Dieãn töø cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
tröôùc Ñöùc Thöôïng Phuï Daniel
vaø Thaùnh Hoäi Ñoàng Chính Thoáng Giaùo taïi Bucarest
Dieãn töø cuûa Ñöùc Thaùnh Cha tröôùc Ñöùc Thöôïng Phuï Daniel vaø Thaùnh Hoäi Ñoàng Chính Thoáng Giaùo taïi Bucarest.
J.B. Ñaëng Minh An dòch
Bucarest (VietCatholic News 01-06-2019) - Sau caùc nghi thöùc ñoùn tieáp chính thöùc Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ taïi Phuû Toång Thoáng Rumani vaø cuoäc gaëp gôõ vôùi chính quyeàn, caùc ñaïi dieän xaõ hoäi daân söï vaø ngoaïi giao ñoaøn; luùc 15:45, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ coù cuoäc gaëp gôõ Ñöùc Thöôïng Phuï Daniel laø Giaùo Chuû Chính Thoáng Giaùo Rumani, vaø Thaùnh Hoäi Ñoàng cuûa Giaùo Hoäi naøy taïi Toøa Thöôïng Phuï.
Trong dieãn töø taïi ñaây, Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
Kính thöa Ñöùc Thöôïng Phuï,
Caùc vò Toång Giaùm Muïc vaø Giaùm Muïc ñaùng kính cuûa Thaùnh Hoäi Ñoàng
Cristos a inviat! [Chuùa Kitoâ ñaõ soáng laïi!] Söï phuïc sinh cuûa Chuùa laø trung taâm trong lôøi rao giaûng cuûa caùc thaùnh Toâng ñoà ñöôïc caùc Giaùo Hoäi cuûa chuùng ta truyeàn laïi vaø baûo toàn. Vaøo ngaøy leã Phuïc sinh, caùc Toâng ñoà vui möøng khi thaáy Chuùa Soáng laïi (x. Ga 20,20). Anh em thaân meán, trong muøa Phuïc Sinh naøy, toâi cuõng vui möøng khi thaáy moät hình aûnh phaûn chieáu cuûa Ngöôøi treân khuoân maët caùc anh em. Hai möôi naêm tröôùc ñaây, taïi Thaùnh Hoäi Ñoàng naøy, Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II noùi: "Toâi ñaõ ñeán ñeå chieâm ngöôõng dung nhan cuûa Chuùa Kitoâ ñöôïc ghi khaéc treân Giaùo Hoäi cuûa anh em; Toâi ñaõ ñeán ñeå kính vieáng khuoân maët ñau khoå naøy, laø baûo chöùng cho nhöõng hy voïng môùi cuûa anh em"(Dieãn töø tröôùc Ñöùc Thöôïng Phuï Teoctist vaø Thaùnh Hoäi Ñoàng, ngaøy 8 thaùng naêm 1999: Insegnamenti XXII.1 [1999], 938). Hoâm nay toâi cuõng ñaõ ñeán ñaây vôùi tö caùch laø moät ngöôøi haønh höông, moät ngöôøi anh em trong cuoäc löõ haønh traàn theá, mong muoán ñöôïc nhìn thaáy thieân nhan Chuùa treân khuoân maët nhöõng ngöôøi anh em cuûa toâi. Khi toâi ñang nhìn anh em vaøo luùc naøy ñaây, toâi muoán gôûi ñeán anh em lôøi caûm ôn chaân thaønh vì söï chaøo ñoùn cuûa anh em.
Nhöõng moái lieân keát trong ñöùc tin hieäp nhaát chuùng ta ñaõ coù töø thôøi caùc Thaùnh Toâng ñoà, laø nhöõng nhaân chöùng cuûa Chuùa Gieâsu phuïc sinh vaø ñaëc bieät laø moái lieân keát giöõa Thaùnh Pheâroâ vaø Thaùnh Anreâ, laø ngöôøi theo truyeàn thoáng ñaõ mang ñöùc tin ñeán nhöõng vuøng ñaát naøy. Laø anh em ruoät thòt vôùi nhau (x. Mc 1: 16-18), hai vò cuõng laø nhöõng ngöôøi anh em vôùi nhau trong caùch theá raát ñaëc bieät theå hieän nôi vieäc cuøng ñoå maùu vì Chuùa. Caùc ngaøi nhaéc nhôû chuùng ta raèng coù moät doøng maùu huynh ñeä ñi tröôùc chuùng ta vaø, gioáng nhö moät doøng chaûy thaàm laëng vaø mang laïi söï soáng ñang tieáp tuïc chaûy qua nhieàu theá kyû, chöa bao giôø ngöøng nuoâi döôõng vaø naâng ñôõ chuùng ta treân cuoäc haønh trình cuûa mình.
