Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
trong leã hai thaùnh Toâng ñoà Pheâroâ vaø Phaoloâ
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong leã hai thaùnh Toâng ñoà Pheâroâ vaø Phaoloâ.
Vaên Yeân SJ chuyeån dòch
Vatican (Vatican News 29-06-2019) - Trong baøi giaûng trong Thaùnh leã hai thaùnh Toâng ñoà Pheâroâ vaø Phaoloâ, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ moâ taû hai vò Toâng Ñoà coät truï cuûa Giaùo hoäi, thaùnh Pheâroâ vaø Phaoloâ nhö chöùng nhaân veà cuoäc soáng, veà söï tha thöù vaø veà chính Chuùa Gieâsu. Pheâroâ ñaõ töøng choái Thaày, Phaoloâ ñaõ töøng baùch haïi Giaùo Hoäi cuûa Chuùa Kitoâ. Nhöng caû hai ñaõ gaëp moät tình thöông lôùn hôn nhöõng thaát baïi vaø loãi laàm cuûa mình, moät söï tha thöù maïnh ñeán ñoä chöõa laønh caû nhöõng maëc caûm toäi loãi cuûa hai vò.
Hai toâng ñoà Pheâroâ vaø Phaoloâ ôû tröôùc chuùng ta nhö nhöõng nhaân chöùng. Hoï khoâng bao giôø meät moûi loan baùo vaø soáng cho söù maïng, trong haønh trình töø vuøng ñaát cuûa Chuùa Gieâsu ñeán Roma. Taïi ñaây caùc ngaøi ñaõ laøm chöùng cho ñeán cuøng, hieán chính maïng soáng nhö nhöõng vò töû ñaïo. Neáu chuùng ta ñi ñeán goác reã chöùng taù cuûa cuûa caùc ngaøi, chuùng ta seõ thaáy nôi hoï laø chöùng nhaân cuûa cuoäc soáng, chöùng nhaân cuûa söï tha thöù vaø chöùng nhaân cuûa Chuùa Gieâsu.
Chöùng nhaân cuûa cuoäc soáng
Daãu cho, cuoäc soáng cuûa hoï ñaõ khoâng saïch seõ vaø chính tröïc. Caû hai töø baûn chaát ñeàu nhieät thaønh trong vieäc giöõ ñaïo: Pheâroâ, moät moân ñeä töø giaây phuùt ñaàu tieân (x. Ga 1, 41), Phaoloâ thaäm chí "khoâng meät moûi vôùi caùc truyeàn thoáng cuûa cha oâng" (Gal 1, 14). Nhöng hoï ñaõ phaïm phaûi nhöõng sai laàm to lôùn: Pheâroâ ñaõ choái Chuùa, Phaoloâ ñaõ baét bôù Hoäi thaùnh cuûa Chuùa. Caû hai ñeàu trôû neân traàn truïi tröôùc nhöõng caâu hoûi cuûa Chuùa Gieâ-su: "Naøy anh Simon, con oâng Gioan, anh coù yeâu meán Thaày khoâng?" (Ga 21,15); "Phaoloâ, Phaoloâ, taïi sao anh laïi baét bôù ta? (Cv 9,4). Pheâroâ raát buoàn tröôùc nhöõng caâu hoûi cuûa Chuùa Gieâsu, Phaoloâ bò muø bôûi nhöõng lôøi cuûa Ngaøi. Chuùa Gieâsu goïi hoï baèng teân vaø thay ñoåi cuoäc soáng cuûa hoï. Vaø sau taát caû nhöõng phieâu löu, Ngaøi tin töôûng hoï, hai toäi nhaân hoaùn caûi. Chuùng ta coù theå töï hoûi: taïi sao Chuùa khoâng cho chuùng ta hai nhaân chöùng chính tröïc, vôùi moät hoà sô saïch seõ, vôùi moät cuoäc soáng khoâng nhieãm ueá? Taïi sao laïi laø Pheâroâ, khi Gioan ñaõ coù roài? Taïi sao laø Phaoloâ maø khoâng phaûi laø Banaba?
