Gôïi yù muïc vuï naêm 2019:
Ñoàng haønh vôùi caùc gia ñình gaëp khoù khaên
Baøi 10: Chaêm soùc nhöõng thöông tích gia ñình
Gôïi yù muïc vuï naêm 2019: Ñoàng haønh vôùi caùc gia ñình gaëp khoù khaên.
Baøi 10: Chaêm soùc nhöõng thöông tích gia ñình
Saøigoøn (WHÑ 01-09-2019) - Nhö moät baùc só gioûi, chuùng ta phaûi töï hoûi veát thöông toån cuûa nhöõng anh chò em li dò "taùi hoân", gaây ra bôûi söï kieän hoï khoâng ñöôïc hieäp thoâng troïn veïn vôùi Hoäi thaùnh, coù baûn chaát laø gì. Tieán trình hoäi nhaäp laø ñeå chöõa laønh veát thöông naøy.
Nguyeân nhaân hoï khoâng hieäp thoâng troïn veïn khoâng phaûi vì cuoäc hoân nhaân thöù nhaát thaát baïi
Cuoäc hoân nhaân thöù nhaát ñoå vôõ coù theå raát ñau ñôùn vaø gaây ra nhöõng thöông toån traàm troïng maø ta caàn heát söùc kieân nhaãn ñeå daàn daàn ñöôïc chöõa laønh (cf. AL 241-242). Theá nhöng, ñoå vôõ naøy khoâng nhaát thieát do toäi loãi nghieâm troïng cuûa caù nhaân, voán laø ñieàu laøm toån thöông traàm troïng ñeán moái töông quan caù vò vôùi Thieân Chuùa. Chaúng haïn tröôøng hôïp cuûa moät ngöôøi phoái ngaãu bò ruoàng boû caùch baát coâng, laø naïn nhaân voâ toäi. Hoân nhaân thaát baïi töï noù khoâng ñaët toâi vaøo hoaøn caûnh thöôøng xuyeân soáng maâu thuaãn vôùi Lôøi Chuùa (cf. Mt 19,9; Mt 5,31; Mc 10,11-12; Lc 16,18; 1Cr 7,10-11). Thaät vaäy, Toâng huaán Amoris laetitia soá 242 daïy raèng: "nhöõng ngöôøi li dò maø khoâng taùi hoân [...] thöôøng laø nhöõng chöùng nhaân cuûa loøng trung thaønh trong hoân nhaân".
Vaäy, ñaâu laø caên beänh thaät söï cuûa hoï? Thöa, do chính cuoäc keát hôïp hoï ñang soáng sau ñoù
Ñoù laø nguyeân nhaân cuûa caên beänh cuûa hoï, töùc laø do "taùi hoân" sau li dò. Haønh ñoäng ñoù laø vi phaïm vaø tình traïng heä luïy cuûa hoï maâu thuaãn vôùi lôøi cuûa Ñöùc Kitoâ. Khi "keát hoân" laàn thöù hai, töùc laø ñaõ daán thaân beàn vöõng soáng chung nhö vôï choàng vôùi moät ngöôøi khaùc, hoï ñaõ coù yù choân taùng sôïi daây lieân keát hoân phoái voán baát khaû phaân li, vaø ñoàng thôøi nhö theá laø ñaët cuoäc soáng hoï ôû ngoaøi rìa neàn taûng Thieân Chuùa ñaõ laäp. Laøm theá laø hoï ñaõ choái boû söï thaät cuûa lôøi höùa cuûa moät tình yeâu "maõi maõi" vaø "baát chaáp taát caû" voán ñöôïc baûo ñaûm bôûi Chuùa Gieâsu. Khi coøn soáng maâu thuaãn vôùi daây hoân phoái, cuoäc soáng cuûa ta coøn bò phaân maûnh rôøi raïc, bôûi vì ta coøn böôùc theo nhòp ñieäu "coøn dòp thöù hai, hoaëc thöù ba" (moät khi ñaõ chaáp nhaän vi phaïm lôøi höùa moät laàn, thì coøn coù theå tieáp tuïc vi phaïm lôøi höùa sau ñoù). Bôûi ñoù, hoï seõ gaëp raát khoù khaên trong vieäc thoâng truyeàn cho con caùi ñieàu coát yeáu cuûa giaùo duïc: nieàm tin coù theå xaây döïng toaøn theå cuoäc soáng döïa treân tình yeâu ñích thaät, phoù thaùc cho tình yeâu aáy toaøn theå töông lai chuùng ta.
