Thö cuûa Ñöùc Cha Giuse Ñinh Ñöùc Ñaïo
Giaùm Muïc Giaùo Phaän Xuaân Loäc
gôûi daân Chuùa veà ñöôøng höôùng ñoái vôùi
cuoäc khuûng hoaûng laïm duïng tình duïc
Thö cuûa Ñöùc Cha Giuse Ñinh Ñöùc Ñaïo Giaùm Muïc Giaùo Phaän Xuaân Loäc gôûi daân Chuùa veà ñöôøng höôùng ñoái vôùi cuoäc khuûng hoaûng laïm duïng tình duïc.
Nöõ tu Teâreâsa Ngoïc Leã, O.P
Xuaân Loäc (VietCatholic News 04-04-2019) - Tröôùc nhöõng noãi ñau cuûa vieäc laïm duïng tình duïc do moät soá thaønh vieân trong Giaùo Hoäi gaây neân, coù leõ, nhieàu con caùi cuûa Giaùo Hoäi khoâng khoûi rôi vaøo nhöõng buoàn raàu, lo aâu, hay thaäm chí coù theå gaëp khuûng hoaûng khi ñoái dieän vôùi nhöõng tai tieáng cuûa vieäc laïm duïng tình duïc trong Giaùo Hoäi mang tính toaøn caàu. Vì theá, ngöôøi tín höõu raát caàn moät söï höôùng daãn taâm linh töø vò muïc töû coi soùc nhaèm giuùp hoï coù moät caùi nhìn veà noãi ñau maø Giaùo Hoäi Meï ñang gaùnh chòu, veà söï hieåu bieát ñuùng veà nhöõng yeáu toá quan troïng cuûa moät vaán ñeà phöùc taïp, veà thaùi ñoä phaûn öùng caàn coù tröôùc vaán ñeà trong aùnh saùng ñöùc tin, cuõng nhö nguoàn goác cuûa vaán ñeà vaø haønh trình tu luyeän, taùi tu luyeän, maø moïi thaønh phaàn daân Chuùa caàn phaûi tham döï vaøo. Vôùi yù höôùng ñoù, trong laù thö göûi coäng ñoaøn daân Chuùa Giaùo phaän thaùng 04 naêm 2019, vôùi töïa ñeà "Khuûng hoaûng laïm duïng tình duïc vaø loøng thöông xoùt", Ñöùc Cha Giuse Ñinh Ñöùc Ñaïo, Giaùm Muïc Giaùo Phaän Xuaân Loäc, ñaõ "ñeà nghò nhöõng yeáu toá taâm linh ñeå höôùng daãn vaø canh taân taâm tình, thaùi ñoä vaø ñôøi soáng döôùi aùnh saùng cuûa Tin Möøng theo giaùo huaán cuûa caùc Ñöùc Thaùnh Cha."
Sau ñaây laø nguyeân vaên thö cuûa Ñöùc Giaùm Muïc Giaùo phaän Xuaân Loäc:
Khuûng Hoaûng Laïm Duïng Tình Duïc Vaø Loøng Thöông Xoùt
Quyù Cha vaø quyù Tu só raát thaân meán,
Hieän töôïng laïm duïng tình duïc trong theá giôùi ñang xoaùy voøng nhö moät côn loác maø ñöôøng kính cöù töø töø nôùi roäng, gaây ra nhieàu ñoå vôõ tan hoang. Ñoái vôùi Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, tai tieáng laïm duïng tình duïc ñaõ gaây ra moät côn khuûng hoaûng traàm troïng, aûnh höôûng tai haïi ñeán ñôøi soáng Ñöùc Tin, ñeán tinh thaàn, taâm tình vaø thaùi ñoä soáng cuûa nhieàu tín höõu, laøm suy giaûm söï tín nhieäm cuûa ñoaøn chieân ñoái vôùi caùc muïc töû, laøm lu môø aùnh saùng cuûa Tin Möøng vaø laøm giaûm suùt nhieät huyeát cuûa Giaùo Hoäi laøm chöùng cho Tin Möøng.
