Dieãn Vaên cuûa Ñöùc Phanxicoâ
tröôùc caùc nhaø caàm quyeàn vaø ngoaïi giao ñoaøn
taïi Bucharest, Loã Ma Ni
Dieãn Vaên cuûa Ñöùc Phanxicoâ tröôùc caùc nhaø caàm quyeàn vaø ngoaïi giao ñoaøn taïi Bucharest, Loã Ma Ni.
Vuõ Vaên An
Bucharest (VietCatholic News 31-05-2019) - Hoài 11 giôø 30 saùng ngaøy 31 thaùng 5, Ñöùc Phanxicoâ ñaõ ñaët chaân leân thuû ñoâ Bucharest cuûa Loã Ma Ni. Ngaøi ñöôïc Toång thoáng Klaus Werner Iohannis vaø phu nhaân tieáp ñoùn taïi chaân maùy bay. Sau ñoù, ngaøi ñaõ ñöôïc hoä toáng tôùi dinh Toång Thoáng. Taïi ñaây, ngaøi ñaõ gaëp caù cnhaø caàm quyeàn, ngoaïi giao ñoaøn vaø caùc ñaïi dieän xaõ hoäi toân giaùo vaø daân söï.
Nhaân dòp naøy, ngaøi ñaõ ñoïc baøi dieãn vaên sau ñaây:
Thöa OÂng Toång Thoáng,
Thöa Baø thuû töôùng
Thöa Ñöùc Thöôïng phuï,
Quí Thaønh vieân cuûa Ngoaïi giao ñoaøn,
Quùi Nhaø Caàm Quyeàn,
Quí Ñaïi dieän xaõ hoäi toân giaùo vaø daân söï,
Quùi baïn
Toâi göûi lôøi chaøo thaân aùi vaø baøy toû loøng bieát ôn cuûa toâi tôùi caùc vò Toång thoáng vaø Thuû töôùng Chính phuû vì lôøi môøi ñeán thaêm Loã Ma Ni vaø nhöõng lôøi chaøo möøng toát ñeïp cuûa caùc vò, nhaân danh caû caùc Nhaø chöùc traùch khaùc cuûa quoác gia, vaø cuûa nhaân daân yeâu daáu naøy. Toâi xin chaøo caùc thaønh vieân cuûa Ngoaïi giao ñoaøn vaø caùc ñaïi dieän cuûa xaõ hoäi daân söï ñaõ tuï taäp taïi ñaây.
Lôøi chaøo traân troïng cuûa toâi cuõng xin ngoû cuøng Ñöùc Thöôïng phuï Daniel, vaø caùc vò Toång Giaùm Muïc vaø Giaùm muïc cuûa Thaùnh Coâng ñoàng, vaø taát caû caùc tín höõu cuûa Giaùo hoäi Chính thoáng Loã Ma Ni. Vôùi tình aâu yeám, toâi xin chaøo caùc Giaùm muïc vaø linh muïc, nam nöõ tu só, vaø taát caû caùc thaønh vieân cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, nhöõng ngöôøi maø toâi ñaõ ñeán ñeå cuûng coá trong ñöùc tin vaø ñeå khích leä treân haønh trình soáng vaø laøm chöùng Kitoâ giaùo cuûa hoï.
Toâi raát vui khi thaáy mình ôû ñaây, vuøng #ara frumoasaê (vuøng ñaát xinh ñeïp) cuûa quùi vò, hai möôi naêm sau chuyeán vieáng thaêm cuûa Thaùnh Gioan Phaoloâ II vaø trong luïc caù nguyeät naøy khi Loã Ma Ni, laàn ñaàu tieân keå töø khi vaøo Lieân minh chaâu AÂu, giöõ chöùc chuû tòch Hoäi ñoàng chaâu AÂu.
