Keát thuùc chuyeán vieáng thaêm Baûo Gia Lôïi,
Ñöùc Phanxicoâ thuùc giuïc
caùc nhaø laõnh ñaïo toân giaùo laøm vieäc cho hoøa bình
Keát thuùc chuyeán vieáng thaêm Baûo Gia Lôïi, Ñöùc Phanxicoâ thuùc giuïc caùc nhaø laõnh ñaïo toân giaùo laøm vieäc cho hoøa bình.
Vuõ Vaên An
Sofia (VietCatholic News 06-05-2019) - Theo Gerard O'Connell cuûa Taïp chí America, trong ngaøy cuoái cuøng cuûa ngaøi taïi Baûo Gia Lôïi (Bulgaria), Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ ñaõ ñöa ra lôøi keâu goïi thoáng thieát xin caùc nhaø laõnh ñaïo chính trò, toân giaùo vaø vaên hoùa cuûa ñaát nöôùc haõy quyeát taâm laøm vieäc cho hoøa bình taïi queâ höông mình vaø taïi ngoaïi quoác. Ngaøi noùi vôùi hoï raèng "vôùi ngoïn löûa tình yeâu, chuùng ta coù theå laøm cho taûng ñaù laïnh giaù cuûa chieán tranh vaø tranh chaáp chaåy tan ".
Ngaøi keâu goïi hoï "trôû thaønh nhöõng ngöôøi taïo hoøa bình" vaøo cuoái buoåi caàu nguyeän cho hoøa bình, vôùi söï tham döï cuûa caùc coäng ñoàng toân giaùo taïi Baûo Gia Lôïi, trong ñoù coù caùc truyeàn thoáng Coâng Giaùo, Chính thoáng giaùo Armenia vaø Theä Phaûn; cuõng coù söï tham döï cuûa caùc coäng ñoàng Hoài Giaùo vaø Do Thaùi Giaùo.
Nhöng khoâng coù söï hieän dieän naøo cuûa ñaïi dieän Chính Thoáng Giaùo Baûo Gia Lôïi, vì hoï theo truyeàn thoáng Nga, khoâng tham döï caùc buoåi caàu nguyeän chung vôùi Coâng Giaùo. Tuy nhieân, nhieàu nguoàn tin cho hay coù söï hieän dieän cuûa caùc tín höõu Chính thoáng. Veà phaàn chính phuû, coù söï hieän dieän cuûa boä tröôûng toân giaùo vuï.
Bieán coá treân laø ñeå vinh danh Thaùnh Giaùo Hoaøng Gioan XXIII, ngöôøi voán laø söù thaàn Toøa Thaùnh trong caùc naêm 1925-1935 vaø khi laøm giaùo hoaøng ñaõ coâng boá Thoâng Ñieäp "Pacem in Terris" ("Bình an döôùi theá) ñöôïc Ñöùc Phanxicoâ laáy laøm huy hieäu cho chuyeán thaêm Baûo Gia Lôïi.
Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ noùi chuyeän taïi moät chieác buïc ñaët taïi Quaûng Tröôøng Nezavisimost (Ñoäc laäp), toïa laïc taïi trung taâm Thuû Ñoâ Sofia, moät khu vöïc bò oanh kích naëng neà trong Theá Chieán II nhöng ñaõ ñöôïc taùi thieát giöõa caùc naêm 1952 vaø 1958, trôû thaønh nôi trình dieãn xaõ hoäi chuû nghóa coå ñieån.
Moät böùc töôïng cuûa Lenine töøng ñöôïc ñaët ôû ñaây vaø ñaây cuõng laø ñaïi baûn doanh cuûa Ñaûng Coäng Saûn Baûo Gia Lôïi. Trong nhieàu thaäp nieân, cho ñeán khi chuû nghóa coäng saûn suïp ñoå naêm 1989, nôi naøy ñöôïc goïi laø Quaûng tröôøng Lenin. Thaønh thöû, vieäc choïn ñòa ñieåm naøy ñeå toå chöùc bieán coá toái nay khoâng phaûi laø chuyeän tình côø. Buoåi leã ñöôïc tröïc tieáp phaùt hình treân heä thoáng truyeàn hình quoác gia cho caû nöôùc goàm baûy trieäu ngöôøi daân.
