Ñôøi soáng chöùng taù cuûa cha Csaba Bojte
trong vieäc chaêm soùc treû bò boû rôi ôû Transilvania
Ñôøi soáng chöùng taù cuûa cha Csaba Bojte trong vieäc chaêm soùc treû bò boû rôi ôû Transilvania.
Ngoïc Yeán
Transilvania (Vatican News 10-08-2019) - Haøng traêm treû em moà coâi caàn ñöôïc chaêm soùc, giaùo duïc, nhöng treân heát, caàn tình cha meï. Ñaây laø muïc ñích cuûa "gia ñình" cha Csaba Bojte, moät tu só doøng Phanxicoâ ngöôøi Hungary ôû Transilvania, Romania.
Moïi chuyeän baét ñaàu vaøo naêm 1992 khi cha Csaba ñöôïc göûi ñeán thò traán Deùva, Transilvania, moät vuøng ngoaïi oâ theo nhieàu nghóa: nôi sinh soáng cuûa ña soá ngöôøi theo Chính thoáng giaùo Rumani vaø 8% thieåu soá Coâng giaùo Hungary, moät trung taâm coâng nghieäp vaøo thôøi ñieåm khuûng hoaûng, vôùi nhöõng haäu quaû xaõ hoäi naëng neà. ÔÛ ñoù, cha baét ñaàu chaêm soùc nhöõng treû bò boû rôi vaø daàn daàn trôû thaønh moät trung taâm ñoùn tieáp vaø chaêm soùc treû moà coâi.
Sau khi thay ñoåi cheá ñoä, tình hình xaõ hoäi ôû Rumani raát nguy kòch, ngheøo ñoùi vaø khoù khaên aûnh höôûng ñeán caùc gia ñình vaø chính vì ñoù cuõng laø nguyeân nhaân laøm cho caùc gia ñình gaëp khoù khaên trong vieäc nuoâi daïy con caùi. Cha Csaba ñaõ thaønh laäp Toå chöùc Thaùnh Phanxicoâ ôû Deùva ñoùn tieáp treû em. Caùc cô sôû tieáp nhaän vaø giaùo duïc cuûa Toå chöùc hieän dieän taïi 82 ñòa ñieåm ôû Transilvania, vôùi hôn 2,300 treû em ñöôïc 300 coäng taùc vieân chaêm soùc.
Ôn goïi "moät linh muïc ñoàng queâ giaûn dò"
Cha Csaba nhôù laïi: taát caû baét ñaàu vaøo moät ngaøy muøa heø, cha môû Kinh Thaùnh caàu nguyeän vaø moät caùch ngaãu nhieân ñoïc ñoaïn Tin Möøng thuaät laïi vieäc Ñöùc Maria vaø Thaùnh Giuse daâng lôøi taï ôn Thieân Chuùa vì Treû Gieâsu. Töø ngaøy ñoù vò tu só hieåu söù vuï thöïc söï maø Chuùa trao phoù cho mình, "moät linh muïc ñoàng queâ giaûn dò". Cha hieåu raèng nieàm vui khi laøm nhöõng vieäc toát laø moät moùn quaø cho chính mình.
Tröôùc tieân cha toå chöùc moät traïi heø nhöng ngay sau ñoù cha thaáy caàn phaûi toå chöùc moät caùi gì ñoù keùo daøi caû naêm ... Ban ñaàu, cha khoâng ñöôïc chính quyeàn cho pheùp vaø trong moät thôøi gian daøi cha phaûi ñaáu tranh vôùi boä maùy haønh chaùnh quan lieâu Rumani. Hoaït ñoäng baùc aùi cuûa cha chæ ñöôïc coâng nhaän chính thöùc vaøo dòp Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II vieáng thaêm Rumani naêm 1999.
Cha Csaba noùi trong moät cuoäc phoûng vaán: "Luùc ñoù toâi khoâng mô chuùng toâi seõ trôû neân ñoâng ñaûo nhö vaäy, nhöng ngaøy qua ngaøy, treû em ñeán goõ cöûa ... vaø neáu ai ñoù nhôø baïn giuùp ñôõ, nhö moät ngöôøi phuïc vuï cuûa Chuùa, baïn phaûi cöùu hoï. Theá giôùi naøy khoâng phöùc taïp. Neáu baïn noùi moät lôøi toát ñeïp vôùi ngöôøi khaùc, ñieàu ñoù seõ sinh hoa traùi. Toâi luoân luoân noùi, vuøng ñaát khoâ caèn neáu ñöôïc troàng vaø gieo, noù coù theå trôû thaønh moät khu vöôøn. Nhieäm vuï cuûa chuùng ta khoâng phaûi laø gaùnh vaùc moïi vaán ñeà cuûa caû theá giôùi, thaäm chí chuùng ta seõ khoâng laøm ñöôïc. Ñieàu quan troïng laø nieàm vui cuûa Haøi nhi Gieâsu höôùng daãn chuùng ta".