Ñeå giaûi quyeát vaán ñeà nghieâm troïng naøy, Toøa Thaùnh ñaõ nhieàu laàn leân tieáng vaø ñöa ra nhöõng höôùng daãn cuï theå. Ñaëc bieät phaûi keå ñeán laù thö muïc vuï Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI göûi Giaùo hoäi taïi AÙi Nhó Lan ngaøy 19 thaùng 3 naêm 2010, laù thö Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ göûi Hoäi Thaùnh treân toaøn theá giôùi ngaøy 20 thaùng 8 naêm 2018 vaø Hoäi nghò cuûa caùc Chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùm muïc vôùi Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ töø 21 ñeán 24 thaùng 02 naêm 2019. Trong taâm tình laéng nghe vaø hieäp thoâng vôùi caùc Ñöùc Thaùnh Cha, toâi xin göûi ñeán quyù Cha vaø quyù Tu só ñoâi doøng suy tö, hy voïng seõ höõu ích cho chính ñôøi soáng cuûa quyù Cha, quyù Tu só vaø cho söù vuï höôùng daãn ñoaøn chieân Chuùa cuûa moãi ngöôøi. Ñeà taøi cuûa baøi chia seû laø: "Khuûng hoaûng laïm duïng tình duïc vaø Loøng Thöông Xoùt". Vôùi ñeà taøi naøy, toâi khoâng trình baøy nhöõng quy ñònh ñaõ ñöôïc Toøa Thaùnh coâng boá ñeå aùp duïng trong nhöõng tröôøng hôïp cuï theå, nhöng ñeà nghò nhöõng yeáu toá taâm linh ñeå höôùng daãn vaø canh taân taâm tình, thaùi ñoävaø ñôøi soáng döôùi aùnh saùng cuûa Tin Möøng theo giaùo huaán cuûa caùc Ñöùc Thaùnh Cha.
1. Nhöõng yeáu toá quan troïng cuûa moät vaán ñeà phöùc taïp
Tình traïng laïm duïng tình duïc laø moät vaán ñeà heát söùc phöùc taïp, pha troän laãn loän nhieàu yeáu toá: thaàn hoïc, luaân lyù, taâm lyù, vaên hoùa, xaõ hoäi, luaät phaùp, söùc maïnh truyeàn thoâng, v.v. Trong hoaøn caûnh naøy, caàn phaûi giöõ ñöôïc caùi nhìn toång theå, döôùi aùnh saùng cuûa Tin Möøng. Döôùi ñaây laø nhöõng yeáu toá quan troïng caàn ñöôïc quan taâm.
a) Noãi ñau ñôùn cuûa caùc naïn nhaân
Yeáu toá ñaàu tieân caàn phaûi quan taâm laø noãi ñau ñôùn daøy voø taâm trí caùc naïn nhaân, ñaëc bieät neáu naïn nhaân laø moät em vò thaønh nieân bò xaâm phaïm bôûi moät ngöôøi ñaùng kính troïng, tin töôûng vaø yeâu meán, chaúng haïn, laø moät giaùo só hay tu só, trong gia ñình laø oâng hay cha (ba, boá), laø baø hay meï, nôi hoïc ñöôøng laø thaày hay coâ... Tröôùc ñaây ít ngöôøi nhaän thöùc ñöôïc noãi ñau ñôùn, khaéc khoaûi naøy; hôn nöõa, trong moâi tröôøng vaên hoùa, xaõ hoäi Vieät Nam, ngöôøi ta ngaïi noùi ñeán vaán ñeà tình duïc. Do ñoù, nhieàu khi ngöôøi lôùn coøn coi thöôøng, doïa naït vaø caám ñoaùn caùc em naïn nhaân noùi ñeán vieäc mình bò laïm duïng tình duïc. Hoaøn caûnh naøy gaây phaãn noä, bieán thaønh thuø haän vaø khi coù dòp seõ buøng noå, khoù coù gì coù theå caûn ngaên. Hy voïng söï khieâm nhöôøng chaân thaønh nhìn nhaän toäi loãi vaø traùch nhieäm cuûa phaïm nhaân, cuøng vôùi söï caûm thoâng vaø kính troïng cuûa coäng ñoaøn, nhaát laø cuûa nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm, cuøng vôùi ôn Chuùa, veát thöông saâu ñaäm naøy seõ ñöôïc xoa dòu vaø haøn gaén.
b) Baûn tính loaøi ngöôøi gioøn moûng vaø cuoäc caùch maïng tình duïc
Vì toäi nguyeân toå, taát caû moïi ngöôøi ñeàu thöøa höôûng moät baûn tính nhaân loaïi gioøn moûng vaø choâng cheânh, neân moïi ngöôøi, caû nhöõng ngöôøi ñöôïc coi laø vöõng maïnh cuõng coù theå ngaõ quî tröôùc söùc maïnh cuûa söï döõ. Thaùnh Phaoloâ ñaõ töøng caûnh giaùc: "Bôûi vaäy, ai nghó mình ñang ñöùng vöõng, thì haõy coi chöøng keûo ngaõ." (1Cr 10,12).
Trong thôøi gian qua, con ngöôøi thôøi ñaïi voán mang trong mình tính caùch yeáu ñuoái, gioøn moûng cuûa baûn tính nhaân loaïi, laïi phaûi ñoái ñaàu vôùi söùc maïnh vuõ baõo cuûa cuoäc caùch maïng tình duïc, baét ñaàu nhen nhuùm taïi Hoa Kyø vaøo naêm 1920 roài buøng noå taïi caùc nöôùc AÂu Myõ vaøo thaäp nieân '60,vaø töø töø lan roäng ra khaép theá giôùi. Cuoäc caùch maïng tình duïc cuõng ñöôïc goïi laø cuoäc giaûi phoùng tình duïc, vì noù tìm caùch phaù ñoå caùc quy taéc truyeàn thoáng höôùng daãn ñôøi soáng trong caùc töông quan nam nöõ vaø nhöõng quy luaät lieân quan ñeán tình duïc. Do ñoù, töø nhöõng naêm 1960, saùch baùo, phim aûnh khieâu daâm, truïy laïc ñöôïc coâng khai baøy baùn vaø chuyeån ñi khaép nôi. Khi baàu khí ñoäc haïi vaø oâ nhieãm bao truøm, nhöõng ngöôøi keùm söùc khoûe seõ bò ñau oám, coù khi teâ baïi, coøn nhöõng ngöôøi khoûe maïnh cuõng deã bò nhöùc ñaàu, soå muõi.