Ñaây laø thôøi ñieåm thích hôïp ñeå nghó laïi ba möôi naêm ñaõ troâi qua keå töø khi Loã Ma Ni ñöôïc giaûi phoùng khoûi cheá ñoä ñaøn aùp töï do daân söï vaø toân giaùo, coâ laäp quoác gia khoûi caùc nöôùc chaâu AÂu khaùc, vaø daãn ñeán söï trì treä cuûa neàn kinh teá vaø söï caïn kieät caùc naêng löïc saùng taïo cuûa noù. Trong nhöõng naêm naøy, Loã Ma Ni ñaõ cam keát xaây döïng moät neàn daân chuû laønh maïnh thoâng qua tính ña nguyeân trong caùc löïc löôïng chính trò vaø xaõ hoäi vaø ñoái thoaïi qua laïi cuûa hoï, thoâng qua söï thöøa nhaän caên baûn töï do toân giaùo vaø thoâng qua söï tham gia ñaày ñuû cuûa quoác gia vaøo dieãn ñaøn quoác teá. Ñieàu quan troïng laø thöøa nhaän nhöõng coá gaéng lôùn ñöôïc thöïc hieän treân haønh trình naøy, baát chaáp nhöõng khoù khaên vaø thieáu thoán ñaùng keå. Quyeát taâm tieán leân trong caùc lónh vöïc khaùc nhau cuûa ñôøi soáng daân söï, xaõ hoäi, vaên hoùa vaø khoa hoïc ñaõ giaûi phoùng nhieàu naêng löïc vaø taïo ra nhieàu döï aùn; noù ñaõ giaûi phoùng caùc löïc löôïng saùng taïo vó ñaïi maø tröôùc ñaây voán bò giam haõm, vaø ñaõ khuyeán khích moät soá saùng kieán môùi nhaèm höôùng daãn ñaát nöôùc vaøo theá kyû hai möôi moát. Toâi tin töôûng raèng quùi vò seõ tieáp tuïc nhöõng noã löïc naøy ñeå cuûng coá caùc cô caáu vaø ñònh cheá caàn thieát ñeå ñaùp öùng caùc nguyeän voïng chính ñaùng cuûa coâng daân vaø khuyeán khích ngöôøi daân cuûa quoác gia theå hieän tieàm naêng ñaày ñuû vaø thieân taøi voán coù cuûa mình.
Ñoàng thôøi, phaûi thöøa nhaän raèng trong khi nhöõng thay ñoåi do buoåi bình minh cuûa thôøi ñaïi môùi naøy mang laïi ñaõ daãn ñeán nhöõng thaønh töïu thöïc söï, chuùng cuõng ñaõ ñaët ra nhöõng trôû ngaïi khoâng theå traùnh caàn khaéc phuïc vaø caùc haäu quaû coù vaán ñeà ñoái vôùi söï oån ñònh xaõ hoäi vaø vieäc cai trò laõnh thoå. Toâi nghó ñaàu tieân tôùi hieän töôïng di cö vaø vaøi trieäu ngöôøi phaûi rôøi boû maùi aám vaø ñaát nöôùc cuûa hoï ñeå tìm kieám cô hoäi môùi mang laïi vieäc laøm vaø moät ñôøi soáng xöùng ñaùng. Toâi cuõng nghó raèng söï giaûm daân soá cuûa nhieàu ngoâi laøng, nhöõng ngoâi laøng ñaõ maát ñi nhieàu cö daân cuûa hoï, haäu quaû cuûa ñieàu naøy ñeán chaát löôïng cuoäc soáng ôû nhöõng khu vöïc ñoù vaø söï suy yeáu cuûa goác reã vaên hoùa vaø tinh thaàn saâu saéc töøng duy trì quùi vò trong nhöõng thôøi gian thöû thaùch. Ñoàng thôøi, toâi xin baøy toû loøng toân kính ñoái vôùi caùc hy sinh cuûa raát nhieàu con trai vaø con gaùi cuûa Loã Ma Ni, nhöõng ngöôøi, baèng vaên hoùa, baûn saéc ñaëc bieät vaø söï caàn cuø cuûa hoï, ñaõ laøm giaøu cho nhöõng quoác gia maø hoï ñaõ di cö tôùi vaø nhôø thaønh quaû laøm vieäc chaêm chæ cuûa hoï ñaõ giuùp gia ñình hoï coøn ôû queâ nhaø.
