Phoù thaùc vaø tha thöù
laø caên tính cuûa Kitoâ höõu
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ: Phoù thaùc vaø tha thöù laø caên tính cuûa Kitoâ höõu.
Hoàng Thuûy
Vatican (Vatican News 25-09-2019) - Döïa treân ñoaïn saùch Toâng ñoà Coâng vuï noùi veà phoù teá Steâphanoâ, vò töû ñaïo tieân khôûi cuûa Giaùo hoäi, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ nhaán maïnh ñeán chieàu kích phuïc vuï cuûa chöùc phoù teá, khoâng phaûi ôû baøn thôø, nhöng laø trong coäng ñoàng. ÑTC cuõng ñeà cao göông töû ñaïo cuûa thaùnh Steâphanoâ: phoù thaùc söï soáng trong tay Chuùa vaø tha thöù cho nhöõng keû laøm haïi mình. Ñaây chính laø caên tính cuûa caùc Kitoâ höõu.
Saùng thöù tö 25 thaùng 9 naêm 2019 ñaõ coù hôn 20 ngaøn tín höõu quy tuï taïi quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ ñeå tham döï buoåi tieáp kieán chung cuûa Ñöùc Thaùnh Cha. Trong soá caùc tín höõu, coù moät soá tu só cuûa caùc doøng ñang tham döï toång tu nghò taïi Roma, ñaëc bieät laø 80 nöõ tu doøng Saint Paul de Chartres, trong ñoù cuõng coù moät soá chò Vieät Nam.
Tieáp tuïc loaït baøi giaùo lyù veà saùch Toâng ñoà Coâng vuï, tuaàn naøy Ñöùc Thaùnh Cha noùi veà phoù teá Steâphanoâ, thaùnh töû ñaïo tieân khôûi cuûa Giaùo hoäi. Tröôùc heát, ngaøi laø moät phoù teá, chöùc vuï ñöôïc caùc Toâng ñoà thieát laäp ñeå phuïc vuï coäng ñoaøn. Ñöùc Thaùnh Cha nhaán maïnh ñeán chieàu kích phuïc vuï cuûa chöùc phoù teá, khoâng phaûi ôû baøn thôø, nhöng laø trong coäng ñoàng. Ñöùc Thaùnh Cha cuõng ñeà cao göông töû ñaïo cuûa thaùnh Steâphanoâ: phoù thaùc söï soáng trong tay Chuùa vaø tha thöù cho nhöõng keû laøm haïi mình. Ñaây chính laø caên tính cuûa caùc Kitoâ höõu.
Ñöùc Thaùnh Cha baét ñaàu baøi giaùo lyù vôùi nhaän xeùt raèng trong saùch Toâng ñoà Coâng vuï, thaùnh söû Luca thuaät laïi söï lan roäng cuûa Lôøi Chuùa vaø caû nhöõng vaán ñeà naûy sinh trong coäng ñoaøn Giaùo hoäi sô khai. Saùch Coâng vuï trình baøy veà caùch coäng ñoaøn sô khai haøi hoøa caùc khaùc bieät trong loøng Giaùo hoäi vaø khoâng ñeå xaûy ra nhöõng xung khaéc vaø phaân reõ.
Xaàm xì nhieàu chuyeän phaù hoaïi coäng ñoaøn
Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt: Coäng ñoaøn sô khai khoâng chæ chaøo ñoùn ngöôøi Do Thaùi, maø caû ngöôøi Hy Laïp, nhöõng ngöôøi ñeán töø coäng ñoàng haûi ngoaïi, vôùi vaên hoùa vaø söï nhaïy caûm cuûa rieâng hoï; hoï cuõng thuoäc toân giaùo khaùc. Ngaøy nay chuùng ta goïi hoï laø "daân ngoaïi". Nhöõng ngöôøi naøy ñöôïc tieáp ñoùn. Vieäc soáng chung naøy taïo neân moät söï haøi hoøa mong manh vaø baáp beânh; vaø tröôùc nhöõng khoù khaên naøy, trong coäng ñoaøn ñaõ xuaát hieän nhöõng baát ñoàng nghieâm troïng. Baát ñoàng teä nhaát phaù hoaïi coäng ñoaøn chính laø baát ñoàng xaàm xì to nhoû, noùi xaáu: ngöôøi Hy Laïp laåm baåm phaøn naøn vì coäng ñoàng thieáu quan taâm ñeán caùc baø goùa trong nhoùm cuûa hoï.
