeân nôi moïi Kitoâ höõu. Ñöùc tin nôi bieán coá Phuïc sinh cuûa Ñöùc Gieâsu; söù maïng truyeàn giaùo ñöôïc laõnh nhaän trong pheùp Röûa; söï thoaùt ly khoûi caùc raøng buoäc ñòa lyù vaø vaên hoaù cuûa baûn thaân vaø gia ñình mình; nhu caàu giaûi thoaùt khoûi toäi loãi vaø giaûi phoùng khoûi nhöõng söï döõ caù nhaân vaø xaõ hoäi: taát caû nhöõng ñieàu naøy ñeàu ñoøi hoûi moät söù vuï truyeàn giaùo vöôn ñeán nhöõng taän cuøng cuûa bôø coõi traùi ñaát.
Söï truøng hôïp quan phoøng cuûa dòp kyû nieäm baùch nieân Toâng Thö naøy vôùi Thöôïng Hoäi Ñoàng Toaøn Vuøng Amazon cho pheùp toâi nhaán maïnh raèng söù maïng maø Ñöùc Gieâsu uyû thaùc cho chuùng ta vôùi ôn suûng töø Thaàn Khí Ngöôøi cuõng ñuùng luùc vaø caàn thieát cho caùc vuøng ñaát vaø caùc daân toäc aáy. Moät leã Hieän Xuoáng môùi ñang môû roäng cöûa cho Giaùo Hoäi, ñeå khoâng moät neàn vaên hoùa naøo bò ñoùng kín trong chính noù vaø khoâng moät daân toäc naøo bò caét ñöùt khoûi söï hieäp thoâng phoå quaùt cuûa ñöùc tin. Khoâng moät ai phaûi bò ñoùng kín trong tình traïng töï haáp thu, töï qui chieáu vaøo saéc toäc vaø toân giaùo cuûa mình. Bieán coá Phuïc Sinh cuûa Ñöùc Gieâsu Kitoâ phaù vôõ nhöõng giôùi haïn chaät heïp cuûa caùc theá giôùi, caùc toân giaùo vaø caùc neàn vaên hoaù, khi keâu goïi chuùng vöôn leân trong söï toân troïng nhaân phaåm cuûa moïi ngöôøi vaø höôùng tôùi moät söï hoaùn caûi saâu xa ñeå trôû veà vôùi söï thaät cuûa Chuùa Phuïc Sinh, Ñaáng ban söï soáng ñích thöïc cho moïi ngöôøi.
ÔÛ ñaây toâi muoán nhaéc laïi nhöõng lôøi cuûa Ñöùc Beâneâñíctoâ XVI khi ngaøi khai maïc Hoäi Nghò caùc Giaùm Muïc Chaâu Myõ Latinh taïi Aparecida, Brazil, naêm 2007. Toâi muoán laëp laïi vaø möôïn laïi nhöõng lôøi naøy: "Nhöng caùc quoác gia Myõ Chaâu Latinh vaø vuøng Caribeâ hieåu vieäc ñoùn nhaän ñöùc tin Kitoâ coù nghóa laø gì ñoái vôùi hoï? Ñoái vôùi hoï, noù coù nghóa laø bieát vaø ñoùn tieáp Ñöùc Kitoâ, vò Thieân Chuùa voâ danh maø caùc toå tieân cuûa hoï haèng tìm kieám maø khoâng nhaän ra trong caùc truyeàn thoáng toân giaùo phong phuù cuûa hoï. Ñöùc Kitoâ laø Ñaáng Cöùu Ñoä maø hoï aâm thaàm khao khaùt. Noù cuõng coù nghóa laø hoï ñaõ laõnh nhaän, trong nöôùc röûa toäi, söï soáng thaàn linh laøm cho hoï trôû thaønh nhöõng döôõng töû cuûa Thieân Chuùa; hôn nöõa, hoï ñaõ laõnh nhaän Chuùa Thaùnh Thaàn, Ñaáng ñaõ ñeán ñeå laøm cho caùc neàn vaên hoaù cuûa hoï sinh hoa keát quaû, khi thanh luyeän vaø phaùt trieån nhieàu haït gioáng maø Lôøi Nhaäp Theå ñaõ gieo trong caùc neàn vaên hoaù aáy, qua ñoù daãn hoï ñi treân nhöõng con ñöôøng cuûa Tin Möøng. Lôøi Thieân Chuùa, khi nhaäp theå nôi Ñöùc Gieâsu Kitoâ, cuõng trôû thaønh lòch söû vaø vaên hoaù. Caùi hoang töôûng quay trôû laïi ñeå thoåi hôi söï soáng vaøo caùc toân giaùo thôøi kyø tieàn-Kha Luaân Boá, trong khi taùch bieät con ngöôøi vôùi Ñöùc Kitoâ vaø vôùi Giaùo Hoäi hoaøn vuõ, seõ khoâng theå laø moät böôùc tieán tôùi phía tröôùc: nhöng thöïc ra, noù seõ laø moät böôùc giaät luøi. Treân thöïc teá, seõ laø moät böôùc thuït luøi veà moät giai ñoaïn lòch söû baùm chaët vaøo quaù khöù" (Dieãn töø khai maïc Hoäi Nghò, 13 thaùng Naêm, 2007: Insegnamenti III, 1 [2007], 855-856).