c) Tính caùch traàm troïng cuûa nhöõng sai loãi nôi caùc giaùo só, tu só
Vieäc laïm duïng tình duïc, nhaát laø ñoái vôùi caùc em vò thaønh nieân luoân laø moät loãi laàm traàm troïng vaø laø moät toäi aùc. Khi phaïm nhaân laø moät giaùo só hay tu só thì tính caùch traàm troïng coøn taêng leân nhieàu laàn vì phaûn boäi lyù töôûng ôn goïi thaùnh hieán, söù meänh thaùnh thieâng, loøng tin töôûng cuûa ñoaøn chieân vaø vì haäu quaû aûnh höôûng lôùn lao treân naïn nhaân.
d) Nhieàu tröôøng hôïp bò vu oan
Nhieàu giaùo só, tu só bò toá caùo laïm duïng tình duïc, nhöng khoâng thieáu nhöõng tröôøng hôïp bò caùo gian. Coù tröôøng hôïp bò ræ tai hoaëc tung tin leân maïng löôùi xaõ hoäi maø khoâng baèng chöùng; coù tröôøng hôïp ñöôïc toøa aùn minh oan, nhöng cuõng coù nhöõng tröôøng hôïp ñaõ bò toøa aùn keát toäi, nhöng sau nhieàu naêm ngoài tuø, bò can ñöôïc minh oan. Hai tröôøng hôïp gaàn ñaây nhaát laø cha Adam Stanislaw Kuszaj (Ba Lan) vaø Sö huynh John Francis Tyrrell (UÙc).
Cha Adam Stanislaw Kuszaj laø moät linh muïc Ba lan doøng Ñaáng Cöùu ñoä, phuïc vuï taïi Coäng hoøa Czech bò ñöa ra toøa vôùi caùo buoäc laïm duïng tình duïc moät thieáu nöõ 16 tuoåi. Naêm 2011, cha Kuszaj bò giaùo quyeàn caám thi haønh taùc vuï linh muïc, bò Hoäi Doøng truïc xuaát, bò toøa aùn keát toäi. Cha Kuszaj soáng trong tuûi nhuïc vì bò kyø thò vaø bò boû rôi bôûi haàu heát nhöõng ngöôøi thaân quen. Naêm 2016, vuï aùn ñaõ ñöôïc môû laïi vaø giöõa thaùng 02 naêm 2019 toøa aùn thaønh phoá Jesenik cuûa Coäng hoøa Czech ñaõ tuyeân boá cha voâ toäi. Ngöôøi thöù hai laø Sö huynh John Francis Tyrrell bò toá caùo laø ñaõ saùch nhieãu tình duïc em beù 10 tuoåi vaø bò toøa aùn Melbourne keát aùn 11 naêm tuø. Sau 11 thaùng tuø, sö huynh John Francis Tyrrell ñöôïc minh oan vaø ñöôïc tha boång.
e) Baàu khí thuø haän gaây ra baát coâng môùi
Trong cao traøo toá caùo hieän töôïng laïm duïng tình duïc, coù ba söï kieän hieån hieän roõ raøng:
- Söï kieän ñaàu tieân laø nhieàu ngöôøi duøng phöông tieän truyeàn thoâng loan taûi tin töùc moät caùch böøa baõi, laøm maát thanh danh, xoâ ñaåy, daäp vuøi nhöõng ngöôøi bò coi laø phaïm nhaân, trong khi tieáng noùi yeáu ôùt cuûa ngöôøi bò coi laø phaïm nhaân ít coøn ñöôïc ai laéng nghe. Nhieàu ngöôøi bò coi laø phaïm nhaân sau ñoù ñöôïc minh chöùng laø voâ toäi, nhöng con ngöôøi cuûa hoï ñaõ bò nhaán xuoáng buøn ñen vaø cuoäc ñôøi cuûa hoï ñaõ bò phaù huûy. Beân caïnh hoï, coøn phaûi nghó ñeán nhöõng tuûi nhuïc maø cha meï, gia ñình vaø coäng ñoaøn tín höõu cuûa hoï phaûi gaùnh chòu. Ñaây khoâng phaûi laø toäi aùc vaø baát coâng sao? Ai coù theå ñeàn traû nhöõng thieät haïi lôùn lao gaây ra bôûi nhöõng toäi aùc vaø baát coâng môùi naøy?