ÔÛ ñaây, cuõng nhö ôû nhieàu nôi khaùc hieän nay, anh em ñaõ traûi qua cuoäc vöôït qua töø caùi cheát ñeán söï phuïc sinh: nhöõng ngöôøi con nam nöõ cuûa ñaát nöôùc naøy, töø caùc Giaùo Hoäi vaø coäng ñoàng Kitoâ khaùc nhau, ñaõ bieát theá naøo laø ngaøy Thöù Saùu baùch haïi, ngaøy thöù Baûy chòu ñöïng trong im laëng tröôùc khi ñaït ñeán Chuùa Nhaät Phuïc sinh. Ñaõ coù bieát bao nhöõng vò töû ñaïo vaø nhöõng vò hieån tu! Trong quaù khöù gaàn ñaây, ñaõ coù bieát bao ngöôøi, töø nhöõng heä phaùi [Kitoâ] khaùc nhau, ñöùng caïnh nhau trong caùc nhaø tuø ñeå laàn löôït hoã trôï laãn nhau! Ngaøy nay, taám göông cuûa hoï choùi ngôøi tröôùc chuùng ta vaø tröôùc caû nhöõng ngöôøi treû, nhöõng ngöôøi [may maén] khoâng phaûi traûi qua nhöõng tình traïng bi thaûm ñoù. Nhöõng gì hoï phaûi chòu ñöïng, thaäm chí ñeán ñoä hy sinh maïng soáng, laø moät gia taøi quaù quyù giaù khoâng theå bò coi thöôøng hoaëc nhaït phai. Ñoù laø moät di saûn chung hieäu trieäu chuùng ta haõy gaàn guõi vôùi nhau nhö anh chò em, nhöõng ngöôøi cuøng chia seû di saûn ñoù. Chuùng ta haõy hieäp nhaát vôùi Chuùa Kitoâ trong ñau khoå vaø noãi buoàn, vaø hieäp nhaát vôùi Chuùa Kitoâ trong söï phuïc sinh, ñeå "caû chuùng ta cuõng coù theå tieán böôùc trong söï môùi meû cuûa cuoäc soáng" (Rm 6: 4).
Thöa Ñöùc Thöôïng Phuï, caùc anh em thaân meán, hai möôi laêm naêm tröôùc, cuoäc gaëp gôõ giöõa caùc vò Tieàn nhieäm cuûa chuùng ta laø moät aân suûng Phuïc Sinh, moät söï kieän khoâng chæ goùp phaàn laøm môùi quan heä giöõa Chính thoáng giaùo vaø Coâng Giaùo ôû Rumani, maø coøn ñoùng goùp cho cuoäc ñoái thoaïi Chính thoáng vaø Coâng Giaùo noùi chung. Chuyeán thaêm ñoù, laø laàn ñaàu tieân moät Giaùm muïc Roâma ñeán vôùi moät ñaát nöôùc ña soá theo Chính thoáng giaùo, ñaõ môû ñöôøng cho caùc söï kieän töông töï khaùc. ÔÛ ñaây toâi nhôù ñeán vôùi loøng bieát ôn Ñöùc Thöôïng Phuï Teoctist. Laøm sao chuùng ta laïi coù theå queân nhaéc nhôù lôøi töï phaùt cuûa ngaøi "Hieäp nhaát, hieäp nhaát!" ñöôïc thoát leân ôû ñaây, taïi Bucharest naøy, trong nhöõng ngaøy ñoù! Ñoù laø moät lôøi tuyeân boá veà nieàm hy voïng troãi daäy töø daân Chuùa, moät lôøi tieân tri ñaõ khai môû moät thôøi ñaïi môùi: thôøi ñaïi cuøng nhau haønh trình taùi khaùm phaù vaø hoài sinh tình huynh ñeä maø ngay baây giôø ñang hôïp nhaát chuùng ta. Vaø cuoäc gaëp gôõ naøy ñaõ laø moät söï hieäp nhaát.
