Söù ñieäp Muøa Chay 2019
cuûa Ñöùc thaùnh cha Phanxicoâ
Söù ñieäp Muøa Chay 2019 cuûa Ñöùc thaùnh cha Phanxicoâ.
Chuyeån ngöõ: Minh Ñöùc
Vatican (WHÑ 06-03-2019) - Söù ñieäp Muøa Chay 2019 cuûa Ñöùc thaùnh cha Phanxicoâ:
"Muoân loaøi thuï taïo nhöõng troâng ngoùng nhìn thaáy con caùi Thieân Chuùa ñöôïc vinh hieån" (Rm 8,19)
Anh chò em thaân meán,
Moãi naêm, qua Meï Giaùo hoäi, Thieân Chuùa laïi "ban cho chuùng ta muøa haân hoan naøy ñeå chuùng ta doïn mình möøng maàu nhieäm Vöôït Qua vôùi taâm trí ñaõ ñöôïc ñoåi môùi# khi chuùng ta nhôù laïi nhöõng bieán coá lôùn lao ñaõ ñem laïi cho chuùng ta ñôøi soáng môùi trong Chuùa Kitoâ" (Kinh Tieàn tuïng Muøa Chay I). Vì theá chuùng ta böôùc ñi treân haønh trình töø Phuïc Sinh naêm naøy ñeán Phuïc Sinh naêm khaùc höôùng ñeán ôn cöùu ñoä vieân maõn maø chuùng ta ñaõ laõnh nhaän nhôø maàu nhieäm vöôït qua cuûa Chuùa Kitoâ - "vì nhôø caäy troâng maø chuùng ta ñaõ ñöôïc cöùu ñoä" (Rm 8,24). Maàu nhieäm cöùu ñoä naøy, ñaõ hoaït ñoäng nôi chuùng ta trong cuoäc soáng traàn gian, laø moät tieán trình naêng ñoäng bao truøm lòch söû cuõng nhö toaøn theå thuï taïo. Nhö Thaùnh Phaoloâ noùi, "muoân loaøi thuï taïo nhöõng troâng ngoùng nhìn thaáy con caùi Thieân Chuùa ñöôïc vinh hieån" (Rm 8,19). Trong vieãn caûnh naøy, toâi muoán ñöa ra moät vaøi suy tö ñeå ñoàng haønh vôùi anh chò em treân haønh trình hoaùn caûi Muøa Chay saép tôùi.
1. Thuï taïo ñöôïc cöùu ñoä
Cöû haønh Tam nhaät Vöôït qua veà cuoäc thöông khoù, töû naïn vaø phuïc sinh cuûa Chuùa Kitoâ, ñænh cao cuûa naêm phuïng vuï, keâu goïi chuùng ta haèng naêm thöïc hieän moät haønh trình doïn mình, bôûi bieát raèng ñoàng hình ñoàng daïng vôùi Chuùa Kitoâ (x. Rm 8,29) laø moät moùn quaø voâ giaù cuûa loøng Chuùa thöông xoùt.
Khi chuùng ta soáng nhö con caùi cuûa Thieân Chuùa, nhö nhöõng ngöôøi ñöôïc cöùu chuoäc, ñöôïc Chuùa Thaùnh Thaàn höôùng daãn (x. Rm 8,14) vaø bieát nhìn nhaän vaø vaâng nghe luaät Chuùa, khôûi ñi töø luaät ñöôïc ghi khaéc trong taâm hoàn vaø trong töï nhieân, chuùng ta cuõng ñem laïi lôïi ích cho coâng trình saùng taïo baèng caùch coäng taùc vaøo coâng cuoäc cöùu ñoä caùc thuï taïo. Ñoù laø lyù do taïi sao Thaùnh Phaoloâ noùi raèng caùc thuï taïo troâng ngoùng nhìn thaáy con caùi Thieân Chuùa ñöôïc vinh hieån; noùi caùch khaùc, taát caû nhöõng ai ñöôïc höôûng aân suûng maàu nhieäm Vöôït qua cuûa Chuùa Gieâsu coù theå caûm nghieäm ñöôïc aân suûng aáy seõ thaønh toaøn trong vieäc cöùu ñoä chính thaân xaùc con ngöôøi. Khi tình yeâu cuûa Chuùa Kitoâ bieán ñoåi cuoäc soáng cuûa caùc thaùnh trong tinh thaàn, theå xaùc vaø linh hoàn, caùc ngaøi ca tuïng Chuùa. Qua caàu nguyeän, chieâm nieäm vaø ngheä thuaät, caùc ngaøi cuõng ñöa caùc thuï taïo khaùc vaøo lôøi ca tuïng aáy, nhö chuùng ta thaáy Thaùnh Phanxicoâ Assisi ñaõ dieãn taû moät caùch tuyeät vôøi trong "Baøi ca Vaïn vaät" (x. Laudato Si', 87). Tuy nhieân, trong theá giôùi naøy, söï haøi hoøa maø ôn cöùu ñoä taïo neân luoân bò ñe doïa bôûi söùc maïnh tieâu cöïc cuûa toäi loãi vaø söï cheát.