- Nhieàu ngöôøi naïi vaøo lyù do beânh ñôõ caùc naïn nhaân, nhöng trong thöïc teá laø truùt boû haän thuø treân nhöõng ngöôøi bò coi laø phaïm nhaân, nhaát laø neáu ñoù laø moät giaùm muïc, linh muïc hay tu só Coâng Giaùo. Caùc naïn nhaân ñöôïc gì neáu loøng hoï khoâng ñöôïc giaûi thoaùt khoûi haän thuø vaø khoâng ñöôïc chöõa laønh? Ñeå beânh ñôõ naïn nhaân, moät ñaøng phaûi tìm phöông thöùc ñeå naïn nhaân khoâng coøn bò taùi xuùc phaïm, ñaøng khaùc phaûi giuùp naïn nhaân bieát giaûi thoaùt loøng hoï khoûi thuø haän vaø bieát tha thöù vôùi loøng quaûng ñaïi bao dung.
- Nhieàu tin töùc veà vieäc laïm duïng tình duïc ñöôïc loan truyeàn treân caùc phöông tieän truyeàn thoâng laøm cho ngöôøi ta coù caûm töôûng ñaây chæ laø vaán ñeà cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo. Söï thaät khoâng phaûi nhö theá. Baøi nghieân cöùu nghieâm tuùc cuûa hai taùc giaû Valerie Dobiesz vaø Julia Brooksvôùi töïa ñeà "It's not just O'Reilly and Weinstein: Sexual violence is a global pandemic" (Khoâng phaûi chæ coù O'Reilly vaø Weinstein: Laïm duïng tình duïc laø thöù beänh dòch toaøn caàu), ñöôïc ñaêng treân Baùo ñieän töû "The Conversation" ngaøy 25 thaùng 10 naêm 2017 cho thaáy moät böùc tranh hoaøn toaøn khaùc. Vaán ñeà laïm duïng tình duïc bao truøm khaép nôi vaø ôû caùc moâi tröôøng ngoaøi Giaùo Hoäi Coâng Giaùo coøn traàm troïng hôn nhieàu.
f) Bao che hay khoù khaên cuûa moät söù vuï
Trong thôøi gian gaàn ñaây, moät ñieàu ñöôïc baùo chí ñeà caäp nhieàu laø 'toäi bao che" cuûa caùc giaùm muïc, linh muïc. Ngöôøi ta ñoøi buoäc caùc giaùm muïc, linh muïc phaûi toá caùo caùc phaïm nhaân cho chính quyeàn daân söï, ñoù laø chöa noùi ñeán moät soá quoác gia coøn muoán baét caùc linh muïc phaûi toá caùo caùc hoái nhaân ñaõ thuù nhaän toäi loãi trong toøa giaûi toäi. Ñieàu naøy raát traàm troïng vì lieân heä ñeán aán tín toøa giaûi toäi vaø söï thaùnh thieän cuûa bí tích.
Chuùng ta khoâng loaïi tröø khaû theå coù nhöõng vuï bao che toäi phaïm, nhöng cuõng coù nhöõng yeáu toá khaùc caàn ñöôïc löu yù. Ñoù laø traùch nhieäm muïc töû vaø söù vuï cöùu ñoä cuûa caùc linh muïc, giaùm muïc. Söù meänh muïc töû ñoøi phaûi yeâu thöông moïi ngöôøi, khoâng loaïi tröø ai, keû xaáu cuõng nhö ngöôøi toát, naïn nhaân vaø phaïm nhaân (x. Mt 5,43-48); söù vuï cöùu ñoä ñoøi buoäc phaûi tìm moïi caùch ñeå cöùu roãi nhöõng ngöôøi lôõ laàm, toäi loãi (x. Ed 33,11). Ñöùng tröôùc nhöõng kieän tuïng, caùo buoäc, moät ñaøng phaûi caån thaän laéng nghe, ñaøng khaùc phaûi tìm hieåu söï thaät ñeå khoâng phaïm toäi baát coâng, keát aùn ngöôøi voâ toäi; moät ñaøng phaûi beânh ñôõ naïn nhaân ñeå hoï khoâng bò taùi xuùc phaïm, ñaøng khaùc phaûi giöõ thanh danh cuûa ngöôøi loãi phaïm vaø taïo ñieàu kieän ñeå hoï coù cô hoäi hoái caûi vaø laøm laïi cuoäc ñôøi. Trong nhieàu tröôøng hôïp cuï theå, dung hoøa ñöôïc caùc ñoøi hoûi treân ñaây khoâng luoân deã daøng, nhaát laø trong moät xaõ hoäi khi söï coâng baèng taùch rôøi khoûi loøng thöông xoùt vaø söï thuø haän maïnh hôn loøng tha thöù. Hoaøn caûnh naøy gaây ra trong taâm hoàn muïc töû moät söï giaèng co vaø noãi khaéc khoaûi ñôùn ñau, ít ai hieåu ñöôïc neáu chöa coù caûm nghieäm veà tình yeâu muïc töû cöùu ñoä vaø chöa nghe ñöôïc lôøi noùi phaùt xuaát töø traùi tim traøn ñaày xoùt thöông cuûa Chuùa Cöùu Theá, tha thieát ñem laïi nguoàn hy voïng vaø söùc soáng: "Thaày cuõng vaäy, Thaày khoâng leân aùn chò ñaâu! Thoâi chò veà ñi, vaø töø nay ñöøng phaïm toäi nöõa." (Ga 8,11).
