10 ñieàu raên cuûa nieàm vui
ñöôïc ruùt ra töø giaùo huaán
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
10 ñieàu raên cuûa nieàm vui ñöôïc ruùt ra töø giaùo huaán cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ.
Ngoïc Yeán
Vatican (Vat. 21-03-2019) - Ngaøy Theá giôùi Haïnh phuùc ñöôïc cöû haønh vaøo ngaøy 20 thaùng ba. Nhaân dòp naøy Vatican News thu thaäp 10 ñieàu raên cuûa nieàm vui ñöôïc ruùt ra töø giaùo huaán cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ.
Trong Söù ñieäp göûi cho Ñaïi hoäi Giôùi treû Theá giôùi 2015, Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh: "Tìm kieám haïnh phuùc laø moät öôùc muoán chung cuûa taát caû moïi ngöôøi, moïi löùa tuoåi, moïi thôøi gian; bôûi vì chính Thieân Chuùa ñaõ ñaët trong taâm hoàn moãi ngöôøi moät öôùc muoán khoâng theå phuû nhaän ñoù laø haïnh phuùc. Taâm hoàn chuùng ta khoâng ngöøng tìm kieám ñieàu toát ñeïp, laøm cho chuùng ta thoûa maõn côn khaùt voâ taän". Ñaây chính laø hoaøi nieäm voâ hình veà Ñaáng ñaõ taïo döïng chuùng ta, Ñaáng laø tình yeâu, nieàm vui, söï bình an, söï thaät, veû ñeïp.
Sau ñaây laø 10 ñieåm suy tö cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ veà chuû ñeà haïnh phuùc:
1. Khôûi ñaàu cuûa nieàm vui laø baét ñaàu chuù yù ñeán ngöôøi khaùc
Con ñöôøng cuûa haønh phuùc baét ñaàu baèng vieäc loäi ngöôïc doøng: caàn phaûi ñi töø söï ích kyû ñeán vieäc nghó ñeán ngöôøi khaùc. Caùc thaùnh soáng trong sa maïc ñaõ noùi: thaät buoàn khi con ngöôøi chæ nghó ñeán chính mình. Ñöùc Thaùnh Cha giaûi thích: "Khi ñôøi soáng noäi taâm ñoùng kín cho chính lôïi ích caù nhaân vaø khoâng coøn choã cho ngöôøi khaùc, chuùng ta khoâng höôûng söï ngoït ngaøo cuûa tình yeâu. Thöïc vaäy ngöôøi ta khoâng theå haïnh phuùc moät mình.
Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi khaùm phaù laïi loøng quaûng ñaïi, bôûi vì "Thieân Chuùa yeâu thöông nhöõng ai trao ban vôùi nieàm vui" (2Cr 9,7). Caàn phaûi thaéng caùm doã ñoùng kín chính mình, soáng coâ laäp, quaù töï tin vaøo chính mình, bôûi vì chuùng ta caàn tình huynh ñeä. Cuoäc soáng coù yù nghóa khi "tìm kieám ñieàu toát cho ngöôøi thaân caän", öôùc muoán cho ngöôøi khaùc haïnh phuùc.
2. Xua tan saàu muoän
Ñöùc Thaùnh Cha trích daãn moät ñoaïn trong saùch Huaán ca 14, 11.14: "Con ôi, neáu coù theå haõy laøm cho ñôøi con ñöôïc toát ñeïp... Ñöøng töø choái khoâng höôûng moät ngaøy haïnh phuùc". "Thieân Chuùa muoán caùc con caùi Ngöôøi ñöôïc haïnh phuùc caû ôû ñôøi naøy nöõa, maëc duø hoï ñöôïc keâu goïi ñeå höôûng söï vieân maõn trong coõi vónh cöûu, vì Ngöôøi ñaõ taïo döïng neân moïi söï "cho chuùng ta höôûng duøng". Trong Söù ñieäp göûi cho Ñaïi hoäi Giôùi treû Theá giôùi 2015 Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc nhôù: "Kitoâ giaùo khoâng bao goàm moät loaït nhöõng ñieàu caám, ngaên caûn öôùc muoán haïnh phuùc cuûa con ngöôøi, nhöng laø moät keá hoaïch cuoäc soáng quyeán ruõ taâm hoàn chuùng ta. Bôûi vaäy Kitoâ höõu haõy xua ñuoåi caùm doã thaâm hieåm cuûa saàu muoän. Thieân Chuùa muoán ñieàu tích cöïc cho chuùng ta, ñoù laø nieàm vui ñôn giaûn trong nhöõng ñieàu beù nhoû haøng ngaøy vaø khoâng phaûi laø nhöõng tuø nhaân cuûa nhöõng bieán chöùng voâ taän vaø nhöõng tö töôûng tieâu cöïc. Coù moät caâu noùi noåi tieáng: Söï thaùnh thieän ñích thöïc ñoù laø nieàm vui, bôûi vì moät vò thaùnh buoàn laø moät vò thaùnh ñaùng buoàn".
