Phaùc hoaï chaân dung moät vò thaùnh:
Ñöùc Hoàng Y John Henry Newman
Phaùc hoaï chaân dung moät vò thaùnh: Ñöùc Hoàng Y John Henry Newman.
Gm. Pheâroâ Nguyeãn Vaên Khaûm - gôûi ñeán Vatican News
Saøigoøn (Vatican News 9-10-2019) - Ngaøy 1 thaùng 7 naêm 2019, Toøa thaùnh Vatican loan baùo Chaân phöôùc John Henry Newman vaø 4 vò khaùc seõ ñöôïc tuyeân phong hieån thaùnh vaøo ngaøy 13 thaùng 10 naêm 2019. Chaân phöôùc Newman ñöôïc ñaùnh giaù laø moät trong nhöõng baäc thaày vó ñaïi cuûa Hoäi Thaùnh, vì theá seõ thaät höõu ích khi nhìn laïi cuoäc ñôøi vaø giaùo huaán cuûa ngaøi ñeå ñoùn nhaän nhöõng baøi hoïc caàn thieát cho ñôøi soáng vaø söù vuï cuûa Hoäi Thaùnh ngaøy nay.
Moät cuoäc ñôøi kieám tìm chaân lyù
Ñöùc hoàng y John Henry Newman sinh taïi Luaân Ñoân, Anh Quoác, ngaøy 21 thaùng 2 naêm 1801. Ngaøi ñöôïc daïy doã trong truyeàn thoáng Anh giaùo vaø töø nhoû ñaõ coù thieân höôùng toân giaùo, cuï theå laø sieâng ñoïc Kinh Thaùnh. Kinh Thaùnh giuùp ngaøi soáng ñaïo ñöùc, nhöng moái quan taâm tri thöùc laïi khieán ngaøi ñaët nhöõng caâu hoûi neàn taûng vaø muoán tìm kieám caâu traû lôøi roõ raøng, chính xaùc. Vì theá khi môùi 14 tuoåi, ngaøi ñaõ bò caùm doã boû ñaïo: "Toâi muoán soáng toát nhöng khoâng caàn theo ñaïo; toâi khoâng hieåu Thieân Chuùa yeâu thöông coù nghóa gì".
Chính trong giai ñoaïn ñoù, Chuùa goõ cöûa loøng Newman. Trong nhöõng ngaøy nghæ leã naêm 1816, Newman ñoïc cuoán Force of Truth (Söùc maïnh cuûa chaân lyù) cuûa Thomas Scott, vaø taùc phaåm ñoù ñaõ gaây aán töôïng raát saâu ñeán noãi ngaøi coi ñoù nhö "cuoäc hoaùn caûi ñaàu tieân" vaø laø moät trong nhöõng ôn ban lôùn nhaát trong ñôøi. Newman baét ñaàu nhaän thöùc caùch saâu saéc söï hieän höõu vaø hieän dieän cuûa Thieân Chuùa cuõng nhö cuûa theá giôùi voâ hình. Ngaøi cuõng ruùt töø taùc phaåm cuûa Thomas Scott hai caâu ghi daáu aán suoát ñôøi ngaøi: "Tìm kieám söï thaùnh thieän hôn laø bình an", vaø "Baèng chöùng duy nhaát cuûa söï soáng laø söï taêng tröôûng".
Sau cuoäc hoaùn caûi ñaàu tieân naøy, Newman ñaët Thieân Chuùa treân heát moïi söï vaø heát loøng böôùc theo Chaân lyù nhö ngaøi dieãn taû trong taùc phaåm Apologia pro vita sua: "Khi toâi 15 tuoåi (muøa Thu naêm 1816), moät söï thay ñoåi lôùn lao veà tö töôûng dieãn ra trong toâi. Toâi ñaët mình döôùi söï höôùng daãn cuûa Kinh Tin kính vaø taâm trí ñoùn nhaän ñaïo lyù ñöùc tin, ñoù laø nhöõng ñieàu nhôø loøng Chuùa thöông xoùt, seõ khoâng bao giôø lu môø hoaëc bò xoùa nhoøa". Newman baét ñaàu nhaän ra taàm quan troïng cuûa nhöõng tín ñieàu trong Kitoâ giaùo: söï Nhaäp theå cuûa Con Thieân Chuùa, coâng trình cöùu ñoä cuûa Ñöùc Kitoâ, aân hueä Thaùnh Thaàn ngöï xuoáng trong linh hoàn ngöôøi chòu Pheùp Röûa, ñöùc tin khoâng ñôn thuaàn laø moät lyù thuyeát nhöng caàn ñöôïc dieãn taû trong chöông trình soáng.