2. Thaùi ñoä döôùi aùnh saùng Ñöùc Tin
Ñöùng tröôùc hoaøn caûnh cuï theå vaø phöùc taïp, moãi ngöôøi seõ phaûn öùng vaø haønh ñoäng theo aùnh saùng chieáu soi trong coõi loøng. Döôùi aùnh saùng Ñöùc Tin, toâi xin ñeà nghò nhöõng taâm tình vaø thaùi ñoä sau ñaây:
a) Tin töôûng vaøo lôøi Chuùa höùa cho Giaùo Hoäi vaø haêng say rao truyeàn tình thöông cöùu ñoä
Côn loác cuûa tin töùc veà vieäc laïm duïng tình duïc trong Giaùo Hoäi ñaõ laøm cho nhieàu ngöôøi hoang mang, maát tin töôûng vaøo Giaùo Hoäi vaø ñoâi khi coøn bò ruùng ñoäng trong loøng tin vaøo chính Thieân Chuùa. Trong hoaøn caûnh naøy, chuùng ta seõ giöõ ñöôïc an bình vaø haêng say, neáu chuùng ta tin töôûng vaøo lôøi Chuùa ñaõ noùi vôùi Thaùnh Pheâroâ: "Thaày baûo cho anh bieát: anh laø Pheâroâ, nghóa laø Taûng Ñaù, treân Taûng Ñaù naøy, Thaày seõ xaây Hoäi Thaùnh cuûa Thaày, vaø quyeàn löïc töû thaàn seõ khoâng thaéng noåi." (Mt 16,18).
Trong haønh trình lòch söû, coù nhöõng thôøi kyø ñen toái, Giaùo Hoäi phaûi vöôït bieån caû, cheøo choáng vôùi phong ba, baõo taùp, con thuyeàn choøng chaønh vaø xem ra Chuùa vaãn nguû (x. Mc 4,35-41). Cho duø Chuùa coù nguû, Ngaøi vaãn ôû treân thuyeàn vôùi caùc moân ñeä cuûa Ngaøi, hieän dieän vôùi taát caû quyeàn naêng cuûa Ngaøi vaø Ngaøi coù theå deïp tan côn baõo trong giaây laùt (x. Mc 4,39-40). Ñieàu naøy laøm chuùng ta an taâm vaø thuùc ñaåy chuùng ta haêng say loan truyeàn tình yeâu cöùu ñoä cuûa Chuùa. Chæ caàn chuùng ta ôû vôùi Ngaøi, tin töôûng vaøo Ngaøi vaø trung thaønh vôùi Ngaøi vaø bieát keâu leân nhö caùc moân ñeä trong côn baõo taùp: "Thaày ôi, chuùng ta cheát ñeán nôi roài." (Mc 4,38), hay nhö moân ñeä Pheâroâ, khi thaáy gioù thoåi maïnh vaø baét ñaàu chìm, oâng hoaûng sôï la leân: "LaïyThaày, xin cöùu con!" (Mt 14,30).
b) Khieâm nhöôøng vaø tin töôûng
Con caùi Giaùo Hoäi, cuõng nhö moïi ngöôøi, laø nhöõng con ngöôøi mang trong mình baûn tính nhaân loaïi moûng gioøn, nhöng haïnh phuùc vì ñöôïc cöùu ñoä vaø vôùi söùc maïnh cuûa ôn Chuùa, vaãn beàn bæ noã löïc caûi thieän ñôøi soáng ñeå neân thaùnh, trong chính hoaøn caûnh yeáu ñuoái vaø sai loãi cuûa mình.
Loøng khieâm nhöôøng nhìn nhaän toäi loãi vaø coá gaéng aên naên hoái caûi laø taâm tình vaø thaùi ñoä cuûa ngöôøi tín höõu chaân chính cuûa Chuùa. Chính nhôø taâm tình vaø thaùi ñoä naøy, Giaùo Hoäi Chuùa luoân vöôn leân töø nhöõng khoù khaên, yeáu ñuoái cuûa mình vaø trong moïi thôøi ñaïi, vaãn coù nhieàu tín höõu thaùnh thieän. Hieän nay, ñaïi ña soá haøng giaùo só vaø tu só vaãn can ñaûm phaán ñaáu vôùi chính mình ñeå trung tín vaø nhieät thaønh phuïc vuï Chuùa vaø tha nhaân.
