Söù ñieäp Muøa Chay 2019
cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
Söù ñieäp Muøa Chay 2019 cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ.
J.B. Ñaëng Minh An dòch
Vatican (VietCatholic News 26-02-2019) - Nhö thoâng leä tröôùc Muøa Chay haøng naêm, saùng thöù Ba 26 thaùng Hai naêm 2019, Ñöùc Hoàng Y Peter Turkson, Toång tröôûng Boä Dòch vuï Phaùt trieån Nhaân baûn Toaøn dieän, vaø caùc phuï taù cuûa ngaøi ñaõ toå chöùc moät cuoäc hoïp baùo taïi Phoøng Baùo Chí Toøa Thaùnh ñeå coâng boá söù ñieäp Muøa Chay 2019 cuûa Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ.
Chuû ñeà cuûa söù ñieäp Muøa Chay naêm 2019 laáy töø thö cuûa thaùnh Phaoloâ gôûi giaùo ñoaøn Roâma: "Muoân loaøi thoï taïo nhöõng ngong ngoùng ñôïi chôø ngaøy Thieân Chuùa maëc khaûi vinh quang cuûa con caùi Ngöôøi." (Rm 8,19).
Döôùi ñaây laø baûn dòch Vieät ngöõ toaøn vaên söù ñieäp naøy:
"Muoân loaøi thoï taïo nhöõng ngong ngoùng ñôïi chôø ngaøy Thieân Chuùa maëc khaûi vinh quang cuûa con caùi Ngöôøi." (Rm 8: 19)
Anh chò em thaân meán,
Moãi naêm, thoâng qua Giaùo Hoäi Meï, Thieân Chuùa "ban cho chuùng ta muøa haân hoan naøy khi chuùng ta chuaån bò möøng ñoùn maàu nhieäm Vöôït Qua vôùi loøng trí ñöôïc ñoåi môùi# khi chuùng ta nhôù laïi nhöõng söï kieän vó ñaïi ñaõ mang ñeán cho chuùng ta cuoäc soáng môùi trong Chuùa Kitoâ (Kinh Tieàn Tuïng Muøa Chay I). Do ñoù, chuùng ta coù theå haønh trình töø muøa Phuïc Sinh naøy ñeán muøa Phuïc Sinh khaùc höôùng ñeán söï vieân maõn cuûa ôn cöùu ñoä chuùng ta ñaõ ñöôïc nhaän laõnh nhôø maàu nhieäm Vöôït Qua cuûa Chuùa Kitoâ - "vì trong hy voïng chuùng ta ñaõ ñöôïc cöùu" (Rm 8:24). Maàu nhieäm cöùu ñoä naøy, ñaõ hoaït ñoäng nôi chuùng ta trong cuoäc soáng döông theá, laø moät quaù trình naêng ñoäng cuõng bao truøm lòch söû vaø taát caû muoân loaøi thoï taïo. Nhö Thaùnh Phaoloâ noùi: "muoân loaøi thoï taïo nhöõng ngong ngoùng ñôïi chôø ngaøy Thieân Chuùa maëc khaûi vinh quang cuûa con caùi Ngöôøi" (Rm 8:19). Trong vieãn caûnh naøy, toâi muoán ñöa ra moät vaøi suy tö ñeå ñoàng haønh cuøng haønh trình hoaùn caûi cuûa chuùng ta trong Muøa Chay saép tôùi.
1. Ôn cöùu chuoäc cuûa muoân loaøi thoï taïo
Cöû haønh Tam nhaät Vöôït qua kính nhôù cuoäc thöông khoù, caùi cheát vaø söï phuïc sinh cuûa Chuùa Kitoâ, laø ñænh cao cuûa naêm Phuïng Vuï, keâu goïi chuùng ta haøng naêm thöïc hieän moät haønh trình chuaån bò, vôùi nhaän thöùc raèng ñöôïc ñoàng hình ñoàng daïng vôùi Chuùa Kitoâ (xem Roâma 8:29) laø moät moùn quaø voâ giaù cuûa loøng thöông xoùt Chuùa.