Sau khi hoaøn taát chöông trình hoïc taïi Trinity College, Oxford, Newman trôû thaønh muïc sö Anh giaùo vaø sau naøy phuï traùch nhaø thôø Saint Mary, nhaø thôø cuûa ñaïi hoïc Oxford. Trong thôøi gian naøy, ngaøi quan taâm nghieân cöùu caùc Giaùo phuï, ñoàng thôøi caûm thaáy quan ngaïi tröôùc tình traïng thieâng lieâng cuûa Giaùo hoäi Anh giaùo tröôùc söï gia taêng aûnh höôûng cuûa chuû nghóa töï do (liberalism) taïi Oxford cuõng nhö treân khaép nöôùc Anh. Ñeå choáng laïi xu höôùng naøy, Newman cuøng vôùi moät vaøi ngöôøi baïn laäp neân Phong traøo Oxford (Oxford Movement) naêm 1833. Phong traøo naøy pheâ phaùn vieäc Anh Quoác khoâng coøn thöïc haønh ñöùc tin, vaø keâu goïi phaûi trôû veà vôùi Kitoâ giaùo nguyeân thuûy thoâng qua cuoäc caûi caùch ñích thöïc veà moïi maët: tín lyù, thieâng lieâng, phuïng vuï. Vôùi muïc ñích naøy, phong traøo thöïc hieän nhöõng aán phaåm nhoû, deã phoå bieán, coá gaéng gaây taùc ñoäng treân haøng giaùo só cuõng nhö caùc tín höõu ñôn thaønh, ñang bò giaèng co giöõa hai thaùi cöïc laø chuû nghóa duy caûm vaø chuû nghóa duy lyù.
Newman nhaän ra raèng cuoäc tranh luaän choáng laïi chuû nghóa töï do veà maët toân giaùo caàn coù moät neàn taûng giaùo thuyeát vöõng chaéc, vaø ngaøi xaùc tín ngaøi ñaõ tìm ñöôïc neàn taûng ñoù nôi nhöõng vaên baûn cuûa caùc Giaùo phuï maø ngaøi coi laø caùc söù giaû vaø tieán só ñích thöïc cuûa ñöùc tin Kitoâ. Töø ñoù, Newman khai trieån lyù thuyeát ñöôïc goïi laø Via media (con ñöôøng trung dung). Newman cuõng tìm caùch chöùng minh raèng Anh giaùo laø ngöôøi thöøa keá hôïp phaùp cuûa Kitoâ giaùo nguyeân thuûy vaø laø Giaùo hoäi ñích thöïc trong Ñöùc Kitoâ, vì nôi Anh giaùo khoâng coù nhöõng sai laàm veà giaùo thuyeát nhö Tin Laønh, cuõng khoâng coù nhöõng laïm duïng maø ngaøi cho laø ñang coù trong Coâng giaùo Roâma.