Ñoù laø moät thöông toån khoâng deã daøng chöõa laønh, vì thöôøng nhöõng ngöôøi trong cuoäc khoâng yù thöùc tình traïng baát bình thöôøng cuûa hoï, hoï sôï coâng nhaän noù vaø bieän chính cho cuoäc soáng keát hôïp thöù hai cuûa hoï. Ñaây laø moät vieäc heát söùc teá nhò vaø ñoøi hoûi ta phaûi nhaãn naïi, tin töôûng phoù thaùc cho aùnh saùng vaø aân suûng Chuùa, ñeå giuùp ngöôøi anh em cuûa ta töø boû ngoâi nhaø xaây treân caùt maø xaây döïng laïi caên nhaø xaây treân neàn ñaù trong hi voïng (cf. AL 8).
Hoï soáng trong moät hoaøn caûnh ñaëc bieät, phaûi ñi moät haønh trình rieâng ñeå tieán tôùi hoäi nhaäp thaät söï vaøo Hoäi thaùnh.
Ai bieát mình ñaõ phaïm moät toäi troïng thì caàn phaûi xöng toäi tröôùc khi ñoùn nhaän Mình Thaùnh Chuùa, töùc hieäp thoâng hoaøn toaøn vôùi Mình Thaùnh Chuùa, vaø Thaân Mình huyeàn nhieäm Ngöôøi laø Hoäi thaùnh.[1]
Tuy nhieân, coù moät soá toäi minh nhieân lieân quan tôùi caùc moái quan heä cuï theå, caùch thöùc cuï theå soáng trong coäng ñoaøn vaø deät neân lòch söû chung. Bôûi theá, Chuùa Gieâsu cho caùc Toâng Ñoà nhöõng chæ daãn roõ raøng caùch ñoái xöû tröôùc nhöõng loãi laàm naøy, nhaéc nhôû söûa loãi caùc toäi nhaân ñeå hoï thay ñoåi ñôøi soáng (cf. Mt 18,15-17). Nhöõng toäi coâng khai phaïm ñeán Thaân Mình xaõ hoäi cuûa Chuùa, töùc Giaùo hoäi, caøng laøm ta khoù thoâng döï hoaøn toaøn vaø hieäp thoâng Bí tích Thaùnh Theå. Khoâng nhöõng caàn phaân ñònh thieâng lieâng maø coøn phaûi phaân ñònh Thaân Mình Chuùa, trong bí tích cuõng nhö trong coäng ñoaøn, neáu khoâng ta seõ aên vaø uoáng aùn phaït mình (AL 185-186). Nghóa laø, phaân ñònh caùch thöùc cuï theå soáng caùc moái quan heä, caùch rieâng laø söï trung thaønh cuûa chuùng ta vôùi daây hoân öôùc baát khaø phaân li.
AÙp duïng caùch ñaëc bieät vaøo hoân phoái, vì laø moät daáu chæ bí tích höõu hình vaø höõu hieäu cuûa aân suûng. Hoân nhaân khoâng phaûi laø moät söï kieän rieâng tö, laïi caøng khoâng phaûi laø moät thöïc taïi chæ lieân heä ñeán ngöôøi choàng, ngöôøi vôï vaø con caùi, nhöng ngöôïc laïi, ñoù laø moät yeáu toá coát yeáu cuûa ñôøi soáng chung vaø ñeå xaây döïng Hoäi thaùnh[2]. Theá neân, nhöõng ngöôøi li dò "taùi hoân" naøy phaûi ñi moät haønh trình tröôùc khi ñöôïc hoäi nhaäp hoaøn toaøn vaøo ñôøi soáng Giaùo hoäi vaø coù theå laõnh nhaän bí tích hieäp thoâng. Duø sao, hoï khoâng neân caûm thaáy bò toån thöông vì Hoäi thaùnh noùi hoï khoâng theå hieäp leã (röôùc leã), vì "Thaùnh Theå khoâng phaûi laø phaàn thöôûng cho nhöõng ngöôøi hoaøn haûo" (cf. Evangelium gaudium 47; Al 300; 305).