Khi chuùng ta soáng nhö con caùi Chuùa, nhö nhöõng ngöôøi ñöôïc cöùu chuoäc, ñöôïc daãn daét bôûi Chuùa Thaùnh Thaàn (xem Roâma 8:14) vaø coù khaû naêng nhìn nhaän vaø tuaân thuû luaät phaùp Chuùa, baét ñaàu vôùi leà luaät ñöôïc ghi khaéc trong taâm hoàn vaø trong töï nhieân, chuùng ta cuõng mang laïi lôïi ích cho saùng taïo baèng caùch hôïp taùc trong coâng trình cöùu ñoä cuûa taát caû taïo vaät. Ñoù laø lyù do taïi sao Thaùnh Phaoloâ noùi raèng muoân loaøi thoï taïo haùo höùc ñôïi chôø ngaøy Thieân Chuùa maëc khaûi vinh quang cuûa con caùi Ngöôøi; noùi caùch khaùc, taát caû nhöõng ai ñöôïc höôûng aân suûng cuûa maàu nhieäm Vöôït Qua cuûa Chuùa Gieâsu coù theå traûi nghieäm söï vieân maõn trong ôn cöùu chuoäc cuûa chính thaân xaùc con ngöôøi. Khi tình yeâu cuûa Chuùa Kitoâ bieán ñoåi cuoäc soáng cuûa caùc thaùnh trong tinh thaàn, theå xaùc vaø linh hoàn, caùc ngaøi ca khen taùn tuïng Thieân Chuùa. Thoâng qua caàu nguyeän, chieâm nieäm vaø ngheä thuaät, caùc ngaøi cuõng bao goàm caùc thuï taïo khaùc trong lôøi tuïng ca ñoù, nhö chuùng ta thaáy ñöôïc theå hieän moät caùch ñaùng ngöôõng moä trong "Baøi ca Taïo vaät", cuûa Thaùnh Phanxicoâ thaønh Assisi (x. Laudato Si, 87). Tuy nhieân, trong theá giôùi naøy, söï haøi hoøa ñöôïc hình thaønh bôûi ôn cöùu ñoä lieân tuïc bò ñe doïa bôûi söùc maïnh tieâu cöïc cuûa toäi loãi vaø söï cheát.
2. Söùc maïnh huûy dieät cuûa toäi loãi
Thaät vaäy, khi chuùng ta khoâng soáng nhö con caùi Chuùa, chuùng ta thöôøng cö xöû theo chieàu höôùng huûy dieät ñoái vôùi ngöôøi laân caän vaø caùc thuï taïo khaùc - cuõng nhö chính chuùng ta - vì chuùng ta baét ñaàu nghó, moät caùch coù yù thöùc hay voâ thöùc, raèng chuùng ta coù theå söû duïng chuùng theo yù chuùng ta muoán. Khi ñoù, söï quaù ñoä chieám öu theá: chuùng ta baét ñaàu soáng moät cuoäc soáng vöôït quaù nhöõng giôùi haïn ñöôïc aùp ñaët bôûi chính tình traïng con ngöôøi vaø baûn chaát cuûa chuùng ta. Chuùng ta chieàu theo nhöõng mong muoán voâ ñoä maø Saùch Khoân ngoan coi laø ñieån hình cuûa keû voâ ñaïo, laø nhöõng ngöôøi haønh ñoäng maø khoâng nghó gì ñeán Chuùa cuõng chaúng coù chuùt hy voïng cho töông lai (xem 2: 1-11). Tröø khi chuùng ta giöõ khuynh höôùng lieân tuïc höôùng tôùi leã Phuïc sinh, höôùng veà phía chaân trôøi Phuïc sinh, naõo traïng ñöôïc theå hieän trong caùc khaåu hieäu "Toâi muoán taát caû vaø toâi muoán ngay baây giôø!" vaø "Quaù nhieàu chaúng bao giôø laø ñuû" seõ daønh ñöôïc theá thöôïng phong.
