Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
trong Thaùnh Leã Voïng Phuïc sinh 2019
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ trong Thaùnh Leã Voïng Phuïc sinh 2019.
J.B. Ñaëng Minh An dòch
Vatican (VietCatholic News 20-04-2019) - Luùc 8g30 toái thöù Baåy 20 thaùng Tö naêm 2019, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ chuû söï Thaùnh Leã Voïng Phuïc sinh beân trong Ñeàn Thôø Thaùnh Pheâroâ. Giaûng trong thaùnh leã, Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
1. Nhöõng ngöôøi phuï nöõ mang daàu thôm ñeán ngoâi moä, nhöng hoï sôï raèng cuoäc haønh trình cuûa hoï chæ laø voâ ích, vì moät taûng ñaù lôùn naèm chaén loái vaøo huyeät moä. Haønh trình cuûa nhöõng ngöôøi phuï nöõ ñoù cuõng laø haønh trình cuûa chính chuùng ta; noù gioáng nhö haønh trình cuûa ôn cöùu roãi maø chuùng ta cöû möøng toái nay. Ñoâi khi, döôøng nhö moïi thöù ñeàu bò vaáp phaûi moät hoøn ñaù naøo ñoù, chaúng haïn nhö veû ñeïp cuûa kyø coâng saùng taïo vaáp phaûi bi kòch cuûa toäi loãi; söï giaûi phoùng khoûi cheá ñoä noâ leä vaáp phaûi söï baát trung vôùi giao öôùc; vaø nhöõng lôøi höùa cuûa caùc tieân tri vaáp phaûi söï thôø ô cuûa ngöôøi daân. Cuõng vaäy, trong lòch söû cuûa Giaùo Hoäi vaø trong lòch söû caù nhaân cuûa chuùng ta, döôøng nhö caùc böôùc chuùng ta thöïc hieän chaúng bao giôø ñöa chuùng ta ñeán muïc tieâu. Chuùng ta coù theå bò caùm doã ñeå nghó raèng vôõ moäng laø quy luaät nghieät ngaõ cuûa cuoäc soáng.
Tuy nhieân, hoâm nay chuùng ta thaáy raèng haønh trình cuûa chuùng ta khoâng phaûi laø voâ ích; noù khoâng vaáp phaûi taûng ñaù che moä. Moät cuïm töø duy nhaát laøm kinh ngaïc nhöõng ngöôøi phuï nöõ vaø laøm thay ñoåi lòch söû: "Sao caùc baø laïi tìm Ngöôøi Soáng ôû giöõa keû cheát?" (Lc 24: 5). Taïi sao anh chò em nghó raèng moïi thöù ñeàu voâ voïng, raèng khoâng ai coù theå laáy ñi bia moä cuûa chính anh chò em? Taïi sao anh chò em laïi thoái chí vaø thaát baïi? Phuïc sinh laø ngaøy leã möøng nhöõng bia moä ñöôïc laáy ñi, nhöõng taûng ñaù ñöôïc laên qua moät beân. Chuùa laáy ñi caû nhöõng phieán ñaù khoù nhaát ñang nghieàn naùt hy voïng vaø nhöõng mong ñôïi cuûa chuùng ta nhö cheát choùc, toäi loãi, sôï haõi, vaø tinh thaàn theá gian. Lòch söû loaøi ngöôøi khoâng döøng laïi tröôùc moät moä bia, bôûi vì ngaøy nay noù gaëp ñöôïc "taûng ñaù soáng" (xem 1 Pr 2: 4), laø Chuùa Gieâsu Phuïc sinh. Chuùng ta, trong tö caùch laø Giaùo Hoäi, ñöôïc xaây döïng treân Ngaøi; vaø, ngay caû khi chuùng ta chaùn naûn vaø bò caùm doã ñeå ñaùnh giaù moïi thöù döôùi aùnh saùng cuûa nhöõng thaát baïi, Ngaøi ñeán ñeå canh taân taát caû moïi thöù, laät ngöôïc moïi noãi thaát voïng cuûa chuùng ta. Moãi ngöôøi trong chuùng ta ñöôïc môøi goïi ñeå taùi khaùm phaù nôi Chuùa Kitoâ Phuïc sinh Ñaáng ñang laên nhöõng taûng ñaù naëng nhaát ra khoûi con tim chuùng ta. Vì vaäy, tröôùc tieân chuùng ta haõy töï hoûi: ñaâu laø hoøn ñaù maø toâi caàn phaûi loaïi boû, teân cuûa noù laø gì?
