Phoûng vaán baïn Löu Vaên Tính
ñang tham döï Dieãn ñaøn Giôùi treû Theá giôùi
Phoûng vaán baïn Löu Vaên Tính ñang tham döï Dieãn ñaøn Giôùi treû Theá giôùi.
Thöïc hieän: Vaên Yeân, SJ
Vatican (Vatican News 22-06-2019) - Sau Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc veà Ngöôøi treû hoài thaùng 10 naêm 2018 vaø söùc lan toaû cuûa Ñaïi Hoäi Giôùi Treû Theá giôùi hoài thaùng 1 naêm 2019 taïi Panama, cuøng vôùi Toâng huaán Christus Vivit veà ngöôøi treû, ñuùc keát thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc, ñöôïc coâng boá hoài ñaàu thaùng 4 naêm 2019, nhö laø moät luoàng gioù môùi trong Giaùo hoäi, ñaëc bieät laø ñoái vôùi giôùi treû, nay Boä Giaùo daân, Gia ñình vaø Söï soáng ñaõ toå chöùc moät Dieãn ñaøn Giôùi treû Quoác teá töø ngaøy 18 ñeán 22 thaùng 6 taïi Roma. Ñaïi dieän ñoaøn Vieät Nam coù baïn Löu Vaên Tính, ñeán töø Saøi Goøn. Chuùng toâi xin gôûi ñeán quyù vò moät cuoäc phoûng vaán ngaén vôùi baïn Tính trong nhöõng ngaøy ñang dieãn ra Dieãn ñaøn.
1. Baïn coù theå giôùi thieäu ñoâi chuùt veà mình?
Daï con xin chaøo cha vaø chaøo quyù vò nghe ñaøi gaàn xa.
Con ñang phuïc vuï moät soá coâng taùc taïi giôùi treû giaùo haït Taân Sôn Nhì vaø vaøo nhöõng thôøi ñieåm vaø söï kieän caàn thieát con cuõng tham gia coâng taùc hoã trôï moät soá coâng vieäc veà giôùi treû taïi giaùo phaän thaønh phoá Hoà Chí Minh. Vöøa qua con cuøng vôùi moät soá baïn treû khaùc coù tham gia coâng taùc bieân dòch vaø phaùt haønh toâng Huaán Christus Vivit neân laàn naøy coøn sang ñaây ñeå laéng nghe dieãn ñaøn noùi vôùi toâi muoán naøy.
2. Trong nhöõng ngaøy tham döï naøy, Tính caûm nhaän baàu khí nhö theá naøo?
Daï thöa cha vaø quyù vò nghe ñaøi, caûm nhaän roõ raøng vaø aán töôïng nhaát veà Dieãn ñaøn Giôùi treû Quoác teá do Thaùnh boä Giaùo daân Gia ñình vaø Söï soáng toå chöùc laàn naøy ñoù laø baàu khí hieäp nhaát trong Chuùa Gieâsu Kitoâ laø Ñaáng ñang soáng. Coù khoaûng gaàn 400 baïn treû ñeán töø hôn 100 quoác gia vaø vuøng laõnh thoå, moät soá toå chöùc truyeàn giaùo vaø caùc döï thính vieân töø caùc cuoäc hoïp tieàn Hoäi ñoàng. Nhieàu ngoân ngöõ, raát nhieàu neàn vaên hoùa vaø baûn saéc khaùc nhau nhöng khi hoïp nhau laïi taát caû gioáng nhö chung moät maùi nhaø. Moïi ngöôøi ñeàu côûi môû thaân thieän khoâng phaân bieät saéc toäc vuøng mieàn, nhaát laø trong caùc Thaùnh leã vaø giôø Chaàu Thaùnh Theå thì söï hieäp nhaát trong Chuùa Kitoâ laïi caøng roõ raøng hôn nöõa. Tieáp ñeán laø söï soâi noåi vaø nhieät tình, taát caû ngöôøi treû hieän dieän ñeàu raát thao thöùc vôùi ñôøi soáng Giaùo hoäi taïi ñòa phöông mình.