Haønh trình cuøng vôùi söùc maïnh cuûa kyù öùc. Khoâng phaûi kyù öùc veà nhöõng sai laàm phaûi chòu ñöïng vaø gaây ra, nhöõng phaùn xeùt vaø ñònh kieán, cuõng nhö nhöõng vaï tuyeät thoâng khieán chuùng ta rôi vaøo voøng luaån quaån vaø chæ mang laïi söï caèn coãi. Thay vaøo ñoù, kyù öùc veà coäi nguoàn: veà nhöõng theá kyû ñaàu tieân khi Tin Möøng, ñöôïc rao giaûng vôùi söï taùo baïo vaø tinh thaàn tieân tri, ñaõ gaëp gôõ vaø giaùc ngoä caùc daân toäc vaø nhöõng neàn vaên hoùa môùi; kyù öùc veà nhöõng theá kyû ñaàu tieân cuûa caùc vò töû ñaïo, veà caùc Giaùo Phuï vaø nhöõng vò hieån tu, kyù öùc veà söï thaùnh thieän haøng ngaøy ñöôïc soáng vaø laøm chöùng bôûi raát nhieàu ngöôøi ñôn sô chia seû cuøng moät nieàm tin nôi Chuùa Kitoâ, veà nhöõng theá kyû ñaàu tieân khi Tin Möøng ñöôïc loan baùo vôùi taát caû söï thaúng thaén, töï do vaø vôùi tinh thaàn ngoân söù. Taï ôn Chuùa, goác reã cuûa chuùng ta thaät ñeïp, thaät maïnh meõ vaø chaéc chaén, vaø, cho duø söï taêng tröôûng cuûa chuùng ta luùc naøy luùc khaùc ñaõ traûi qua nhöõng khuùc quanh vaø ngaõ reõ, chuùng ta ñöôïc môøi goïi, nhö Vònh Gia, ñeå nhôù ñeán vôùi loøng bieát ôn taát caû nhöõng gì Chuùa ñaõ thöïc hieän giöõa chuùng ta vaø daâng leân Ngaøi moät baøi haùt ca ngôïi laãn nhau (x. Tv 77: 6.12-13). Vieäc ghi nhôù caùc böôùc ñöôïc thöïc hieän vaø hoaøn thaønh cuøng nhau khuyeán khích chuùng ta tieán tôùi töông lai vôùi moät nhaän thöùc roõ raøng veà söï khaùc bieät giöõa chuùng ta, nhöng treân heát laø ñeå taï ôn baàu khí gia ñình ñöôïc taùi khaùm phaù vaø moät kyù öùc hieäp thoâng ñöôïc hoài sinh, gioáng nhö moät ngoïn ñeøn, coù khaû naêng thaép saùng nhöõng böôùc ñi trong cuoäc haønh trình cuûa chuùng ta.
Haønh trình cuøng nhau laéng nghe tieáng Chuùa. Chuùng ta coù moät ví duï veà caùch theá Chuùa chuùng ta haønh ñoäng vaøo buoåi chieàu Phuïc sinh khi Ngaøi ñi beân caïnh caùc moân ñeä treân ñöôøng Emmaus. Hoï ñaõ thaûo luaän veà taát caû nhöõng gì ñaõ xaûy ra, nhöõng lo laéng, do döï vaø nhöõng nghi vaán cuûa mình. ÔÛ ñoù, Chuùa laéng nghe moät caùch kieân nhaãn vaø tham gia vaøo cuoäc ñoái thoaïi chaân thaønh vôùi hoï, giuùp hoï hieåu roõ vaø thaáu hieåu nhöõng gì ñaõ xaûy ra (x. Lc 24: 15-27).