Thoâng thöôøng, ñieàu ngaên caûn hy voïng chính laø hoøn ñaù chaùn naûn ngaõ loøng. Moät khi chuùng ta baét ñaàu nghó raèng moïi thöù ñang trôû neân toài teä vaø raèng moïi thöù coøn coù theå toài teä hôn nöõa, chuùng ta ngaõ loøng vaø tin raèng caùi cheát maïnh hôn söï soáng. Chuùng ta trôû neân yeám theá, tieâu cöïc vaø tuyeät voïng. Taûng ñaù naøy choàng chaát leân phieán ñaù kia, chuùng ta xaây döïng trong mình moät töôïng ñaøi cho söï baát maõn cuûa chính chuùng ta: ñoù laø ngoâi moä choân vuøi hy voïng. Cuoäc soáng trôû thaønh moät chuoãi nhöõng lôøi phaøn naøn vaø chuùng ta trôû neân suy nhöôïc veà tinh thaàn. Moät loaïi taâm lyù huyeät moä thaéng theá: moïi thöù keát thuùc ôû ñoù, heát coøn chuùt hy voïng soáng soùt thoaùt ra naøo. Tuy nhieân, ngay luùc ñoù, chuùng ta laïi nghe thaáy caâu hoûi huøng hoàn cuûa leã Phuïc sinh: "Sao anh chò em laïi tìm Ngöôøi Soáng ôû giöõa keû cheát?" Chuùa khoâng ñöôïc tìm thaáy nôi söï cam chòu. Ngaøi ñaõ soáng laïi; Ngaøi khoâng ôû ñaáy. Ñöøng tìm kieám Ngaøi ôû nôi anh chò em seõ khoâng bao giôø tìm thaáy Ngaøi: Ngaøi khoâng phaûi laø Chuùa cuûa keû cheát maø laø cuûa ngöôøi soáng (x. Mt 22:32). Ñöøng choân vuøi hy voïng!
Coù moät taûng ñaù khaùc vaãn thöôøng ñoùng kín traùi tim: ñoù laø taûng ñaù toäi loãi. Toäi loãi quyeán ruõ; noù höùa heïn moïi thöù deã daøng vaø nhanh choùng, thònh vöôïng vaø thaønh coâng, nhöng sau ñoù chæ ñeå laïi noãi coâ ñôn vaø caùi cheát. Toäi loãi ñang tìm kieám söï soáng giöõa nhöõng keû cheát, vaø kieám tìm yù nghóa cuûa söï soáng trong nhöõng thöù choùng qua. Taïi sao anh chò em tìm kieám söï soáng giöõa nhöõng keû cheát? Taïi sao khoâng quyeát ñònh töø boû toäi loãi, laø thöù gioáng nhö moät hoøn ñaù chaén ngay tröôùc loái vaøo traùi tim cuûa anh chò em ñeå ngaên khoâng cho aùnh saùng cuûa Chuùa thaâm nhaäp vaøo? Taïi sao khoâng öu tieân choïn Chuùa Gieâsu, laø aùnh saùng thöïc söï (x. Ga 1: 9), hôn söï haøo nhoaùng cuûa giaøu sang, söï nghieäp, töï cao töï ñaïi vaø laïc thuù? Taïi sao khoâng noùi vôùi nhöõng ñieàu troáng roãng cuûa theá giôùi naøy raèng töø nay anh chò em khoâng soáng cho chuùng nöõa, nhöng laø cho Chuùa cuûa söï soáng?
2. Chuùng ta haõy trôû laïi vôùi nhöõng ngöôøi phuï nöõ ñaõ ñeán ngoâi moä cuûa Chuùa Gieâsu. Hoï döøng laïi trong söï kinh ngaïc vì taûng ñaù ñaõ bò laáy ñi. Tin Möøng cho chuùng ta bieát khi thaáy caùc Thieân thaàn, caùc baø ñöùng ñoù "sôï haõi, vaø cuùi maët xuoáng ñaát" (Lc 24: 5). Hoï khoâng ñuû can ñaûm ñeå nhìn leân. Chuùng ta cuõng laøm nhö theá thöôøng xuyeân bieát chöøng naøo? Chuùng ta thích co cuïm beân trong nhöõng thieáu soùt cuûa chuùng ta, thu mình laïi trong noãi sôï haõi. Thaät kyø laï, nhöng taïi sao chuùng ta laïi laøm nhö theá? Khoâng hieám khi laø bôûi vì khi uû ruõ vaø kheùp kín trong chính chuùng ta, chuùng ta caûm thaáy kieåm soaùt ñöôïc, vì ôû moät mình trong boùng toái cuûa traùi tim chuùng ta thì deã daøng hôn laø môû tung loøng mình ra vôùi Chuùa. Nhöng maø, chæ moät mình Ngaøi môùi coù theå naâng chuùng ta daäy. Moät nhaø thô ñaõ töøng vieát: "Chuùng ta khoâng bao giôø bieát chuùng ta cao ñeán möùc naøo, cho ñeán khi chuùng ta ñöôïc môøi goïi ñeå troãi daäy"(E. Dickinson). Chuùa môøi goïi chuùng ta ñöùng daäy, vöôn ñeán lôøi Ngaøi, nhìn leân vaø nhaän ra raèng chuùng ta ñöôïc taïo ra cho thieân ñaøng, chöù khoâng phaûi cho traùi ñaát, cho ñænh cao cuûa söï soáng chöù khoâng phaûi cho chieàu saâu cuûa caùi cheát: Sao anh chò em laïi tìm Ngöôøi Soáng ôû giöõa keû cheát?
