Thieân Chuùa khoâng vui thích
thöû thaùch con ngöôøi
Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ: Thieân Chuùa khoâng vui thích thöû thaùch con ngöôøi.
Hoàng Thuûy
Vatican (Vaùt. 1-05-2019) - Saùng thöù tö muøng 1 thaùng 5 naêm 2019, tröôùc haøng chuïc ngaøn tín höõu hieän dieän taïi quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ ñeå tham döï buoåi yeát kieán chung, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ giaûng giaûi veà lôøi caàu nguyeän cuoái cuøng trong Kinh Laïy Cha: "Xin chôù boû rôi chuùng con cho chöôùc caùm doã" (Mt 6,13). Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc raèng Thieân Chuùa khoâng baøy ra caùm doã, Ngöôøi khoâng boû rôi con ngöôøi cho caùm doã; Chuùa Gieâsu ñaõ traûi qua thöû thaùch vaø caùm doã ñeå daïy chuùng ta khöôùc töø vaø thaéng vöôït chuùng.
Ñöùc Thaùnh Cha baét ñaàu baøi giaùo lyù vôùi vieäc nhaéc laïi tieán trình cuûa caùc lôøi caàu nguyeän trong Kinh Laïy Cha: baét ñaàu töø mong öôùc cuûa chuùng ta cho chöông trình vó ñaïi cuûa Thieân Chuùa ñöôïc thöïc hieän giöõa chuùng ta, ñeán söï quan taâm veà cuoäc soáng vôùi nhu caàu thieát yeáu haøng ngaøy, ñoù laø "löông thöïc haøng ngaøy"; sau ñoù Kinh Laïy Cha höôùng ñeán caùc töông quan lieân baûn theå cuûa chuùng ta, ñieàu thöôøng bò tính ích kyû caù nhaân laøm cho hö hoaïi, vaø daïy chuùng ta caàu xin ñöôïc tha thöù vaø cam keát thöïc haønh tha thöù. Tieáp ñeán, ÑTC nhaän xeùt raèng vôùi lôøi nguyeän xin cuoái cuøng, cuoäc ñoái thoaïi cuûa chuùng ta vôùi Cha treân trôøi ñi vaøo troïng taâm cuûa caâu chuyeän, nghóa laø ñi vaøo boái caûnh cuûa cuoäc ñoái ñaàu giöõa töï do cuûa chuùng ta vaø caùc caïm baãy cuûa keû aùc.
Thieân Chuùa khoâng phaûi laø taùc giaû cuûa ñieàu xaáu
Noùi veà caùch dòch lôøi nguyeän xin cuoái cuøng naøy, Ñöùc Thaùnh Cha nhaän xeùt: thaønh ngöõ goác tieáng Hy laïp trong caùc saùch Tin Möøng thaät khoù ñöôïc dòch chính xaùc vaø taát caû caùc baûn dòch hieän ñaïi hôi khaäp khieãng. Tuy nhieân, chuùng ta coù theå nhaát trí veà moät ñieåm: duø baûn vaên ñöôïc hieåu theo caùch naøo, chuùng ta phaûi loaïi boû yù töôûng raèng chính Thieân Chuùa laø nhaân vaät chính cuûa nhöõng caùm doã treân haønh trình cuûa con ngöôøi, nhö theå chính Chuùa ñang rình raäp ñeå baøy ra nhöõng caïm baãy cho con caùi mình.
Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích: Moät caùch giaûi thích nhö theá töông phaûn tröôùc heát vôùi chính vaên baûn, vaø noù khaùc xa vôùi hình aûnh cuûa Thieân Chuùa maø Chuùa Gieâsu ñaõ maïc khaûi cho chuùng ta. Chuùng ta ñöøng queân: Kinh Laïy Cha baét ñaàu vôùi töø "Cha". Vaø ñoù laø moät ngöôøi cha khoâng giaêng baãy con caùi mình. Kitoâ höõu khoâng coù gì ñeå laøm vôùi moät Thieân Chuùa ghen tò, caïnh tranh vôùi con ngöôøi, hoaëc laø Ñaáng thích ñaët con ngöôøi tröôùc thöû thaùch. Nhöõng tính caùch naøy laø hình aûnh cuûa nhieàu vò thaàn cuûa daân ngoaïi. Chuùng ta haõy ñoïc thö thaùnh Giacoâbeâ Toâng ñoà: "Khi bò caùm doã, ñöøng ai noùi : 'Toâi bò Thieân Chuùa caùm doã', vì Thieân Chuùa khoâng theå bò caùm doã laøm ñieàu xaáu, vaø chính Ngöôøi cuõng khoâng caùm doã ai (1:13). Hoaøn toaøn ngöôïc laïi: Chuùa Cha khoâng phaûi laø taùc giaû cuûa ñieàu xaáu, khoâng coù ngöôøi con naøo yeâu caàu caù maø Ngöôøi cho raén (x. Lc 11,11) nhö Chuùa Gieâsu ñaõ daïy, vaø khi söï aùc xuaát hieän trong cuoäc soáng cuûa con ngöôøi, Chuùa chieán ñaáu beân caïnh hoï, ñeå hoï coù theå ñeå ñöôïc giaûi thoaùt khoûi söï döõ. Ñoù laø moät Thieân Chuùa luoân chieán ñaáu vì chuùng ta, chöù khoâng choáng laïi chuùng ta. Ñoù laø Chuùa Cha. Chuùng ta caàu nguyeän "Kinh Laïy Cha" theo nghóa naøy.