3. Noäi dung chöông trình cuûa Dieãn Ñaøn bao goàm nhöõng gì? Ñoái vôùi Tính, ñieàu gì hay nhaát trong nhöõng ngaøy vöøa qua?
Thöa cha vaø quyù thính giaû, noäi dung chöông trình hoäi thaûo xoay quanh toâng Huaán Christus Vivit vaø Thöôïng Hoäi ñoàng veà Giôùi treû vôùi 3 chuû ñeà lôùn trong 3 ngaøy. Thöù nhaát laø aûnh höôûng cuûa Toâng huaán noùi rieâng vaø Thöôïng Hoäi ñoàng noùi chung leân Giaùo hoäi ñòa phöông nhaát laø veà muïc vuï giôùi treû. Thöù hai laø ngöôøi treû tìm thaáy nguoàn caûm höùng gì ôû Toâng huaán ñeå qua ñoù saün saøng tham gia tích cöïc vaøo ñôøi soáng xaõ hoäi vaø phuïc vuï tha nhaân. Vaø cuoái cuøng laø höôùng ñi hoaëc caùch thöùc naøo ñeå ngöôøi treû vaø Giaùo hoäi coù theå ñoàng haønh vôùi nhau treân haønh trình Ñöùc tin vaø truyeàn giaùo cuûa mình nhö hai moân ñeä Emmau ñaõ ñoàng haønh ngaøy xöa, hay theo caùch goïi trong Toâng huaán laø "haønh trình Thöôïng Hoäi ñoàng".
Ñieåm thuù vò nhaát cuûa Dieãn ñaøn laàn naøy ñoù laø ngöôøi treû vôùi ñaày ñuû tính chaát cuûa hoï, naêng ñoäng, soâi noåi, saùng taïo saün saøng ñöa ra thöû thaùch vaø saün saøng haønh ñoäng vaø raát laø vui nhoän. Moïi ngöôøi töø nhieàu quoác gia lieân tuïc ñöa ra yù kieán vaø yù töôûng cuûa mình veà Toâng huaán, veà xaõ hoäi vaø veà nhöõng vaán ñeà maø treû ñang gaëp phaûi, veà giaûi phaùp...
4. Veà toâng huaán Christus Vivit, Tính thaáy ñieàu naøo trong toâng huaán ñuïng chaïm ñeán mình, Tính caûm nhaän theá naøo?
Thöa cha vaø quyù vò, moïi ngöôøi tham gia Dieãn ñaøn ñeàu ñöôïc khuyeán khích laø caàn phaûi ñoïc kyõ toâng Huaán Christus Vivit vaø laéng nghe yù kieán töø caùc baïn treû ñòa phöông maø mình ñaïi dieän. Toâng huaán Christus Vivit laø moät taøi lieäu tuyeät vôøi daønh cho ngöôøi treû vôùi raát nhieàu chæ daãn phong phuù vaø thieát thöïc, nhieàu lôøi khuyeân khoân ngoan vaø saâu saéc, khoâng chæ rieâng cho ngöôøi treû maø coøn cho Giaùo hoäi vaø nhöõng ngöôøi ñang cai quaûn Giaùo hoäi. Coù theå noùi vui raèng vôùi Toâng huaán naøy Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ trôû thaønh veä só cho ngöôøi treû, moät söï ñaûm baûo cho ngöôøi treû coù theå töï do haønh ñoäng vaø tham gia vaøo ñôøi soáng Giaùo hoäi.