3. Khoâng phaûi quyeàn löïc, thaønh coâng hay tieàn baïc, nhöng tình yeâu mang laïi nieàm vui
Ñöùc Thaùnh Cha nhaán maïnh: "Haïnh phuùc khoâng phaûi laø moät thöù ñöôïc mua ôû sieâu thò, haïnh phuùc chæ ñeán khi yeâu vaø ñöôïc yeâu thöông" (Haønh höông Macerata-Loreta, 9/06/2018). "Khi chuùng ta tìm kieám thaønh coâng, nieâm vui moät caùch ích kyû, chuùng ta taïo neân nhöõng thaàn töôïng, chuùng ta coù theå traûi nghieäm nhöõng giaây phuùt say söa thoûa maõn, nhöng ñoù laø moät caûm giaùc haøi loøng giaû doái; cuoái cuøng chuùng ta trôû thaønh noâ leä, noù khoâng bao giôø laøm chuùng ta haøi loøng, chuùng ta bò thuùc ñaåy tieáp tuïc tìm kieám ngaøy caøng nhieàu hôn" (Söù ñieäp göûi cho Ñaïi hoäi Giôùi treû Theá giôùi 2014)
"Nieàm vui khoâng phaûi laø söï say söa trong moät khoaûnh khaéc, noù laø moät ñieàu khaùc! nieàm vui thöïc söï khoâng ñeán töø nhöõng caùi coù hoaëc khoâng, Khoâng! Nieàm vui ñöôïc sinh ra töø cuoäc gaëp gôõ, töø moái töông quan vôùi ngöôøi khaùc, naûy sinh töø vieäc caûm nhaän ñöôïc ñoùn nhaän, ñöôïc yeâu vaø töø vieäc ñoùn nhaän, thaáu hieåu vaø töø tình yeâu; ñieàu naøy khoâng phaûi dieãn ra trong moät khoaûnh khaéc, nhöng töø ñieàu khaùc, caùi khaùc ñoù laø moät con ngöôøi. Nieàm vui naûy sinh töø moät gaëp gôõ voâ ñieàu kieän. Phuø du, choác laùt khoâng mang laïi haïnh phuùc, nhöng chæ coù tình yeâu laøm thoûa maõn côn khaùt voâ taän coù trong chuùng ta" (Huaán duï daønh cho caùc chuûng sinh 6/07/2013).
4. Coù oùc haøi höôùc
Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh: "Con ñöôøng cuûa nieàm vui ñöôïc thöïc hieän vôùi oùc haøi höôùc: bieát cöôøi trong moïi söï, cöôøi vôùi ngöôøi khaùc, vaø cöôøi vôùi chính mình, taát caû laø neàn taûng cuûa con ngöôøi, laø moät thaùi ñoä "gaàn vôùi aân suûng". Ñoù laø nieàm vui ñöôïc Thaùnh Thaàn sinh ra. Khoâng xa rôøi thöïc teá, nhöng chuùng ta coù khaû naêng chieáu saùng cho ngöôøi khaùc baèng moät tinh thaàn tích cöïc vaø traøn ñaày nieàm hy voïng".
Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Khi chuùng ta nhìn vaøo göông, haõy töï cöôøi vôùi mình, noù seõ laøm cho chuùng ta caûm thaáy toát hôn. Ñöùc Giaùo Hoaøng Bieån Ñöùc XVI ñaõ trích daãn moät caâu noùi cuûa Chesterton: Baïn bieát taïi sao caùc thieân thaàn bay? Bôûi vì caùc ngaøi nheï nhaøng. Vaø Ñöùc Giaùo Hoaøng Bieån Ñöùc XVI noùi theâm: Bôûi vì chuùng ta quaù xem troïng baûn thaân, chuùng ta coù theå bay nhieàu hôn moät chuùt, neáu chuùng ta khoâng cho mình laø ngöôøi quaù quan troïng".
5. Loøng bieát ôn
Nieàm vui cuõng laø khaû naêng nhaän ra nhöõng moùn quaø chuùng ta coù ñöôïc moãi ngaøy. Ñoù laø söï ngaïc nhieân tröôùc veû ñeïp cuoäc soáng, nhöõng ñieàu vó ñaïi vaø nhoû beù laáp ñaày nhöõng ngaøy soáng cuûa chuùng ta. Ñöùc Thaùnh Cha ñöa ra maãu göông cuûa thaùnh Phaxicoâ Assisi, ngöôøi coù khaû naêng ñoäng loøng bieát ôn tröôùc moät maåu baùnh mì cöùng ngaéc, hoaëc haân hoan chuùc tuïng Thieân Chuùa chæ vì moät ngoïn gioù nheï nhaøng vuoát ve khuoân maët ngaøi (Toâng huaán Gaudete et exsultate, 127).
"Ñoâi khi buoàn raàu coù lieân heä vôùi söï voâ ôn cuûa chuùng ta, vì chuùng ta chæ bieát nghó ñeán mình neân khoâng theå nhaän ra hoàng aân cuûa Thieân Chuùa" (Gaudete et exsultate, 126). Ngöôïc laïi, soáng nieàm vui laø "khaû naêng neám caûm ñieàu thieát yeáu" vôùi söï tieát ñoä vaø chia seû nhöõng gì mình coù, luoân laøm môùi "söï ngaïc nhieân moãi ngaøy cho söï toát laønh, khoâng laøm cho mình trôû neân naëng neà vì phaøm aên. Moät taâm hoàn bieát nhaän ra ñieàu toát ñeïp, bieát caùm ôn vaø ngôïi khen laø moät taâm hoàn bieát vui möøng" (Kinh Truyeàn Tin 29/01/2017).
6. Bieát tha thöù vaø xin tha thöù
Ñöùc Thaùnh Cha noùi veà nieàm vui cuûa ngöôøi bieát tha thöù vaø xin tha thöù: "Trong moät taâm hoàn ñaày giaän döõ vaø hieàm thuø khoâng coù choã cho haïnh phuùc. Ai khoâng bieát tha thöù, thì laøm cho chính mình bò toån thöông tröôùc. Oaùn giaän naûy sinh saàu khoå. Coäi nguoàn cuûa nieàm vui naøy laø ôû choã hieåu ñöôïc raèng chuùng ta ñöôïc Thieân Chuùa tha thöù. Ñöùc Thaùnh Cha trích saùch ngoân söù Sophonia chöông 3, caâu 14,15:"Haõy vui leân, haõy haân hoan vì Thieân Chuùa khoâng keát aùn ngöôi" nghóa laø "Thieân Chuùa ñaõ tha thöù cho ngöôi, Ngöôøi ñaõ queân toäi ngöôi".
Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Nhöng thaät khoâng may, ñoâi khi chuùng ta khoâng nhaän ra söï tha thöù cuûa Thieân Chuùa, ñieàu naøy coù theå thaáy nôi nhöõng khuoân maët buoàn raàu cuûa chuùng ta. Chuùng ta haõy nhôù moät trieát gia ñaõ noùi: Caùc Kitoâ höõu noùi raèng hoï coù moät Ñaáng Cöùu Chuoäc; toâi tin ñieàu hoï noùi, khi toâi nhìn thaáy nhöõng khuoân maët ñöôïc cöùu chuoäc, nieàm vui vì ñöôïc cöùu chuoäc. Nhö theá, söï tha thöù ñoù laø môû roäng traùi tim, chia seû, trao ban ban söï thanh thaûn vaø an bình".