2. Söùc maïnh huûy dieät cuûa toäi loãi
Thaät vaäy, khi chuùng ta khoâng soáng nhö con caùi Thieân Chuùa, chuùng ta thöôøng cö xöû theo caùch trieät haï ngöôøi thaân caän vaø caùc thuï taïo khaùc - keå caû chuùng ta - vì chuùng ta baét ñaàu nghó, vôùi yù thöùc ít nhieàu, raèng chuùng ta coù quyeàn söû duïng chuùng theo yù mình. Khi aáy, tính voâ ñoä chieám öu theá: chuùng ta baét ñaàu soáng moät cuoäc soáng vöôït quaù nhöõng giôùi haïn maø chính thaân phaän vaø baûn tính con ngöôøi cuûa chuùng ta ñaët ra. Chuùng ta chieàu theo nhöõng ham muoán baát kham maø Saùch Khoân ngoan coi laø ñieån hình cuûa keû voâ ñaïo, töùc laø nhöõng ngöôøi haønh ñoäng maø chaúng nghó gì ñeán Chuùa hoaëc hy voïng cho töông lai (x. 2,1-11). Neáu chuùng ta khoâng chuyeân taâm höôùng veà leã Phuïc sinh, veà chaân trôøi Phuïc sinh, thì naõo traïng dieãn taû trong nhöõng khaåu hieäu naøy seõ thoáng lónh: "Toâi muoán coù moïi thöù vaø toâi muoán coù ngay baây giôø!", "Quaù nhieàu thì cuõng chaúng bao giôø ñuû".
Goác reã cuûa moïi söï döõ, nhö chuùng ta bieát, laø toäi loãi, maø töø khi xuaát hieän laàn ñaàu, noù ñaõ phaù vôõ söï hieäp thoâng cuûa chuùng ta vôùi Thieân Chuùa, vôùi nhöõng ngöôøi khaùc vaø vôùi chính thieân nhieân, maø chuùng ta lieân keát vôùi noù theo moät caùch cuï theå qua thaân xaùc cuûa chuùng ta. Söï raïn nöùt moái hieäp thoâng vôùi Thieân Chuùa cuõng huyû hoaïi moái töông quan haøi hoøa cuûa chuùng ta vôùi moâi tröôøng maø chuùng ta ñöôïc keâu goïi ñeå soáng, ñeán noãi khu vöôøn ñaõ trôû neân nôi hoang ñòa (x. St 3,17-18). Toäi loãi ñöa con ngöôøi ñeán choã coi mình laø chuùa teå cuûa taïo thaønh, coi mình laø chuû nhaân tuyeät ñoái cuûa noù vaø söû duïng noù, khoâng phaûi theo muïc ñích maø Ñaáng Taïo Hoùa ñaõ muoán maø theo lôïi ích cuûa rieâng mình, gaây thieät haïi cho caùc thuï taïo khaùc.
Moät khi luaät cuûa Thieân Chuùa, luaät yeâu thöông, bò loaïi boû, thì luaät maïnh ñöôïc yeáu thua seõ thaéng theá. Toäi loãi tieàm aån trong loøng con ngöôøi (x. Mc 7,20-23) mang hình daïng cuûa thoùi tham lam vaø tìm kieám an nhaøn caùch voâ ñoä, thieáu quan taâm ñeán thieän ích cuûa ngöôøi khaùc vaø thaäm chí cuûa chính mình. Noù daãn ñeán vieäc boùc loät thieân nhieân, caû con ngöôøi laãn moâi tröôøng, do söï theøm muoán voâ ñoä voán coi moïi ham muoán nhö moät quyeàn vaø chaúng sôùm thì muoän seõ huûy dieät taát caû nhöõng gì naèm trong taàm tay cuûa noù.
3. Söùc maïnh chöõa laønh cuûa loøng thoáng hoái vaø ôn tha thöù
Thuï taïo raát caàn ñeán söï vinh hieån cuûa con caùi Thieân Chuùa, laø nhöõng ngöôøi ñaõ trôû neân "thuï taïo môùi". Vì "ai ôû trong Ñöùc Kitoâ thì ñeàu laø thuï taïo môùi. Caùi cuõ ñaõ qua, vaø caùi môùi ñaõ coù ñaây roài" (2 Cr 5,17). Thaät vaäy, khi ñöôïc vinh hieån, chính thuï taïo coù theå möøng leã Vöôït qua, môû ra cho moät trôøi môùi ñaát môùi (x. Kh 21,1). Con ñöôøng ñeán vôùi leã Phuïc sinh ñoøi hoûi chuùng ta canh taân boä maët vaø con tim Kitoâ höõu cuûa mình nhôø vieäc aên naên, hoaùn caûi vaø tha thöù, ñeå soáng troïn veïn aân suûng doài daøo cuûa maàu nhieäm Vöôït qua.