Theá nhöng khi nghieân cöùu lòch söû Giaùo hoäi ôû theá kyû IV, Newman khaùm phaù moät ñieàu quan troïng laø Kitoâ giaùo trong thôøi ñaïi ngaøi ñang soáng laïi phaûn aùnh 3 nhoùm toân giaùo ôû theá kyû IV, coù theå so saùnh nhö sau: Tin Laønh gioáng nhö phaùi Arioâ; Coâng giaùo Roâma gioáng nhö caùc tín höõu Roâma; Anh giaùo gioáng nhö ngöôøi theo thuyeát Arioâ nöûa vôøi (semi-Arianism). Khaùm phaù ñoù baét ñaàu gôïi leân nhöõng nghi ngôø veà Anh giaùo. Khoâng laâu sau ñoù, Newman ñoïc moät baøi vieát trong ñoù taùc giaû so saùnh Anh giaùo vôùi nhöõng ngöôøi theo thuyeát Donatism ôû chaâu Phi thôøi thaùnh Ausgustinoâ. Vaø ngaøi seõ khoâng bao giôø queân caâu noùi cuûa thaùnh Augustinoâ: "Hoäi Thaùnh phoå quaùt, trong phaùn quyeát cuûa mình, laø söï baûo ñaûm cho Chaân lyù" (Securus judicat orbis terrarum). Newman nhaän ra raèng nhöõng xung ñoät veà giaùo thuyeát thôøi Hoäi Thaùnh sô khôûi ñöôïc giaûi quyeát khoâng chæ döïa vaøo nguyeân taéc veà tính coå xöa (antiquity) nhöng coøn laø tính Coâng giaùo (catholicity), nghóa laø yù kieán cuûa Hoäi Thaùnh xeùt nhö moät toaøn theå chính laø lôøi tuyeân boá baát khaû ngoä.
Trung thaønh vôùi nguyeân taéc phaûi toân troïng Chaân lyù, Newman quyeát ñònh lui veà Littlemore, moät laøng nhoû gaàn Oxford, daønh thôøi giôø cho vieäc caàu nguyeän vaø nghieân cöùu. Ngaøi baét ñaàu lieân keát nhöõng ñöôøng daây suy töôûng xuaát hieän trong nhöõng naêm qua. Caâu hoûi ñaët ra laø neáu Hoäi Thaùnh Coâng giaùo Roâma thöïc söï laø toâng truyeàn thì laøm sao coù theå lyù giaûi nhöõng giaùo thuyeát beân Coâng giaùo xem ra khoâng phaûi laø di saûn ñöôïc ñeå laïi töø Kitoâ giaùo nguyeân thuûy?
Töø ñoù hình thaønh nhöõng suy nghó daãn ñeán nguyeân lyù veà söï phaùt trieån chính thöïc maø Newman khai trieån ñeå giaûi thích nhöõng giaùo huaán môùi trong ñôøi soáng Hoäi Thaùnh: nhöõng tín ñieàu sau naøy laø söï phaùt trieån chính thöïc maëc khaûi nguyeân thuûy. Newman trình baøy laäp luaän naøy trong baøi An Essay on the Development of Christian Doctrine (Söï phaùt trieån giaùo thuyeát Kitoâ), trong ñoù ngaøi phi baùc quan ñieåm cho raèng chaân lyù hoaëc sai laàm trong caùc vaán ñeà toân giaùo chæ laø nhöõng yù kieán khaùc nhau, vaø ôn cöùu ñoä khoâng leä thuoäc vaøo lôøi tuyeân xöng ñöùc tin ñuùng ñaén. Newman khaúng ñònh: "Chaân lyù vaø giaû doái ñöôïc ñaët tröôùc maét chuùng ta ñeå thöû loøng chuùng ta; choïn löïa cuûa chuùng ta laø choïn löïa ñaùng sôï vì ñöôïc cöùu ñoä hay bò choái boû tuøy thuoäc vaøo ñoù; tröôùc moïi söï, phaûi baùm chaët vaøo ñöùc tin Coâng giaùo".
Gia nhaäp Hoäi Thaùnh Coâng giaùo
Khi Newman nghieân cöùu veà söï phaùt trieån giaùo thuyeát Kitoâ, ngaøi nhaän ra raèng Hoäi Thaùnh Roâma laø Hoäi Thaùnh cuûa caùc Giaùo phuï, Hoäi Thaùnh ñích thöïc cuûa Ñöùc Kitoâ. Vì theá ngaøy 9 thaùng 10 naêm 1845, ngaøi tuyeân xöng ñöùc tin Coâng giaùo, ñöôïc Chaân phöôùc Dominic Barberi, ngöôøi YÙ, doøng Passionist, ñoùn nhaän vaøo Hoäi Thaùnh Coâng giaùo.
