Cuoäc hoïp baùo ngaøy 11 thaùng 10 naêm 2019
taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng Amazon:
Caùc toäi sinh thaùi vaø giaûi phaùp toaøn dieän
Cuoäc hoïp baùo ngaøy 11 thaùng 10 naêm 2019 taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng Amazon: Caùc toäi sinh thaùi vaø giaûi phaùp toaøn dieän.
Vuõ Vaên An
Vatican (VietCatholic News 11-10-2019) - Theo Vatican News, moät cuoäc hoïp baùo ñaõ dieãn ra taïi Phoøng Baùo Chí Toøa Thaùnh chieàu thöù Saùu, 11 thaùng 10 naêm 2019, ñeå töôøng trình veà sinh hoaït taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà Amazon. Hieän dieän trong cuoäc hoïp baùo naøy coù 4 tham döï vieân Thöôïng Hoäi Ñoàng, moãi vò ñaõ chia seû caùc caûm töôûng veà caùc cuoäc thaûo luaän töø tröôùc ñeán nay vaø traû lôøi caùc caâu hoûi.
Ñöùc Hoàng Y Carlos Aguiar Retes, Toång Giaùm muïc Meùxico
Ñöùc Hoàng Y Carlos Aguiar Retes ñaõ môû ñaàu baøi thuyeát trình cuûa mình baèng lôøi keâu goïi "hoaùn caûi sinh thaùi". Ngaøi noùi, söï thay ñoåi khí haäu ñaõ khueách ñaïi "tieáng khoùc cuûa ngöôøi ngheøo", vaø "heä sinh thaùi toaøn dieän" laø ñaùp öùng cuûa Giaùo hoäi. Ñöùc Hoàng Y giaûi thích raèng moät heä sinh thaùi toaøn dieän coù nghóa laø thay ñoåi loái soáng, töø boû neàn vaên hoùa vöùt boû. Ngaøi noùi, ñieàu chuû yeáu laø chuùng ta gia taêng yù thöùc, vì chính nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát treân traùi ñaát ñang bò aûnh höôûng.
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Pedro Brito Guimaraâes, cuûa Palmas (Ba Taây)
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Pedro Brito Guimaraâes, cuûa Palmas, cho bieát ngaøi ñeán töø Tieåu bang treû nhaát Ba Taây, ôû trung taâm ñaát nöôùc. 1.5 trieäu ngöôøi soáng ôû ñoù, cuøng vôùi 9 trieäu ñaàu gia suùc. Ñöùc Toång Giaùm Muïc cho bieát, gia suùc thöôøng ñöôïc höôûng söï chaêm soùc söùc khoûe toát hôn ngöôøi daân. Ñoù laø vì thòt cuûa chuùng ñöôïc xuaát khaåu ra nöôùc ngoaøi. Ñöùc Toång Giaùm Muïc Pedro noùi, thöùc aên chaên nuoâi chính trong khu vöïc laø boät ñaäu naønh, nhöng vieäc caáy troàng quaù möùc ñaõ coù taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán traùi ñaát. Laõnh thoå bò xoùi moøn, trong khi thuoác tröø saâu vaø hoùa chaát ñöôïc söû duïng ñeå troàng ñaäu naønh ñaõ laøm oâ nhieãm soâng ngoøi. Chaên nuoâi gia suùc cuõng ñoøi hoûi raát nhieàu nöôùc vaø ñieàu naøy cuõng coù nguy cô phaù huûy taøi nguyeân thieân nhieân.
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Pedro tieáp tuïc noùi veà nhöõng gì ngaøi goïi laø "toäi loãi sinh thaùi". Ngaøi noùi, chuùng coù theå laø moät ñieàu môùi meû, nhöng chuùng ta caàn baét ñaàu xöng thuù chuùng. Trích daãn Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ, ngaøi noùi theâm veà vieäc "moïi söï ñeàu ñöôïc noái keát vôùi nhau", khi baïn ñuïng tôùi moät ñieàu gì ñoù, baïn seõ taïo ra phaûn öùng daây chuyeàn. Ñöùc Toång Giaùm Muïc keát luaän, toaøn theå nhaân loaïi seõ caûm nhaän ñöôïc haäu quaû do caùc quyeát ñònh ñöôïc ñöa ra taïi Thöôïng hoäi ñoàng naøy.