Giöõa côn möa nhö truùt xuoáng, buoåi leã moät giôø baét ñaàu vôùi caùc ca ñoaøn töø caùc coäng ñoàng toân giaùo khaùc nhau cuûa quoác gia haùt baøi thaùnh ca cuûa Thaùnh Phanxicoâ Assisi, "Laïy Chuùa, xin bieán con thaønh khí cuï bình an cuûa Chuùa" baèng tieáng YÙ vaø tieáng Baûo Gia Lôïi, sau ñoù laø baøi ñoïc Thaùnh vònh 122. Caùc treû em ñaïi dieän cho caùc coäng ñoàng toân giaùo khaùc nhau cuûa Baûo Gia Lôïi mang caùc chieác ñeøn loàng, maø Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ cho laø "töôïng tröng cho ngoïn löûa tình yeâu buøng chaùy trong chuùng ta vaø nhaèm trôû thaønh ngoïn haûi ñaêng cuûa loøng thöông xoùt, tình yeâu vaø hoøa bình ôû baát cöù nôi naøo chuùng ta hieän dieän. Moät ngoïn haûi ñaêng coù khaû naêng chieáu saùng toaøn boä theá giôùi cuûa chuùng ta".
Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ sau ñoù ñaõ noùi chuyeän, nhaán maïnh ñeán taàm quan troïng saâu saéc hôn cuûa bieán coá toái nay trong moät baøi dieãn vaên ngaén goïn nhöng ñaày thaùch thöùc göûi tôùi nhöõng ngöôøi maø ngaøi goïi laø "anh chò em thaân meán". Ngaøi baét ñaàu baèng caùch noùi vôùi hoï, "Chuùng ta ñaõ caàu nguyeän cho hoøa bình baèng nhöõng lôøi leõ ñöôïc gôïi höùng töø Thaùnh Phanxicoâ Assisi, ngöôøi raát yeâu meán Thieân Chuùa Taïo Hoùa vaø laø Cha cuûa moïi ngöôøi. Moät tình yeâu maø ngaøi bieåu loä vôùi moät nieàm ñam meâ töông töï vaø söï toân troïng saâu saéc ñoái vôùi veû ñeïp cuûa saùng theá vaø ñoái vôùi taát caû nhöõng ngöôøi ngaøi gaëp treân ñöôøng löõ thöù cuûa ngaøi".
Ñöùc Giaùo Hoaøng noùi raèng tình yeâu ñaõ thay ñoåi caùch nhìn söï vaät cuûa Thaùnh Phanxicoâ vaø "giuùp ngaøi nhaän ra raèng trong moïi con ngöôøi, ñeàu coù moät aùnh saùng loùe leân phaùt sinh töø vieäc chuùng ta bieát chaéc chaén raèng duø noùi chi vaø laøm chi, chuùng ta cuõng vaãn ñöôïc yeâu thöông voâ taän". Ngaøi noùi, "Tình yeâu naøy cuõng khieán Thaùnh Phanxicoâ trôû thaønh moät ngöôøi taïo hoøa bình thöïc söï".
Ñöùc Giaùo Hoaøng noùi, gioáng nhö Thaùnh Phanxicoâ, "moãi ngöôøi trong chuùng ta ñöôïc môøi goïi böôùc chaân theo ngaøi baèng caùch trôû thaønh ngöôøi taïo hoøa bình, moät 'thôï thuû coâng' cuûa hoøa bình".
Ñöùc Giaùo Hoaøng nhaéc nhôû hoï raèng hoøa bình "vöøa laø moät hoàng phuùc vöøa laø moät nhieäm vuï: noù phaûi ñöôïc caàu khaån vaø laøm vieäc cho, ñöôïc tieáp nhaän nhö moät phöôùc laønh vaø khoâng ngöøng tìm kieám khi chuùng ta haøng ngaøy coá gaéng xaây döïng moät neàn vaên hoùa trong ñoù hoøa bình ñöôïc toân troïng nhö moät quyeàn caên baûn". Ngaøi nhaán maïnh raèng neàn hoaø bình naøy phaûi laø "moät neàn hoøa bình tích cöïc", nghóa laø moät neàn hoøa bình "ñöôïc cuûng coá choáng laïi moïi hình thöùc ích kyû vaø thôø ô khieán chuùng ta ñaët lôïi ích nhoû moïn cuûa moät soá ít tröôùc phaåm giaù baát khaû xaâm phaïm cuûa moãi ngöôøi".
Roài, trích daãn Vaên kieän veà Tình Huynh ñeä Nhaân baûn maø ngaøi ñaõ kyù vôùi Ñaïi Giaùo Tröôûng cuûa Al-Azar ôû Abu Dhabi vaøo ngaøy 4 thaùng 2, Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ noùi, "Hoøa bình ñoøi hoûi vaø yeâu caàu chuùng ta tieáp nhaän ñoái thoaïi laøm ñöôøng ñi cuûa chuùng ta, tieáp nhaän vieäc hieåu nhau laøm luaät öùng xöû cuûa chuùng ta vaø vieäc hieåu nhau laøm phöông phaùp vaø tieâu chuaån". Ngaøi noùi, nhôø caùch naøy, "chuùng ta coù theå taäp chuù vaøo nhöõng gì hôïp nhaát chuùng ta, bieåu loä söï toân troïng laãn nhau ñoái vôùi caùc khaùc bieät cuûa chuùng ta vaø khuyeán khích nhau nhìn veà moät töông lai ñaày cô hoäi vaø phaåm giaù, ñaëc bieät vì caùc theá heä töông lai".