Trong thöû thaùch vaø caùm doã, Chuùa Gieâsu trôû neân anh em chuùng ta
Tieáp tuïc baøi giaùo lyù, Ñöùc Thaùnh Cha noùi raèng chính Chuùa Gieâsu cuõng chòu thöû thaùch vaø ñau khoå, ñeå trôû neân anh em chuùng ta vaø daïy chuùng ta caùch vöôït thaéng chuùng. Ñöùc Thaùnh Cha noùi: Hai thôøi khaéc naøy - thöû thaùch vaø caùm doã - laø nhöõng thôøi ñieåm hieän dieän caùch maàu nhieäm trong cuoäc ñôøi cuûa chính Chuùa Gieâsu. Chính trong kinh nghieäm naøy, Con Thieân Chuùa ñaõ laøm cho mình hoaøn toaøn trôû thaønh ngöôøi anh em cuûa chuùng ta, theo caùch thöùc haàu nhö taïo neân xì caêng ñan.
Thieân Chuùa khoâng ñeå chuùng ta coâ ñôn
Vaø chính nhöõng ñoaïn Tin Möøng naøy chæ cho chuùng ta thaáy raèng nhöõng lôøi caàu nguyeän khoù khaên nhaát cuûa Kinh Laïy Cha, nhöõng lôøi keát thuùc Kinh naøy, ñaõ ñöôïc thöïc hieän: Thieân Chuùa khoâng ñeå chuùng ta coâ ñôn moät mình, nhöng nôi Chuùa Gieâsu, Ngöôøi toû mình ra nhö "Thieân Chuùa ôû cuøng chuùng ta" cho ñeán nhöõng keát quaû cuoái cuøng. Ngöôøi ôû cuøng chuùng ta khi ban cho chuùng ta söï soáng, ôû cuøng chuùng ta trong cuoäc soáng, ôû cuøng chuùng ta khi vui möøng, trong thöû thaùch, giöõa ñau buoàn; ôû cuøng chuùng ta trong thaát baïi, khi chuùng ta phaïm toäi, nhöng luoân ôû cuøng chuùng ta, bôûi vì Ngöôøi laø Cha vaø khoâng theå boû rôi chuùng ta.
Chuùa Gieâsu daïy khöôùc töø vaø chieán thaéng caùm doã
Neáu chuùng ta bò caùm doã laøm ñieàu xaáu, khi phuû nhaän tình anh em vôùi tha nhaân vaø ao öôùc coù quyeàn tuyeät ñoái treân moïi söï vaø treân moïi ngöôøi, Chuùa Gieâsu ñaõ chieán ñaáu choáng laïi caùm doã naøy vì chuùng ta: nhöõng trang ñaàu cuûa caùc Tin Möøng ñaõ tuyeân boá ñieàu naøy. Ngay sau khi laõnh nhaän pheùp röûa töø thaùnh Gioan Taåy Giaû, giöõa ñaùm ñoâng nhöõng ngöôøi toäi loãi, Chuùa Gieâsu ñaõ ruùt lui vaøo hoang ñòa vaø chòu Satan caùm doã. Cuoäc ñôøi coâng khai cuûa Chuùa Gieâsu baét ñaàu vôùi nhöõng côn caùm doã cuûa Satan. Satan ñaõ hieän höõu. Nhieàu ngöôøi noùi raèng: "Taïi sao laïi noùi veà ma quyû laø ñieàu ñaõ coå xöa roài? Ma quyû khoâng hieän höõu". Nhöng haõy xem ñieàu Tin Möøng daïy chuùng ta: Chuùa Gieâsu ñaõ ñoái ñaàu vôùi quyû, ñaõ bò Satan caùm doã. Nhöng Chuùa Gieâsu khöôùc töø moïi caùm doã vaø ra khoûi hoang ñòa vôùi chieán thaéng. Tin Möøng thaùnh Maùttheâu coù moät ghi chuù thuù vò khi keát thuùc cuoäc ñaáu tay ñoâi giöõa Chuùa Gieâsu vaø Keû thuø: "Theá roài quyû boû Ngöôøi maø ñi, vaø coù caùc söù thaàn tieán ñeán haàu haï Ngöôøi" (4,11).