Chuùng ta phoù thaùc söù maïng truyeàn giaùo cuûa Giaùo Hoäi cho Ñöùc Maria Meï chuùng ta. Trong tình hieäp nhaát vôùi Con cuûa Meï töø luùc Nhaäp Theå, Ñöùc Trinh Nöõ Maria ñaõ caát böôùc treân con ñöôøng haønh höông cuûa Meï. Meï döï phaàn hoaøn toaøn vaøo söù vuï cuûa Ñöùc Gieâsu, moät söù maïng ñaõ trôû thaønh söù maïng cuûa chính Meï khi ñöùng döôùi chaân Thaùnh Giaù: ñoù laø söù maïng coäng taùc, vôùi tö caùch laø Meï Giaùo Hoäi, trong vieäc mang nhöõng con caùi môùi cuûa Thieân Chuùa ñeán vôùi söï taùi sinh trong Thaàn Khí vaø ñöùc tin.
Toâi muoán keát thuùc söù ñieäp naøy vôùi vaøi lôøi vaén taét veà caùc Hoäi Giaùo Hoaøng Truyeàn Giaùo, ñaõ töøng ñöôïc ñeà nghò trong Toâng Thö Maximum Illud nhö laø moät nguoàn taøi nguyeân truyeàn giaùo. Caùc Hoäi Giaùo Hoaøng Truyeàn Giaùo phuïc vuï tính phoå quaùt cuûa Giaùo Hoäi nhö laø moät maïng löôùi toaøn caàu hoã trôï Ñöùc Giaùo Hoaøng trong daán thaân truyeàn giaùo cuûa ngaøi qua lôøi caàu nguyeän, laø linh hoàn cuûa vieäc truyeàn giaùo, vaø qua nhöõng vieäc quyeân goùp baùc aùi töø caùc Kitoâ höõu treân khaép theá giôùi. Caùc khoaûn quyeân goùp cuûa hoï giuùp Ñöùc Giaùo Hoaøng trong caùc coá gaéng loan baùo Tin Möøng cuûa caùc Giaùo Hoäi ñòa phöông (Hoäi Giaùo Hoaøng Truyeàn Baù Ñöùc Tin), trong vieäc ñaøo taïo haøng giaùo só ñòa phöông (Hoäi Giaùo Hoaøng Thaùnh Pheâroâ Toâng Ñoà), trong vieäc gaây yù thöùc truyeàn giaùo giöõa caùc treû em (Hoäi Giaùo Hoaøng Thieáu Nhi Truyeàn Giaùo), vaø trong vieäc coå vuõ chieàu kích truyeàn giaùo cuûa ñöùc tin Kitoâ (Hieäp Hoäi Giaùo Hoaøng Truyeàn Giaùo). Trong khi nhaéc laïi söï uûng hoä cuûa toâi ñoái vôùi caùc Hoäi naøy, toâi tin töôûng raèng Thaùng Möôøi Truyeàn Giaùo Ngoaïi Thöôøng 2019 naøy seõ goùp phaàn canh taân vieäc phuïc vuï truyeàn giaùo cuûa caùc hoäi naøy cho söù vuï cuûa toâi.
Toâi thaân aùi ban pheùp laønh cho moïi ngöôøi nam nöõ truyeàn giaùo, vaø cho taát caû nhöõng ai, qua pheùp Röûa, ñang baèng caùch naøy hay caùch khaùc tham gia vaøo vieäc truyeàn giaùo cuûa Giaùo Hoäi.
Töø Vatican, 9 thaùng 6, 2019
Ñaïi leã Chuùa Thaùnh Thaàn Hieän Xuoáng
+ Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
(Source: Libreria Editrice VaticanaMESSAGE OF HIS HOLINESS FRANCIS FOR WORLD MISSION DAY 2019 Baptized and Sent: The Church of Christ on Mission in the World)