Quyeát ñònh cuûa Newman gia nhaäp Hoäi Thaùnh Coâng giaùo ñaõ gaây chaán ñoäng lôùn trong Giaùo hoäi Anh giaùo. Coù ngöôøi caûm phuïc tröôùc quyeát ñònh can ñaûm cuûa ngaøi nhöng khoâng ít ngöôøi coi ñoù nhö söï phaûn boäi, vaø Newman phaûi chòu nhieàu ñau khoå vì quyeát ñònh naøy. Dö luaän vaãn coøn baùm theo ngaøi trong nhieàu naêm sau ñeán ñoä coù luùc baùo chí tung tin Newman caûm thaáy laïc loõng trong Hoäi Thaùnh Coâng giaùo, neân seõ trôû laïi Giaùo hoäi Anh giaùo. Theá nhöng Newman raát vöõng taâm nhö ngaøi vieát cho moät ngöôøi quen: "Keå töø khi ñöôïc ñoùn nhaän vaøo Hoäi Thaùnh Coâng giaùo, toâi khoâng coù luùc naøo bò lung lay trong nieàm tin vaøo Hoäi Thaùnh. Toâi tin chaéc, vaø seõ maõi chaéc chaén raèng Ñöùc Giaùo hoaøng laø trung taâm cuûa söï hieäp nhaát vaø laø Ñaáng Ñaïi dieän Chuùa Kitoâ; toâi maõi maõi tin vaøo Kinh Tin kính Hoäi Thaùnh tuyeân xöng, moïi tín ñieàu trong ñoù; toâi hoaøn toaøn thoûa maõn vôùi vieäc thôø phöôïng, kyû luaät, giaùo huaán cuûa Hoäi Thaùnh; vaø duø raát khoù khaên, toâi vaãn mong moûi nhieàu ngöôøi baïn cuûa toâi theo Tin Laønh cuõng seõ ñöôïc chia seû nieàm haïnh phuùc cuûa toâi".
Sau khi trôû thaønh linh muïc Coâng giaùo, Newman laäp chi nhaùnh Doøng Thaùnh Philip Neri ôû Birmingham[1]. Trong nhieàu hoaït ñoäng thaàn hoïc vaø muïc vuï, ngaøi chuù troïng nhieàu nhaát ñeán vieäc ñaøo taïo trí thöùc vaø thieâng lieâng cho caùc tín höõu Coâng giaùo, caùc anh em trong doøng vaø caùc taân toøng. Ngaøi xaùc tín raèng trong thôøi ñaïi hieän nay vôùi nhöõng thay ñoåi raát nhanh veà vaên hoùa vaø xaõ hoäi, caàn phaûi coù moät ñöùc tin coù khaû naêng baøy toû nhöõng lyù do cuûa nieàm hi voïng Kitoâ giaùo. Vì theá ngaøi laøm vieäc khoâng ngôi nghæ ñeå huaán luyeän nhöõng giaùo daân coù hoïc thöùc, soáng trong theá giôùi, laøm vieäc trong aùnh saùng ñöùc tin vaø coù khaû naêng baûo veä ñöùc tin cuûa mình.
