Baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ
vôùi caùc tham döï vieân Hoäi Nghò cuûa
Quõy Quoác Teá Phaùt Trieån Noâng Nghieäp
Baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ vôùi caùc tham döï vieân Hoäi Nghò cuûa Quõy Quoác Teá Phaùt Trieån Noâng Nghieäp.
Vuõ Vaên An
Roma (VietCatholic News 15-02-2019) - Baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng Phanxicoâ vôùi caùc tham döï vieân Hoäi Nghò cuûa Quõy Quoác Teá Phaùt Trieån Noâng Nghieäp:
Thöa OÂng chuû tòch Quõy Quoác Teá Phaùt Trieån Noâng Nghieäp,
Thöa caùc Nguyeân thuû quoác gia,
Thöa OÂng Chuû tòch Hoäi ñoàng Boä tröôûng YÙ,
Thöa Boä tröôûng,
Thöa caùc Ñaïi bieåu vaø Ñaïi dieän thöôøng tröïc cuûa caùc quoác gia thaønh vieân,
Thöa quyù baø quùy oâng:
Toâi ñaõ vui söôùng chaáp nhaän lôøi môøi maø oâng ñaõ göûi cho toâi, Thöa oâng Chuû tòch, thay maët cho Quõy Quoác Teá Phaùt Trieån Noâng Nghieäp, döï leã khai maïc phieân hoïp thöù boán möôi hai cuûa Hoäi ñoàng quaûn trò cuûa Toå chöùc lieân chính phuû naøy.
Söï hieän dieän cuûa toâi nhaèm muïc ñích mang ñeán ñaây nhöõng mong muoán vaø nhu caàu cuûa voâ soá anh em chuùng ta ñang chòu ñöïng treân theá giôùi. Toâi öôùc chuùng ta coù theå nhìn vaøo khuoân maët cuûa hoï maø khoâng ñoû maët, vì cuoái cuøng lôøi keâu goïi cuûa hoï ñaõ ñöôïc nghe vaø moái quan taâm cuûa hoï ñöôïc giaûi quyeát. Hoï soáng trong nhöõng tình huoáng baáp beânh: khoâng khí bò oâ nhieãm, taøi nguyeân thieân nhieân caïn kieät, soâng ngoøi bò oâ nhieãm, ñaát bò axit hoùa; hoï khoâng coù ñuû nöôùc cho baûn thaân hoaëc muøa maøng cuûa hoï; cô sôû haï taàng veà veä sinh cuûa hoï raát thieáu thoán, nhaø cöûa cuûa hoï khan hieám vaø coù khuyeát ñieåm.
Vaø nhöõng tình huoáng naøy tieáp tuïc ôû moät thôøi ñieåm khi, maët khaùc, xaõ hoäi cuûa chuùng ta ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu to lôùn trong caùc lónh vöïc kieán thöùc khaùc. Ñieàu naøy coù nghóa laø chuùng ta ñang ñoái dieän vôùi moät xaõ hoäi coù khaû naêng thuùc ñaåy caùc muïc ñích toát ñeïp cuûa noù; vaø cuoäc chieán choáng laïi ñoùi khaùt cuõng seõ chieán thaéng, neáu noù ñöôïc thöïc hieän nghieâm tuùc. Vieäc quyeát taâm trong cuoäc chieán naøy laø ñieàu toái quan troïng, ñeå chuùng ta coù theå nghe - khoâng nhö moät khaåu hieäu maø nhö moät söï thaät - "Naïn ñoùi khoâng coù hieän taïi hay töông lai. Chæ coù quaù khöù". Ñeå coù vieäc naøy, caàn coù söï giuùp ñôõ cuûa coäng ñoàng quoác teá, xaõ hoäi daân söï vaø nhöõng ngöôøi sôû höõu taøi nguyeân. Traùch nhieäm khoâng theå troán traùnh, ñöôïc truyeàn töø ngöôøi naøy sang ngöôøi khaùc, maø laø phaûi ñöôïc ñaûm nhaän ñeå ñöa ra caùc giaûi phaùp cuï theå vaø coù thöïc chaát. Ñaây laø nhöõng giaûi phaùp cuï theå vaø coù thöïc chaát maø chuùng ta phaûi truyeàn töø ngöôøi naøy sang ngöôøi khaùc.