Vieäc ñoái maët vôùi caùc vaán ñeà cuûa chöông môùi naøy cuûa lòch söû, nhaän dieän caùc giaûi phaùp höõu hieäu vaø tìm ñöôïc quyeát taâm thöïc hieän chuùng, keâu goïi söï hôïp taùc lôùn hôn veà phía caùc löïc löôïng chính trò, kinh teá, xaõ hoäi vaø tinh thaàn. Caàn phaûi cuøng nhau tieán leân vôùi nieàm xaùc tín trong vieäc theo ñuoåi tieáng goïi cao caû nhaát maø moïi quoác gia ñeàu phaûi khao khaùt: tieáng goïi traùch nhieäm vì lôïi ích chung cuûa ngöôøi daân. Cuøng nhau tieán leân, nhö moät caùch ñònh hình töông lai, ñoøi hoûi moät söï saün loøng cao thöôïng hy sinh moät ñieàu gì ñoù trong vieãn kieán cuûa chính mình hoaëc lôïi ích toát nhaát cho moät döï aùn lôùn hôn, vaø do ñoù taïo ra söï haøi hoøa khieán cho vieäc tieán moät caùch an toaøn tôùi caùc muïc tieâu chung trôû thaønh khaû höõu.
Ñaây laø con ñöôøng daãn ñeán vieäc xaây döïng moät xaõ hoäi hoøa nhaäp, moät xaõ hoäi trong ñoù moïi ngöôøi chia seû nhöõng taøi naêng vaø khaû naêng cuûa rieâng mình, thoâng qua vieäc giaùo duïc coù phaåm chaát vaø lao ñoäng saùng taïo, tham gia vaø hoã trôï laãn nhau (x. Evangelii Gaudium, 192). Nhôø caùch naøy, moïi ngöôøi trôû thaønh chuû ñaïo cuûa lôïi ích chung, nôi maø ngöôøi yeáu, ngöôøi ngheøo vaø ngöôøi nhoû beù nhaát khoâng coøn bò coi laø ñoà boû khieán coã maùy heát hoaït ñoäng, nhöng nhö caùc coâng daân vaø anh chò em ñöôïc hoaøn toaøn hoøa nhaäp vaøo cuoäc soáng xaõ hoäi. Thaät vaäy, caùch hoï ñöôïc ñoái xöû laø chæ soá toát nhaát cho thaáy söï toát ñeïp thöïc söï cuûa moâ hình xaõ hoäi maø ngöôøi ta ñang coá gaéng xaây döïng. Chæ khi naøo moät xaõ hoäi bieát quan taâm ñeán caùc thaønh vieân thieät thoøi nhaát cuûa mình, noù môùi coù theå ñöôïc coi laø thöïc söï daân söï.
Toaøn boä dieãn trình naøy caàn phaûi coù moät traùi tim vaø moät linh hoàn, vaø moät muïc tieâu roõ raøng caàn ñaït ñöôïc, moät muïc tieâu khoâng phaûi do nhöõng caân nhaéc beân ngoaøi hay bôûi söùc maïnh ngaøy caøng taêng cuûa caùc trung taâm taøi chính cao caáp aùp ñaët, maø bôûi moät yù thöùc veà tính trung taâm cuûa con ngöôøi vaø caùc quyeàn lôïi baát khaû nhöôïng cuûa hoï (xem Evangelii Gaudium, 203). Muoán coù söï phaùt trieån haøi hoøa vaø beàn vöõng, thöïc haønh cuï theå tình lieân ñôùi vaø baùc aùi, vaø söï quan taâm gia taêng cuûa caùc löïc löôïng xaõ hoäi, daân söï vaø chính trò ñeå theo ñuoåi lôïi ích chung, chæ hieän ñaïi hoùa caùc lyù thuyeát kinh teá, hoaëc caùc kyõ thuaät vaø khaû naêng chuyeân moân laø ñieàu khoâng ñuû, baát keå töï chuùng coù caàn thieát bao nhieâu ñi nöõa. Noù ñoøi hoûi vieäc phaùt trieån khoâng nhöõng caùc ñieàu kieän vaät chaát maø coøn caû linh hoàn cuûa nhaân daân quùi vò.