Cha John Henry Newman ñöôïc Ñöùc Giaùo hoaøng Leâoâ XIII naâng leân haøng Hoàng y ngaøy 15 thaùng 5 naêm 1879, nhöng ngaøi xin laø khoâng chòu chöùc Giaùm muïc vaø vaãn ôû laïi Birmingham. Trong dòp naøy, ngaøi coù baøi phaùt bieåu noåi tieáng, ñöôïc coi nhö nhöõng lôøi tieân tri veà thôøi ñaïi chuùng ta ngaøy nay:
"Chuû nghóa töï do veà toân giaùo laø hoïc thuyeát chuû tröông khoâng coù chaân lyù tích cöïc trong toân giaùo, nieàm tin naøo cuõng toát nhö nhau, vaø ñaây laø chuû tröông ñang chieám öu theá töøng ngaøy. Chuû tröông naøy khoâng chaáp nhaän baát cöù toân giaùo naøo laø chaân lyù, vì moïi toân giaùo chæ laø chuyeän yù kieán rieâng. Toân giaùo maëc khaûi khoâng phaûi laø chaân lyù nhöng chæ laø tình caûm vaø caûm nhaän; khoâng phaûi söï kieän khaùch quan; ñoù laø quyeàn cuûa moãi ngöôøi noùi ra ñieàu mình thích. Ñaïo ñöùc khoâng nhaát thieát phaûi xaây neàn treân ñöùc tin. Ngöôøi ta coù theå ñi nhaø thôø Tin Laønh hay Coâng giaùo, coù theå thaáy ích lôïi cuûa caû hai nhöng khoâng thuoäc beân naøo caû. Ngöôøi ta coù theå laøm baïn vôùi nhau veà tö töôûng vaø tình caûm thieâng lieâng maø khoâng coù chung nieàm tin vaø cuõng khoâng caàn phaûi coù. Bôûi leõ toân giaùo laø chuyeän caù nhaân, ñaëc thuø, rieâng tö neân khoâng caàn phaûi bieát ñeán trong nhöõng töông giao con ngöôøi. Neáu moät ngöôøi cöù moãi ngaøy laïi theo moät ñaïo thì maéc môù gì ñeán baïn? Thaät khoâng thích hôïp neáu nghó veà toân giaùo cuûa moät ngöôøi nhö nghó ñeán nguoàn lôïi töùc hoaëc vieäc ñieàu haønh gia ñình cuûa hoï. Toân giaùo khoâng lieân quan gì ñeán moái daây xaõ hoäi caû".
Nhöõng gì Ñöùc hoàng y Newman noùi veà chuû nghóa töï do, ngaøy nay coù theå goïi laø chuû nghóa töông ñoái vaø chuùng ta khoâng theå queân cuïm töø noåi tieáng cuûa Ñöùc Beâneâñictoâ XVI veà "söï chuyeân cheá cuûa chuû nghóa töông ñoái"! Loái nghó vaø loái soáng maø Ñöùc hoàng y Newman caûnh giaùc xem ra ngaøy caøng phoå bieán vaø thaéng theá, vôùi nhöõng haäu quaû tai haïi raát lôùn cho ñôøi soáng ñöùc tin, nhaát laø chieàu kích vaên hoùa vaø xaõ hoäi cuûa ñöùc tin. Ñöùc hoàng y Newman nhaéc nhôû moïi Kitoâ höõu, muïc töû cuõng nhö giaùo daân, raèng Chaân lyù laø kho taøng quyù giaù maø chuùng ta ñoùn nhaän baèng ñöùc tin, chaân lyù aáy phaûi ñöôïc loan baùo caùch trung thöïc vaø baûo veä baèng moïi giaù.
Ngaøy 11 thaùng 8 naêm 1890, Ñöùc hoàng y Newman qua ñôøi taïi nhaø doøng ôû Edgbaston. Vaøo thôøi ñieåm ñoù, tôø Times of London (Thôøi baùo Luaân Ñoân) vieát: "Duø Roâma coù tuyeân thaùnh cho Hoàng y Newman hay khoâng, ngaøi cuõng seõ ñöôïc tuyeân thaùnh trong suy nghó cuûa nhöõng ngöôøi ñaïo ñöùc thuoäc nhieàu nieàm tin ôû nöôùc Anh".