Khoâng lô laø loan baùo Tin Möøng, cuõng khoâng queân phuïc vuï ngöôøi ngheøo
Tröôùc vaán ñeà naøy, caùc Toâng ñoà haønh ñoäng nhö theá naøo? Caùc ngaøi baét ñaàu moät quaù trình phaân ñònh bao goàm vieäc xem xeùt kyõ caøng caùc khoù khaên vaø cuøng nhau tìm kieám caùc giaûi phaùp. Hoï tìm ñöôïc caùch giaûi quyeát baèng caùch phaân chia caùc nhieäm vuï khaùc nhau, ñeå trong toaøn Giaùo hoäi coù ñöôïc söï taêng tröôûng an bình, vaø ñeå traùnh lô laø söï phaùt trieån cuûa Tin Möøng cuõng nhö vieäc chaêm soùc nhöõng thaønh vieân ngheøo khoå nhaát.
Chöùc phoù teá ñöôïc thieát laäp laø ñeå phuïc vuï coäng ñoaøn
Caùc Toâng ñoà ngaøy caøng nhaän thöùc raèng ôn goïi chính cuûa hoï laø caàu nguyeän vaø rao giaûng Lôøi Chuùa, vaø caùc ngaøi giaûi quyeát vaán ñeà baèng caùch thaønh laäp moät nhoùm "haït nhaân" goàm "baûy ngöôøi coù danh tieáng toát, ñaày Chuùa Thaùnh Thaàn vaø khoân ngoan" (Cv 6,3), nhöõng ngöôøi naøy, sau khi ñöôïc caùc Toâng ñoà ñaët tay, seõ lo veà caùc böõa aên. Chöùc phoù teá ñöôïc thieát laäp laø ñeå phuïc vuï. Trong Giaùo hoäi, phoù teá khoâng phaûi laø linh muïc haïng hai. Phoù teá khoâng phaûi ñeå phuïc vuï baøn thôø, nhöng ñeå phuïc vuï. Ñoù laø ngöôøi coi soùc caùc coâng vieäc cuûa Giaùo Hoäi. Khi moät phoù teá raát thích phuïc vuï ôû baøn thôø, thì laø sai. Söï haøi hoøa giöõa vieäc phuïc vuï Lôøi Chuùa vaø phuïc vuï baùc aùi laø chaát men laøm cho thaân theå giaùo hoäi phaùt trieån.
Vu khoáng gieát haïi ngöôøi khaùc
Trong soá baûy "phoù teá", Steâphanoâ vaø Philippheâ noåi baät caùch ñaëc bieät. Steâphanoâ rao giaûng Tin Möøng vôùi söùc maïnh vaø söï thaúng thaén, nhöng lôøi noùi cuûa ngaøi gaëp phaûi söï khaùng cöï ngoan coá nhaát. Khoâng tìm ñöôïc caùch naøo ñeå khieán ngaøi boû cuoäc, caùc ñoái thuû cuûa ngaøi choïn giaûi phaùp taàm thöôøng nhaát ñeå tieâu dieät moät con ngöôøi: ñoù laø vu khoáng hoaëc laøm chöùng gian. Chuùng ta bieát raèng vu khoáng gieát haïi ngöôøi khaùc. Chöùng "ung thö quaùi aùc" naøy, xuaát phaùt töø mong muoán huûy hoaïi danh tieáng cuûa moät ngöôøi, cuõng taán coâng phaàn coøn laïi cuûa cô theå giaùo hoäi vaø gaây thieät haïi nghieâm troïng khi, vì lôïi ích nhoû nhaët hoaëc ñeå che ñaäy khieám khuyeát cuûa chính mình, ngöôøi ta lieân minh ñeå boâi nhoï ai ñoù.
Thaùnh Steâphanoâ bò daãn vaøo Thöôïng Hoäi ñoàng vaø bò buoäc toäi bôûi caùc chöùng gian. Ngöôøi Do Thaùi ñaõ laøm nhö vaäy vôùi Chuùa Gieâsu vaø ngöôøi ta seõ laøm nhö theá vôùi taát caû caùc vò töû ñaïo. Tröôùc Thöôïng Hoäi ñoàng, thaùnh nhaân löôïc laïi lòch söû thaùnh, moät lòch söû quy höôùng veà Chuùa Kitoâ. Cuoäc Vöôït Qua cuûa Chuùa Gieâsu cheát vaø soáng laïi laø chìa khoùa cho toaøn boä lòch söû cuûa giao öôùc. Tröôùc lòch söû traøn ñaày ôn thaùnh naøy, thaùnh Steâphanoâ can ñaûm toá caùo söï giaû hình maø chính caùc ngoân söù vaø Chuùa Kitoâ ñaõ toá caùo. Ngaøi nhaéc laïi lòch söû: "Coù ngoân söù naøo maø cha oâng caùc oâng khoâng baét bôù? Hoï ñaõ gieát nhöõng vò tieân baùo Ñaáng Coâng Chính seõ ñeán; coøn caùc oâng, nay ñaõ trôû thaønh nhöõng keû phaûn boäi vaø saùt haïi Ñaáng aáy. (Cv 7,52). Thaùnh Steâphanoâ khoâng duøng nhöõng lôøi nöûa vôøi, nhöng noùi roõ raøng, noùi söï thaät.