Ñöùc Giaùo Hoaøng nhaéc moïi ngöôøi nhôù raèng hoï taäp hôïp nhau "ñeå caàu nguyeän tröôùc caùc ngoïn ñeøn do con caùi chuùng ta ñem ñeán naøy", nhöõng ngoïn ñeøn, theo ngaøi, "töôïng tröng cho ngoïn löûa tình yeâu buøng chaùy trong chuùng ta vaø nhaèm trôû thaønh ngoïn haûi ñaêng cuûa loøng thöông xoùt, tình yeâu vaø hoøa bình ôû baát cöù nôi naøo chuùng ta hieän dieän. Moät ngoïn haûi ñaêng coù khaû naêng chieáu saùng toaøn boä theá giôùi cuûa chuùng ta".
Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ löu yù raèng buoåi phuïng vuï caàu nguyeän cho hoøa bình naøy ñaõ dieãn ra treân caùc pheá tích cuûa Serdica coå ñaïi, moät thaønh phoá La Maõ ñaõ bò chieám ñoùng bôûi caùc nhoùm khaùc nhau trong nhieàu theá kyû, vaø ngaøy nay ngöôøi ta coù theå thaáy nhöõng nôi thôø phöôïng cuûa caùc truyeàn thoáng toân giaùo khaùc nhau trong quoác gia: Chính thoáng giaùo, Coâng Giaùo, Do Thaùi giaùo, Hoài giaùo vaø chính thoáng giaùo Armenia.
Ngaøi cuõng nhaéc nhôù raèng, "trong nhieàu theá kyû", ngöôøi Baûo Gia Lôïi cuûa Sofia "thuoäc caùc nhoùm vaên hoùa vaø toân giaùo khaùc nhau ñaõ tuï taäp ôû nôi naøy ñeå gaëp gôõ vaø thaûo luaän. Ngaøi caàu xin cho nôi mang tính bieåu töôïng naøy "trôû thaønh nhaân chöùng cuûa hoøa bình".
Ngaøi keát luaän baèng caùch môøi goïi ngöôøi khaùc cuøng vôùi ngaøi "baøy toû khaùt voïng hoøa bình maõnh lieät cuûa chuùng ta", nhöng Ñöùc Giaùo Hoaøng traùnh söû duïng töø ngöõ "caàu nguyeän" vì toân troïng caùc Kitoâ höõu Chính thoáng laø nhöõng ngöôøi choáng laïi vieäc caàu nguyeän chung. Ngaøi noùi: "Xin haõy coù hoøa bình treân traùi ñaát: trong caùc gia ñình chuùng ta, trong caùc taâm hoàn chuùng ta vaø treân heát taïi nhöõng nôi quaù nhieàu gioïng noùi ñaõ bò chieán tranh baét phaûi im laëng, bò loøng döûng döng laøm cöùng ñôø vaø bò laøm ngô do vieäc a toøng maïnh meõ vôùi caùc nhoùm quyeàn lôïi".
Ngaøi keâu goïi caùc nhaø laõnh ñaïo toân giaùo, chính trò vaø vaên hoùa cuûa "Laõnh thoå Hoa hoàng" naøy "cuøng nhau laøm vieäc ñeå bieán giaác mô naøy thaønh hieän thöïc". Ngaøi noùi theâm raèng Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan XXIII cuõng mô öôùc seõ coù "pacem in terris, " hoaø Bình döôùi theá.
Buoåi phuïng vuï caàu nguyeän cho hoøa bình keát thuùc vôùi vieäc moïi ngöôøi trao ñoåi nuï hoân bình an. Sau ñoù taát caû haùt baøi "Alleluia!"
Ñoù laø thoâng ñieäp cuoái cuøng cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ göûi ngöôøi Baûo Gia Lôïi. Saùng mai, ngaøi leân maùy bay tôùi Baéc Macedonia, trong tö caùch vò giaùo hoaøng ñaàu tieân ñeán thaêm nöôùc naøy, vaø töø ñoù, ngaøi seõ trôû veà Roâma vaøo toái thöù ba, 7 thaùng Naêm naêm 2019.