Ñöùc Giaùm Muïc Joaquín Pertínez Fernaùndez O.A.R. cuûa Rio Branco (Ba Taây)
Ñöùc Giaùm Muïc Joaquín Pertínez Fernaùndez baét ñaàu baèng caùch nhaán maïnh ngaøi ñeán töø moät khu vöïc bao truøm hai muùi giôø. Ñöùc Giaùm Muïc tieáp tuïc noùi veà lòch söû cuûa Vuøng Amazon cuûa ngaøi, nôi, theo ngaøi, khoâng ñöôïc bieát ñeán nhieàu. Ñieàu naøy moät phaàn do vaên hoùa ñòa phöông döïa treân goã, chöù khoâng phaûi ñaù, neân moïi söï deã daøng tan raõ hôn. Ngaøi noùi veà vieäc xuaát hieän moät vuøng ñaát töû ñaïo nôi moät ngöôøi naøo ñoù "bò choân vuøi döôùi moãi thaân caây". Ñöùc Giaùm Muïc Fernaøndez ñaõ moâ taû ngöôøi daân cuûa khu vöïc naøy bò baét laøm noâ leä ra sao. Ngaøi noùi, buoäc phaûi baùn saûn phaåm cho chuû nhaân, hoï bò maéc keït vaøo moät tình huoáng maø hieám khi hoï soáng thoaùt.
Ñöùc Giaùm Muïc giaûi thích, Giaùo hoäi khoâng coù maët ôû nôi "ñau khoå cuûa con ngöôøi" naøy, vì khoaûng caùch vaø thieáu truyeàn thoâng. Coù theå maát caû moät thaùng trôøi ñeå vò giaùm muïc ñeán ñöôïc khu vöïc naøy baèng xuoàng. Ñöùc cha Fernaùndez noùi, vaø seõ maát moät thôøi gian daøi ñeå ngöôøi daân cuûa laõnh thoå naøy phuïc hoài suoát sau "moät lòch söû baïo löïc buoàn baõ vaø taøn khoác cuûa hoï". Ngaøi noùi, seõ maát vaøi theá heä tröôùc khi hoï caûm thaáy ñöôïc töï do suy nghó cho chính hoï vaø ñöa ra quyeát ñònh.
Nöõ tu Birgit Weiler, Doøng Nöõ tu Y teá Truyeàn giaùo
Nöõ tu Birgit Weiler baét ñaàu baøi thuyeát trình cuûa mình baèng caùch xaùc nhaän raèng Giaùo hoäi muoán cuøng böôùc ñi vôùi ngöôøi daân cuûa Vuøng Amazon ñeå ñoái ñaàu vôùi tình huoáng bi ñaùt naøy. Trích daãn Taøi Lieäu Laøm Vieäc, baø noùi raèng Giaùo hoäi caàn noùi baèng "moät gioïng noùi tieân tri" ñeå giaûi quyeát vaán ñeà söùc khoûe cho toaøn haønh tinh. Nöõ tu Weiler noùi, chuùng ta caàn phaûi chaøo ñoùn neàn vaên hoùa cuûa ngöôøi baûn ñòa, vaø vieãn kieán cuûa hoï veà "buen vivir", nghóa laø soáng chung nhieàu hôn giöõa chuùng ta vaø trong lieân ñôùi vôùi chính Traùi ñaát.
Baø noùi theâm, khi chuùng ta ngöôïc ñaõi traùi ñaát, chuùng ta cuõng ñang ngöôïc ñaõi chính mình. Nöõ tu Weiler keâu goïi vieäc du nhaäp moät heä sinh thaùi toaøn dieän ôû moïi bình dieän cuûa Giaùo hoäi, vaø ñeà nghò giaûm thieåu ñeán soá khoâng vieäc söû duïng chaát nhöïa (plastic). Baø cuõng leân tieáng uûng hoä vieäc beânh vöïc ngöôøi daân baûn ñòa, ñaëc bieät laø khi quyeàn lôïi cuûa hoï bò vi phaïm.