Caên nguyeân cuûa moïi söï aùc, nhö chuùng ta bieát, laø toäi loãi, maø töø laàn xuaát hieän ñaàu tieân, noù ñaõ phaù vôõ söï hieäp thoâng cuûa chuùng ta vôùi Thieân Chuùa, vôùi nhöõng ngöôøi khaùc vaø vôùi chính thieân nhieân, maø chuùng ta ñöôïc lieân keát moät caùch ñaëc bieät qua cô theå cuûa chuùng ta. Söï raïn nöùt trong tình hieäp thoâng vôùi Thieân Chuùa cuõng laøm suy yeáu moái quan heä haøi hoøa cuûa chuùng ta vôùi moâi tröôøng maø chuùng ta ñöôïc keâu goïi ñeå soáng, ñeán noãi vöôøn ñòa ñaøng ñaõ trôû thaønh moät nôi hoang daõ (x. Stk 3: 17-18). Toäi loãi daãn con ngöôøi ñeán choã coi mình laø thaàn minh cuûa thieân nhieân, coi mình laø chuû nhaân tuyeät ñoái cuûa noù vaø söû duïng noù, khoâng phaûi cho nhöõng muïc ñích phuø hôïp vôùi thaùnh yù cuûa Ñaáng Taïo Hoùa, maø vì tö lôïi cuûa chính mình, gaây phöông haïi cho caùc taïo vaät khaùc.
Moät khi luaät Thieân Chuùa, luaät tình yeâu, bò töø boû, thì luaät maïnh ñöôïc yeáu thua seõ thaéng theá. Toäi loãi aån giaáu trong loøng con ngöôøi (x. Mc 7: 20-23) mang hình daïng cuûa söï tham lam vaø theo ñuoåi laïc thuù voâ ñoä, thieáu quan taâm ñeán thieän ích cuûa ngöôøi khaùc vaø thaäm chí cuûa chính mình. Noù daãn ñeán vieäc khai thaùc saùng taïo, caû con ngöôøi laãn moâi tröôøng, do söï theøm muoán khoâng keàm cheá, trong ñoù coi moïi ham muoán nhö moät quyeàn [ñaùng ñöôïc höôûng], vaø sôùm hay muoän seõ huûy dieät taát caû nhöõng gì trong taàm tay cuûa noù.
3. Söùc maïnh chöõa laønh cuûa söï aên naên vaø tha thöù
Muoân loaøi thoï taïo ñang caàn moät caùch caáp thieát söï maëc khaûi vinh quang cuûa con caùi Thieân Chuùa, laø nhöõng ngöôøi ñaõ ñöôïc taïo ra nhö "moät thoï taïo môùi". Vì "ai ôû trong Ñöùc Kitoâ thì ñeàu laø thoï taïo môùi. Caùi cuõ ñaõ qua, vaø caùi môùi ñaõ coù ñaây roài."(2 Cr 5:17). Thaät vaäy, khi ñöôïc maëc khaûi, baûn thaân taïo vaät coù theå ñoùn möøng moät cuoäc Vöôït Qua, môû chính mình ra tröôùc moät trôøi môùi vaø moät ñaát môùi (x. Kh 21: 1). Con ñöôøng ñeán vôùi leã Phuïc sinh ñoøi hoûi chuùng ta phaûi canh taân dieän maïo vaø taâm hoàn mình nhö caùc Kitoâ höõu thoâng qua söï aên naên, hoaùn caûi vaø tha thöù, ñeå soáng troïn veïn aân suûng doài daøo cuûa maàu nhieäm Phuïc sinh.
Söï "troâng mong haùo höùc" naøy, söï mong ñôïi cuûa moïi loaøi thuï taïo naøy, seõ ñöôïc vieân maõn trong söï maëc khaûi con caùi Thieân Chuùa, nghóa laø khi caùc Kitoâ höõu vaø taát caû moïi ngöôøi böôùc moät caùch döùt khoaùt vaøo "cuoäc haønh trình" ñoøi hoûi söï hoaùn caûi. Moïi loaøi thuï taïo ñöôïc keâu goïi, cuøng vôùi chuùng ta, "thoaùt ra khoûi söï leä thuoäc vaøo caûnh hö naùt, maø ñöôïc cuøng vôùi con caùi Thieân Chuùa chung höôûng töï do vaø vinh quang." (Rm 8:21). Muøa Chay laø moät daáu hieäu bí tích cuûa söï chuyeån hoaù naøy. Muøa Chay môøi goïi caùc Kitoâ höõu theå hieän maàu nhieäm Vöôït qua saâu saéc vaø cuï theå hôn trong ñôøi soáng caù nhaân, gia ñình vaø xaõ hoäi cuûa hoï, treân heát qua vieäc aên chay, caàu nguyeän vaø boá thí.
