Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
trong nghi thöùc thoáng hoái
Baøi giaûng cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong nghi thöùc thoáng hoái.
Vaên Yeân, SJ
Vatican (Vat. 29-03-2019) - Luùc 5 giôø chieàu thöù Saùu, 29 thaùng 3 naêm 2019, Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ ñaõ cöû haønh nghi thöùc thoáng hoái taïi Ñeàn thôø Thaùnh Pheâroâ cho nhieàu hoái nhaân, vôùi phaàn xöng toäi caù nhaân, khai maïc "24 giôø cho Chuùa". Sau baøi giaûng laø phaàn xeùt mình rieâng, chính Ñöùc Thaùnh Cha cuõng ñi xöng toäi vôùi moät linh muïc, tröôùc khi ngaøi giaûi toäi cho moät soá hoái nhaân.
"Chæ coøn laïi coù hai ngöôøi: noãi khoán khoå vaø loøng thöông xoùt". Thaùnh Augustinoâ ñaõ keát luaän veà Tin Möøng chuùng ta vöøa nghe. Nhöõng ngöôøi ñeán ñeå neùm ñaù ngöôøi phuï nöõ hoaëc buoäc toäi Chuùa Gieâsu ñaõ boû ñi. Hoï boû ñi, hoï khoâng quan taâm ñeán ñieàu gì khaùc. Chuùa Gieâsu thì vaãn ôû laïi. Ngaøi ôû laïi vì trong maét Ngaøi vaãn coøn ñieàu quyù giaù: ñoù laø ngöôøi phuï nöõ, laø moät con ngöôøi. Ñoái vôùi Ngaøi, tröôùc khi noùi ñeán toäi thì nhìn thaáy toäi nhaân. Toâi, baïn, moãi ngöôøi chuùng ta trong traùi tim cuûa Thieân Chuùa ñeán tröôùc: tröôùc caû nhöõng sai laàm, nguyeân taéc, phaùn xeùt vaø sa ngaõ cuûa chuùng ta. Chuùng ta xin ôn ñeå coù caùi nhìn nhö Chuùa Gieâsu, chuùng ta xin ñeå coù ñöôïc caùi nhìn Kitoâ giaùo veà cuoäc soáng, nôi maø tröôùc caû toäi loãi chuùng ta thaáy toäi nhaân baèng tình yeâu, tröôùc caû loãi laàm laø ngöôøi coù loãi, tröôùc lòch söû cuûa moät ngöôøi laø chính con ngöôøi cuûa hoï.
"Chæ coøn laïi coù hai ngöôøi: noãi khoán khoå vaø loøng thöông xoùt". Ñoái vôùi Chuùa Gieâsu, ngöôøi phuï nöõ bò baét ñang ngoaïi tình khoâng noùi leân moät ñieàu Luaät, nhöng laø moät tình traïng cuï theå dieãn ra. Vì vaäy, Ngaøi ôû laïi ñoù vôùi ngöôøi phuï nöõ, haàu nhö vaãn luoân im laëng. Trong khi ñoù, Ngaøi laøm moät cöû chæ bí aån hai laàn: Ngaøi laáy ngoùn tay vieát treân ñaát (Ga 8,8). Chuùng ta khoâng bieát Ngaøi ñaõ vieát nhöõng gì vaø coù leõ ñoù khoâng phaûi laø ñieàu quan troïng nhaát: söï chuù yù cuûa Tin Möøng ñaët ôû söï kieän laø Chuùa vieát. Ñieàu naøy gôïi nhôù caâu chuyeän Sinai, khi Thieân Chuùa ñaõ vieát caùc baûng Luaät baèng ngoùn tay cuûa mình (xem Xh 31,18), gioáng nhö Chuùa Gieâsu hieän taïi. Sau ñoù, qua caùc tieân tri, Thieân Chuùa ñaõ höùa seõ khoâng vieát treân taám bia baèng ñaù nöõa, nhöng tröïc tieáp leân traùi tim (xem Gr 31,33), treân taám bia baèng thòt cuûa traùi tim chuùng ta (xem 2 Cr 3,3). Vôùi Chuùa Gieâsu, loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa nhaäp theå, thì ñaõ ñeán luùc vieát leân traùi tim cuûa con ngöôøi, ñeå mang laïi nieàm hy voïng chaéc chaén cho noãi khoán khoå cuûa con ngöôøi: khoâng ñöa ra quaù nhieàu luaät leä beân ngoaøi, thöôøng laøm cho Thieân Chuùa vaø con ngöôøi xa caùch, nhöng mang ñeán luaät cuûa Thaùnh Thaàn ñeå ñi vaøo con tim vaø laøm cho noù ñöôïc töï do. Ñaây laø nhöõng gì xaûy ra vôùi ngöôøi phuï nöõ, chò ñaõ gaëp Chuùa Gieâsu vaø tieáp tuïc ñöôïc soáng. Chò haõy ñi vaø ñöøng phaïm toäi nöõa (xem Ga 8,11). Chính Chuùa Gieâsu, vôùi quyeàn naêng cuûa Thaùnh Thaàn, giaûi thoaùt chuùng ta khoûi söï döõ beân trong chuùng ta, khoûi toäi loãi maø Luaät coù theå caûn trôû, nhöng khoâng loaïi boû.