Caên tính moân ñeä Chuùa Kitoâ: Phoù thaùc vaø tha thöù
Ñieàu naøy khieán nhöõng ngöôøi nghe phaûn öùng döõ doäi vaø Steâphanoâ ñaõ bò keát aùn cheát, bò neùm ñaù. Nhöng ngaøi ñaõ dieãn taû caên tính thöïc söï cuûa ngöôøi moân ñeä Chuùa Kitoâ. Ngaøi khoâng tìm kieám caùch thoaùt thaân, khoâng caàu cöùu nhöõng ngöôøi coù theå cöùu maïng soáng mình, nhöng ñaët cuoäc soáng cuûa mình trong tay Chuùa vaø lôøi caàu nguyeän cuûa ngaøi trong giaây phuùt aáy thaät ñeïp - "Laïy Chuùa Gieâsu, xin nhaän laáy linh hoàn con" (Cv 7,59) - vaø ngaøi cheát nhö moät ngöôøi con cuûa Chuùa baèng caùch tha thöù: "Laïy Chuùa, xin ñöøng chaáp hoï toäi loãi naøy " (Cv 7,60).
Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh: Nhöõng lôøi naøy cuûa thaùnh Steâphanoâ daïy chuùng ta raèng khoâng phaûi laø nhöõng baøi dieãn vaên hay chöùng toû caên tính con Thieân Chuùa cuûa chuùng ta, maø chæ coù söï phoù thaùc cuoäc soáng cuûa chính mình trong tay Chuùa Cha vaø söï tha thöù cho nhöõng ngöôøi xuùc phaïm chuùng ta, giuùp chuùng ta nhaän ra phaåm chaát ñöùc tin cuûa mình.
Caùc vò töû ñaïo khoâng phaûi laø caùc "thaùnh", nhöng laø nhöõng ngöôøi thöïc söï chieán thaéng
Giaùo hoäi ngaøy nay coù raát nhieàu caùc vò töû ñaïo. Ngaøy nay coù nhieàu vò töû ñaïo hôn laø vaøo thôøi ñaàu cuûa Giaùo hoäi vaø caùc vò töû ñaïo ôû khaép moïi nôi; Giaùo hoäi ñöôïc töôùi baèng maùu cuûa caùc ngaøi; maùu cuûa caùc ngaøi laø "haït gioáng cuûa caùc Kitoâ höõu môùi", vaø ñaûm baûo söï taêng tröôûng vaø phong phuù cho Daân Chuùa. Caùc vò töû ñaïo khoâng phaûi laø caùc "thaùnh", nhöng laø nhöõng ngöôøi nam nöõ baèng xöông baèng thòt - nhö saùch Khaûi huyeàn noùi - "Hoï ñaõ giaët saïch vaø taåy traéng aùo mình trong maùu Con Chieân". (Kh 7,14). Hoï laø nhöõng ngöôøi chieán thaéng thöïc söï.
Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi caùc tín höõu caàu xin Chuùa ñeå khi chieâm ngaém caùc vò töû ñaïo trong quaù khöù vaø ngaøy nay, chuùng ta coù theå hoïc caùch soáng moät cuoäc soáng vieân maõn, ñoùn nhaän söï töû ñaïo khi trung thaønh vôùi Tin Möøng vaø trôû neân ñoàng hình ñoàng daïng vôùi Chuùa Kitoâ trong cuoäc soáng haøng ngaøy.
Keát thuùc baøi giaùo lyù, Ñöùc Thaùnh Cha chaøo caùc tín höõu thuoäc caùc nhoùm ngoân ngöõ khaùc nhau, môøi goïi hoï theo göông thaùnh Steâphanoâ, tín thaùc vaøo Chuùa tröôùc nhöõng khoù khaên vaø laøm chöùng taù cho Chuùa baèng loøng yeâu thöông, tha thöù ñoái vôùi nhöõng ngöôøi gaây haïi cho mình.