Moät caâu hoûi veà caùc taäp ñoaøn ña quoác gia
Nöõ tu Birgit Weiler cuõng traû lôøi caâu hoûi ñaàu tieân lieân quan ñeán caùc coâng ty ña quoác gia khoâng tuaân thuû luaät phaùp. Nöõ tu khaúng ñònh taát caû chuùng ta ñeàu soáng ra sao trong moät ngoâi nhaø chung vaø ñaáu tranh cho quyeàn lôïi cuûa ngöôøi khaùc laø ñieàu quan troïng. Sau ñoù, Nöõ tu ñöa ra ñieån hình nöôùc Ñöùc ñaõ thoâng qua ñaïo luaät theo ñoù caùc coâng ty gaây thieät haïi cho moâi tröôøng phaûi chòu traùch nhieäm ngay caû khi hoï gaây thieät haïi ôû caùc quoác gia khaùc.
Nöõ tu Weiler ñaõ noùi tôùi moät maïng löôùi hôïp taùc giöõa caùc hoäi nghò cuûa caùc tu só nam nöõ, ñaëc bieät ôû Peru, nôi baø laøm vieäc. Baø noùi theâm, caùc coå ñoâng töø caùc coâng ty ña quoác caàn ñöôïc gaây yù thöùc veà tình hình qua vieäc vaän ñoäng haønh lang, ñeå ñaûm baûo vieäc caùc coâng ty toân troïng quyeàn cuûa ngöôøi daân ñòa phöông. Thoâng thöôøng, ñôøi soáng cuûa ngöôøi chaâu AÂu vaø ngöôøi Myõ ñöôïc coi laø coù giaù trò hôn ñôøi soáng cuûa nhöõng ngöôøi soáng ôû caùc vuøng laõnh thoå naøy - maëc duø taát caû chuùng ta ñeàu cuøng soáng vôùi nhau trong moät ngoâi nhaø chung.
Moät caâu hoûi veà caùc coäng ñoàng baûn ñòa bò coâ laäp
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Pedro Brito Guimaraâes ñaõ choïn traû lôøi veà vaán ñeà caùc coäng ñoàng baûn ñòa bò coâ laäp. Ngaøi giaûi thích, moät soá ngöôøi trong soá hoï choïn soáng coâ laäp. Nhöõng ngöôøi khaùc buoäc phaûi troán chaïy vì laõnh thoå cuûa hoï bò xaâm chieám. Ñöùc Toång Giaùm Muïc noùi tieáp, hoï vaøo saâu trong röøng moãi luùc moãi saâu hôn, vaø khoâng lieân laïc vôùi nhöõng ngöôøi khaùc. Ñieàu naøy khieán hoï coù nguy cô maéc nhieàu chöùng beänh. Moät soá ngöôøi cheát vì chöùng caûm laïnh thoâng thöôøng. Ngaøi noùi, ñoâi khi khoâng theå naøo ñeán gaàn hoï ñöôïc. Khoâng coù baát cöù tieáp xuùc naøo vôùi nhöõng ngöôøi bò coâ laäp naøy, chuùng ta khoâng bieát hoï nghó nhö theá naøo, hoaëc hoï muoán gì.
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Guimaraâes noùi, Thöôïng hoäi ñoàng ñang thaûo luaän veà chuû ñeà naøy. Ngaøi noùi theâm, ñieàu quan troïng laø Giaùo hoäi phaûi baûo veä quyeàn soáng cuûa hoï theo caùch rieâng cuûa hoï.
Moät caâu hoûi veà caùc giaùo hoäi Nguõ Tuaàn
Ñöùc Hoàng Y Carlos Aguiar Retes baét ñaàu traû lôøi caâu hoûi lieân quan ñeán söï hieän dieän cuûa caùc giaùo hoäi Nguõ Tuaàn ôû Vuøng Amazon, baèng caùch khaúng ñònh raèng ngöôøi ta "muoán Lôøi Chuùa, tröôùc heát vaø treân heát". Ngaøi trích daãn caùc nghieân cöùu cho thaáy ngöôøi ta chuyeån töø Giaùo hoäi naøy sang Giaùo hoäi khaùc, nhöng cho bieát seõ caàn nhieàu thôøi gian ñeå phaân tích hieän töôïng naøy moät caùch thích ñaùng. Ngaøi noùi, ñoâi khi chæ ñôn giaûn vì ngöôøi ta hy voïng seõ giaûi quyeát ñöôïc moät loaït khoù khaên vaø tìm giaûi phaùp ôû caùc khu vöïc khaùc.