Moät höôùng ñi môùi cho muïc vuï gia ñình
Loái ñi môùi maø Ñöùc Thaùnh cha Phanxicoâ ñeà nghò cho muïc vuï khoâng phaûi laø ñeà ra nhöõng luaät môùi thoâng thoaùng hôn hay kheùp chaët hôn, nhöng xin ngöôøi ta thay ñoåi con tim vaø yeâu caàu moät "hoaùn caûi muïc vuï" (cf. EG 25), ñaët muïc vuï gia ñình ôû trung taâm moïi baän taâm muïc vuï vaø hoaït ñoäng cuûa caùc giaùo phaän vaø giaùo xöù. Laøm sao ñeå taát caû cuøng coá gaéng ñoàng haønh vôùi nhöõng anh chò em naøy treân ñöôøng veà vôùi Chuùa Kitoâ. Toâng huaán Amoris laetitia khuyeán khích chuùng ta hai con ñöôøng: 1) moät laø, yeâu caàu chuùng ta baét ñaàu moät tieán trình hoäi nhaäp nhöõng ngöôøi laàm ñöôøng laïc loái naøy trôû veà vôùi Giaùo hoäi (cf. AL 291), tieán trình naøy phaûi do Giaùm muïc giaùo phaän höôùng daãn (AL 300); b) hai laø, khuyeán khích caùc cha giaûi toäi khi xeùt thaáy con ngöôøi hoái nhaân thöïc söï muoán soáng theo Tin Möøng, caàn xeùt ñeán hoaøn caûnh coù theå giaûm khinh, traân troïng nhöõng coá gaéng cuûa thieän chí hoï, nhôù raèng "moät böôùc nhoû, giöõa nhöõng giôùi haïn lôùn cuûa con ngöôøi, coù theå laøm ñeïp loøng Chuùa hôn laø moät cuoäc soáng ñuùng ñaén beân ngoaøi eâm aû troâi qua töøng ngaøy maø khoâng phaûi ñoái maët vôùi nhöõng khoù khaên ñaùng keå naøo" (EG 44; AL 306).
Caâu hoûi gôïi yù suy tö vaø thaûo luaän
1. Anh chò ñang mang moät "veát thöông thuoäc daây hoân öôùc", anh chò töï phaân ñònh hoaøn caûnh cuï theå cuûa mình vaø xem coù thöïc muoán ñöôïc chöõa laønh khoâng? Theo anh chò phaûi laøm gì ñeå ñöôïc chöõa laønh? Hi voïng hoøa giaûi cuûa cuoäc hoân nhaân tröôùc tôùi möùc naøo? Neáu khoâng theå hoøa giaûi ñeå trôû veà soáng chung, anh chò caàn laøm gì soáng phuø hôïp vôùi lôøi Chuùa, lôøi daïy cuûa Giaùo hoäi?
2. Chöõa laønh veát thöông "thieâng lieâng", hôn laø veát thöông theå lí hay taâm lí, tröôùc heát anh chò phaûi laøm gì?
3. Anh chò mong muoán gì nôi Giaùo hoäi, nôi caùc muïc töû cuûa anh chò veà hoaøn caûnh cuûa anh chò vôùi nhöõng traùch nhieäm vaø baùc aùi trong cuoäc soáng gia ñình hieän taïi?
ÑGM. Luy Nguyeãn Anh Tuaán
- - - - - - - -
[1] Coâng Ñoàng Trentoâ, Saéc leänh veà Thaùnh Theå, khoùa XIII, ch. 7, DH 1647.
[2] Cf. GLHTCG, soá 1617.