Caû chuùng ta cuõng caàn laéng nghe Chuùa, ñaëc bieät laø trong nhöõng naêm gaàn ñaây, khi theá giôùi cuûa chuùng ta ñaõ traûi qua nhöõng thay ñoåi nhanh choùng veà vaên hoùa vaø xaõ hoäi. Söï phaùt trieån coâng ngheä vaø söï thònh vöôïng kinh teá coù theå ñaõ mang laïi lôïi ích cho nhieàu ngöôøi, nhöng coøn coù nhieàu ngöôøi hôn vaãn bò loaïi tröø moät caùch voâ voïng, trong khi hieän töôïng toaøn caàu hoùa coù xu höôùng san baèng nhöõng khaùc bieät ñaõ goùp phaàn vaøo vieäc laøm maát goác nhöõng giaù trò truyeàn thoáng vaø laøm suy yeáu ñaïo ñöùc vaø ñôøi soáng xaõ hoäi, maø gaàn ñaây chuùng ta phaûi chöùng kieán nhöõng caûm giaùc sôï haõi ngaøy caøng taêng, thöôøng ñöôïc kheùo leùo vun boài, daãn ñeán thaùi ñoä töø choái vaø thuø gheùt. Chuùng ta caàn phaûi giuùp ñôõ laãn nhau ñeå ñöøng chòu khuaát phuïc tröôùc nhöõng caùm doã cuûa moät "neàn vaên hoùa thuø gheùt", moät neàn vaên hoùa toân suøng chuû nghóa caù nhaân, coù leõ khoâng ñeán möùc laø moät yù thöùc heä nhö trong thôøi ñieåm xaûy ra nhöõng baùch haïi cuûa chuû nghóa voâ thaàn, nhöng thuyeát phuïc hôn vaø khoâng keùm phaàn duy vaät. Thoâng thöôøng, noù ñöôïc nguïy trang nhö moät con ñöôøng ñeå phaùt trieån xem ra coù veû nhanh choùng vaø deã daøng, nhöng trong thöïc teá chæ laø thôø ô vaø hôøi hôït. Söï suy yeáu cuûa nhöõng raøng buoäc xaõ hoäi, daãn ñeán söï coâ laäp, coù taùc ñoäng ñaëc bieät ñeán teá baøo cô baûn cuûa xaõ hoäi, laø gia ñình. Noù ñoøi hoûi chuùng ta phaûi noã löïc vöôn ra vaø tham gia vaøo nhöõng khoù khaên maø anh chò em cuûa chuùng ta phaûi ñoái maët, ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi treû, khoâng phaûi vôùi söï naûn loøng vaø hoaøi coå, nhö cuûa caùc moân ñeä treân ñöôøng Emmaus, nhöng vôùi mong muoán truyeàn ñaït Chuùa Gieâsu phuïc sinh, laø trung taâm cuûa hy voïng. Cuøng vôùi anh chò em cuûa chuùng ta, chuùng ta caàn laéng nghe Chuùa moät laàn nöõa, ñeå traùi tim chuùng ta coù theå buøng chaùy trong chuùng ta vaø lôøi rao giaûng cuûa chuùng ta khoâng trôû neân yeáu ôùt (thöôïng daãn, Caâu 32,35). Chuùng ta caàn ñeå cho traùi tim cuûa chuùng ta ñöôïc söôûi aám bôûi quyeàn naêng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn.
Cuoäc haønh trình ñi ñeán hoài keát, gioáng nhö taïi Emmaus, vôùi lôøi caàu nguyeän kieân ñònh raèng Chuùa vaãn ôû laïi vôùi chuùng ta (xem caâu 28-29). Chuùa laø Ñaáng ñaõ ñöôïc toû ra trong vieäc beû baùnh (caâu. 30-31), môøi goïi chuùng ta soáng baùc aùi, ñeå phuïc vuï laãn nhau, ñeå "daâng leân Thieân Chuùa" tröôùc khi chuùng ta "noùi veà Thieân Chuùa", Ngaøi môøi goïi chuùng ta höôùng ñeán moät söï thieän khoâng phaûi moät caùch thuï ñoäng, nhöng ñöôïc chuaån bò ñeå ñöùng daäy vaø caát böôùc, ñeán vôùi moät söï phuïc vuï tích cöïc vaø hôïp taùc (xem caâu 33). Chuùng ta thaáy moät ví duï tuyeät vôøi veà ñieàu naøy trong nhieàu coäng ñoàng Chính thoáng Rumani hôïp taùc hieäu quaû vôùi nhieàu giaùo phaän Coâng Giaùo ôû Taây AÂu nôi hoï hieän dieän. Trong nhieàu tröôøng hôïp, moät moái quan heä tin töôûng hoã töông vaø tình baïn ñaõ phaùt trieån, ñaët neàn moùng trong tình huynh ñeä vaø ñöôïc nuoâi döôõng baèng nhöõng cöû chæ cuï theå cuûa söï chaáp nhaän, hoã trôï vaø ñoaøn keát. Thoâng qua söï phaùt trieån cuûa söï hieåu bieát laãn nhau naøy, nhieàu ngöôøi Coâng Giaùo vaø Chính thoáng Rumani ñaõ phaùt hieän ra raèng hoï khoâng phaûi laø ngöôøi laï, maø laø anh chò em vaø baèng höõu vôùi nhau.