Chuùa yeâu caàu chuùng ta nhìn cuoäc soáng nhö Ngaøi nhìn noù, vì trong moãi chuùng ta, Ngaøi khoâng ngöøng nhìn thaáy moät haït gioáng cuûa veû ñeïp khoâng theå bò ñeø beïp. Ñöùng tröôùc toäi loãi, Ngaøi thaáy con trai vaø con gaùi Ngaøi ñöôïc phuïc hoài; tröôùc caùi cheát, anh chò em ñöôïc taùi sinh; trong hoang taøn, caùc con tim ñöôïc hoài sinh. Vaäy thì ñöøng sôï: Chuùa yeâu cuoäc soáng cuûa anh chò em, ngay caû khi anh chò em sôï phaûi nhìn vaøo noù vaø giöõ noù. Trong bieán coá Phuïc sinh, Chuùa cho anh chò em thaáy Ngöôøi yeâu thöông cuoäc soáng ñeán möùc naøo: thaäm chí ñeán möùc soáng hoaøn toaøn cuoäc soáng aáy, traûi qua ñau khoå, bò boû rôi, caùi cheát vaø ñòa nguïc, ñeå roài vöôn leân khaûi hoaøn ngoõ haàu cho anh chò em bieát raèng: "Caùc con khoâng coâ ñôn; haõy ñaët troïn nieàm tin cuûa caùc con nôi Thaày!"
Chuùa Gieâsu laø moät chuyeân gia trong vieäc bieán nhöõng caùi cheát cuûa chuùng ta thaønh söï soáng, nhöõng than khoùc cuûa chuùng ta thaønh haân hoan nhaûy möøng (x. Tv 30:11). Vôùi Ngaøi, chuùng ta cuõng coù theå traûi nghieäm moät Pasch, nghóa laø moät cuoäc Vöôït Qua töø söï taäp trung vaøo chính mình ñeán tình hieäp thoâng, töø leû loi coâ ñoäc ñeán ñöôïc uûi an, töø sôï haõi ñeán töï tin. Chuùng ta ñöøng cöù cuùi maët xuoáng ñaát trong sôï haõi, nhöng haõy ngöôùc maét nhìn leân Chuùa Gieâsu Phuïc sinh. AÙnh maét cuûa Chuùa laáp ñaày chuùng ta vôùi hy voïng, vì aùnh maét aáy cho chuùng ta bieát raèng chuùng ta ñöôïc yeâu thöông voâ bôø beán, vaø duø chuùng ta coù taïo ra bao nhieâu nhöõng thöù loän xoän, tình yeâu cuûa Ngöôøi vaãn khoâng thay ñoåi. Ñaây laø moät xaùc tín duy nhaát khoâng theå tranh caõi maø chuùng ta coù trong cuoäc soáng naøy: ñoù laø tình yeâu cuûa Chuùa [daønh cho chuùng ta] seõ khoâng bao giôø ñoåi thay. Chuùng ta haõy töï hoûi: Trong cuoäc soáng cuûa toâi, toâi ñang tìm kieám ôû ñaâu? Toâi ñang nhìn chaèm chaèm vaøo nghóa trang, hay ñang tìm kieám Ñaáng Haèng Soáng?