7. Nieàm vui daán thaân vaø nghæ ngôi
Ñöùc Thaùnh Cha môøi goïi chuùng ta traûi nghieäm nieàm vui trong khi laøm vieäc vôùi ngöôøi khaùc vaø vì ngöôøi khaùc xaây döïng moät theá giôùi coâng baèng vaø huynh ñeä hôn. Nghóa laø daán thaân moãi ngaøy vôùi tinh thaàn cuûa caùc Moái phuùc: ñaây laø "con ñöôøng cuûa haïnh phuùc ñích thöïc" maø Chuùa Gieâsu ñaõ chæ ra. Ñaây laø moät cuoäc caùch maïng, moät khuoân maãu haïnh phuùc ñoái laäp vôùi "tö töôûng thoáng trò".
Nhöõng ngöôøi haïnh phuùc laø nhöõng ngöôøi soáng khieâm nhöôøng, giaûn dò, daønh choã cho Thieân Chuùa, bieát khoùc vôùi ngöôøi khaùc cuõng nhö loãi laàm cuûa hoï, luoân khieâm nhöôøng, ñaáu tranh cho coâng lyù, coù loøng thöông xoùt, gìn giöõ con tim trong saïch, hoaït ñoäng cho bình an vaø luoân vui töôi, khoâng oaùn giaän ngay caû khi ñau khoå, ñaùp traû ñieàu xaáu baèng ñieàu toát.
Caùc Moái phuùc "khoâng ñoøi hoûi nhöõng cöû chæ noåi baät", khoâng phaûi laø nhöõng haønh ñoäng anh huøng, nhönng ñoù laø moät loái soáng cuûa nhöõng ai caàn ñeán Thieân Chuùa. Nhöõng ngöôøi soáng ñôn giaûn, cuõng hít thôû baàu khí oâ nhieãm cuûa caùi xaáu trong theá giôùi, nhöng trong haønh trình khoâng bao giôø maát ñònh höôùng vaøo Chuùa Gieâsu". Nhöõng ngöôøi naøy luoân ôû vôùi Chuùa Gieâsu trong nhöõng luùc meät moõi nhöng cuõng ôû vôùi Ngaøi trong nhöõng giaây phuùt nghæ ngôi ñeå ñoùn nhaän nieàm vui vaø tieáp tuïc cuoäc haønh trình.
8. Caàu nguyeän vaø tình huynh ñeä
Con ñöôøng daãn ñeán nieàm vui ñoâi khi gaëp khoù khaên vaø thöû thaùch laøm cho chuùng ta chaùn naûn. Ñöùc Thaùnh Cha ñöa ra hai chæ daãn ñeå khoâng ñaùnh maát nieàm hy voïng: kieân trì caàu nguyeän vaø khoâng ñi moät mình. Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh: "Chuùng ta coù theå tin chaéc raèng Thieân Chuùa ñaùp laïi lôøi caàu nguyeän cuûa chuùng ta, ngay caû ñoâi khi noù khoâ khan". Caàu nguyeän laøm thay ñoåi thöïc teá, chuùng ta khoâng ñöôïc queân ñieàu naøy. Hoaëc laø thay ñoåi nhöõng söï kieän xung quanh ta hoaëc laø thay ñoåi taâm hoàn chuùng ta. Caàu nguyeän laø söï chieán thaéng treân söï coâ ñôn vaø thaát voïng.
Ñieàu chæ daãn thöù hai ñoù laø coù moät ai ñoù trong cuoäc soáng giuùp chuùng ta ñöùng daäy bôûi vì Thieân Chuùa cöùu ñoä chuùng ta töø moät daân toäc. Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc nhôû phaûi canh phoøng khoâng rôi vaøo caùm doã cuûa caù nhaân chuû nghóa. Ñöøng ñeå theá giôùi laøm cho chuùng ta tin raèng toát hôn ñi moät mình. Moät mình khoâng bao giôø ñeán ñích. Ñuùng vaäy, baïn coù theå ñeán vaø coù thaønh coâng trong cuoäc soáng, nhöng khoâng coù tình yeâu, khoâng coù baïn ñoàng haønh, khoâng thuoäc veà moät daân, khoâng coù nhöõng kinh nghieäm toát ñeïp khi ñi cuøng vôùi ngöôøi khaùc. Khoâng theå ñi moät mình.