Chay tònh, nghóa laø hoïc caùch thay ñoåi thaùi ñoä cuûa chuùng ta ñoái vôùi ngöôøi khaùc vaø taát caû nhöõng loaøi thoï taïo, hoïc caùch töø boû caùm doã "nuoát chöûng" moïi thöù ñeå thoûa maõn loøng khao khaùt tham lam cuûa chuùng ta vaø saün saøng chòu ñöïng cho tình yeâu, laø ñieàu coù theå laáp ñaày söï troáng roãng trong con tim chuùng ta. Lôøi caàu nguyeän daïy chuùng ta töø boû thoùi thôø ngaãu töôïng vaø söï töï maõn cuûa baûn ngaõ, giuùp ta nhìn ra raèng chuùng ta caàn ñeán Chuùa vaø loøng thöông xoùt cuûa Ngaøi. Vieäc boá thí, nhôø ñoù chuùng ta thoaùt khoûi söï ñieân roà cuûa vieäc tích tröõ moïi thöù cho baûn thaân vôùi nieàm tin vieãn voâng raèng chuùng ta coù theå baûo ñaûm cho mình moät töông lai khoâng heà thuoäc veà chuùng ta. Vaø nhö theá, chuùng ta coù theå taùi khaùm phaù nieàm vui trong chöông trình cuûa Chuùa daønh cho saùng taïo vaø cho moãi ngöôøi chuùng ta, ñoù laø yeâu meán Ngöôøi, anh chò em cuûa chuùng ta, vaø toaøn boä theá giôùi, vaø tìm thaáy nôi tình yeâu naøy haïnh phuùc ñích thöïc cuûa chuùng ta.
Anh chò em thaân meán, thôøi kyø "muøa chay" trong boán möôi ngaøy cuûa Con Thieân Chuùa trong sa maïc thieân nhieân laø nhaèm bieán noù moät laàn nöõa trôû thaønh khu vöôøn hieäp thoâng vôùi Thieân Chuùa nhö tröôùc khi xaûy ra toäi nguyeân toå (x. Mc 1: 12-13; laø 51: 3). Caàu xin Muøa Chay naêm nay cuûa chuùng ta laø moät haønh trình treân cuøng con ñöôøng ñoù, mang laïi nieàm hy voïng cuûa Chuùa Kitoâ cho saùng taïo, ñeå thieân nhieân coù theå "ñöôïc giaûi thoaùt khoûi söï leä thuoäc vaøo caûnh hö naùt, maø ñöôïc cuøng vôùi con caùi Thieân Chuùa chung höôûng töï do vaø vinh quang." (Rm 8:21). Chuùng ta ñöøng ñeå muøa hoàng aân naøy troâi qua voâ ích! Chuùng ta haõy xin Chuùa giuùp chuùng ta caát böôùc treân con ñöôøng hoaùn caûi thöïc söï. Chuùng ta haõy boû laïi sau löng tính ích kyû vaø söï töï haáp thuï vaøo chính mình, nhöng höôùng ñeán söï Phuïc sinh cuûa Chuùa Gieâsu. Chuùng ta haõy ñöùng beân caïnh nhöõng anh chò em ñang tuùng thieáu cuûa chuùng ta, chia seû nhöõng cuûa caûi tinh thaàn vaø vaät chaát cuûa chuùng ta vôùi hoï. Nhôø theá, khi chaøo ñoùn vaøo cuoäc soáng cuûa chuùng ta moät caùch cuï theå chieán thaéng cuûa Chuùa Kitoâ treân toäi loãi vaø caùi cheát, chuùng ta cuõng seõ phaûn chieáu aùnh quang raïng rôõ quyeàn naêng bieán ñoåi cuûa chieán thaéng aáy cho taát caû caùc taïo vaät.
+ Ñöùc Thaùnh Cha Phanxicoâ
Töø Vatican ngaøy 4 thaùng 10 naêm 2018
Leã Thaùnh Phanxicoâ thaønh Assisi
Coâng boá: ngaøy 26 thaùng Hai naêm 2019
(Source: Libreria Editrice Vaticana MESSAGE OF HIS HOLINESS POPE FRANCIS FOR LENT 2019)