Thieân Chuùa tænh thöùc chöù khoâng nguû queân khi con ngöôøi ñau khoå
Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh: Nhöng ngay caû trong côn thöû thaùch cöïc ñieåm, Thieân Chuùa khoâng ñeå chuùng ta moät mình. Khi Chuùa Gieâsu ñi vaøo vöôøn Ghetsemani ñeå caàu nguyeän, taâm hoàn Ngöôøi traøn ngaäp söï thoáng khoå khoâng thoát neân lôøi - Ngöôøi ñaõ noùi vôùi caùc moân ñeä nhö theá - vaø Ngöôøi caûm neám söï coâ ñôn vaø bò boû rôi. Ngöôøi ñaõ coâ ñôn vôùi traùch nhieäm mang laáy taát caû toäi loãi cuûa theá gian treân ñoâi vai; Ngöôøi coâ ñôn, vôùi noãi thoáng khoå khoâng theå noùi thaønh lôøi. Thöû thaùch quaù ñau ñôùn ñeán noãi ñieàu khoâng chôø ñôïi ñaõ xaûy ra. Chuùa Gieâsu khoâng bao giôø caàu xin tình yeâu cho chính mình, ngöôïc laïi, trong ñeâm toái ñoù, khi Ngöôøi caûm thaáy linh hoàn mình buoàn saàu ñeán cheát ñöôïc, khi ñoù Chuùa caàu xin caùc baïn höõu ôû gaàn beân Ngöôøi: "Caùc con haõy ôû laïi ñaây vaø thöùc vôùi Thaày!" (Mt 26,38). Nhö chuùng ta bieát, vì sôï haõi, loøng caùc moân ñeä tróu naëng teâ lieät, vaø hoï ñaõ thieáp nguû ñi. Trong thôøi khaéc ñau khoå, Thieân Chuùa caàu xin con ngöôøi ñöøng boû rôi ngaøi, nhöng con ngöôøi laïi thieáp nguû. Ngöôïc laïi, trong luùc con ngöôøi bò thöû thaùch, Thieân Chuùa tænh thöùc. Trong nhöõng thôøi khaéc toài teä nhaát trong cuoäc ñôøi chuùng ta, trong nhöõng phuùt giaây ñau khoå, trong nhöõng nhöõng luùc thoáng khoå nhaát, Thieân Chuùa thöùc tænh vôùi chuùng ta. Thieân Chuùa chieán ñaáu vôùi chuùng ta vaø luoân ôû gaàn beân chuùng ta. Taïi sao? Bôûi vì Ngöôøi laø Cha. Chuùng ta ñaõ baét ñaàu lôøi caàu nguyeän nhö vaäy: "Laïy Cha chuùng con". Ngöôøi laø ngöôøi cha khoâng boû rôi con caùi mình. Ñeâm toái ñau khoå, chieán ñaáu cuûa Chuùa Gieâsu laø daáu aán cuoái cuøng cuûa söï Nhaäp Theå: Thieân Chuùa böôùc xuoáng tìm kieám chuùng ta trong hoá saâu vaø khoù nhoïc vaát vaû traûi daøi trong lòch söû.
Vôùi Chuùa Gieâsu, thöû thaùch khoâng coøn laø thôøi gian tuyeät voïng nhöng laø aân phuùc
Nieàm an uûi cuûa chuùng ta trong giôø phuùt thöû thaùch chính laø bieát raèng thung luõng ñoù khoâng coøn laø nôi tuyeät voïng nöõa töø khi Chuùa Gieâsu ñi qua noù, nhöng noù ñöôïc chuùc phuùc nhôø söï hieän dieän cuûa Con Thieân Chuùa. Ngöôøi seõ khoâng bao giôø boû rôi chuùng ta!
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ keát thuùc baøi giaùo lyù vôùi lôøi caàu nguyeän: Laïy Chuùa, xin ñaåy xa khoûi chuùng con nhöõng thöû thaùch vaø caùm doã. Nhöng khi thôøi gian naøy ñeán vôùi chuùng con, laïy Cha cuûa chuùng con, xin toû cho chuùng con thaáy raèng chuùng con khoâng coâ ñôn. Chuùa laø Cha. Xin chæ cho chuùng con thaáy raèng Chuùa Kitoâ ñaõ mang laáy treân mình Ngöôøi caû gaùnh naëng cuûa thaäp giaù. Xin toû cho chuùng con thaáy Chuùa Gieâsu vaø Ngöôøi môøi goïi chuùng con vaùc thaäp giaù vôùi Ngöôøi baèng caùch phoù thaùc tin töôûng vaøo tình yeâu cuûa Cha.