Ñieåm khôûi ñaàu cuûa ñôøi soáng Kitoâ höõu khoâng phaûi laø hoï xöùng ñaùng
Coù moät giaùo huaán tuyeät vôøi ôû ñaây: ñieåm khôûi ñaàu cuûa ñôøi soáng Kitoâ höõu khoâng phaûi laø xöùng ñaùng; vôùi nhöõng ngöôøi nghó raèng hoï toát, Chuùa coù theå laøm ñöôïc raát ít. Khi chuùng ta coi baûn thaân mình toát hôn nhöõng ngöôøi khaùc, ñoù laø khôûi ñaàu cuûa söï keát thuùc. Chuùa khoâng thöïc hieän pheùp laï vôùi ngöôøi nghó raèng mình coâng chính, nhöng vôùi ngöôøi bieát raèng hoï ñang thieáu thoán. Ngaøi khoâng bò cuoán huùt bôûi taøi naêng cuûa chuùng ta, ñoù khoâng phaûi laø lyù do Ngaøi yeâu chuùng ta. Ngaøi yeâu chuùng ta nhö hieän taïi cuûa chuùng ta vaø Ngaøi tìm kieám nhöõng ai khoâng töï cho mình laø ñuû, nhöng saün saøng môû loøng ra vôùi Ngaøi. Vì theá, Pheâroâ vaø Phaoloâ trong suoát tröôùc Chuùa. Laäp töùc Pheâroâ noùi vôùi Chuùa Gieâsu: "Con laø keû toäi loãi" (Lc 5,8). Phaoloâ vieát raèng "toâi laø ngöôøi heøn moïn nhaát trong soá caùc Toâng Ñoà, toâi khoâng ñaùng ñöôïc goïi laø Toâng Ñoà" (1 Cr 15, 9).
Söï tha thöù cuûa Chuùa: bí maät giuùp ngöôøi toäi loãi tieán böôùc
Trong cuoäc soáng, hoï giöõ söï khieâm nhöôøng naøy cho ñeán cuøng: Pheâroâ bò ñoùng ñinh trong tö theá loän ngöôïc, vì ngaøi khoâng nghó mình xöùng ñaùng ñeå baét chöôùc Chuùa cuûa mình; Phaoloâ luoân thích teân goïi mình, Phaoloâ coù nghóa laø "nhoû" vaø queân ñi teân goïi khai sinh, Saulo, teân vò vua ñaàu tieân cuûa daân toäc Israel. Hoï hieåu raèng söï thaùnh thieän khoâng naèm ôû choã naâng mình leân, nhöng laø haï mình xuoáng: khoâng phaûi laø leo leân trong baûng xeáp haïng, maø laø moãi ngaøy phoù thaùc söï ngheøo khoù cuûa mình cho Chuùa, Ñaáng laøm nhöõng ñieàu vó ñaïi nôi nhöõng ai khieâm nhöôøng. Ñaâu laø bí maät giuùp hoï tieán böôùc nôi söï yeáu ñuoái? Laø söï tha thöù cuûa Chuùa.
Nhaân chöùng cuûa söï tha thöù
Do ñoù, chuùng ta taùi khaùm phaù nôi hoï laø nhaân chöùng cuûa söï tha thöù. Nôi nhöõng cuù ngaõ, hoï ñaõ khaùm phaù ra söùc maïnh cuûa loøng thöông xoùt Chuùa, ñieàu ñaõ laøm cho hoï ñöôïc taùi sinh. Trong söï tha thöù cuûa Ngaøi, hoï ñaõ tìm thaáy moät söï bình an vaø nieàm vui khoâng theå ñaùnh maát. Vôùi nhöõng gì hoï ñaõ traûi qua, hoï coù theå ñaõ soáng vôùi caûm giaùc toäi loãi: bao nhieâu laàn Pheâroâ ñaõ nghó veà vieäc choái Chuùa cuûa mình! Bao nhieâu xaùo troän ñoái vôùi Phaoloâ, ngöôøi ñaõ laøm ñieàu toài teä vôùi raát nhieàu ngöôøi voâ toäi! Ñoái vôùi con ngöôøi, hoï ñaõ thaát baïi. Nhöng hoï ñaõ gaëp moät tình yeâu lôùn hôn nhöõng thaát baïi cuûa hoï, moät söï tha thöù maïnh meõ ñeán noãi chöõa laønh caûm giaùc toäi loãi. Chæ khi chuùng ta traûi nghieäm ñöôïc söï tha thöù cuûa Chuùa, chuùng ta môùi thöïc söï taùi sinh. Taïi ñoù ngöôøi ta môùi baét ñaàu laïi, töø söï tha thöù; taïi ñoù chuùng ta tìm laïi ñöôïc chính mình: trong Bí Tích Hoaø Giaûi.