Söï nhìn nhaän cuûa Roâma
Trong dòp Ñöùc Leâoâ XIII naâng cha John Henry Newman leân haøng Hoàng y, Toøa Thaùnh Vatican ñaõ göûi ñeán Hoàng y Newman söù ñieäp ngaøy 15 thaùng 3 naêm 1879: "Ñöùc Thaùnh Cha traân troïng caùch saâu saéc taøi naêng vaø hoïc thöùc noåi troäi cuûa hieàn huynh, loøng ñaïo ñöùc vaø söï nhieät thaønh cuûa hieàn huynh trong vieäc phuïc vuï Taùc vuï thaùnh, söï taän tuïy vaø söï gaén boù hieáu thaûo cuûa hieàn huynh vôùi Toøa Thaùnh, vaø söï phuïc vuï ñaùng keå cuûa hieàn huynh trong nhieàu naêm ñoái vôùi toân giaùo, (ngaøi) quyeát ñònh daønh cho hieàn huynh baèng chöùng coâng khai vaø cao quyù veà söï traân troïng vaø thieän yù cuûa ngaøi".
Trong dòp kyû nieäm 100 naêm ngaøy Newman ñöôïc naâng leân haøng hoàng y, Thaùnh Giaùo hoaøng Gioan Phaoloâ II ñaõ göûi thö cho Ñöùc cha George Patrick Dwyer, Toång giaùm muïc Birmingham, trong ñoù ngaøi vieát: "Tö töôûng trieát hoïc vaø thaàn hoïc cuõng nhö linh ñaïo cuûa Ñöùc hoàng y Newman baùm reã saâu vaø ñöôïc phong phuù hoùa nhôø Kinh Thaùnh vaø giaùo huaán cuûa caùc Giaùo phuï, (tö töôûng ñoù) vaãn coøn nguyeân giaù trò vaø tính ñoäc ñaùo cuûa noù#.Toâi hi voïng raèng dung maïo vaø giaùo huaán cuûa vò hoàng y vó ñaïi naøy seõ tieáp tuïc truyeàn caûm höùng cho vieäc thi haønh söù meänh cuûa Hoäi Thaùnh trong theá giôùi ngaøy caøng hieäu quaû hôn, vaø giuùp canh taân ñôøi soáng thieâng lieâng cuûa caùc thaønh vieân trong Hoäi Thaùnh cuõng nhö thuùc ñaåy vieäc phuïc hoài söï hieäp nhaát giöõa caùc Kitoâ höõu".
Ngaøy 19 thaùng 9 naêm 2010, Ñöùc Beâneâñictoâ XVI naâng Ñöùc hoàng y Newman leân haøng Chaân phöôùc. Trong giôø canh thöùc tröôùc ngaøy tuyeân phong, taïi coâng vieân Cofton Park, Luaân Ñoân, Ñöùc Beâneâñictoâ XVI ñaõ neâu cao taám göông cuûa Newman: "Newman daïy chuùng ta raèng neáu chuùng ta ñaõ ñoùn nhaän chaân lyù cuûa Ñöùc Kitoâ vaø trao phoù ñôøi soáng cho Ngöôøi, thì khoâng theå coù söï taùch bieät giöõa ñieàu chuùng ta tin vaø caùch chuùng ta soáng. Moïi tö töôûng, lôøi noùi, vieäc laøm cuûa chuùng ta phaûi quy höôùng veà vinh quang Thieân Chuùa vaø môû roäng Vöông quoác cuûa Ngöôøi. Newman ñaõ hieåu ñöôïc ñieàu naøy vaø ñaõ laø nhaø voâ ñòch ñaùng kính trong söù vuï tieân tri cuûa ngöôøi Kitoâ höõu. Ngaøi thaáy roõ raøng raèng chuùng ta khoâng ñoùn nhaän chaân lyù nhö moät haønh ñoäng thuaàn tri thöùc cho baèng (ñoùn nhaän) trong moät tieán trình naêng ñoäng thieâng lieâng, vaø chaân lyù aáy thaám vaøo taän taâm khaûm chuùng ta. Chaân lyù ñöôïc thoâng truyeàn khoâng chæ baèng giaùo huaán, duø laø ñieàu quan troïng, nhöng coøn baèng chöùng taù cuûa nhöõng cuoäc ñôøi ñaõ soáng chaân lyù aáy trong söï toaøn veïn, trung tín vaø thaùnh thieän; nhöõng ai soáng trong vaø nhôø chaân lyù seõ töï nhieân nhaän ra nhöõng gì laø giaû doái, vaø vì giaû doái neân cuõng laø thuø nghòch cuûa caùi ñeïp, caùi thieän voán song haønh vôùi veû huy hoaøng cuûa caùi thaät, Veritatis splendor".