Toøa Thaùnh luoân khuyeán khích nhöõng noã löïc cuûa caùc cô quan quoác teá ñeå giaûi quyeát vaán ñeà ngheøo ñoùi. Tröôùc ñaây vaøo thaùng 12 naêm 1964, Thaùnh Phaoloâ VI ñaõ yeâu caàu ôû Bombay vaø sau ñoù nhaéc laïi trong caùc tröôøng hôïp khaùc, phaûi thaønh laäp moät Quyõ Hoaøn caàu ñeå choáng ñoùi ngheøo vaø taïo ñoäng löïc quyeát ñònh cho söï phaùt trieån toaøn dieän caùc khu vöïc trôû thaønh ngheøo khoù nhaát cuûa nhaân loaïi (xem Dieãn vaên vôùi caùc tham döï vieân Hoäi nghò Theá giôùi veà Thöïc phaåm, ngaøy 9 thaùng 11 naêm 1974). Vaø keå töø ñoù, nhöõng ngöôøi keá nhieäm cuûa ngaøi ñaõ tieáp tuïc khuyeán khích vaø thuùc ñaåy caùc saùng kieán töông töï, trong ñoù moät trong caùc ñieån hình ñaùng chuù yù nhaát chính laø Quõy Quoác Teá Phaùt Trieån Noâng Nghieäp.
Phieân hoïp thöù 42 naøy cuûa Hoäi ñoàng quaûn trò Quõy Quoác Teá Phaùt Trieån Noâng Nghieäp tieáp tuïc theo luaän lyù hoïc naøy vaø coù tröôùc noù laø moät coâng trình haáp daãn vaø quan troïng: taïo ra nhöõng khaû theå chöa töøng coù, ñeå xua tan moïi do döï vaø ñöa vaøo töøng thò traán caùc ñieàu kieän ñeå ñöông ñaàu vôùi nhöõng nhu caàu gaây khoán cho noù. Coäng ñoàng quoác teá töøng soaïn thaûo Nghò trình Phaùt trieån Beàn vöõng 2030 caàn phaûi thöïc hieän caùc böôùc tieáp theo ñeå ñaït ñöôïc 17 muïc tieâu ñaõ caáu thaønh ra noù. Veà phöông dieän naøy, söï ñoùng goùp cuûa Quõy Quoác Teá Phaùt Trieån Noâng Nghieäp laø raát chuû yeáu ñeå coù theå hoaøn thaønh hai muïc tieâu ñaàu tieân cuûa Nghò trình, nhöõng muïc tieâu lieân quan ñeán xoùa boû caûnh ngheøo, ñaáu tranh choáng ñoùi vaø coå vuõ chuû quyeàn löông thöïc. Vaø khoâng ñieàu naøo trong soá naøy coù theå laøm ñöôïc neáu khoâng ñaït ñöôïc söï phaùt trieån ôû noâng thoân, moät söï phaùt trieån ñaõ ñöôïc noùi ñeán töø laâu nhöng ñaõ khoâng thaønh hieän thöïc. Vaø thaät nghòch lyù khi moät phaàn lôùn trong soá hôn 820 trieäu ngöôøi bò ñoùi vaø suy dinh döôõng treân theá giôùi soáng ôû noâng thoân, vaø - ñieàu naøy thaät nghòch lyù - ñang tham gia vaøo vieäc saûn xuaát löông thöïc vaø noâng nghieäp. Ngoaøi ra, cuoäc di cö töø noâng thoân ñeán thaønh phoá laø moät xu höôùng hoaøn caàu maø chuùng ta khoâng theå laøm ngô trong caùc caân nhaéc cuûa chuùng ta.
Do ñoù, vieäc phaùt trieån ñòa phöông coù giaù trò ngay trong chính noù chöù khoâng phaûi vì caùc muïc tieâu khaùc. Muïc ñích laø ñeå ñaûm baûo raèng moãi con ngöôøi vaø moãi coäng ñoàng coù theå theå hieän ñaày ñuû caùc naêng löïc cuûa chính hoï, do ñoù soáng moät cuoäc soáng cuûa con ngöôøi xöùng ñaùng vôùi caùi teân ñoù. Ñieàu caàn thieát laø phaûi giuùp theå hieän ñieàu naøy, khoâng phaûi töø treân xuoáng, maø vôùi hoï vaø vì hoï - "Pour et avec" (vì vaø vôùi), nhö OÂng chuû tòch noùi.
Toâi thuùc giuïc nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm trong caùc quoác gia vaø caùc toå chöùc lieân chính phuû, cuõng nhö nhöõng ngöôøi coù theå ñoùng goùp töø caùc khu vöïc coâng vaø tö, phaùt trieån caùc keânh caàn thieát ñeå caùc bieän phaùp phuø hôïp coù theå ñöôïc thöïc hieän taïi caùc vuøng noâng thoân treân traùi ñaát, ñeå hoï coù theå laø caùc kieán truùc sö coù traùch nhieäm trong vieäc saûn xuaát vaø tieán boä cuûa noù.