9. Phoù thaùc trong tay Thieân Chuùa
Trong cuoäc soáng, coù thôøi gian cuûa thaäp giaù, coù nhöõng giaây phuùt toái taêm laøm cho chuùng ta caûm thaáy mình bò Thieân Chuùa boû rôi vaø trong söï thinh laëng cuûa Thieân Chuùa hôn luùc naøo heát chuùng ta phaûi phoù thaùc vaøo Chuùa. Böôùc ñaàu tieân cuûa nieàm vui ñoù laø söï bình an, moät söï bình an saâu thaúm ñeán töù vieäc phoù thaùc hoaøn toaøn vaøo Thieân Chuùa. Moät "nieàm vui sieâu nhieân" khoâng gì coù theå phaù huûy vaø noù "laøm cho thích nghi vaø bieán ñoåi, noù nhö moät tia saùng xuaát phaùt töø söï tin chaéc" raèng "aân suûng cuûa thieân Chuùa khoâng bao giôø keát thuùc, loøng thöông xoùt cuûa Ngöôøi khoâng bao giôø vôi" bôûi vì "loøng trung thaønh cuûa Ngaøi vó ñaïi", nhö chính Chuùa Gieâsu noùi: "Noãi buoàn cuûa anh em seõ bieán thaønh nieàm vui" vaø "khoâng ai coù theå laáy maát nieàm vui cuûa anh em". "Tin Möøng laø nieàm vui cuûa moät ngöôøi cha khoâng muoán maát baát cöù ñöùa con naøo cuûa mình" (Evangelli gaudium, 237)
10. Bieát mình ñöôïc yeâu thöông
Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh: "Nieàm vui ñích thöïc xuaát phaùt töø cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa Gieâsu, töø vieäc tin raèng Ngaøi yeâu thöông chuùng ta ñeán trao ban maïng soáng vì chuùng ta. Nieàm vui laø nhaän bieát ñöôïc Thieân Chuùa laø Cha yeâu thöông chuùng ta. Nieàm vui thích thöïc khoâng phaûi laø nhöõng noã löïc cuûa chuùng ta maø cuûa Thaùnh Thaàn, Ngaøi môøi goïi chuùng ta chæ caàn môû roäng con tim ñeå Ngaøi laøm traøn ñaày haïnh phuùc. Neáu chuùng ta ñeå Thieân Chuùa laøm cho chuùng ta ra khoûi caùi voû cuûa mình vaø thay ñoåi cuoäc soáng, chuùng ta coù theå thöïc hieän ñieàu maø thaùnh Phaoloâ nhaéc nhôû: 'Anh em haõy vui luoân trong Chuùa, toâi nhaéc laïi, haõy vui luoân'" (Gaudete et exsultate, 122). Bôûi vaäy nieàm vui ñoù laø laéng nghe Chuùa noùi: "Ñoái vôùi Cha, con raát quan troïng, Cha yeâu con. Nieàm vui naûy sinh töø luùc caûm nhaän: "ñöôïc Thieân Chuùa yeâu, caûm nhaän ñöôïc raèng ñoái vôùi Chuùa chuùng ta khoâng phaûi laø nhöõng con soá maø laø nhöõng con ngöôøi; caûm nhaän ñöôïc Ngaøi keâu goïi chuùng ta".
Ñöùc Thaùnh Cha noùi: "Caùc thaùnh khoâng phaûi laø sieâu nhaân, nhöng laø nhöõng ngöôøi ñaõ khaùm phaù ra bí maät cuûa haïnh phuùc ñích thöïc, haïnh phuùc naøy ngöï trò taän saâu thaúm taâm hoàn vaø coù nguoàn goác laø tình yeâu cuûa Thieân Chuùa. Haïnh phuùc ñích thöïc khoâng heä taïi ôû choã coù ñieàu gì hay trôû thaønh moät ai ñoù, khoâng, haïnh phuùc ñích thöïc laø ôû vôùi Chuùa vaø soáng vì tình yeâu, bôûi vì chuùng ta ñöôïc sinh ra ñeå khoâng bao giôø cheát nöõa, chuùng ta ñöôïc sinh ra ñeå taän höôûng haïnh phuùc cuûa Thieân Chuùa".