Raát nhieàu quoác gia phaûn aùnh veà tình traïng: ngöôøi treû muoán hoaït ñoäng nhöng nhieàu nhaø thôø, Giaùo phaän khoâng taïo ñieàu kieän cho hoï, khoâng khuyeán khích hoï. Vaø thöôøng ñaët ra quaù nhieàu raøo caûn, nhieàu ñoøi hoûi raøng buoäc, khieán cho ngöôøi treû voán ñaõ laïnh nhaït vôùi ñôøi soáng ñöùc tin laïi caøng theâm xa laùnh nhaø thôø. Tình traïng treân raát phoå bieán ôû haàu heát caùc quoác gia vaø ôû Vieät Nam con nghó cuõng khoâng ngoaïi leä. Trong toâng huaán, Ñöùc Thaùnh Cha thuùc giuïc moïi Ñaáng baäc baûn quyeàn phaûi döøng ngay tình traïng aáy laïi, phaûi ñaët ngöôøi treû vaøo trung taâm. Bôûi vì ngöôøi treû nhö Ñöùc Thaùnh Cha nhaán maïnh, khoâng chæ laø töông lai cuûa Giaùo hoäi nhöng laø chính hieän taïi. Ngöôøi treû khoâng phaûi laø moät phaàn cuûa xaõ hoäi nhöng laø chính Giaùo hoäi. Vôùi thoâng ñieäp maïnh meõ ngöôøi treû laø hieän taïi cuûa Thieân Chuùa phaùt ñi töø Thöôïng hoäi ñoàng vaø trong Toâng huaán, döôøng nhö moïi thöù ñaõ baét ñaàu thay ñoåi vaø con kyø voïng trong töông lai, moïi thöù seõ toát hôn.
5. Toâng huaán Christus Vivit nhö laø ñöôøng höôùng cuûa Giaùo hoäi cho ngöôøi treû, vaäy laøm sao coù theå phoå bieán/caäp nhaät toâng huaán naøy cho giôùi treû? Hay laøm sao ñeå giôùi treû höùng thuù tieáp caän toâng huaán naøy? Nhö laø ngöôøi treû, Tính coù saùng kieán gì?
Thöa cha vaø quyù vò, taát nhieân noäi dung Toâng huaán raát hay vaø saâu saéc nhö ñaõ noùi ôû treân, nhöng khoâng deã ñeå chuùng ta giôùi thieäu noù ñeán vôùi taát caû moïi ngöôøi treû. Vaø giôùi thieäu ñöôïc roài cuõng khoâng deã khieán hoï môû ra ñoïc. Vì thöïc teá ngöôøi treû khoâng coù thích saùch coù noäi dung mang tính trang troïng, chính thöùc nhö vaäy. Hieän taïi nhö con thaáy thì chuùng ta chöa coù keânh quaûng baù chính thöùc cho Toâng huaán hoaëc nhöõng loaïi taøi lieäu töông töï nhö vaäy. Vaø döôøng nhö nhieàu nôi cuõng khoâng quan taâm laém tôùi vieäc naøy. Raát nhieàu baïn treû Coâng giaùo coøn chöa bao giôø nghe noùi tôùi Toâng huaán.
Vieäc quaûng baù coù theå noùi chæ döøng laïi ôû moät soá nôi coù nhieät taâm, moät soá ban ngaønh coù traùch nhieäm nhö laø caùc trung taâm muïc vuï giôùi treû, caùc nhoùm baïn treû quan taâm tôùi ñôøi soáng Giaùo hoäi vaø caùc caù nhaân traên trôû vôùi ngöôøi treû.
"ñeå chính ngöôøi treû coäng taùc, saùng taïo ra nhöõng caùch laøm môùi.... chính ngöôøi treû laø taùc nhaân cuûa muïc vuï giôùi treû."