Söï döõ noù maïnh, noù coù söùc maïnh quyeán ruõ: thu huùt, meâ hoaëc. Ñeå thoaùt khoûi noù, söï coá gaéng cuûa chuùng ta khoâng ñuû, chuùng ta caàn moät tình yeâu lôùn hôn. Khoâng coù Thieân Chuùa thì khoâng theå thaéng ñöôïc söï döõ: chæ coù tình yeâu cuûa Ngaøi naâng daäy töø beân trong, chæ coù söï dòu daøng cuûa Ngaøi ñoå ñaày traùi tim môùi laøm cho ta ñöôïc töï do. Neáu chuùng ta muoán giaûi thoaùt khoûi söï döõ, thì caàn daønh khoâng gian cho Chuùa, Ñaáng tha thöù vaø chöõa laønh. Vaø Ngaøi laøm ñieàu ñoù tröôùc heát qua Bí tích maø chuùng ta saép cöû haønh. Xöng toäi laø haønh trình ñi töø söï khoán khoå ñeán loøng thöông xoùt, laø chöõ vieát cuûa Chuùa leân traùi tim. Taïi ñoù, chuùng ta ñoïc moãi khi chuùng ta quyù giaù trong aùnh maét cuûa Thieân Chuùa, raèng Ngaøi laø Cha vaø Ngaøi yeâu chuùng ta hôn caû chuùng ta yeâu mình.
"Chæ coøn laïi coù hai ngöôøi: noãi khoán khoå vaø loøng thöông xoùt". Chæ coù hoï. Ñaõ bao laàn chuùng ta caûm thaáy coâ ñôn vaø ñaùnh maát doøng chaûy cuoäc soáng. Ñaõ bao laàn chuùng ta khoâng bieát laøm theá naøo ñeå baét ñaàu laïi, bò doàn neùn bôûi khoù chaáp nhaän chính mình. Chuùng ta caàn baét ñaàu laïi, nhöng chuùng ta khoâng bieát töø ñaâu. Kitoâ höõu ñöôïc sinh ra vôùi söï tha thöù ñöôïc laõnh nhaän nôi Bí tích Röûa toäi. Vaø luoân ñöôïc taùi sinh töø ñoù: töø söï tha thöù ñaùng ngaïc nhieân cuûa Thieân Chuùa, töø loøng thöông xoùt cuûa Ngöôøi laøm cho chuùng ta ñöôïc phuïc hoài. Chæ vieäc ñöôïc tha thöù, chuùng ta môùi coù theå maïnh meõ moät laàn nöõa, sau khi traûi nghieäm nieàm vui ñöôïc Chuùa Cha yeâu thöông ñeán cuøng. Chæ qua söï tha thöù cuûa Thieân Chuùa, thì nhöõng ñieàu môùi trong chuùng ta môùi thöïc söï xaûy ra. Chuùng ta haõy laéng nghe caâu maø Chuùa ñaõ noùi vôùi chuùng ta hoâm nay qua tieân tri Isaia: "Ta laøm moät ñieàu môùi" (Is 43,19). Söï tha thöù cho chuùng ta moät khôûi ñaàu môùi, laøm cho chuùng ta trôû thaønh nhöõng taïo vaät môùi, cho pheùp chuùng ta chaïm vaøo cuoäc soáng môùi baèng ñoâi tay cuûa mình. Söï tha thöù cuûa Chuùa khoâng phaûi laø moät baûn sao cheùp gioáng heät nhau trong toøa giaûi toäi. Nhaän ñöôïc söï tha thöù ngang qua vò linh muïc laø moät kinh nghieäm luoân luoân môùi meû, nguyeân thuyû vaø khoâng theå baét chöôùc. Noù laøm cho chuùng ta böôùc töø söï coâ ñôn vôùi nhöõng noãi ñau khoå vaø nhöõng ngöôøi caùo buoäc, nhö ngöôøi phuï nöõ trong Tin Möøng, ñeán choã ñöôïc Chuùa naâng daäy vaø khích leä, Ngaøi giuùp chuùng ta baét ñaàu laïi.