Haønh trình cuøng nhau höôùng tôùi moät ngaøy leã Nguõ tuaàn môùi. Con ñöôøng phía tröôùc chuùng ta daãn töø Leã Phuïc Sinh ñeán Leã Nguõ Tuaàn: töø buoåi bình minh cuûa leã Phuïc sinh hieäp nhaát loù daïng ôû ñaây hai möôi naêm tröôùc, chuùng ta ñaõ baét ñaàu höôùng tôùi moät Leã Nguõ Tuaàn môùi. Ñoái vôùi caùc moân ñeä, leã Phuïc sinh ñaùnh daáu söï khôûi ñaàu cuûa moät haønh trình môùi, ngay caû khi noãi sôï haõi vaø söï baát ñònh cuûa hoï chöa tan bieán. Tình traïng aáy keùo daøi cho ñeán ngaøy Leã Nguõ Tuaàn, khi, taäp trung quanh Meï Thaùnh cuûa Thieân Chuùa, caùc Toâng ñoà, trong moät Thaàn khí vaø söï ña daïng vaø phong phuù cuûa ngoân ngöõ, ñaõ laøm chöùng cho Chuùa Phuïc sinh baèng lôøi noùi vaø cuoäc soáng cuûa hoï. Cuoäc haønh trình cuûa chuùng ta ñaõ baét ñaàu moät laàn nöõa vôùi söï chaéc chaén raèng chuùng ta laø anh chò em ñi beân caïnh nhau, chia seû ñöùc tin döïa treân söï phuïc sinh cuûa cuøng moät Chuùa. Töø leã Phuïc sinh ñeán ngaøy leã Nguõ tuaàn laø thôøi gian quy tuï vaø caàu nguyeän cuøng nhau döôùi söï baûo veä cuûa Meï Thaùnh cuûa Thieân Chuùa, laø thôøi gian caàu khaån Thaùnh Linh cho nhau. Caàu xin Chuùa Thaùnh Thaàn laøm môùi chuùng ta, vì Ngöôøi coi thöôøng söï ñoàng nhaát vaø thích hình thaønh söï hieäp nhaát töø söï ña daïng ñeïp ñeõ vaø haøi hoøa nhaát. Caàu xin ngoïn löûa cuûa Ngöôøi thieâu ñoát söï thieáu töï tin cuûa chuùng ta vaø hôi thôû cuûa Ngöôøi xoùa tan söï do döï ngaên chuùng ta laøm chöùng cuøng nhau vôùi cuoäc soáng môùi maø Ngaøi trao ban cho chuùng ta. Caàu xin Ngaøi, laø Ñaáng xaây döïng tình huynh ñeä, ban cho chuùng ta aân suûng ñeå ñi beân caïnh nhau. Caàu xin Ngaøi, laø Ñaáng taïo ra söï môùi meû, laøm cho chuùng ta can ñaûm khi chuùng ta traûi nghieäm nhöõng caùch theá chia seû vaø nhöõng caùch truyeàn giaùo chöa töøng coù. Caàu xin Ngaøi, laø söùc maïnh cuûa caùc vò töû ñaïo, ñöøng ñeå chuùng ta bieán hoàng aân töï hieán cuûa Ngaøi ra voâ ích.
Thöa Ñöùc Thöôïng Phuï vaø caùc anh em thaân meán, chuùng ta haõy cuøng nhau haønh trình, ñeå ca ngôïi Thieân Chuùa Ba Ngoâi Chí Thaùnh vaø vì thieän ích chung cuûa chuùng ta, khi chuùng ta tìm caùch giuùp caùc anh chò em cuûa chuùng ta nhìn thaáy Chuùa Gieâsu. Moät laàn nöõa toâi baûo ñaûm vôùi anh em veà loøng bieát ôn cuûa toâi vaø tình caûm, tình baïn, tình huynh ñeä vaø lôøi caàu nguyeän cuûa toâi, vaø cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo.
(Source: Libreria Editrice VaticanaMEETING WITH THE PERMANENT SYNOD OF THE ROMANIAN ORTHODOX CHURCH ADDRESS OF HIS HOLINESS Palace of the Patriarchate (Bucarest) Friday, 31 May 2019)