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Pedro Brito Guimaraâes ñaõ cho bieát theâm suy tö cuûa ngaøi; ngaøi noùi raèng caùc linh muïc khoâng theå coù maët ôû khaép moïi nôi, vì khoaûng caùch meânh moâng. Ngaøi noùi, neáu ai ñoù ñeán coâng boá Lôøi Chuùa, moïi ngöôøi seõ theo hoï.
Ñöùc Giaùm Muïc Joaquín Pertínez Fernaùndez ñoàng yù raèng Thöôïng hoäi ñoàng caàn phaân tích tình huoáng naøy nhöng chuùng ta khoâng theå giaûi quyeát moïi vaán ñeà söùc khoûe, giaùo duïc hoaëc taøi chính.
Nöõ tu Birgit Weiler daãn lôøi taøi lieäu laøm vieäc cuûa Thöôïng hoäi ñoàng noùi raèng Giaùo hoäi caàn phaûi chuyeån töø moät neàn muïc vuï thaêm vieáng sang moät neàn muïc vuï hieän dieän. Baø noùi, ôû beân caïnh nhöõng ngöôøi naøy laø ñieàu voâ cuøng quan troïng. Nöõ tu Weiler noùi, chuùng ta caàn thaêm doø moïi thöøa taùc vuï, khoâng phaûi chæ caùc thöøa taùc vuï thuï phong maø thoâi, vì "moïi söï ñeàu ñöôïc noái keát vôùi nhau" trong thaùch thöùc naøy.
Moät caâu hoûi veà söï tham gia cuûa phuï nöõ taïi Thöôïng Hoäi Ñoàng
Nöõ tu Birgit Weiler tieáp tuïc traû lôøi caâu hoûi sau ñaây veà baàu khoâng khí trong caùc nhoùm laøm vieäc nhoû vaø vieäc coâng nhaän thöøa taùc vuï phuï nöõ. Nöõ tu baét ñaàu baèng caùch khaúng ñònh, "khoâng coù thaùi ñoä giaùo só trò" trong caùc nhoùm laøm vieäc, vaø "töï do ngoân luaän" ñaõ taïo ñieàu kieän cho moät baàu khoâng khí trong ñoù "caùc caâu hoûi coù tính pheâ phaùn coù theå ñöôïc ñem ra thaûo luaän moät caùch toân troïng vaø coâng khai". Nöõ tu moâ taû ñaây laø moät traûi nghieäm toát ñeïp cuûa vieäc "cuøng nhau bieän phaân".
Nöõ tu Weiler noùi tieáp, moät soá Giaùm muïc vaø Hoàng Y toát laønh ñaõ chia seû caùc quan taâm cuûa phuï nöõ, vaø hieåu raèng coù nhöõng ñieàu khieán hoï ñau ñôùn vaø taïi sao nhö vaäy. Baø xaùc nhaän coù söï coâng nhaän phuï nöõ, nhöng noùi theâm raèng trôû thaønh moät Giaùo hoäi hoaøn toaøn ñoàng nghò coù nghóa phaûi cuøng nhau böôùc ñi, cuøng nhau quyeát ñònh, coù phuï nöõ ôû vò trí laõnh ñaïo. Nöõ tu noùi, moïi phuï nöõ, giaùo daân vaø tu só, phaûi coù theå ñaûm nhaän caùc vò trí coù traùch nhieäm.