3. "Sao caùc baø laïi tìm Ngöôøi Soáng ôû giöõa keû cheát?" Caùc Thieân thaàn ñaõ hoûi nhöõng ngöôøi phuï nöõ caâu hoûi naøy, vaø noùi tieáp raèng: "Haõy nhôù laïi ñieàu Ngöôøi ñaõ noùi vôùi caùc baø hoài coøn ôû Galileâ" (Lc 24: 6). Nhöõng ngöôøi phuï nöõ ñoù ñaõ maát hy voïng, bôûi vì hoï khoâng nhôù ra nhöõng lôøi cuûa Chuùa Gieâsu, lôøi Ngaøi ñaõ phaùn cuøng hoï taïi Galileâ. Maát ñi kyù öùc soáng ñoäng veà Chuùa Gieâsu, hoï cöù nhìn vaøo ngoâi moä. Ñöùc tin luoân caàn quay trôû laïi Galileâ, ñeå ñaùnh thöùc laïi tình yeâu ñaàu tieân cuûa mình ñoái vôùi Chuùa Gieâsu vaø lôøi môøi goïi cuûa Ngöôøi: haõy nhôù ñeán Ngöôøi, haõy quay trôû laïi vôùi Ngöôøi baèng taát caû taâm trí vaø con tim cuûa chuùng ta. Trôû veà vôùi moät tình yeâu soáng ñoäng cuûa Chuùa laø ñieàu caàn thieát. Neáu khoâng, chuùng ta laø moät "baûo taøng vieän" ñöùc tin, khoâng phaûi laø moät ñöùc tin Phuïc Sinh. Chuùa Gieâsu khoâng phaûi laø moät nhaân vaät cuûa quaù khöù; Ngaøi laø moät nhaân vaät ñang soáng ngaøy hoâm nay. Chuùng ta khoâng bieát Ngaøi töø caùc saùch lòch söû; chuùng ta gaëp gôõ Ngaøi trong cuoäc soáng. Hoâm nay, chuùng ta haõy nhôù laïi laàn ñaàu tieân Chuùa Gieâsu goïi chuùng ta nhö theá naøo, caùch thöùc Ngaøi vöôït qua boùng toái cuûa chuùng ta, söï phaûn khaùng, vaø toäi loãi cuûa chuùng ta, cuõng nhö caùch thöùc Chuùa chaïm ñeán traùi tim cuûa chuùng ta vôùi nhöõng lôøi cuûa Ngaøi.
Nhöõng ngöôøi phuï nöõ, nhôù ra nhöõng gì Chuùa Gieâsu noùi, ñaõ rôøi ngoâi moä. Phuïc sinh daïy chuùng ta raèng caùc tín höõu khoâng naùn laïi nghóa trang, vì hoï ñöôïc môøi ñi ra ñeå gaëp Ñaáng Haèng Soáng. Chuùng ta haõy töï hoûi: Trong cuoäc soáng cuûa toâi, toâi seõ ñi ñaâu? Ñoâi khi chuùng ta chæ ñi theo höôùng nhöõng vaán naïn cuûa mình, raát nhieàu nhöõng vaán naïn, vaø chæ chaïy ñeán vôùi Chuùa ñeå caàu cöùu. Nhöng khi ñoù, chính nhöõng nhu caàu cuûa chuùng ta, chöù khoâng phaûi laø Chuùa Gieâsu, ñang höôùng daãn caùc böôùc ñi cuûa chuùng ta. Chuùng ta tieáp tuïc tìm kieám Ngöôøi soáng giöõa keû cheát. Hay, bieát bao laàn, moät khi chuùng ta ñaõ gaëp gôõ Chuùa roài, chuùng ta laïi quay veà vôùi coõi cheát, ñaøo bôùi nhöõng hoái tieác, traùch moùc, ñau ñôùn vaø baát maõn, maø khoâng ñeå Chuùa Phuïc Sinh thay ñoåi chuùng ta?
Anh chò em thaân meán: chuùng ta haõy ñaët Ñaáng Haèng Soáng vaøo trung taâm cuûa cuoäc soáng chuùng ta. Chuùng ta haõy xin aân suûng khoâng bò cuoán troâi ñi bôûi doøng trieàu cuûa bieån caû nhöõng vaán ñeà cuûa chuùng ta, chuùng ta haõy caàu xin aân suûng ñeå ñöøng bò maéc caïn treân nhöõng baõi caùt toäi loãi hoaëc suïp ñoå treân nhöõng bôø ñaù cuûa söï chaùn naûn vaø sôï haõi. Chuùng ta haõy tìm kieám Ngöôøi trong vaø beân treân taát caû moïi thöù. Vôùi Ngaøi, chuùng ta seõ soáng laïi.
(Source: Vatican News Pope Francis' homily at Easter Vigil Mass: Full text)