Keát luaän
Trong moät baøi thuyeát trình veà Ñöùc hoàng y Newman nhaân kyû nieäm 100 naêm ngaøy qua ñôøi cuûa ngaøi (1990), Ñöùc hoàng y Joseph Ratzinger (Ñöùc Beâneâñictoâ XVI sau naøy) ñaõ noùi: "Ñoái vôùi toâi, ñaëc ñieåm cuûa vò Tieán só Hoäi Thaùnh laø ngaøi khoâng chæ daïy chuùng ta baèng tö töôûng vaø lôøi noùi nhöng coøn baèng ñôøi soáng cuûa ngaøi, vì nôi ngaøi, tö töôûng vaø ñôøi soáng ñan quyeän vaøo nhau. Neáu theá, Newman cuõng ñöùng trong haøng nguõ nhöõng baäc thaày vó ñaïi cuûa Hoäi Thaùnh, vì ngaøi vöøa chaïm ñeán con tim chuùng ta vöøa soi saùng suy nghó cuûa chuùng ta".
Nhaän xeùt naøy vöøa ñaùng quyù vöøa mang tính tieân tri. Ñaùng quyù vì chæ cho chuùng ta thaáy dung maïo thöïc söï cuûa Newman: khoâng chæ laø nhaø thaàn hoïc vôùi nhöõng suy tö saâu saéc nhöng coøn laø moät vò thaùnh. Vaø mang tính tieân tri vì nhieàu ngöôøi trong Hoäi Thaùnh Coâng giaùo ngaøy nay ñang nghó ñeán moät ngaøy Thaùnh John Henry Newman seõ ñöôïc tuyeân phong laø Tieán só Hoäi Thaùnh, vò tieán só khoâng chæ daïy chuùng ta thöù thaàn hoïc baøn giaáy nhöng coøn giuùp chuùng ta soáng neàn thaàn hoïc baøn quyø voán laø ñieàu heát söùc caàn thieát trong thôøi ñaïi tuïc hoùa ngaøy nay.
- - - - - - - -
[1] Doøng Thaùnh Philip Neri (The Congregation of the Oratory of St Philip Neri) laø Hoäi doøng giaùo hoaøng veà ñôøi soáng toâng ñoà, quy tuï caùc linh muïc vaø sö huynh soáng chung trong moät coäng ñoaøn, khoâng coù lôøi khaán coâng khai nhöng chæ lieân keát vôùi nhau baèng moái daây ñöùc aùi. Thaùnh Philip Neri laäp doøng naøy ôû Roâma naêm 1575. John Henry Newman, sau khi thaønh linh muïc Coâng giaùo, ñaõ cuøng vôùi moät vaøi linh muïc laäp chi nhaùnh ôû Birmingham, cuoái cuøng dôøi veà Edgbaston.
Taøi lieäu tham khaûo
Herman Geissier, On the 125th Anniversary of John Henry Newman's Becoming a Cardinal, L'Osservatore Romano, 11/18 August 2004.
Fabio Attard SDB, Blessed John Henry Newman, Theology and Holiness, www.newmanfriendsinternational.org/en/blessed-john-henry-cardinal-newman.
Benedict XVI, Prayer Vigil on the Eve of the Beatification of Cardinal John Henry Newman, www.vatican.va/content/benedict-xvi/en/speeches/2010/september/documents.
John Paul II, Letter to H.E. Msgr. George Patrick Dwyer, Archbishop of Birmingham, for the first centenary of the elevation to the cardinalate of John Henry Newman, www.vatican.va/content/john-paul-ii/en/letters/1979/documents.