"Chæ coøn laïi coù hai ngöôøi: noãi khoán khoå vaø loøng thöông xoùt". Phaûi laøm gì ñeå gaén boù vôùi loøng thöông xoùt, vöôït qua noãi sôï cuûa vieäc xöng toäi? Chuùng toâi haõy ñoùn nhaän lôøi môøi cuûa tieân tri Isaia: "Caùc ngöôi khoâng nhaän thaáy sao?" (Is 43,19). Nhaän ra söï tha thöù cuûa Chuùa. Ñieàu ñoù raát quan troïng. Thaät hay, sau khi xöng toäi, vaãn ôû laïi nhö ngöôøi phuï nöõ, vôùi aùnh nhìn vaøo Chuùa Gieâsu, Ñaáng vöøa giaûi thoaùt chuùng ta: khoâng nhìn veà noãi khoán khoå nhöng laø loøng thöông xoùt cuûa Ngaøi. Nhìn vaøo Thaùnh giaù vaø noùi baèng söï kinh ngaïc: Ñaây laø nôi toäi loãi cuûa toâi ñaõ keát thuùc. Ngaøi ñaõ mang laáy chuùng treân mình. Ngaøi ñaõ khoâng chæ tay vaøo con, nhöng Ngaøi môû roäng voøng tay vaø Ngaøi laïi tha thöù cho con". Ñieàu quan troïng laø phaûi nhôù söï tha thöù cuûa Chuùa, nhôù veà söï dòu daøng, ñeå caûm neám ñöôïc söï bình an vaø töï do maø chuùng ta ñaõ traûi qua. Bôûi vì ñaây laø trung taâm cuûa Bí tích Hoaø giaûi: khoâng phaûi laø toäi loãi maø chuùng ta xöng, nhöng laø tình yeâu cuûa Thieân Chuùa maø chuùng ta nhaän ñöôïc vaø chuùng ta luoân luoân caàn. Nhöng coù theå coù moät nghi ngôø: "vieäc xöng toäi laø voâ ích, vì toâi luoân phaïm toäi". Nhöng Chuùa bieát chuùng ta, Ngaøi bieát raèng cuoäc ñaáu tranh noäi taâm laø khoù khaên, raèng chuùng ta yeáu ñuoái vaø deã bò ngaõ, thöôøng taùi phaïm trong ñieàu aùc. Vaø Ngaøi ñeà nghò chuùng ta baét ñaàu trôû thaønh ngöôøi "taùi phaïm" trong ñieàu toát, trong vieäc xin loøng thöông xoùt. Ngaøi seõ naâng chuùng ta daäy vaø bieán chuùng ta thaønh nhöõng thuï taïo môùi. Nhö theá, chuùng ta trôû laïi xöng toäi, traû laïi cho bí tích naøy vò trí xöùng ñaùng trong cuoäc soáng vaø trong vieäc muïc vuï!
"Chæ coøn laïi coù hai ngöôøi: noãi khoán khoå vaø loøng thöông xoùt". Chuùng ta hoâm nay cuõng soáng trong Bí tích Hoaø giaûi cuoäc gaëp gôõ cöùu ñoä naøy: chuùng ta, vôùi nhöõng ñau khoå vaø toäi loãi cuûa chuùng ta; vaø Chuùa, Ngaøi bieát chuùng ta, yeâu thöông chuùng ta vaø giaûi thoaùt chuùng ta khoûi söï döõ. Chuùng ta tham döï cuoäc gaëp gôõ naøy, caàu xin aân suûng ñeå taùi khaùm phaù ñieàu naøy.