Thaùi ñoä troâng ngoùng naøy, nieàm troâng ñôïi naøy cuûa toaøn theå thuï taïo, seõ ñöôïc vieân maõn khi con caùi Thieân Chuùa ñöôïc vinh hieån, nghóa laø khi caùc Kitoâ höõu vaø moïi ngöôøi quyeát taâm ñi vaøo "côn ñau chuyeån daï" cuûa loøng hoaùn caûi. Moïi thuï taïo ñeàu ñöôïc keâu goïi, cuøng vôùi chuùng ta, "thoaùt khoûi söï leä thuoäc vaøo caûnh hö naùt ñeå ñöôïc cuøng vôùi con caùi Thieân Chuùa chung höôûng töï do vaø vinh quang" (Rm 8,21). Muøa Chay laø moät daáu chæ bí tích cuûa cuoäc hoaùn caûi naøy. Muøa Chay môøi goïi caùc Kitoâ höõu theå hieän maàu nhieäm Vöôït qua caùch saâu xa vaø cuï theå hôn trong ñôøi soáng caù nhaân, gia ñình vaø xaõ hoäi cuûa mình, tröôùc heát baèng vieäc aên chay, caàu nguyeän vaø laøm vieäc baùc aùi.
Chay tònh nghóa laø hoïc caùch thay ñoåi thaùi ñoä cuûa chuùng ta ñoái vôùi ngöôøi khaùc vaø vôùi moïi thuï taïo: töø côn caùm doã muoán "ngaáu nghieán" moïi thöù ñeå thoûa maõn loøng tham ñeán choã saün saøng hy sinh vì tình yeâu, voán coù theå laáp ñaày con tim troáng roãng cuûa chuùng ta. Caàu nguyeän daïy chuùng ta töø boû toân thôø ngaãu töôïng vaø thoùi töï maõn, ñoàng thôøi nhìn nhaän raèng chuùng ta caàn ñeán Chuùa vaø loøng thöông xoùt cuûa Ngaøi. Laøm vieäc baùc aùi giuùp chuùng ta thoaùt khoûi söï ñieân roà cuûa vieäc tích tröõ moïi thöù cho baûn thaân mình vôùi aûo töôûng coù theå baûo ñaûm moät töông lai voán chaúng thuoäc veà chuùng ta. Vaø nhö theá, ñeå taùi khaùm phaù nieàm vui cuûa keá hoaïch Thieân Chuùa ñaõ daønh cho thuï taïo vaø cho moãi ngöôøi chuùng ta, chính laø yeâu meán Chuùa, yeâu thöông anh chò em vaø toaøn theá giôùi, ñeå gaëp ñöôïc haïnh phuùc thöïc söï cuûa chuùng ta nôi tình yeâu aáy.
Anh chò em thaân meán, thôøi gian "chay tònh" 40 ngaøy maø Con Thieân Chuùa ñaõ traûi qua ôû hoang ñòa thieân nhieân nhaèm laøm cho nôi aáy laïi trôû thaønh khu vöôøn hieäp thoâng vôùi Thieân Chuùa nhö tröôùc khi coù toäi nguyeân toå (x. Mc 1,12-13; Is 51,3). Mong sao Muøa Chay naêm nay cuûa chuùng ta seõ laø moät haønh trình treân cuøng con ñöôøng aáy, mang laïi nieàm hy voïng cuûa Chuùa Kitoâ cho moïi thuï taïo, ñeå thuï taïo "thoaùt khoûi söï leä thuoäc vaøo caûnh hö naùt, ñöôïc cuøng vôùi con caùi Thieân Chuùa chung höôûng töï do vaø vinh quang" (Rm 8,21). Chuùng ta ñöøng ñeå cho muøa aân suûng naøy qua ñi caùch voâ ích! Chuùng ta haõy xin Chuùa giuùp chuùng ta caát böôùc treân con ñöôøng hoaùn caûi thöïc söï. Chuùng ta haõy töø boû thoùi ích kyû vaø chæ bieát ñeán mình, ñeå höôùng veà söï Phuïc sinh cuûa Chuùa Gieâsu. Chuùng ta haõy gaàn guõi vôùi nhöõng ngöôøi anh chò em cuûa chuùng ta ñang tuùng thieáu, chia seû vôùi hoï cuûa caûi tinh thaàn vaø vaät chaát. Nhö theá, khi ñoùn nhaän cuoäc vinh thaéng cuûa Chuùa Kitoâ ñoái vôùi toäi loãi vaø söï cheát vaøo trong ñôøi soáng cuûa chuùng ta moät caùch cuï theå, chuùng ta cuõng seõ chieáu toûa quyeàn naêng coù söùc bieán ñoåi cuûa chieán thaéng aáy cho moïi loaøi thuï taïo.
Vatican, ngaøy 4 thaùng Möôøi 2018
Leã thaùnh Phanxicoâ Assisi
Phanxicoâ