Nhaân chöùng cuûa Chuùa Gieâsu
Laø nhaân chöùng cuûa söï soáng, nhaân chöùng cuûa söï tha thöù, vaø treân heát Pheâroâ vaø Phaoloâ laø nhaân chöùng cuûa Chuùa Gieâsu. Trong Tin Möøng hoâm nay, Ngaøi hoûi: "Daân chuùng noùi Con Ngöôøi laø ai?" Caùc caâu traû lôøi gôïi leân nhöõng nhaân vaät trong quaù khöù: "Gioan Taåy Giaû, Elia, Gieâreâmia hoaëc moät trong soá caùc tieân tri". Hoï laø nhöõng ngöôøi phi thöôøng, nhöng taát caû ñaõ cheát. Pheâroâ traû lôøi: "Thaày laø Ñaáng Kitoâ" (x. Mt 16,13.14.16). Ñaáng Kitoâ, nghóa laø Meâsia - Ñaáng Thieân Sai. Ñoù laø moät töø khoâng noùi veà quaù khöù, maø laø töông lai: Meâsia laø Ñaáng ñöôïc troâng ñôïi, ngöôøi môùi, Ñaáng mang ñeán cho theá giôùi söï xöùc daàu cuûa Thieân Chuùa. Chuùa Gieâsu khoâng phaûi laø quaù khöù, maø laø hieän taïi vaø töông lai. Khoâng phaûi laø moät nhaân vaät xa xoâi ñeå nhôù, nhöng laø Ñaáng maø Pheâroâ noùi vôùi ngoâi thöù hai: Thaày laø Ñaáng Kitoâ. Ñoái vôùi Pheâroâ, Chuùa Gieâsu hôn caû moät nhaân vaät trong lòch söû, Ngaøi laø con ngöôøi cuûa söï soáng: laø ngöôøi môùi, khoâng phaûi laø ngöôøi ñaõ thaáy; ngöôøi môùi cuûa töông lai, khoâng phaûi laø kyù öùc cuûa quaù khöù. Do ñoù, nhaân chöùng naøy khoâng phaûi laø ngöôøi bieát caâu chuyeän veà Chuùa Gieâsu, maø laø ngöôøi soáng moät caâu chuyeän veà tình yeâu vôùi Chuùa Gieâsu. Bôûi vì, sau taát caû, nhaân chöùng nhaát quyeát tuyeân boá: raèng Chuùa Gieâsu ñang soáng vaø laø bí maät cuûa cuoäc soáng. Thaät söï, chuùng ta thaáy raèng Pheâroâ, sau khi ñaõ noùi: Thaày laø Ñaáng Kitoâ, coøn noùi theâm: "Con Thieân Chuùa haèng soáng" (caâu 16). Lôøi chöùng ñöôïc sinh ra töø cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa Gieâsu soáng.
Cuõng nôi trung taâm cuoäc ñôøi cuûa Phaoloâ, chuùng ta tìm thaáy cuøng moät töø traøn ra töø traùi tim cuûa Pheâroâ: Ñöùc Kitoâ. Phaoloâ laëp ñi laëp laïi danh xöng naøy nhieàu laàn, gaàn boán traêm laàn trong caùc laù thö cuûa mình! Ñoái vôùi Phaoloâ, Ñöùc Kitoâ khoâng chæ laø maãu möïc, göông maãu, ñieåm tham chieáu: nhöng ñoù laø söï soáng. Phaoloâ vieát: "Ñoái vôùi toâi, soáng laø Ñöùc Kitoâ" (Pl 1,21). Chuùa Gieâsu laø hieän taïi vaø töông lai cuûa ngaøi, ñeán noãi ngaøi xem quaù khöù laø raùc röôûi so vôùi moái lôïi tuyeät vôøi laø ñöôïc bieát veà Chuùa Kitoâ (x. Pl 3,7-8).
"Toâi coù laøm môùi laïi cuoäc gaëp gôõ cuûa toâi vôùi Chuùa Gieâsu moãi ngaøy khoâng?"