Veà vaán ñeà naøy, caùc Giaùo hoäi Kitoâ giaùo coù theå giuùp taùi khaùm phaù vaø cuûng coá traùi tim ñang ñaäp voán laø nguoàn cho haønh ñoäng chính trò vaø xaõ hoäi döïa treân phaåm giaù con ngöôøi vaø daãn ñeán vieäc cam keát laøm vieäc coâng baèng vaø roäng löôïng vì lôïi ích chung toång theå. Ñoàng thôøi, caùc giaùo hoäi naøy tìm caùch trôû thaønh moät phaûn aùnh ñaùng tin caäy cuûa söï hieän dieän cuûa Thieân Chuùa vaø laø nhaân chöùng haáp daãn cho caùc coâng trình cuûa Ngöôøi, khi hoï phaùt trieån trong tình baèng höõu vaø hôïp taùc hoã töông ñích thöïc. Ñaây laø con ñöôøng maø Giaùo Hoäi Coâng Giaùo muoán ñi theo. Giaùo Hoäi mong muoán ñoùng goùp vaøo vieäc xaây döïng xaõ hoäi. Giaùo Hoäi mong muoán trôû thaønh moät daáu hieäu cuûa söï hoøa hôïp vôùi hy voïng hôïp nhaát vaø phuïc vuï nhaân phaåm vaø lôïi ích chung. Giaùo Hoäi mong muoán hôïp taùc vôùi chính quyeàn daân söï, vôùi caùc Giaùo hoäi khaùc vaø vôùi moïi ngöôøi thieän chí nam nöõ, cuøng haønh trình vôùi hoï vaø ñaët caùc taøi naêng chuyeân bieät cuûa mình phuïc vuï toaøn theå coäng ñoàng. Giaùo Hoäi Coâng Giaùo khoâng xa laï gì vôùi vieäc naøy; Giaùo Hoäi tham gia ñaày ñuû tinh thaàn cuûa quoác gia, nhö ñaõ ñöôïc chöùng toû qua söï tham gia cuûa tín höõu vaøo vieäc hình thaønh töông lai cuûa ñaát nöôùc vaø vaøo vieäc taïo ra vaø phaùt trieån caùc cô caáu giaùo duïc coù tính hoaø nhaäp vaø caùc hình thöùc hoã trôï baùc aùi phuø hôïp vôùi moät nhaø nöôùc hieän ñaïi. Baèng caùch naøy, Giaùo Hoäi mong muoán ñoùng goùp vaøo vieäc xaây döïng xaõ hoäi vaø ñôøi soáng daân söï vaø tinh thaàn ôû laõnh thoå Loã Ma Ni xinh ñeïp cuûa quùi vò.
Thöa OÂng Toång thoáng,
Trong khi nguyeän chuùc cho Loã Ma Ni ñöôïc thònh vöôïng vaø hoøa bình, toâi caàu xin Thieân Chuùa ñoå traøn phuùc laønh cuûa Ngöôøi xuoáng OÂng Toång thoáng, gia ñình oâng, xuoáng moïi ngöôøi hieän dieän ôû ñaây, vaø xuoáng moïi ngöôøi daân cuûa ñaát nöôùc.
Xin Thieân Chuùa chuùc laønh cho Loã Ma Ni!