Quaù khöù ñau thöông laø ñoäng löïc tieán böôùc
Cha Csaba sinh naêm 1959, moà coâi cha töø khi coøn nhoû, naïn nhaân cuûa cheá ñoä coäng saûn. Traûi nghieäm ñau thöông naøy khoâng laøm cho chaøng thanh nieân Csaba than vaõn nhöng ñoù laø moät caùch ñeå anh coá gaéng laøm moät ñieàu gì ñoù thay ñoåi kyù öùc buoàn naøy. Chính suy nghó tích cöïc ñoù laø khôûi nguoàn cuûa ôn goïi trôû thaønh tu só doøng Thaùnh Phanxicoâ vaø sau ñoù laø "cha" cuûa bieát bao treû thô theo nhö "Thaùnh Giuse ñaõ laøm". Vì daán thaân cho treû em ngheøo, cha ñaõ nhaän ñöôïc moät soá giaûi thöôûng, nhö "Giaûi thöôûng Coâng daân chaâu AÂu" cuûa Nghò vieän chaâu AÂu vaøo naêm 2011.
Trong nhieàu naêm hoaït ñoäng, ñoái vôùi cha moãi ngaøy laø hoàng aân, cha noùi: "Tình yeâu gioáng nhö moät boùng ñeøn, moïi thöù ñöôïc toû roõ trong aùnh saùng cuûa ñeøn. Ñoái vôùi toâi, Toå chöùc naøy ñoàng nghóa vôùi söï quan phoøng vaø pheùp laï cuûa Chuùa. Thaät vaäy, ñeå coù theå nuoâi soáng haøng traêm ngöôøi moãi ngaøy thaät khoâng phaûi deã, chæ coù Chuùa laøm ñöôïc. Vì theá maëc cho nhöõng khoù khaên, coâng vieäc cuûa chuùng toâi vaãn phaùt trieån vaø tieáp tuïc tieán leân".
Cha Csaba laø linh hoàn cuûa Toå chöùc, ñöôïc chia ra ôû caùc ngoâi nhaø khaùc nhau vaø ñöôïc quaûn lyù ñeå ôû cuøng vôùi con caùi cuûa cha. Nhöng cha cuõng thöôøng ñi khaép nôi ñeå thu nhaän cuûa "boá thí", nghóa laø quyõ hoã trôï treû em. Vò tu só cuõng laø moät nhaø giaûng thuyeát ñöôïc ñaùnh giaù cao ôû Hungary vaø Transilvania vì söï ñôn sô vaø thaúng thaén moãi khi truyeàn ñaït moät linh ñaïo saâu saéc.
Chuùa khoâng taïo ra ñoà boû ñi
Qua nhieàu naêm soáng phuïc vuï cha Csaba ñaõ ruùt ra ñöôïc baøi hoïc: Ñaàu tieân laø "Chuùa khoâng taïo ra ñoà boû ñi (...) ngay caû ñöùa treû ñöôøng phoá khoâng saïch seõ vaø voâ giaùo duïc cuõng laø moät kieät taùc cuûa Cha Treân Trôøi vaø nhieäm vuï cuûa chuùng ta, cha meï vaø caùc nhaø giaùo duïc laø giuùp chuùng hình thaønh vaø phaùt trieån. Baøi hoïc thöù hai laø chaéc chaén Chuùa khoâng trao cho chuùng ta nhöõng thöû thaùch quaù söùc chuùng ta. Ngay caû trong cuoäc soáng cuûa toâi cuõng coù nhöõng thôøi ñieåm khoù khaên, cuõng nhö trong cuoäc soáng cuûa nhöõng ñöùa treû naøy, nhöng toâi ñaõ traûi nghieäm: noù luoân coù moät giaûi phaùp. Cuoái cuøng, baøi hoïc thöù ba: Laøm vieäc vôùi nieàm vui seõ giuùp chuùng ta laøm toát moïi söï hôn".
Cha chia seû: "Chuùng ta caàn phaûi vui töôi hôn. Thöïc vaäy toâi quan saùt vaø thaáy cuoäc soáng hieän nay cuûa chuùng ta thieáu nieàm vui treû thô. Chuùng ta khoâng chôi ñuøa, chuùng ta khoâng keå cho nhau nghe nhöõng caâu chuyeän cöôøi. Hai ngaøn naêm tröôùc Chuùa Gieâsu Kitoâ cuûa chuùng ta baét ñaàu cuoäc soáng traàn gian cuûa Ngaøi baèng vieäc chôi vôùi nhöõng ñöùa treû Nazareth. Tröôùc khi laøm pheùp laï hoaëc loan baùo Tin Möøng, Chuùa Gieâsu chôi ñuøa vôùi treû em. Vaø sau ñoù Ngaøi noùi neáu chuùng ta khoâng trôû neân nhö nhöõng treû thô, chuùng ta seõ khoâng vaøo Nöôùc Trôøi. Chuùng ta phaûi noi göông Chuùa Gieâsu ñeå chuùng ta luoân caûm nhaän ñöôïc hoàng aân cuûa cuoäc soáng qua nieàm vui trong khi phuïc vuï".