Tröôùc nhöõng nhaân chöùng naøy, chuùng ta töï hoûi: "Toâi coù laøm môùi laïi cuoäc gaëp gôõ cuûa toâi vôùi Chuùa Gieâsu moãi ngaøy khoâng?" Coù leõ chuùng ta toø moø veà Chuùa Gieâsu, chuùng ta quan taâm ñeán nhöõng ñieàu cuûa Giaùo hoäi hoaëc caùc tin töùc toân giaùo. Chuùng ta môû caùc trang web, baùo chí vaø noùi veà nhöõng ñieàu thieâng lieâng. Nhöng ñaáy vaãn laø ñieàu maø ngöôøi ta noùi, ñeå tìm toøi, veà quaù khöù. Chuùa Gieâsu khoâng quan taâm ñeán ñieàu ñoù laém. Ngaøi khoâng caàn caùc phoùng vieân tinh thaàn, hay Kitoâ höõu ôû beà maët. Ngaøi tìm kieám nhöõng nhaân chöùng, nhöõng ngöôøi moãi ngaøy noùi vôùi Ngaøi: "Laïy Chuùa, Ngaøi laø cuoäc soáng cuûa con".
Tình yeâu khoâng thöôùc ño
Gaëp ñöôïc Chuùa Gieâsu, traûi nghieäm söï tha thöù cuûa Ngaøi, caùc Toâng ñoà ñaõ laøm chöùng cho moät cuoäc soáng môùi: hoï khoâng cöùu laáy mình, hoï ñaõ töï hieán. Hoï khoâng baèng loøng vôùi thöôùc ño nöûa vôøi, nhöng hoï ñaõ duøng thöôùc ño duy nhaát coù theå ñoái vôùi nhöõng ngöôøi theo Chuùa Gieâsu: ñoù laø moät tình yeâu khoâng thöôùc ño. Hoï "ñoå maùu ra laøm leã teá (x. 2 Tm 4,6).
Ñöøng trôû thaønh nhöõng Kitoâ höõu aâm aám
Chuùng ta xin ôn ñeå khoâng trôû thaønh nhöõng Kitoâ höõu aâm aám, nhöõng ngöôøi soáng theo thöôùc ño nöûa vôøi, nhöõng ngöôøi ñeå cho tình yeâu nguoäi laïnh. Chuùng ta tìm laïi moái töông quan haøng ngaøy vôùi Chuùa Gieâsu vaø söùc maïnh tha thöù cuûa Ngaøi. Chuùa Gieâsu, gioáng nhö vôùi Pheâroâ, cuõng hoûi baïn: "Toâi laø ai ñoái vôùi baïn?" "Baïn coù yeâu toâi khoâng?" Haõy ñeå nhöõng lôøi naøy vaøo trong chuùng ta vaø ñoát chaùy öôùc muoán khoâng haøi loøng vôùi möùc toái thieåu, nhöng nhaém ñeán toái ña, vaø chuùng ta cuõng trôû neân nhaân chöùng soáng cuûa Chuùa Gieâsu.
Daây Pallium: caùc Muïc töû khoâng soáng cho mình, maø cho ñaøn chieân
Hoâm nay, nhöõng daây Pallium ñöôïc laøm pheùp cho caùc Toång Giaùm muïc ñöôïc boå nhieäm vaøo naêm ngoaùi. Pallium nhaéc nhôù ñeán con chieân maø Vò Muïc Töû ñöôïc keâu goïi vaùc treân vai: ñoù laø daáu hieäu cho thaáy caùc Muïc töû khoâng soáng cho mình, maø cho ñaøn chieân; ñoù laø daáu hieäu cho thaáy, ñeå sôû höõu noù phaûi ñeå maát söï soáng, cho ñi söï soáng.
Moät phaùi ñoaøn Toaø Thöôïng phuï Chính Thoáng chia seû vôùi chuùng ta hoâm nay, theo moät truyeàn thoáng toát ñeïp. Toâi kính chaøo vôùi loøng caûm meán. Söï hieän dieän cuûa quyù vò nhaéc nhôû chuùng ta raèng chuùng ta khoâng theå ñaùnh maát nhau treân haønh trình höôùng tôùi söï hieäp nhaát troïn veïn giöõa caùc tín höõu, trong söï hieäp thoâng ôû moïi caáp ñoä. Bôûi vì cuøng nhau, ñöôïc hoaø giaûi bôûi Thieân Chuùa vaø chuùng ta tha thöù cho nhau, chuùng ta ñöôïc môøi goïi trôû neân chöùng nhaân cuûa Chuùa Gieâsu baèng cuoäc soáng cuûa chuùng ta.