Caùc vaán ñeà ñang gaây aûnh höôûng tieâu cöïc ñeán soá phaän cuûa nhieàu anh em cuûa chuùng ta trong thôøi ñieåm hieän taïi khoâng theå ñöôïc giaûi quyeát theo caùch coâ laäp, hoïa hoaèn hoaëc phuø du. Ngaøy nay hôn bao giôø heát, chuùng ta phaûi keát hôïp löïc löôïng, ñaït cho ñöôïc söï ñoàng thuaän, taêng cöôøng caùc daây noái keát. Caùc thaùch thöùc hieän taïi raát khoù hieåu vaø phöùc taïp ñeán möùc ñoâi khi chuùng ta khoâng theå tieáp tuïc ñoái ñaàu vôùi chuùng, vôùi caùc giaûi phaùp khaån caáp. Caàn phaûi cung caáp taùc löïc (agency) tröïc tieáp cho nhöõng ngöôøi bò aûnh höôûng bôûi ngheøo ñoùi, maø khoâng coi hoï chæ laø nhöõng ngöôøi nhaän vieän trôï ñôn thuaàn maø cuoái cuøng coù theå taïo ra söï leä thuoäc. Moät khi ngöôøi ta ñaõ quen vôùi söï leä thuoäc, thì khoâng coøn phaùt trieån nöõa. Muïc ñích laø luoân phaûi khaúng ñònh tính trung taâm cuûa con ngöôøi nhaân baûn, haõy nhôù raèng " caùc dieãn trình môùi ñang leân khuoân khoâng theå luoân phuø hôïp vôùi caùc khuoân khoå nhaäp caûng töø beân ngoaøi; caàn phaûi döïa vaøo chính neàn vaên hoùa ñòa phöông" (Thoâng Ñieäp Laudato si', 144), moät neàn vaên hoùa luoân luoân ñoäc ñaùo. Vaø theo nghóa naøy, cuõng nhö tröôøng hôïp môùi xaûy ra trong nhöõng naêm gaàn ñaây, Quõy Quoác Teá Phaùt Trieån Noâng Nghieäp ñaõ ñaït ñöôïc keát quaû toát hôn nhôø vieäc taûn quyeàn lôùn hôn, coå vuõ söï hôïp taùc baéc-nam, ña daïng hoùa caùc nguoàn taøi trôï vaø phöông thöùc haønh ñoäng, vaø coå vuõ haønh ñoäng döïa treân baèng chöùng vaø ñoàng thôøi taïo ra kieán thöùc. Toâi khuyeán khích quùy vò moät caùch thaân aùi tieáp tuïc ñi treân con ñöôøng naøy, con ñöôøng khieâm toán, nhöng ñuùng ñaén. Moät con ñöôøng luoân luoân daãn ñeán vieäc caûi thieän ñieàu kieän soáng cuûa nhöõng ngöôøi thieáu thoán nhaát.
Cuoái cuøng, toâi chia seû moät soá suy nghó chuyeân bieät hôn lieân quan ñeán chuû ñeà "Ñoåi môùi vaø saùng nghieäp noâng thoân", moät chuû ñeà höôùng daãn phieân hoïp naøy cuûa Hoäi ñoàng quaûn trò Quõy Quoác Teá Phaùt Trieån Noâng Nghieäp. Caàn ñaùnh cuoäc cho söï ñoåi môùi, khaû naêng saùng nghieäp (entrepreneurship), taùc löïc cuûa caùc taùc nhaân ñòa phöông vaø hieäu naêng cuûa caùc dieãn trình saûn xuaát ñeå ñaït ñöôïc bieán ñoåi noâng thoân, haàu xoùa boû taän goác söï suy dinh döôõng vaø phaùt trieån moâi tröôøng noâng thoân moät caùch beàn vöõng. Vaø trong boái caûnh naøy, caàn phaûi coå vuõ moät "neàn khoa hoïc coù löông taâm" vaø ñaët kyõ thuaät thöïc söï phuïc vuï ngöôøi ngheøo. Maët khaùc, caùc kyõ thuaät môùi khoâng neân töông phaûn vôùi caùc neàn vaên hoùa ñòa phöông vaø kieán thöùc truyeàn thoáng, maø neân boå sung vaø haønh ñoäng ñoàng boä vôùi chuùng.
Toâi khuyeán khích taát caû quùy vò coù maët ôû ñaây vaø nhöõng ngöôøi thöôøng xuyeân laøm vieäc trong Quyõ phaùt trieån noâng nghieäp quoác teá ñeå coâng vieäc, caùc noã löïc vaø baøn luaän cuûa quùy vò coù theå coù lôïi cho nhöõng ngöôøi bò baùc boû - trong neàn vaên hoùa vöùt boû naøy - vaø coù lôïi ích cho caùc naïn nhaân cuûa söï thôø ô vaø ích kyû; nhôø vaäy chuùng ta coù theå ñaït ñöôïc vieäc ñaùnh baïi hoaøn toaøn naïn ñoùi vaø moät vuï muøa boäi thu cuûa coâng lyù vaø thònh vöôïng. Caûm ôn quùy vò.