Vieäc thöïc hieän hieäp ñònh taïm thôøi
vôùi Trung quoác veà boå nhieäm Giaùm muïc
laø ñieàu quan troïng hieän nay
Ñöùc Hoàng Y Parolin: "Vieäc thöïc hieän hieäp ñònh taïm thôøi vôùi Trung quoác veà boå nhieäm Giaùm muïc laø ñieàu quan troïng hieän nay."
Hoàng Thuûy
Vatican (Vat. 1-03-2019) - "Hieäp ñònh vôùi Coäng hoøa Nhaân daân Trung hoa laø moät coâng vieäc laâu daøi, chuùng toâi hy voïng coù theå mang laïi nhöõng keát quaû vì lôïi ích cuûa Giaùo hoäi vaø cuûa quoác gia." Ñoù laø lôøi nhaän ñònh cuûa Ñöùc Hoàng Y Pietro Parolin, Quoác vuï khanh Toøa Thaùnh, beân leà Hoäi nghò veà "Caùc hieäp ñònh giöõa Toøa Thaùnh vaø caùc quoác gia" dieãn ra taïi Roma trong hai ngaøy, töø 28 thaùng 02 ñeán 01 thaùng 03 naêm 2019.
Trong cuoäc phoûng vaán daønh cho Vatican News, noùi veà tình traïng cuûa caùc cuoäc ñaøm phaùn vôùi Coäng hoøa Nhaân daân Trung hoa sau Hieäp ñònh ñöôïc kyù ngaøy 22 thaùng 09 naêm 2018 taïi Baéc kinh, Ñöùc Hoàng Y Parolin giaûi thích: "Giôø ñaây, vieäc thöïc hieän hieäp ñònh taïm thôøi veà vieäc boå nhieäm Giaùm muïc taïi Trung quoác vaø baét ñaàu laøm cho hieäp ñònh ñoù ñöôïc thöïc hieän trong thöïc teá laø ñieàu quan troïng".
Hieäp ñònh taïm thôøi giöõa Vatican vaø Trung Quoác laø tröôøng hôïp ñaëc thuø
Tröôùc ñoù, trong dieãn vaên khai maïc Hoäi nghò veà "Caùc hieäp ñònh giöõa Toøa Thaùnh vaø caùc quoác gia" (theá kyû 19-21). Caùc kieåu maãu vaø nhöõng thay ñoåi: Töø quoác gia toân giaùo ñeán töï do toân giaùo", Ñöùc Hoàng Y Parolin nhaán maïnh raèng Hieäp ñònh veà vieäc boå nhieäm Giaùm Muïc vôùi Trung quoác laø moät tröôøng hôïp sui generis (ñaëc bieät), bôûi vì ñoù laø moät hieäp ñònh quoác teá ñöôïc kyù keát giöõa hai beân chöa coù söï nhìn nhaän nhau chính thöùc.
Muïc ñích cuûa caùc hieäp ñònh vì töï do toân giaùo vaø ích chung
Noùi veà muïc ñích cuûa Toøa Thaùnh trong caùc hieäp ñònh vôùi caùc quoác gia, Ñöùc Hoàng Y Parolin nhaán maïnh raèng trong caùc hieäp ñònh song phöông, Giaùo hoäi Coâng giaùo "khoâng yeâu caàu nhaø nöôùc haønh ñoäng nhö 'Ngöôøi baûo veä ñöùc tin' nhöng yeâu caàu chu toaøn söù vuï cuûa hoï", baèng caùch baûo veä töï do toân giaùo cuûa caùc tín ñoà thuoäc moïi nieàm tin toân giaùo vaø cho pheùp Giaùo hoäi "ñoùng goùp caùch hieäu quaû vaøo söï phaùt trieån tinh thaàn vaø vaät chaát cho quoác gia vaø cuûng coá hoøa bình", nhö Hieán cheá Vui möøng vaø Hy voïng baøy toû.
Hieäp ñònh vôùi caùc nöôùc maø Coâng giaùo laø thieåu soá
Ñöùc Hoàng Y Parolin cho bieát Giaùo hoäi luoân coá gaéng ñeå kyù keát caùc hieäp ñònh vôùi caùc quoác gia "khoâng Ki-toâ giaùo". Ngaøi nhaéc ñeán caùc Hieäp ñònh môùi ñaây giöõa Toøa Thaùnh vaø caùc quoác gia maø soá tín höõu Coâng giaùo chæ laø thieåu soá, töø hieäp ñònh vôùi Tunisia vaøo naêm 1964, roài vôùi Maroc naêm 1983, vôùi Israel naêm 1993, vaø cuoái cuøng laø vôùi chính quyeàn Palestin vaøo naêm 2015. Trong tröôøng hôïp vôùi caùc nöôùc phöông Taây, caùc nöôùc xöng mình laø Ki-toâ giaùo, Giaùo hoäi luoân tìm caùch baûo ñaûm söï ñoäc laäp cuûa mình tröôùc nhöõng coá gaéng cuûa caùc quoác gia, muoán can thieäp vaøo noäi boä cuûa Giaùo hoäi vaø vaøo vieäc boå nhieäm Giaùm muïc.
Chöa coù hieäp ñònh kyù keát vôùi caùc nöôùc thuoäc khoái Anglosaxon
Ñöùc Hoàng Y cuõng trình baøy veà söï khôûi ñaàu cuûa moät gia ñoaïn môùi trong caùc moái lieân heä giöõa Toøa Thaùnh vaø caùc nöôùc chöa coù hieäp ñònh hay hieäp öôùc naøo ñoái vôùi Toøa Thaùnh, trong ñoù coù nhieàu nöôùc theo Chính thoáng gíao, ñaëc bieät laø caùc nöôùc thuoäc khoái Anglosaxon (nhö Anh quoác vaø Hoa kyø), hay caùc nöôùc theo vaên hoùa Anh (caû ôû chaâu Phi vaø chaâu AÙ). Ñöùc Hoàng Y Parolin tröng daãn tröôøng hôïp cuûa Vieät Nam, nôi maø vieäc boå nhieäm caùc Giaùm muïc chæ môùi laø thoaû thuaän mieäng.
Caùc hieäp ñònh baûo ñaûm töï do cuûa Giaùo hoäi vaø söï coäng taùc vôùi caùc quoác gia
Nhöõng hieäp ñònh vôùi caùc quoác gia coù giaù trò gì? Ñöùc Hoàng Y Parolin cho bieát: "Coøn raát nhieàu quoác gia maø Giaùo hoäi chöa kyù hieäp ñònh vôùi hoï. Caùc hieäp ñònh laø nhöõng coâng cuï raát caàn thieát ñeå chaéc chaén söï töï do cuûa Giaùo hoäi trong moät boái caûnh töï do toân giaùo, laø quyeàn caên baûn cuûa con ngöôøi vaø cuûa coäng ñoaøn vaø ñeå höôùng daãn caùc lónh vöïc coäng taùc chung giöõa Toøa Thaùnh vaø quoác gia, ñeå traùnh nhöõng xung ñoät. Hieån nhieân, cho ñeán nay, caùc hieäp ñònh ñaõ cho thaáy söï höõu ích cuûa noù vaø seõ coøn chöùng toû ñieàu naøy. Vì theá, Toøa Thaùnh tieáp tuïc daán thaân ñeå kyù keát caùc hieäp ñònh vôùi caùc quoác gia maø cho ñeán nay chöa coù hieäp ñònh vôùi Toøa Thaùnh. (Vatican News 28.02.2019)