Theo con thì ñoái vôùi Toâng huaán hay moät soá taøi lieäu quan troïng khaùc thì chuùng ta neân coù moät chieán dòch quaûng baù vaø giôùi thieäu ñoàng boä taïi taát caû moïi nhaø thôø, caùc keânh truyeàn thoâng chính thöùc cuûa Giaùo hoäi vaø coù theå ñeå chính ngöôøi treû coäng taùc, saùng taïo ra nhöõng caùch laøm môùi, nhö trong Toâng huaán coù noùi raèng: chính ngöôøi treû laø taùc nhaân cuûa muïc vuï giôùi treû.
6. Trôû laïi vôùi Dieãn ñaøn Giôùi treû, Tính hoïc ñöôïc gì trong nhöõng ngaøy qua?
Thöa cha vaø quyù vò nghe ñaøi, hieän Dieãn ñaøn ñaõ böôùc vaøo ngaøy cuoái. Coù nhieàu baøi hoïc vaø kinh nghieäm ñaõ ñöôïc ñuùc keát töø caùc phaàn dieãn thuyeát cuûa caùc dieãn giaû, laø nhöõng ngöôøi am hieåu veà giôùi treû. Vaø töø nhöõng yù kieán ñoùng goùp cuûa ñoâng ñaûo tham döï vieân. Noåi baät nhaát coù theå ruùt ra baøi hoïc ñoù laø ngöôøi treû caàn phaûi haønh ñoäng thay vì than phieàn, caàn tìm ra giaûi phaùp thay vì cöù maõi neâu ra nhöõng vaán ñeà voán vaãn luoân toàn taïi. Taát nhieân ñeå coù theå haønh ñoäng thì caàn phaûi coù ñöôøng loái, coù toå chöùc, coù muïc tieâu ñeå haønh ñoäng aáy khoâng ñôn leû khoâng yeáu ôùt nhöng seõ taïo ra moät söï thay ñoåi khaùc bieät naøo ñoù. Toùm laïi laø, theo con, ngöôøi treû haõy laø giaûi phaùp chöù ñöøng laø vaán ñeà.
7. Bình thöôøng thì coù chieàu "Giaùo hoäi noùi vôùi ngöôøi treû", nhöng ít coù chieàu ngöôïc laïi. Baây giôø, nhö laø moät ngöôøi treû, Tính muoán noùi gì vôùi Giaùo hoäi?
Thöa cha, veà vaán ñeà naøy thì cuõng nhö raát nhieàu tham döï vieân ñaõ neâu yù kieán. Chung quy laïi thì moïi ngöôøi ñeàu tìm thaáy nhöõng yù töôûng chung khi baøn tôùi vieäc ngöôøi treû phaûi noùi gì vôùi Giaùo hoäi.
Theo con thì coù 3 ñieåm lôùn nhö theá naøy. Moät laø Giaùo hoäi haõy trôû neân treû trung nhö chuùa Gieâsu laø Ñaáng luoân luoân treû trung ñeå bieát ñöôïc ngöôøi treû ñang nghó gì, ñang laøm gì vaø ñang caàn gì. Giaùo hoäi caàn laø ngöôøi baïn tri kyû vôùi ngöôøi treû ñeå ñoàng haønh vôùi hoï tröôùc khi laø moät ngöôøi thaày daïy doã hoï. Hai laø caàn phaûi xaây döïng nhöõng chính saùch vaø chöông trình cuï theå ñeå cuûng coá vaø ñoàng boä coâng taùc muïc vuï giôùi treû voán ñang raát rôøi raïc, khoâng ñoàng ñeàu, theo nhö con thaáy. Vaø thieáu tính nhaát quaùn töø caáp ñoä caû nöôùc xuoáng tôùi giaùo phaän roài giaùo haït, giaùo xöù. Vaø cuoái cuøng nhö Ñöùc Thaùnh Cha noùi, haõy cho ngöôøi treû khoâng gian töï do, ñöøng ñaët ra quaù nhieàu raøo caûn, ñöøng caám ñoaùn quaù nhieàu thöù, ñöøng khieán hoï caûm thaáy xa laùnh hoaëc xa laï vôùi Giaùo hoäi.