c) Tình yeâu ñoái vôùi Giaùo Hoäi
Trong baàu khí cuûa nhieàu tin töùc veà laïm duïng tình duïc trong Giaùo Hoäi, giöõ ñöôïc tình yeâu ñoái vôùi Giaùo Hoäi laø moät thaùch ñoá lôùn lao. Ñaët neàn taûng treân tình yeâu cuûa chính Chuùa Gieâsu, Ñaáng ñaõ "yeâu thöông Hoäi Thaùnh vaø hieán mình vì Hoäi Thaùnh ñeå thaùnh hoaù vaø thanh taåy Hoäi Thaùnh baèng nöôùc vaø lôøi haèng soáng, ñeå tröôùc maët Ngöôøi, coù moät Hoäi Thaùnh xinh ñeïp loäng laãy, khoâng tyø oá, khoâng veát nhaên" (Ep 5,25-27), moãi kitoâ höõu phaûi bieát yeâu meán Giaùo Hoäi, dieãn taû baèng taâm tình cuûa ngöôøi "ñöùng beân trong" ñeå caûm thoâng, ñeå chia seû vaø ñeå haøn gaén, chöù khoâng phaûi thaùi ñoä cuûa ngöôøi "ñöùng beân ngoaøi" ñeå chæ trích hay keát aùn. Taâm tình yeâu thöông cuûa Chuùa Kitoâ coøn ñoøi chuùng ta coù khaû naêng ñoùn nhaän hy sinh vaø ñau khoå ñeå van naøi loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa cho anh chò em lôõ laàm trong yeáu ñuoái cuûa hoï vaø cho anh chò em ñau ñôùn vì bò laïm duïng.
3. Nguoàn goác cuûa vaán ñeà vaø haønh trình tu luyeän hay taùi tu luyeän
Maëc duø soá giaùo só vaø tu só laàm lôõ laø moät thieåu soá trong töông quan vôùi toaøn theå haøng giaùo só vaø tu só, nhöng noùi theo Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ, trong dieãn töø beá maïc Hoäi Nghò Baûo Veä Treû Vò Thaønh Nieân trong Giaùo Hoäi, ngaøy 24 thaùng 02 naêm 2019, "trong Giaùo Hoäi maø xuaát hieän duø chæ moät tröôøng hôïp laïm duïng maø thoâi - chöù ñöøng noùi ñeán chuyeän noù ñaõ taùc oai taùc quaùi - thì tröôøng hôïp ñoù phaûi ñöôïc ñoái dieän vôùi söï nghieâm troïng nhaát". Do ñoù, caàn phaûi suy nghó ñeå tìm ra nguoàn goác cuûa vaán ñeà vaø ruùt ra kinh nghieäm cho haønh trình tu luyeän vaø taùi tu luyeän, mong cho moïi ngöôøi, ñaëc bieät nhöõng ngöôøi yeáu ñuoái tìm ñöôïc nguoàn trôï löïc thích hôïp. Chæ ñöa ra nhöõng luaät leä môùi khoâng thoâi chöa ñuû, maø phaûi ñeà ra moät chöông trình tu luyeän vaø taùi tu luyeän ñeå moïi ngöôøi coù khaû naêng choáng choïi vôùi côn baõo cuûa cuoäc caùch maïng tình duïc.
Nhö ñaõ noùi ôû treân, beân Hoa Kyø töø naêm 1920 ngöôøi ta ñaõ noùi ñeán cuoäc caùch maïng tình duïc vaø ñeán thaäp nieân '60, cuoäc caùch maïng naøy buøng noå beân caùc nöôùc AÂu Myõ, roài töø töø lan ra khaép nôi, phaù ñoå caùc luaät leä gìn giöõ phong hoùa lieân quan ñeán tình duïc. Saùch baùo, phim aûnh khieâu daâm, ñoài truïy ñöôïc töï do baày baùn vaø chuyeån taûi khaép nôi. Hieän nay, tình traïng ñang baønh tröôùng teä haïi hôn vì ñöôïc caùc phöông tieän truyeàn thoâng ñaïi chuùng taân tieán, nhö ñieän thoaïi thoâng minh, caùc trang web tieáp tay, trôû thaønh söùc maïnh vuõ baõo, thaâm nhaäp vaøo caû nhöõng nôi rieâng tö, thaàm kín nhö phoøng nguû, vaên phoøng laøm vieäc. Söùc maïnh naøy ñaõ laøm nhieàu ngöôøi ngaõ quî do taâm hoàn troáng roãng vì haäu quaû cuûa ba cuoäc khuûng hoaûng lôùn trong Giaùo Hoäi. Ñoù laø khuûng hoaûng Ñöùc Tin, khuûng hoaûng luaân lyù - thaàn hoïc luaân lyù vaø khuûng hoaûng giaùo duïc.
a) Khuûng hoaûng Ñöùc Tin
Trong thôøi gian sau Coâng ñoàng Vaticanoâ II, Giaùo Hoäi beân AÂu Myõ rôi vaøo moät cuoäc khuûng hoaûng Ñöùc Tin raát traàm troïng, ñöôïc dieãn taû qua ba hình thöùc chính yeáu:
- Thay theá Thieân Chuùa baèng nhöõng cuoäc baøn caõi lyù thuyeát veà Thieân Chuùa. Saùch baùo veà thaàn hoïc nhieàu voâ keå, nhöng nhaø thôø thì troáng roãng vaø trôû thaønh nôi hoang vaéng. Thaäm chí, caû nhöõng ngöôøi vieát veà caàu nguyeän cuõng khoâng caàu nguyeän.