Nöõ tu Weiler nhaéc nhôù taøi lieäu laøm vieäc cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng xaùc nhaän ra sao raèng phuï nöõ thöïc hieän haàu heát caùc coâng vieäc muïc vuï ôû Vuøng Amazon. Nöõ tu noùi, nhieàu phuï nöõ ñang laøm vieäc vôùi ngöôøi baûn ñòa vaø muoán ñöôïc can döï vaøo neàn thaàn hoïc baûn ñòa. Nöõ tu ñaõ moâ taû ñaây laø "moät daáu chæ thôøi ñaïi" ñeå phuï nöõ can döï vaøo bình dieän naøy. Nöõ tu cuõng ñeà caäp ñeán vieäc coá gaéng vöôït qua baïo löïc choáng laïi phuï nöõ, ñöùng leân ñoøi coâng lyù vaø vöôït qua neàn vaên hoùa "machismo" (töï toân nam tính)
Nöõ tu noùi, "saùng theá laø moät hoàng phuùc tình yeâu do Thieân Chuùa Taïo Hoùa ban", vaø ñaây laø ñieåm gaëp gôõ vôùi phuï nöõ cuûa caùc toân giaùo khaùc. Nhieàu phuï nöõ ñang laøm vieäc ñeå xaây döïng nhöõng caây caàu nôi caùc khaùc bieät thöôøng gaây ra söï phaân caùch. Nöõ tu Weiler giaûi thích, ñaây khoâng phaûi laø moät cuoäc ñaáu tranh quyeàn löïc, maø laø söï chia seû "ôn phuùc pheùp röûa, ôn goïi vaø caùc thaáu hieåu, taøi naêng vaø caùc ñaëc suûng cuûa chuùng ta".
Traû lôøi moät caâu hoûi ñaõ hoûi tröôùc ñoù lieân quan ñeán vieäc phuï nöõ boû phieáu cho taøi lieäu cuoái cuøng cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng, Nöõ tu Weiler nhaän ñònh coù 35 phuï nöõ coù maët trong caùc khaû naêng khaùc nhau taïi Thöôïng hoäi ñoàng, vaø ñaây laø moät böôùc tieán ñaùng keå. Baø noùi, gioáng nhieàu nöõ tu khaùc, hoï muoán ñaït ñeán ñieåm trong ñoù caùc Beà Treân Caû cuûa hoï coù theå boû phieáu gioáng nhö Caùc Beà treân caû caùc doøng nam. Nöõ tu noùi, khoâng coù lyù do thöïc söï naøo khieán hoï khoâng neân ñöôïc nhö theá.
Moät caâu hoûi veà caùc toäi loãi sinh thaùi
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Pedro Brito Guimaraâes ñaõ tieáp tuïc caùc nhaän xeùt tröôùc ñoù cuûa ngaøi veà "caùc toäi loãi sinh thaùi". Ngaøi khaúng ñònh Ngaøi laø moät ngöôøi laïc quan vaø tin chaéc raèng, "moät theá giôùi khaùc laø ñieàu coù theå". Tuy nhieân, ngaøi noùi, tröø khi chuùng ta quan taâm ñeán thieân nhieân, "chuùng ta seõ gaây thieät haïi cho caùc ñieàu kieän tieân quyeát ñoái vôùi cuoäc soáng cuûa mình". Duø chuùng ta tuyeân xöng trong Kinh tin kính raèng chuùng ta tin Thieân Chuùa, "Ñaáng taïo thaønh trôøi ñaát", nhöng chuùng ta laïi tieáp tuïc phaïm toäi choáng laïi thieân nhieân "maø khoâng bao giôø töï vaán löông taâm".
Ñöùc Toång Giaùm Muïc ñeà nghò, chuùng ta caàn baét ñaàu suy nghó veà moät phong caùch soáng ñôn giaûn hôn, thieát yeáu hôn. Ngaøi noùi theâm, chuùng ta caàn töï vaán, töø goùc ñoä toân giaùo, xaõ hoäi, kinh teá. Ñöùc Toång Giaùm Muïc Guimaraâes noùi, "chuùng ta khoâng laøm chuû Thieân Nhieân", chæ laø nhöõng ngöôøi baûo veä noù.
Ngaøi keát luaän, chuùng ta khoâng coù haønh tinh naøo khaùc ñeå coù theå soáng. Vì vaäy, toát hôn, chuùng ta neân chaêm soùc haønh tinh naøy.