- Bò loâi cuoán vaøo nhöõng nhu caàu xaõ hoäi, nhö beânh vöïc coâng lyù vaø ngöôøi ngheøo ñeán ñoä boû rôi Chuùa. Ngöôøi ngheøo, ngöôøi bò aùp böùc chieám choã cuûa Chuùa trong loøng caùc moân ñeä cuûa Ngaøi. Töø ñoù phaùt sinh hieän töôïng giaùo só vaø tu só haønh ñoäng vaø phaùt bieåu nhö theå moät nhaø chính trò, moät nhaân vieân hoaït ñoäng coâng taùc xaõ hoäi.
- Döïa vaøo traøo löu hoäi nhaäp vaên hoùa vaø ñoái thoaïi lieân toân, ngöôøi ta keùo nhau ñi hoïc caùch thöùc caàu nguyeän vaø nguyeän gaãm cuûa caùc toân giaùo khaùc, nhaát laø Phaät Giaùo vaø AÁn Giaùo. Coù nhöõng Ñan vieän beân Hoa Kyø thay theá giôø Kinh Thaàn Tuïng baèng nhöõng giôø Yoga vaø Zen. Vieäc thay theá phöông thöùc caàu nguyeän, trong thöïc teá ñaõ keùo theo vieäc thay theá ñoái töôïng cuûa caàu nguyeän. Thay vì tìm kieám Chuùa ñeå soáng keát hieäp vôùi Ngaøi vaø thöïc thi thaùnh yù Ngaøi, ngöôøi ta chæ tìm söï an bình noäi taâm hoaëc ñi vaøo coõi meânh moâng cuûa vuõ truï.
Caû ba hình thöùc treân coù chung moät maãu soá laø boû rôi Chuùa Kitoâ, Ñaáng Cöùu ñoä nhaân loaïi, Ñaáng ban söï soáng. Ñaây laø hieän töôïng Thaùnh Phaoloâ ñaõ noùi trong thö göûi tín höõu Roma: "Tuy bieát Thieân Chuùa, hoï ñaõ khoâng toân vinh hay caûm taï Ngöôøi cho phaûi ñaïo. Traùi laïi, ñaàu oùc hoï suy luaän vieån voâng vaø taâm trí ngu si cuûa hoï hoaù ra meâ muoäi.Hoï khoe mình khoân ngoan, nhöng ñaõ trôû neân ñieân roà. Thay vì Thieân Chuùa vinh quang baát töû, hoï ñaõ thôø hình töôïng ngöôøi phaøm laø loaøi phaûi cheát, hay hình töôïng caùc loaøi chim choùc, thuù vaät, raén reát." (Rm 1,21-23).
Söù ñieäp ñoäc ñaùo cuûa ôn cöùu ñoä laø Thieân Chuùa ñaõ xuoáng theá laøm ngöôøi vaø teân Ngaøi laø "Thieân Chuùa ôû cuøng chuùng ta" (Emmanuel). Chæ soáng trong tình hieäp thoâng vôùi Ngaøi, nhaân loaïi môùi tìm ñöôïc söï soáng thaät. Vì vaäy, ñieàu caên baûn cuûa cuoäc ñôøi kitoâ höõu, nhaát laø linh muïc vaø tu só laø soáng trong tình thaân vôùi Chuùa. Nhieäm vuï cuûa caùc chöông trình tu luyeän vaø taùi tu luyeän laø daãn ñöa ngöôøi thuï huaán khoâng chæ bieát veà Chuùa Kitoâ, maø coøn gaëp ñöôïc Ngaøi vaø haïnh phuùc trong cuoäc gaëp gôõ vôùi Ngaøi.
b) Khuûng hoaûng luaân lyù vaø thaàn hoïc luaân lyù
Nhöõng naêm 1960 - 1980 laø thôøi kyø khuûng hoaûng luaân lyù, nhaát laø trong nhöõng giaù trò lieân quan ñeán tính duïc. Nhieàu thaùi ñoä vaø neáp soáng môùi ñöôïc ñeà nghò ngöôïc laïi giaù trò luaân lyù, chaúng haïn, soáng thöû, soáng chung khoâng raøng buoäc, ngöøa thai nhaân taïo, phaù thai, hoân nhaân môû, v.v. Vaán ñeà trôû thaønh traàm troïng hôn vì coù nhöõng suy tö thaàn hoïc veà luaân lyù cuõng chaïy theo neáp soáng môùi, gaây hoang mang cho nhieàu ngöôøi vaø ru nguû giôùi treû chaïy theo caùc ñam meâ, nhaát laø thuù vui tình duïc. Ñaây laø thôøi kyø phaùt sinh nhöõng lyù thuyeát thaàn hoïc cho raèng vieäc thuû daâm laø bình thöôøng, höôûng thuï tình duïc laø thieát yeáu vaø laø quyeàn lôïi cuûa con ngöôøi... Ñaây cuõng laø thôøi kyø phaùt sinh lyù thuyeát "Luaân lyù khoâng toäi loãi", theo ñoù khoâng coù vaán ñeà toäi, chæ coù vaán ñeà taâm lyù. Töø ñoù caùc cha giaûi toäi vaø caùc cha linh höôùng "thaát nghieäp", nhöng caùc phoøng tö vaán taâm lyù laïi ñaày khaùch.
Chöông trình tu luyeän vaø taùi tu luyeän ngaøy nay phaûi giuùp cho ngöôøi thuï huaán thaáy roõ vaø döùt khoaùt raèng vieäc söû duïng cô naêng tính duïc vaø thuù vui tính duïc chæ toát ñeïp vaø ñöôïc pheùp trong töông quan vôï choàng.
c) Khuûng hoaûng giaùo duïc
Chöông trình giaùo duïc taïi caùc cô sôû huaán luyeän cuûa Giaùo Hoäi (Ñaïi hoïc, Chuûng vieän, Nhaø Taäp) trong thôøi gian naøy haàu heát chuù taâm vaøo vieäc hoïc lyù thuyeát tröøu töôïng. Ngay caû moân Thaàn hoïc Tu ñöùc cuõng chæ laø nhöõng giôø hoïc lyù thuyeát veà caùc nhaân ñöùc. Haäu quaû laø ngöôøi ta bieát raát nhieàu, nhöng khoâng soáng theo ñieàu mình bieát.
Vieäc huaán luyeän ngaøy nay caàn ruùt kinh nghieäm töø nhöõng thaát baïi cuûa caùc theá heä tröôùc ñeå boå tuùc chöông trình baèng nhöõng höôùng daãn thöïc taäp. Trong vieãn töôïng naøy, caàn quan taâm ñaëc bieät ñeán boán ñieàu sau ñaây:
- Taäp laøm chuû giaùc quan, caûm xuùc vaø tình caûm;
- Luyeän taäp yù chí;
- Taäp tính döùt khoaùt tröôùc nhöõng thuù vui tình duïc;
- Luyeän taäp khaû naêng hy sinh, töø boû keå caû nhöõng ñieàu ñöôïc pheùp. Caùc nhaø sö phaïm ñeàu ñoàng yù laø neáu khoâng töø boû ñöôïc nhöõng ñieàu ñöôïc pheùp, seõ khoâng theå töø boû nhöõng ñieàu khoâng ñöôïc pheùp.
Ñeå keát thuùc baøi chia seû, toâi muoán môøi goïi quyù Cha vaø quyù Tu só daâng lôøi caàu xin, van naøi loøng thöông xoùt cuûa Chuùa cho Giaùo Hoäi, nhaát laø cho nhöõng anh chò em yeáu ñuoái lôõ laàm ñeå khoâng ai maát loøng troâng caäy vaøo tình thöông cuûa Chuùa vaø cho caùc naïn nhaân ñöôïc ôn chöõa laønh. Ñeå lôøi caàu xin cuûa chuùng ta ñaùng ñöôïc Chuùa laéng nghe, chuùng ta haõy maëc laáy tinh thaàn Muøa Chay: aên naên, thoáng hoái vaø caûi thieän ñôøi soáng. Haønh trình Muøa Chay seõ giuùp chuùng ta tìm ñöôïc söï an bình vaø nieàm haïnh phuùc trong taâm hoàn ñeå chia seû vôùi moïi ngöôøi, caû anh chò em laø naïn nhaân hay phaïm nhaân cuûa vieäc laïm duïng tình duïc vaø môøi goïi hoï cuøng daán thaân canh taân ñôøi soáng cuûa hoï nhö chính chuùng ta ñaõ vaø ñang laøm, ñeå taát caû ñöôïc höôûng nieàm vui cuûa loøng Chuùa xoùt thöông.
Xin Meï Maria laø Meï cuûa Giaùo Hoäi gìn giöõ vaø che chôû Giaùo Hoäi, ñaëc bieät Giaùo phaän chuùng ta ñeå trong moïi hoaøn caûnh, chuùng ta luoân laø chöùng nhaân cuûa Loøng Thöông Xoùt cuûa Chuùa.
Thaân meán chaøo quyù Cha vaø quyù Tu só .
+ Giuse Ñinh Ñöùc Ñaïo
Giaùm muïc Giaùo phaän Xuaân Loäc